Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/363 Esas
KARAR NO : 2023/257
DAVA : Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen)
DAVA TARİHİ : 20/05/2022
KARAR TARİHİ : 28/03/2023
DAVA :
Davacı vekili Mahkememize sunduğu 20/05/2022 havale tarihli ve aynı tarihte harçlandırdığı dava dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait —- plakalı ticari aracın sebep olduğu 15.07.2013 tarihli kazada —–plakalı araç çerisinde bulunan kişilerin yaralandığını ve malul kaldıklarını, müvekkiline ait aracın —–numaralı zorunlu mali mesuliyet sigortası poliçesi ile 26.03.2013-26.03.2014 tarihleri arasında geçerli olmak üzere davalı sigorta şirketi nezdinde sigortalı olduğunu, iş bu poliçe ile sigortalı aracın üçüncü şahıslara vereceği bedeni zararlar için şahıs başına 250.000,00-TL ve kaza başına 2.500.000,00-TL teminat verildiğini, olayla ilgili 23.07.2013 tarihinde davalı sigorta şirketine yapılan başvuru neticesinde kısmi ödeme yapıldığını, kazada yaralanan kişilerin zararının sigorta şirketince tam olarak karşılanmaması sebebiyle —–. Asliye Hukuk Mahkemesinin —–esas sayılı dosyasıyla müvekkili aleyhine tazminat davası açıldığını, bu dosyada yapılan yargılama neticesinde mağdur —– lehine 50.570,41-TL maddi tazminata hükmedildiğini, mağdur—– tarafından —-. Asliye Hukuk Mahkemesinin—– esas, —— karar sayılı ve 21.12.2017 tarihli ilamına dayalı olarak —–Genel İcra Müdürlüğünün—–esas sayılı dosyasıyla takip başlatıldığını, müvekkilinin söz konusu borcu ödeyecek gücü olmadığından—— plakalı aracı üzerine haciz ve trafikten men şerhi konulduğunu ve aracın satışı cihetine gidildiğini, dava ve takip süreçlerinde borcun ödenmesi amacıyla defalarca davalı sigorta şirketine başvuru yapılmış olmasına rağmen sigortalı araç sürücüsünün kırmızı ışıkta geçmiş olması ve kırmızı ışık ihlalinin rücu sebebi olduğu gerekçesiyle ödeme yapmaktan imtina edildiğini, haciz, muhafaza ve satış baskısı altında olan müvekkilinin borcu ödemek zorunda kaldığını, kırmızı ışıkta geçmek eylemi mevzuatta teminat dışı bir hal veya rücu sebebi olarak düzenlenmemiş olup dava konusu zararın sigorta şirketi tarafından ödenmesi gerektiğini, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Ve Yargıtay İçtihatları birlikte değerlendirildiğinde; kırmızı ışıkta geçme eyleminin ağır kusur olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığını, bu sebeple davalı sigorta şirketinin söz konusu zararı poliçe kapsamında tazmin etmemesinin hiçbir yasal dayanağı bulunmadığını beyan ile fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak üzere; 136.500,00-TL hasar bedelinin işleyecek ticari avans faizi ile beraber rucüen davalıdan tahsilini, muhakeme masrafları ile vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili Mahkememize sunduğu 13/06/2022 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle: Karayolları Trafik Kanunu m.97 gereği; zorunlu dava şartı usulüne uygun yerine getirilmediğinden davanın usulden reddi gerektiğini, sigorta mevzuatı ve ticaret kanunu gereği sigortacıya eksiksiz ve tam bir başvuru sağlanmadığından başvurunun gerçekleşmiş sayılmayacağını, davacı tarafça hasar dosyası açılması için hiçbir evrak iletilmediğini, davacı tarafın HMK usulüne uygun bir delil listesi olmadığından bu aşamadan sonra muvafakatleri olmadığını, dava dilekçesinde bahsi geçen 15.07.2013 tarihli kazaya karıştığı belirtien,—– plakalı aracın müvekkili şirkete 26/03/2013-2014 tarihleri arasında geçerli olmak üzere Trafik ZMSS Poliçesi ile sigortalı olduğunu, davacı sigortalı vekilinin, meydana gelen trafik kazası sebebi ile yaralanan —-ve —– ödenen maddi ve manevi tazminatın rücuen tazminini talep ettiğini, KTK m.92 gereği manevi tazminat talepleri ZMSS