Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/653
KARAR NO : 2022/558
DAVA : Sözleşmenin İptali
DAVA TARİHİ : 23/02/2017
KARAR TARİHİ : 07/09/2022
Mahkememizde görülmekte olan Sözleşmenin İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili ———– tarihli dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında müvekkilinin sahibi olduğu —– üzerine davalı —- yapılması konusunda————- düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, davalının sözleşmeyi —–tarihinde —————-ettirdiğini, sözleşmenin 7.g maddesinde” İş bu sözleşmenin imzalanmasından itibaren 9 aylık sürede —– alınmaması halinde —- sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmekte serbesttir. Bu fesih nedeniyle yüklenici arsa sahiplerinden hiçbir —– herhangi bir tazminat talebinde bulunmayacağını kabul ve taahhüt etmiştir” şeklinde düzenleme yapıldığını, davalı yanca kararlaştırılan sürede —- alınmaması üzerine, müvekkili davacı tarafından gönderilen —- tarihli ——-tek taraflı olarak feshedildiğinin bildirildiğini, davalının sözleşmedeki edimlerini sözleşme şartları dahilinde yerine getirmediğini, davalının sözleşmeye aykırı davranışları yüzünden müvekkili şirketin ekonomik kayıplara uğradığını ileri sürerek sözleşmenin feshi ile fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile fesih nedeniyle uğradıkları zararların tespitine ve tespit edilen alacağa —- faizi işletilmesine ve davalının tapu kaydına işletmiş olduğu şerhin tapu kaydından terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili—–havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; müvekkili yüklenicinin, davacı arsa sahibi ile imzaladığı sözleşmeye göre, dava konusu ——-üzerine sözleşme tarihinden itibaren 9 ay içinde —- çalışmalarına katılarak—– % 37,5 olan —–miktarını % 60 — çıkarıp ——-durumuna göre inşaat ruhsatını almayı ve — tarihinden itibaren 30 ay —- alarak ——-teslim olarak arsa sahibine teslim etmeyi taahhüt ettiğini, buna karşılık davacı arsa sahibinin de sözleşme tarihinden evvelki döneme ait tüm borçları ödemesi yanında tapu kaydındaki ———-ve——– ilgili işlemleri yaparak masrafı kendisine ait olmak üzere —– terkinini sağlamayı ve taşınmazı tüm —- arınmış olarak davalı müvekkiline teslim etmeyi kabul ettiğini, ancak davacı arsa sahibinin taşınmaz üzerindeki ——kaldırmadığını, buna rağmen davacı müvekkili yüklenicinin iyiniyetli çalışmalarına devam ettiğini, müvekkilinin yeni imar durumuna göre tüm—- ——- doğrultusunda ———– çalışmalarını tamamladığını, son olarak ——- için gerekli olan tüm evrak başvurularını da yaptığını, bu aşamada müvekkilinin, davacının taşınmaz üzerindeki şerhleri kaldırmasını beklediğini, müvekkilinin sözleşmenin düzenlenmesi ile birlikte çok ciddi harcamalar yaptığını,—— alındığını, ancak —– sonunda işlemlerin tamamlandığını, ancak imar değişikliği arzusuna——— müvekkili sayesinde—– yetkililerini vekaletten azlettiğini ve sözleşmenin feshini istediğini, taşınmazın tapu kaydındaki —- nedeniyle ruhsatın bugün dahi alınamadığını, imar değişikliği nedeniyle oluşan gecikmenin davalı yüklenicinin kusuru olarak kabul edilemeyeceğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, ———— kayıtlı taşınmaz için taraflarca düzenlenen ——- düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve kat karşılığı———sözleşmesinin iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizce —– Esas sayılı dava dosyası ile yapılan yargılama———— tarihli kararı ile; ” ….Dosya kapsamındaki tüm delillere göre; taraflar arasında düzenlenmiş olan—– tarihinde —– alınmak üzere —— planına —- durumu alındığı, —- bitirildikten sonra davalı —– tarafından ——- verilen dilekçe ile başvurularak, tapu kaydında yer alan —-ruhsatı alınması için engel teşkil edip etmediği sorulduğu, —-.