Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/677 E. 2023/412 K. 18.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/677
KARAR NO: 2023/412
DAVA: Menfi Tespit (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 12/10/2021
KARAR TARİHİ: 18/05/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan itirazın iptali davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle davacı ile davalı arasındaki ticari ilişkisi nedeniyle 31/07/2021 tarihli satış sözleşmesi tanzim edildiğini, —-Maddesi gereği, davacı yanın her biri —— tutarlı çek keşide ederek davalı yana verdiğini, davalının sözleşme gereği edimlerini yerine getirmemekle birlikte sözleşme konusu bordür mallarını da teslim etmediğini, davalının herhangi bir mal teslimi yapmamasına rağmen davacı tarafından keşide edilerek kendisine teslim edilen çeklerden vadesi gelen 2 adet toplam 70.000 TL tutarlı çeki tahsil ettiğini, henüz vadesi gelmeyen diğer iki çekinde vadesinde davalı yan tarafından tahsil edileceğinin anlaşıldığını, —– olduğu çek ile ——-olduğu çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, mal teslimine konu olmadığı halde vadesinde davalı yan tarafından tahsil edilen——–keşidecisinin ——– olduğu çekin istirdatına, yargılama giderleri ve ücreti vekâletin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı cevap dilekçesinde özetle davayı kabul etmediğini, dava konusu edilen ———- tutarlı ilk iki parti malın faturaları ile birlikte davacı yana gönderildiğini, son parti malın hazır olmasına rağmen davacı yanca istenmediğinden gönderilemediğini, davacı yanın siparişi için davacı yanın siparişine özel hammadde tedarik edildiğini, hammaddenin satılması ile kalan 76.409,80 TL’nin de davacı yana ödeneceğini beyan ederek davanın reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.Mahkememizce tensip zaptı ile ——- müzekkere yazılarak çeklerin ödenip ödenmediği ile ödenmiş ise kim tarafından ibraz edildiğinin sorulmasına karar verilmiş olup, müzekkere cevapları dosya içerisine alınmıştır.Mahkememizce davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile davanın icra takibinden önce açıldığı nazara alınarak davaya konu ——- numaralı 15.10.2021 vade tarihli 35.000 TL tutarlı keşidecisinin——– tutarlı Keşidecisinin———–” olduğu çekler nedeniyle yalnızca davalı tarafından davacı hakkında yapılacak icra takiplerinin 2004 sayılı İİK’nin 72/2 maddesi uyarınca durdurulmasına, ayrıca davaya konu çekin 3. kişiler tarafından ibraz edilmesi hali saklı kalmak kaydı ile davalı tarafından ibraz edilmesi halinde muhatap banka tarafından ödeme yapılmamasına karar verilmiş ancak teminat yatırılmadığından ihtiyati tedbir kararının uygulanmadığı görülmüştür.Mahkememizce tarafların bağlı bulundukları —- müzekkere yazılarak —– karşılaştırmalı analiz formlarının istenilmesine karar verilmiş olup, müzekkere cevapları dosya içerisine alınmıştır.