kapsamında bulunmadığından taraflarınca hiçbir sorumluluk söz konusu olmadığını, şirket nezdinde yapılan incelemeler neticesinde sigortalı aracın kırmızı ışık ihlali yapmış olduğu tespit edilmiş olup ZMMS Genel Şartlar madde 4-a gereği rücu nedeni olması sebebi ile ödeme yapılmadığını, müvekkili sigorta şirketinin manevi tazminat bakımından bir sorumluluğu bulunmadığını, —-. Asliye Ceza Mahkemesi —–. sayılı davada, sigortalı—–keşif ve bilirkişi incelemesi sonunda sunulan raporda “aracın fren sisteminin çalışmasını engelleyici herhangi bir emareye rastlanmadığı” kanaatine varıldığı ve kırmızı ışık ihlali yapması nedeniyle kazanın meydana geldiğinin belirtildiğini, iş bu kararın —–Bölge Adliye Mahkemesi —– Ceza Dairesi’nin —–. sayılı ilamıyla da kesinleştiğini, ayrıca işbu kazaya yönelik yaralanan yolculara müvekkili şirket tarafından toplamda 47.480,00 TL ödeme yapıldığını, aksinin kabulü halinde dahi öncelikle davacı yanın ağır kusurunun rücuya tabi olup olmadığı hususun alanında uzman bilirkişiler kanalı ile netleştirilmesi gerektiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte; ancak ve ancak poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere, müvekkili şirketin ZMMS poliçesi teminatı kapsamında olmayan alacaklar yönünden herhangi sorumluluğu bulunmadığını, müvekkili şirketin, yargılama gideri ve ferilerinden sorumluluğu, ihbar tarihinden itbaren olmak üzere; payına düşen tazminat bedeli oranınca olacağını, müvekkili şirketin faizden sorumluluğu sınırlı olduğunu, temerrüt söz konusu olmayan müvekkili şirket aleyhine ancak ve ancak dava tarihinden itibaren yasal faize hükmedilebileceğini, müvekkili şirketin işbu başvuru sebebiyle hiçbir sorumluluğu ve akabinde temerrüdü söz konusu olmadığını, kazaya karışan araçlar özel otomobil olduğundan müvekkili şirketin avans faizi ödemekle yükümlü olmadığını beyan ile huzurdaki haksız ve mesnetsiz davanın öncelikle zamanaşımı ve sair hususlar gözetilerek; usulden ve esastan reddini, mahkeme aksi kanaatte ise işbu dilekçede izah ettikleri hususların nazara ittihazını, yargılama giderleri ile vekalet ücretini davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Uyuşmazlık Konusu : Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde davacının dava dışı zarar görenlere ödediği tazminatın davalıdan talep edip edemeyeceği, talep edebilecek ise ne kadar talep edebileceği noktasındadır.
Davanın Hukuki Niteliği; Dava, davacı tarafından dava dışı zarar görenlere ödenen bedelin sigortacısından tahsili istemine dayalı alacak davasıdır.Davanın Hukuki Sebebi; 6102 sayılı TTK’nın 1427. maddesindeki “Aynen tazmine ilişkin sözleşme yoksa sigorta tazminatı nakden ödenir.
Sigorta tazminatı veya bedeli, rizikonun gerçekleşmesini müteakip ve rizikoyla ilgili belgelerin sigortacıya verilmesinden sonra sigortacının edimine ilişkin araştırmaları bitince ve her hâlde 1446 ncı maddeye göre yapılacak ihbardan kırkbeş gün sonra muaccel olur. Can sigortaları için bu süre onbeş gündür. Sigortacıya yüklenemeyen bir kusurdan dolayı inceleme gecikmiş ise süre işlemez.
Araştırmalar, 1446 ncı maddeye göre yapılacak ihbardan başlayarak üç ay içinde tamamlanamamışsa; sigortacı, tazminattan veya bedelden mahsup edilmek üzere, tarafların mutabakatı veya anlaşmazlık hâlinde mahkemece yaptırılacak ön ekspertiz sonucuna göre süratle tespit edilecek hasar miktarının veya bedelin en az yüzde ellisini avans olarak öder.
Borç muaccel olunca, sigortacı ihtara gerek kalmaksızın temerrüde düşer.
Sigortacının temerrüt faizi ödeme borcundan kurtulmasını öngören sözleşme hükümleri geçersizdir.” şeklindeki düzenlemedir.
DELİLLER :
Davalı sigorta şirketinden poliçe ve hasar dosyası celp edilmiş ve dosya arasına alınmıştır.