—- yer alan —- ilgili yapılan incelemede şerhler ile ilgili, ilgili kurumlardan uygun görüş alınmadan ya da söz konusu şerh kaldırılmadan ruhsat düzenlenemez ve uygulama yapılamaz…” şeklinde cevap verildiği tartışmasız anlaşılmaktadır. Davacı taraf dayanak sözleşmenin 7.g maddesindeki; işbu sözleşmenin imzalanmasından itibaren 9 ay sürede resmi —- alınmaması halinde arsa sahibinin sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmekte serbest olduğu şeklindeki hüküm uyarınca sözleşmenin iptalini talep etmektedir. Davaya dayanak sözleşmede ——- taşımaktadır. Birincisi ——–alanının %62 den %40 a indirilmesi ki bu husus davalı tarafça yerine getirilmiştir. İkincisi söz konusu değişikliğin yapılması ve—- sözleşmeye göre — aylık süre —-tarihi itibariyle dolmaktadır. Yukarıdan beri anlatılan dosyaya celbi sağlanan delillere ve —- yazı cevaplarına göre davalının 9 aylık süre içerisinde gerekli tüm girişimlerin ve müracaatların yapılarak takip edildiği ancak bu süre içerisinde ————– ve ——– birbiri ile uyumlu olmaması nedeni ile ortaya çıkan hatalı düzenlemenin (————– tarafından yeniden değiştirilmesi ile ilgili yapılan bir çalışmadır) neden olması ile belirlenen ———– bulduğu görülmüştür. Bu gecikme kat karşılığı —– sözleşmesinde kararlaştırılan —- alınma süresinin imar değişikliği nedeni ile gecikme olduğundan yüklenici davalının kusuru olarak kabul edilemez. Ayrıca dayanak sözleşmenin 5.a maddesinde; sözleşme tarihinden önceki dönemlere ait———– olabilecek ——– tedbirler ve intikaller ile ilgili işlemler ve masrafların ilgili arsa sahibine ait olduğu,—– sahiplerinin ————- olarak yükleniciye teslim etmekle yükümlü oldukları hükme bağlanmıştır. Ruhsat alınabilmesi için tapu kaydındaki —— kaldırılması ve taşınmazın tüm—- kaldırılmış olarak boş ve temiz bir şekilde yükleniciye teslim edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Oysa ki dayanak sözleşmeye konu taşınmazın tapu kaydında; tapu iptali ve tescil—- Esas sayılı dava dosyasında devam eden dava beyanı, —— olduğunun kayıtlı olduğu açıktır. Bu durumda davacının sözleşmede yükümlendiği “Taşınmazın boş temiz ve— kaldırılmış olarak yüklenici davalıya teslim edilmesi…” edimini yerine getirmediği açıktır. — yazısına göre de söz konusu tapu kaydındaki — kaldırılmadan ruhsat düzenlenemeyeceği uygulama yapılamayacağı da sabittir. Bu durumda davacının sözleşmeyi iptal gerekçesi olarak ileri sürdüğü 9 aylık süre içerisinde inşaat ruhsatının alınamamış olmasında davalı yüklenicinin bir kusuru olmadığı sözleşmede belirlenen temel edimlerden diğeri olan davacının taşınmazı ilk edindiği tarih olan ————-tarihinden itibaren taşınmazın —– kamuya terk miktarının %62 olmasına karşılık davalının sözleşme uyarınca edimini yerine getirmesi sonucunda kamuya —- miktarının %40 a indirildiği bu şekilde gerek kullanılabilir arsa alanında —- alanında büyük artış olmakla davacının yararına bir durum geliştiği de açıkça görülmektedir. Yapılan yargılama sonucunda dosya kapsamındaki tüm delillere, alınan bilirkişi raporuna göre davaya dayanak sözleşmeye konu taşınmazdaki yapılacak —– alınması ile ilgili sürenin uzamasında davalının herhangi bir kusurunun olmadığı, aksine davacının ruhsat alınabilmesinin şartı olan ve sözleşmenin 5/a maddesinde hükme bağlanan