Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/309 E. 2023/613 K. 13.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/309
KARAR NO: 2023/613

TALEP : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)
TALEP TARİHİ : 26/04/2022
KARAR TARİHİ : 13/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Talep eden talep dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete ait “—- adresindeki —- unvanlı, ——ticaret sicil no’lu ticari işletmenin 22.02.2022 tarihinde yaşanan “yangın” nedeniyle işletme tamamen yanması nedeniyle müvekkili şirkete ciro yolu ile intikal eden—– tarafından —– Şubesi’nin—–numaralı hesabından keşide edilen, 31/08/2022 keşide tarihli ve 40.000,00 TL bedelli —- nolu çekin, —–. tarafından—–numaralı hesabından keşide edilen, 29/07/2022 keşide tarihli ve 40.000,00 TL bedelli —– nolu çekin, —- tarafından —- Şubesi’nin —–numaralı hesabından keşide edilen, 25/07/2022 keşide tarihli ve 55.000,00 TL bedelli—–nolu çekin yangın sebebiyle zayi olduğunu, müvekkili şirketin zarara uğramaması için çekler hakkında öncelikle ödeme yasağı kararı verilmesine ve yapılacak yargılama neticesinde çeklerin zayi nedeniyle iptallerine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkememizce talep eden vekilinin ihtiyati tedbir talebinin teminat karşılığında kabulüne karar verildiği, teminat yatırılmadığından tedbir kararının uygulanmadığı görülmüştür.
Talep; zayi nedeniyle kambiyo senedinin iptaline ilişkindir. 6102 sayılı TTK.nun 818/1-s maddesi uyarınca poliçenin iptali hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası çek ve bono(senet) hakkında da uygulanır. TTK.nun 757 vd. maddeleri uyarınca; iradesi dışında çek veya bono elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın çeki veya senedi ödemekten menedilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin (keşide tarihinin) gelmesi üzerine çek veya senet bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir. İradesi dışında çek veya senet elinden çıkan kişi, çeki veya senedi eline geçiren kişiyi bilmiyorsa, asliye ticaret mahkemesinden çekin veya senedin iptaline karar verilmesi isteyebilir. İptal isteminde bulunan kişi, çek veya senet elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve bir suretini ibraz etmek veya esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Mahkeme, dilekçe sahibinin, çek veya senet elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulursa, verilecek ilanla, çeki veya senedi eline geçireni, çeki veya senedi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde çekin veya senedin iptaline karar vereceğini ihtar eder. Çekin veya senedin getirilmesine ilişkin ilan, 35 inci maddede yazılı gazete ile üç defa yapılır. Elden çıkan çek veya senet , verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; iş bu davanın çek iptali davası olması nedeni ile verilecek iptal kararının ilgilinin borçluluğunu saptamayacağı ve kesin hüküm teşkil etmeyeceği, borçlunun iptal kararına karşı iptal kararı alan kişinin hak sahibi olmadığını öne sürebileceği (bu yönde Yargıtay —– Hukuk dairesi’nin 15/07/2013 tarih ——esas ve karar sayılı kararı), davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delili sunmasının yeterli olduğu, aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanmasının zayi nedeni ile çek ve bono iptali hükümlerinin uygulanmasının imkansız hale getireceği , kaldı ki dava sırasında yapılan ilamlar sonucunda hak sahiplerinin ortaya çıkabileceği ve kendilerine karşı istirdat davası açılabileceği , ayrıca hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptal edilebileceği (Yargıtay —–. Hukuk dairesi’nin 29/02/2016 tarih —– esas —–karar sayılı kararı); talebe konu olayda TTK.nun 762. Maddesi uyarınca —–yapılan 3 ayrı ilan ve verilen 3 aylık süreye rağmen uyuşmazlık konusu çeklerin Mahkememize sunulmaması nedeniyle zayi edilen çeklerin iptallerine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Talebinin KABULÜ ile;
—– tarafından —- Şubesi’nin—— numaralı hesabından keşide edilen, 31/08/2022 keşide tarihli ve 40.000,00 TL bedelli —- nolu çekin, —- tarafından —–Şubesi’nin —– numaralı hesabından keşide edilen, 29/07/2022 keşide tarihli ve 40.000,00 TL bedelli—— nolu çekin,
—– tarafından —–Şubesi’nin——numaralı hesabından keşide edilen, 25/07/2022 keşide tarihli ve 55.000,00 TL bedelli ——nolu çekin, 6102 sayılı TTK’nın 818/1-s maddesinin atfı ile aynı yasanın 764/1. Maddesi uyarınca İPTALİNE,
2-Alınması gereken 179,90 TL harçtan davanın başında peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL karar ve ilam harcının talep edenden alınarak Hazineye irat kaydına
3-Talep sahibi tarafından yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Talebin niteliği gereği talep eden lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi uyarınca talep edene iadesine,Dair, talep eden vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile —– Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.