—-. AHM’nin —– Esas sayılı dosyası celp ve tetkik edilmiştir.—–Genel İcra Müdürlüğü’nün ——Esas sayılı dosyası celp ve tetkik edilmiştir.—–Asliye Ceza Mahkemesi’nin——- Esas sayılı dosyası celp ve tetkik edilmiştir.Bilirkişi heyeti 07/12/2022 tarihli raporunda özetle; 15/07/2013 tarihinde meydana gelen olayda; davalı tarafa sigortalı araç sürücüsü —- plaka sayılı kamyon sürücüsü) davacı —-%100 (Yüzde yüz) oranında kusurlu olduğunu,—–plaka sayılı araç sürücüsü) —– kusursuz, davalı sigorta şirketinin sorumlu olduğu miktarın 112.051,02 TL olarak belirlendiğini, kırmızı ışık ihlali sonucu meydana gelen kazanın trafik sigorta poliçesi teminatı kapsamında bulunduğunu beyan ve rapor etmiştir.Sigorta Uzmanı bilirkişi 10/02/2023 tarihli raporunda özetle; davacının itirazları değerlendirilerek ve icra dosyasına ödeme yaptığı 28.02.2022 tarihi itibari ile nihai sorumluluğunun 118.092,91 TL olduğu ve kök raporda yer alan hesaplamanın revize edildiğini beyan ve rapor etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT :
Davacı tarafça, 15/07/2013 tarihinde maliki olduğu —-plakalı araçla —- plakalı aracın çarpışması ile trafik kazası meydana geldiği, kaza nedeniyle dava dışı zarar görenler tarafından —- Asliye Hukuk Mahkemesinin ——esas sayılı dosyasının açıldığı, bu davada verilen karar gereği dava dışı zarar görenlere 50.570,41 TL ödediği, kazanın meydana geldiği tarihte davalının sigortacısı olduğunu, ödenen tazminattan sorumluluğunun bulunduğu iddialarıyla davanın kabulüne karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır.Davalı tarafça, davanın zamanaşımına uğradığı, zararın kırmızı ışık ihlali nedeniyle gerçekleştiği kırmızı ışık ihlalinin teminat dışı olduğu iddialarıyla davanın reddine karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır.Dava, trafik kazası nedeniyle zara görenlere sigortalı tarafından ödenen tazminatın sigortacıdan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Dosyaya celb edilen poliçenin incelenmesinden davacının sigortalı, davalının sigortacı olduğu, poliçenin zmms sigortasına ilişkin olduğu, başlangıç tarihinin 26/03/2013 ve bitiş tarihinin 26/03/2014 olduğu anlaşılmıştır.Dosya içine alınan —–. Asliye Hukuk Mahkemesinin—–Esas sayılı dosyasının incelenmesinden; davanın davacılarının —-ve ——Olduğu, davalısının eldeki davanın davacısı olduğu, davanın 15/07/2013 tarihli kaza nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkin olduğu, yapılan yargılama neticesinde davacı —–lehine 600,98 TL geçici iş göremezlikten, 49.969,43 TL sürekli iş göremezlikten kaynaklı olmak üzere toplam 50.570,41 TL maddi tazminata ve 20.000,00 TL manevi tazminata hükmedildiği, —— lehine ise, 5.000,00 TL manevi tazminata hükmedildiği, kararın istinaf ve temyiz incelemesinden geçerek kesinleştiği anlaşılmıştır.—–Genel İcra Müdürlüğü’nün—–takip numaralı dosyasında yapılan satış işlemi ile dava dışı zarar görenlere borcun ödendiği anlaşılmıştır.Davalı tarafın zamanaşımı defi yönünden yapılan incelemede; rücu davalarında zamanaşımının TBK’nın 73. Maddesi uyarınca tazminatın tamamının ödenmesi ve birlikte sorumlu kişinin öğrenilmesi tarihinden itibaren iki yıl olması eldeki davanın tazminatın tamamının ödendiği tarihten itibaren iki yıllık süre geçmeden açıldığı anlaşılmakla zamanaşımı definin reddine karar verilmesi gerekmiştir.Zararın teminat kapsamında olup olmadığı yönünden yapılan incelemede; kazanın meydana gelmesinde, dosya kapsamında alınan bilirkişi raporundaki tespitler ve —–Asliye Ceza Mahkemesinin —— esas sayılı dosyasındaki belgeler değerlendirilerek, davacının kırmızı ışıkta geçerek kavşağa girmesi nedeniyle tam kusurlu olduğunun kabul edilmesi gerektiği, zmms genel şartlarının B.4/b maddesi gereği zararın teminat dışında kaldığından bahsedebilmek için kast veya ağır kusur durumunun söz konusu olması gerektiği, sigortalının tam kusurlu olmasının her durumda kast ve ağır kusur olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, somut olayda kazanın kırmızı ışık ihlali nedeniyle gerçekleştiği, yerleşik yargı uygulamaları kapsamında kırmızı ışık ihlalinin kast veya ağır kusur değerlendirilmesinin mümkün olmadığı —– Bölge Adliye Mahkemesi —-. H. D. —– Esas ve —– Karar sayılı ilamı, —– Bölge Adliye Mahkemesi —–. H.D. —– Esas ve—– Karar sayılı ilamı) bu kapsamda zararın teminat dışında olmadığı kanaatine ulaşılmıştır.