taşınmazın boş, temiz ve tapudaki tüm —-kaldırılmış şekilde davalı yükleniciye teslim edilmesi yönündeki edimini yerine getirmediği anlaşıldığından….” gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkememizin iş bu kararının davacı tarafın istinaf incelemesi talebi üzerine——- açıklamalar ve anılan kanun maddeleri ışığında somut olay değerlendirildiğinde; davacı yanca dava dilekçesinde fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile, sözleşmenin davalı yanca haksız feshedilmesi nedeniyle uğranılan zararın tespiti ile tespit edilen alacağa en —–mevduat faizi işletilmesine ve davalının tapu kaydına işletmiş olduğu şerhin tapu kaydından terkinine karar verilmesi talep ve dava edilmiş, davacı vekilince dosyaya sunulan —- tarihli dilekçe ile “sözleşmenin haksız feshi nedeniyle uğranılan zararın tahsili ” yönündeki taleplerini atiye bıraktıkları bildirilmiş ise de; mahkemece istinafa konu hüküm tesis edilirken hatalı olarak bu talep yönünden her hangi bir değerlendirme yapılmadığı, olumlu ya da olumsuz bir karar oluşturulmadığı, bu durumun da HMK’ nın 297. ve 26.maddelerine aykırılık oluşturduğu tespit edilmiştir. … Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf talebinin usul yönünden kabulü ile usul ve yasaya uygun bulunmayan yerel mahkeme kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-4 maddesi gereğince kaldırılarak yukarıda açıklanan şekilde inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra oluşacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi için dosyanın yerel mahkemesine gönderilmesine…” gerekçesi ile kararın kaldırılmasına karar verilmiştir.
—- celp olunan tapu kaydına göre; —– gayrimenkulün tamamının davacı şirket adına kayıtlı olduğu, tapu kaydı üzerinde; beyan hanesinde “… diğer—- —————-.. Taşınmazın %42 hissesine kat —– hakkı vardır. —————- şeklinde kayıtların bulunduğu görülmüştür.
Taraflarca dosyaya sunulan —–tarihinde düzenlendiği, sözleşmenin 3. Maddesinin sözleşmenin konusu ———üzerinde, yüklenici tarafından gerekli—- yapıldıktan sonra yüklenicinin cari imar durumuna göre çizdireceği —– onayını takiben, yine yüklenicinin —– onaylatacağı —– şartnameye uygun olarak binaların ” ——” esasına göre yüklenici tarafından inşaa edilmesi işi olduğu, ” 4. madesinin tarafların karşılıklı hak ve yükümlülükleri başlığı altında; ” —- üzerine——–yaptıktan sonra —- durumu ile —–ve işbu sözleşme ile teknik şartnameye uygun olarak —— belirtilecek sayıda daireden oluşacak konut ve ticari niteliğinde binaları, “kat karşılığı” ve —–esasına göre inşaa ederek işbu sözleşmede arsa sahibine ait olacağı kabul edilen bağımsız bölümleri arsa sahibine teslim etmeyi, buna karşılıkta arsa sahibi de arsanın tamamını —–hisse itibar ederek ve bu suretle sahibi bulunduğu toplam ———- uhdesinde bırakarak —— inşaat ruhsatını alınmasını müteakip 15 gün içerisinde taşınmazın rayiç değeri olan — bedel üzerinden yükleniciye satma vaadini ve yüklenici de bu koşullarla satın almayı karşılıklı olarak vaad, kabul ve taahhüt ederler, yüklenici —- göre terk edilecek alanın %40 aşmayacağını kabul ve taahhüt etmiştir. Terk edilecek alanın taahhüt edilen %40 dan fazla çıkması halinde, %40 ı aşan oranların arsa sahibinin kararlaştırılan payından herhangi bir değişiklik yapmayacağını kayıtsız ve şartsız olarak kabul ve taahhüt etmiştir. Yüklenici %40 ———– payından indirmeyi kabul ve taahhüt etmiştir, …” 5. Maddesinin — diğer yükümlülükleri ve sorumlulukları başlığı altında; ” a) işbu sözleşme tarihinden önceki