Mahkememizce davalı tarafa ait ticari defter ve kayıtları üzerinde mali müşavir bilirkişi tarafından inceleme yaptırmak üzere mahal mahkemesine talimat yazılmasına karar verilmiş, talimat mahkemesince aldırılan 06.09.2022 tarihli bilirkişi raporunda davalının işletme esasına göre defter tuttuğu ve defter beyan sistemine tabi olduğu, davalının ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin ——– defter beyan sistemine göre yapılmış olduğu, davalının ticari defter kaydında, davacı adına düzenlenmiş olan ——— adet fatura kaydı bulunduğu, davacının—— formunda davalının düzenlemiş olduğu iki adet fatura toplamı olan 105,315 TL lik alımı beyan etmiş olduğu, davalının işletme hesabı esasına göre defter tutması nedeniyle davacıya ait muavin defter ve cari hesap takibi yapmadığı ve sunulmadığı, davalının işletme hesabı esasına göre defter tutması nedeniyle davacı tarafça davalıya verilmiş olduğu beyan edilen çek alındı kayıtlarının ticari defter kaydının bulunmadığı, davacının dava dilekçesi ekinde sunmuş olduğu vadesi muhtelif tarihler olan 4 adet 35.000 TL lik çek görüntüsü üzerinde ———-yazısı ve imzasının bulunduğu, davacının davalıya teslim etmiş bulunduğu 4 adet çek toplamının140.000 TL, davalının davacıya düzenlemiş olduğu faturalar toplamının 105.315 TL olduğu, davacının 140.000 TL lik ödemesinden (verilen çeklerin tamamının ödenmesi halinde) davalının düzenlemiş olduğu faturalar düşüldüğünde, davacının davalıdan 34.685 TL alacaklı olacağı bildirilmiştir. Mahkememizce davacı tarafın niza konusu uyuşmalığın ait olduğu ———– yılına ilişkin ticari defterleri üzerinde mali müşavir bilirkişi tarafından Türk Ticaret Kanunu’nun 83-86. Maddeleri ile HMK’nın 222/1. Maddesi uyarınca inceleme yapılmasına karar verilmiş, alınan 16.01.2023 tarihli bilirkişi raporunda davacı yanın incelenen 2021 yılına ait ticari defterlerin 6102 sayılı TTK hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmuş olduğu, davacı yana ait incelenen 2021 yılına ait ticari defterlerinde, davalı yan ile aralarında bir ticari ilişkinin mevcut olmadığı, huzurdaki davaya konu çeklerin de davalı yan tarafından davacı yana düzenlendiği, davacı yan tarafından — bildirimi yapıldığı gözüken faturalarında, davacı yanın ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, dosyada davalı yan tarafından davacı yana ——— tutarında fatura düzenlendiği, faturaların davacı yanın ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı gibi—- beyan edilmediği, yine ilgili dönemde —- konu edilmediği, talimatla aldırılan bilirkişi raporundaki “davalı faturalarının davacı tarafından —- beyan edildiği” tespitinin doğru olduğu, davacı yanın —– tarafından gönderilen—– bildirimlerinin çeliştiği, takdir Mahkemeye ait olmak üzere —– ya da davacı yanın bağlı bulunduğu vergi dairesine yazılacak müzekkere ile —– yılında davacı yanın davalı yandan alış yaptığına ilişkin bildirim yapıp-yapmadığı, eğer davacı yanın kayıtlarında davalı yana ait —- bildirimi yapıldığının görülmesi halinde, bildirimin davacı yan tarafından mı, yada faturalar e- arşiv fatura olduğu için, davacı yanın iradesi dışında otomatik olarak mı—- bildirimine kayıt yapıldığı” hususunun sorulabileceği, bu faturaların öncesinde teslim edilen mallara istinaden düzenlenmediğinin davalı yanında kabulünde olduğu, davacı yanın davalı yandan 76.409,80 TL alacağının kaldığının beyan edildiği, teslime konu ürünlerin faturalandırıldığı, davalı yan tarafından davacı yana düzenlenen —- tarihli olduğu göz önünde bulundurulduğunda faturanın teslim edilen ürünlere istinaden düzenlenmediği (iddia edilen teslim tarihleri —–,yani faturadan —- , dosya kapsamında davacı yanın taraflar arası akdedilen 31.07.2021 imza tarihli satış sözleşmesine istinaden, davalı lehine toplam 140.000 TL tutarlı çek keşide ettiğinin sabit olduğu, davalı yanın usulüne uygun mal teslimini yerine getirdiğinin ispata muhtaç olduğu, dava konusu çeklerin vadelerinde ödendiği görüldüğünden davacı yanın davalı yandan dava tarihi olan 12.10.2021 tarihi itibarıyla 140.000 TL asıl alacak, 626,40 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 140.626,40 TL alacaklı olduğu bildirilmiştir. Mahkememizce davacı şirketin bağlı bulunduğu vergi dairesine müzekkere yazılarak “2021 yılında davacı yanın davalı yandan alış yaptığına ilişkin