Davalının sorumluluk miktarının hesaplanması için hesap bilirkişisinden rapor alınmış ve bilirkişi tarafından mahkememize sunulan 10/02/2023 tarihli ek raporda davalının sorumluluk miktarının 118.092,91 TL olduğu yönünde görüş mütala edilmiş, yapılan hesaplamanın dosya kapsamına uygun olması nedeniyle hükme esas alınması gerektiği kanaatine ulaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamından; 15/07/2023 tarihinde davacının maliki olduğu —– plakalı araçla —- plakalı aracın çarpışması ile trafik kazasının meydana geldiği, kırmızı ışıkta durmayarak kavşağa giren davacının kazanın meydana gelmesinde tam kusurlu olduğu, kaza nedeniyle zarar gören dava dışı —– maddi zararı için —–. Asliye Hukuk Mahkemesinin —— Esas sayılı dosyasından davacı aleyhine 50.570,41 TL tazminata hükmedildiği, kararın istinaf ve temyiz incelemesinden geçerek kesinleştiği, kararda davacı aleyhine manevi tazminata da hükmedildiği ancak manevi tazminatın ZMMS poliçe teminatı kapsamında bulunmadığından eldeki davaya konu edilemeyeceği, davacı tarafından mahkeme ilamına dayalı olarak başlatılan icra takibi nedeniyle dava dışı zarar görenlere ödeme yaptığı, yapılan ödemeden davalının sorumlu olduğu miktarın 118.092,91 TL olduğu, temerrüdün dava tarihi itibariyle gerçekleştiği, davacının tacir olmaması nedeniyle alacağa yasal faiz uygulanması gerektiği sonuç ve vicdani kanaatine(Ay. m.138) varılarak davanın kısmen kabul kısmen reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
118.092,91 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
Başlangıçta peşin olarak alınan 2.331,08 TL harcın alınması gerekli olan 8.066,93 TL harçtan mahsubu ile bakiye 5.735,85 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Davacı tarafın yargılama sırasında yapmış olduğu başvuru harcı 80,70 TL, posta ve tebligat gideri 88,75 TL, bilirkişi ücreti 3.000,00 TL, olmak üzere toplam 3.169,45 TL yargılama masrafının, davacı yan davasında kısmen haklı çıktığından dava konusunun toplam değerinin kabulle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 2.742,05 TL yargılama masrafına, peşin harç 2331,08 TL, eklenerek sonuç olarak 5.073,13 TL’nin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, dava konusunun toplam değerinin redle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 427,40 TL yargılama masrafının davacı yan üzerinde bırakılmasına,
Davacı taraf yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 18.713,94 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
Davalı taraf yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 9.200,00 TL avukatlık ücretinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine,
6325 Sayılı Yasa’ nın 18/A maddesinin 11 ve 13. Fıkraları uyarınca zorunlu arabuluculuk nedeniyle arabulucuya hazine tarafından ödenen 1.560,00 TL’den haklılık durumuna göre hesaplanan 1.349,63 TL’nin davalıdan, 210,37 TL’nin ise davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının davacı tarafa iadesine,Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, diğerlerinin yokluğunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile——Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf yoluna başvuru konusu edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, istinaf yoluna başvurulmasının İİK’nın 36. maddesi saklı kalmak kaydıyla kararın icrasını durdurmayacağı, süresi içerisinde karara karşı istinaf yoluna başvurulmaması halinde hükmün kesin hüküm ve kesin delil oluşturacağı açıklanmak suretiyle açık duruşmada verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.