dönemlere—– işyerlerinin geçmiş döneme ait ——— ——– ile ilgili işlemler ve masraflar ilgili ———- sahibine ait olup, — mevcut konut ve işyerlerini, boş ve borçsuz olarak yükleniciye teslim etmekle yükümlü olduklarını, b) tapu kaydında bulunabilecek ipotek, tedbir, haciz gibi takyidatlardan dolayı inşaatın başlaması engellenir veya gecikir ise bu işlemlerin tamamlanması için geçecek sürenin inşaatın bitim süresine ilave edilmesini, sözleşmenin 7. Maddesinin yüklenicinin diğer yükümlülükleri ve sorumlulukları başlığı altında; “…e) ——-ile, ——alınacak yapı ruhsatı tarihinden———– işbu sözleşmeye, teknik şartnameye ve onaylı uygulama projesine uygun olarak, bağımsız ve ortak hacimlerle, açık ve kapalı alanları da kapsayan imalatlarda dahil olmak üzere, tamamlayacağı bağımsız bölümleri arsa sahibine anahtar teslimi olarak teslim edecektir. İnşaatın ikmal edilmesi yapı kullanma belgesinin —–alınması ile inşaat bitmiş sayılır. —— teslimi—— ruhsatının alınması ile gerçekleşmiş olur. Bunun dışında inşaatın fiilen bitmiş olması hiçbir şekilde teslim anlamına gelmeyeceğini yüklenici kabul ve taahhüt etmiştir. Yüklenici, yol üstünde arsa sahibine teslim edilecek bütün ticari alanları öncelikle teslim etmeyi kabul ve taahhüt etmiştir. Yüklenici, sözleşmedeki ticari alanların bütünü arsa sahibine vermeyi kabul ve taahhüt etmiştir. Yüklenici ayrıntılı bir —— —— sahibinin takibi için, ruhsat tarihinden en geç bir hafta içinde —- sahibine teslim edecektir. Karşılıklı kararlaştırılmamış hiçbir gecikme kabul edilemez ve birer hafta ara ile yapılacak 2 (iki) ikaz sonrasında durum düzelmezse —olarak fesih edilecektir. f)cezai şart başlığı ile; sözleşme konusu —— sözleşmenin 7. Maddesinin (e) bendinde kararlaştırılan sürede —— sahibine teslim edilmemesi halinde yüklenici — sahibinin payına düşen — inşaat alanın—– kabul ve taahhüt etmiştir. Yüklenici hiçbir suretle bu cezai şartın tenzili gerektiğini iddia ve talebinde bulunmamayı peşinen kabul ve taahhüt eder. Gecikmenin 3 (üç) aylık süreyi aşması halinde ————– yazılı ihtarname göndermek sureti ile sözleşmeyi tazminatsız olarak tek taraflı feshetme hakkına sahiptir. g)sözleşemenin feshi başlığı ile; işbu sözleşmenin imzalamasından———– ruhsatının alınmaması halinde —- sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmekte serbesttir. Bu fesih nedeni ile yüklenici —-sahibinden hiçbir—– altında herhangi bir tazminat talebinde bulunmayacağını kabul ve taahhüt etmiştir. h) imar değişiklikleri başlığı ile; işbu sözleşmenin imzalanmasından sonra imar yasasında ve diğer mevzuatlarda yapılan değişiklikler sonucunda inşaat alanında oluşacak artış ve eksilmelerde sözleşmedeki paylaştırma oranlarına göre taraflara yansıtılacaktır, ı)Sözleşemenin imzalanmasından sonra inşaat maliyetlerinden, diğer —–meydana ve bunlara benzer nedenlerden dolayı oluşacak artışlardan dolayı yüklenici, arsa sahibinde hiçbir ad altında ek bir talepte bulunmamayı kabul ve taahhüt etmiştir. ” sözleşemenin 8. Maddesinin muhtelif hükümler başlığı altında olduğu ve 8/7. Maddesinin mücbir sebepler başlığı ile inşaatın yapımı sırasında, mücbir sebepler veya beklenmeyen hal ve şartlar nedeni ile, imalatların yapılmasını engelleyebilecek durumlarda—-.) kaybedilen süre sözleşme süresine ilave edilecektir. Mücbir sebepler sayılan durumlarla sınırlıdır. Bu sayılan durumlardan kaynaklanan gecikmelerden dolayı yükleniciye sözleşmede belirtilen gecikme cezası bu süre ile sınırlı olmak üzere uygulanmaz. ” şeklinde düzenlendiği anlaşılmıştır.