bildirim yapıp-yapmadığı, eğer davacı yanın kayıtlarında davalı yana ait —– yapıldığının görülmesi halinde, bildirimin davacı yan tarafından mı, yada faturalar e-arşiv fatura olduğu için, davacı yanın iradesi dışında otomatik olarak mı ——kayıt yapıldığı” hususunun sorulmasına karar verilmiş olup, müzekkere cevabında davacının davalı —– mal veya hizmet aldığının bildirildiği, —– tarihinden itibaren elektronik ortamda düzenlenen faturaların — formunda bildirmelerine gerek bulunmadığı, elektronik ortamda düzenlenen faturaların bildirim zorunluluğu olmadığı gibi otomatik olarakta—— formunda yer almasının da mümkün olmadığı bildirilmiştir. Tüm dosya kapsamına göre davanın , davacı tarafından keşide edilip, davalıya teslim edilen çeklerden dolayı herhangi bir mal teslimi yapılmadığı iddiasına dayalı olarak açılan borçlu olunmadığının tespiti ile ödenen çekler yönünden istirdat istemine ilişkin olduğu , davacının incelenen defter kayıtlarına göre davaya konu edilen 4 adet çekin taraflar arasındaki 31/07/2021 tarihli satış sözleşmesine ilişkin olduğu, davalının bu ticari ilişki kapsamında davacıya——— tutarında fatura düzenlediği, faturaların davacının ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı ancak bu faturaların davacı tarafından ———– bildiriminin yapıldığı, bu durumun 105.315 TL tutarında davacıya mal teslim edildiği yönünde davalı lehine karine teşkil ettiği, bu tutarda mal teslim edilmediğine ilişkin ispat yükünün davacıda olup, davacının bu hususu yazılı delille kanıtlaması gerektiği , davacının bu yönden yazılı delili bulunmadığı ve yemin deliline de dayanmadığı, davalının defter kayıtlarına göre davacının davalıdan 34.685 TL alacaklı olduğu ancak davalının cevap dilekçesinde davacıya 76.409,80 TL borcu bulunduğuna dair beyanda bulunduğu, bu beyanın ikrar niteliği taşıdığı , yargılama sırasında ödeme yapılması nedeniyle ——–çek yönünden davanın istirdat davasına dönüştüğü, davacının 76.409,80 TL yönünden dava açmakta haklı olduğu anlaşıldığından davanın kısmen kabulü ile menfi tespit istemine konu edilen ——— çekler yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, bu çekler kapsamında yapılan ödemelerden —- tarihinden itibaren, —- tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,———- ödeme tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
-Dava konusu——— olduğu çek ile————- olduğu çek yönünden açılan menfi tespit davasının kabulü ile bu çeklerden dolayı davacının borçlu olmadığının tespitine ve çeklerin yargılama sırasında ödenmiş olması sebebiyle istirdata dönüsen talebin kabulü ile ——— tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
-Dava konusu—— lehtarının —-olduğu çek ile ———- olduğu çek yönünden açılan istirdat davasının kısmen kabulü ile———-ödeme tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 5.219,55 TL karar ve ilam harcının davanın başında alınan 2.390,85 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye kalan 2.828,70 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına
3-Davacı tarafça yargılama boyunca yapılan 4 adet tebligat gideri 129,00 TL, 3 adet e tebligat gideri 23,50 TL, mali müşavir bilirkişi ücreti 750,00 TL, ikinci mali müşavir bilirkişi ücreti 1.000 TL, müzekkere gideri 28,00 TL, 4 adet kep gideri 3,20 TL olmak üzere toplam 1.933,70 TL yargılama giderinin davanın kabul oranına göre (%54,57) 1.055,22 TLsinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. Uyarınca 12.225,56 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yatırılan avanstan kullanılan kısmın mahsubu ile arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
6-Davacı tarafça yatırılan 59,30 TL başvurma harcı, 2.390,85 TL peşin harç olmak üzere toplam 2.450,15 TL harç giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, diğerlerinin yokluğunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile ——– Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf yoluna başvuru konusu edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, istinaf yoluna başvurulmasının İİK’nın 36. maddesi saklı kalmak kaydıyla kararın icrasını durdurmayacağı, süresi içerisinde karara karşı istinaf yoluna başvurulmaması halinde hükmün kesin hüküm ve kesin delil oluşturacağı açıklanmak suretiyle açık duruşmada verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/05/2023