Taraflarca dosyaya sunulan delillerden;
—— sayılı ihtarnamenin arsa sahibi davacı tarafından yüklenici davalıya gönderildiği, ihtarnamede; ” … Taraflar arasında düzenlenmiş bulunan — sözleşmenin 7.g maddesinin; “… İşbu sözleşemenin imzalanmasından itibaren 9 ay sürede —-alınmaması halinde arsa sahibi sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmekte serbesttir. Bu fesih nedeni ile yüklenici, arsa sahiplerinden hiçbir — altında herhangi bir tazminat talebinde bulunmayacağını kabul ve taahhüt etmiştir…” şeklindeki düzenleme ile sözleşmenin feshinin düzenlendiği, sözleşmenin imzalandığı tarihten bugüne kadar sözleşemede belirtilen sürede — ruhsatının alınmadığı, sözleşmenin 7.g maddesi uyarınca sözleşemeden ve yasalardan kaynaklanacak gecikmeden doğan tazminat hakları diğer dava ve yasal hakları saklı kalmak kaydı ile sözleşemenin tek taraflı olarak feshedildiği…” nin bildirildiği,
———– yevmiye sayılı cevabı ihtarnamenin davalı yüklenici tarafından davacı—- sahibine gönderildiği, ihtarnamede; “… Sözleşmenin imzalandığı günden ——— bugünkü imarının alınması için gerekli işlemlerin yapılmasında ve ——— hazırlanmasında ciddi uğraş ve çabaların yanında ekonomik olarakda ciddi harcamalar yapıldığı, bu işlemlerin yaklaşık 11 aylık süre zarfında yapıldığı, kendilerinden kaynaklanmayan gecikmelerin bahse konu sözleşme hükümleri doğrultusunda ilave süre olarak eklenmesi gerektiği, bu ilave sürelerin 6 aylık süredir devam eden ——–taşınma süreci ve 2 ay süren itiraz değerlendirme ve karara bağlanma süreci olduğu, bu tahmin edilemeyen mücbir süreler dikkate alındığında 10 aylık ilave sürenin 9 aylık süreye eklenmesi gerektiği, sözleşme tarihinde başlamak üzere — kaydında bulunan ipotek, tedbir ve hacizlerin kaldırılması gerektiğinin sözlü olarak defalarca söylendiği, bu tedbirlerin inşaat ruhsatı almalarına mani olduğunun da belirtildiği, mani olduğu, sözleşmenin 5.b maddesine göre, arsa sahibinin tapu kaydındaki ipotek, tedbir ve hacizleri kaldırması gerektiği, aksi halde bu geçen sürenin de sözleşme sürelerine ilave edileceği, bugüne kadar belirtilen şerhlerin kaldırılmamasından dolayı kendilerinin uğrayacağı zararları tazmin etme haklarını saklı tuttukları…” —- bildirildiği,
—- sayılı ihtarnamenin davalı yüklenici tarafından davacı arsa sahibine gönderildiği, ihtarnamede; ” taraflar arasında —- tarihinde sözleşme düzenlendiği, sözleşme tarihinden itibaren—- itibaren —- içinde de — almak sureti ile anahtar teslim inşaat yapmayı taahhüt ettiği, ——- alındığı, — içerisinde yapılan yaklaşık — itiraz nedeni ile imar durum belgesinin düzenlendiği tarihte kendisine verilmediği, —- bekletildiği, sözleşmenin düzenlenmesinden başlayıp, —belgesinin teslim edildiği ocak 2017 ayı sonuna kadar yaklaşık— geçirilmesinin kendisinin kusuruna ve temerrüdüne esas olmayacağı gibi bu süreç sonunda menfaati artan arsa sahibinin, sözleşmeden dönme gayretinin iyi niyet ile bağdaşmadığı, 9 aylık sürede inşaat ruhsatını alamadığını ileri süren arsa sahibinin sözleşmenin 5.a maddesine göre tapu kaydında olabilecek hacizler, ipotekler, tedbirler ve intikaller ile ilgili işlemleri yaparak masrafı kendisine ait olmak üzere —- terkinini sağlayacağı nihayet taşınmazı borç ve borçsuz olarak teslim edeceği, bugün dahi terkin edilmemiş bu —- oldukça ciddi olduğu, terkin edilmediği sürece ruhsat alınmasının da mümkün olmadığı, sözleşmenin düzenlenmesinden itibaren tanınan— sona ermesine rağmen arsa sahibinin bu tarihte fesihten bahsetmeyip,—- belgesinin alındığı ocak—— açıkladığı fesih beyanının bu yönü ile de hukuki ve vicdani dayanağının olmadığı, sözleşmenin tümü ile ayakta ve ifa edilmeye hazır olduğu, nitekim fesih gerekçelerinin hukuki ve vicdani dayanağının olmadığı belirtilerek tapu kaydı üzerindeki tüm — en geç 15 gün içinde kaldırılmasını, verilen süre sonunda —- tümü ile terkin edilmemiş olması halinde sebepleri ile birlikte son durumun kendilerine derhal bildirilmesi, azil ile hükümsüz kalan —– vekaletnamedeki aynı yetkileri ve yetkilileri kapsayan bir vekaletnamenin ——- içinde düzenlenerek kendilerine teslim edilmesi, taleplerin zamanında ve tümü ile yerine getirilmemesi halinde sözleşemenin ifası uğruna — müdahalesinin isteneceği, yaşanılan şimdiki sürecin, fesih beyanı ve azilname nedeni ile uğranılan maddi- manevi ve/veya —- zararları tazmin hakları saklı kalmak kaydı ile..—– bildirildiği,
—– tarafından düzenlenen—– tutarındaki harç bedelinin yatırılması için—— müracaatınızı rica ederiz…” ,
—– düzenlenmiş bulunan ———- talep edilen ——–yapılmıştır. İşlem ücreti olan —–müdürlüğümüz ———— için ——————- gerekmektedir…” ,
—– durum —- tasdik tarihli —- Uygulama İmar Planında; ” …————–
Davalı şirket tarafından —— sayılı yazıda; “… —— sayılı “—- ruhsatı almak üzere—— —-tarihinde — müracaat ettik, taşınmaza ait ekte yer alan tapu kayıtları incelenmek sureti ile tapu kaydında yer alan—- alınmasına engel olup olmadığının tarafımıza bildirilmesini arz ve talep ederiz…” şeklinde yazılan yazıya ————— düzenlenmiş bulunan——— tarihinde —– durumu ve —— için —— müracaat ettiğiniz, dilekçe ekinde sunulan——– incelenerek tapu kaydında yer alan —– alınmasına engel olup olmadığının tarafınıza bildirilmesi talep edilmiştir. Söz konusu tapu kaydında yer alan — ilgili yapılan incelemede şerhler ile ilgili, ilgili kurumlardan uygun görüş alınmadan ya da söz konusu şerh kaldırılmadan ruhsat düzenlenemez ve uygulama yapılamaz…” şeklinde cevap verildiği görülmüştür.
Mahkememizce———yapılan müracaat üzerine —— belgesinin tanzim edildiği görülmüş olup söz konusu tapu kaydında yer alan — ile ilgili yapılan incelemede; şerhler ile ilgili, ilgili kurumlardan uygun görüş alınmadan ya da söz konusu şerh kaldırılmadan ruhsat düzenlenemez ve uygulama yapılamaz…” şeklinde cevap verildiği,
Yine mahkememizce——— —–yazıda; “… Ancak,——— olduğundan, tüm —— oluşturulmadan imar uygulaması yapılamaz…” şeklinde cevap verildiği,——– müracaat edildiği —— göre — alındığı, plan çalışmaları bitirildikten sonra davalı yüklenici tarafından — dilekçe ile başvurularak, —- yer alan —- inşaat ruhsatı alınması için engel teşkil edip etmediği sorulduğu, ———tarihli cevabi yazısında “…söz konusu tapu kaydında yer alan — ilgili yapılan incelemede şerhler ile ilgili, ilgili kurumlardan uygun görüş alınmadan ya da söz konusu şerh kaldırılmadan ruhsat düzenlenemez ve uygulama yapılamaz…” şeklinde cevap verildiği tartışmasız anlaşılmaktadır.
Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 2.maddesinde,—– esas teşkil edeceği, —-planlarında değişiklikler yapıldıktan sonra yüklenici tarafından düzenleneceği,3.maddesinde yüklenici tarafından — yapıldıktan sonra, yüklenicinin — durumuna göre —————- sahibinin onayına sunacağı, onayı takiben yüklenicinin bu projeye göre inşaat ruhsatını alıp inşaatı anahtar teslimi şeklinde yapacağı hükmü yer almaktadır. Yine aynı sözleşmenin 4.maddesinde yüklenicinin ——— aşmayacağı, yola terk edilecek alanın —–olması halinde bunun yüklenicinin hissesinden düşeceği kararlaştırılmıştır. Sözleşmenin 2.3.4.maddeleirindeki —- planlarındaki değişik yapılması edimini asli edim olarak benimsedikleri, ——-değişiklikten sonra oluşturulacağı yönünde anlaştıkları görülmektedir. Nitekim sözleşmenin 4.maddesindeki —–yüklenici tarafından taahhüt edilmesi, —- bunu kabul etmesi, —– bu kısmın yüklenici hissesinden düşüleceğinin benimsenmesi bu olguyu doğrulamaktadır. Bu durumda ——– kamuya terk oranının, yüklenici tarafından bu planlarda revizenin sağlanması suretiyle ——-edimi, sözleşmedeki taliki şart niteliğindedir. Şarta bağlı borçlar, TBK’nin 170-182. maddeleri (BK’nın m. 149-155.) arasında düzenlenmiştir. Şart, bir sözleşmenin varlığının veya hukuki sonuçlarının gerçekleşeceği kesin olmayan gelecekteki bir olaya bağlanmasıdır. Şayet sözleşmenin hukuki sonuçlarının doğması —-ermesi şarta bağlanmışsa ———- konusu olur. Şartın gerçekleşmesi tarafların iradesine, taraflarla birlikte üçüncü şahsın iradesine veya dış olaylara bağlanabilir. Erteleyici şarta bağlı sözleşme, şartın gerçekleşmesinden önce tarafları bağlar. Ancak sözleşmenin sonuçları şartın gerçekleşmesiyle birlikte doğar. Şart gerçekleşinceye kadar sözleşme hükümleri askıda olup, alacaklının ifayı isteme hakkı, borçlunun da ifa yükümlülüğü yoktur.
Somut uyuşmazlıkta;—— imar planlarının —–inmesinden sonra davalı yükleniciyle —-tarafından —– belgesi düzenlenmiştir. Teknik bilirkişinin tespitlerinde belirtildiği — kesinleşmiştir. İmar durumunun kesinleşmeden inşaata başlanamayacağı gibi, —-durumunun kesinleşmesi taliki şart olarak kabul edilmiştir. Bu durumda yüklenicinin sözleşmedeki süresi imar durumunun kesinleşme — başlayacaktır. Teknik inceleme bölümünde açıklandığı üzere sözleşmeye —- sürede—– alınabilecektir. Sözleşmenin 7 e maddesinde ise inşaatın teslim süresi ruhsat tarihinden itibaren 30 ay olarak kararlaştırılmıştır. —tarihi üzerine—-yüklenicinin— teslim borcu——– tarihinde dolmaktadır. İş bu dava ise teslim süresinin dolmasından —— açılmıştır. Öte yandan, kat karşılığı inşaat sözleşmesinde — borçları;—-ayıpsız teslim borcu ve — veya bağımsız —– kaydının devir borcu olarak sıralanabilir. Bu – borçlardan, — yapılabilir ayıpsız teslim borcunun kapsamına, arsanın fiziki olarak ve hukuki sınırlandırmalardan arınmış olarak teslimi girmektedir. Bir ki deyişle arsa sahibi kat karşılığı inşaat sözleşmesine konu arsayı yükleniciye fiziki ve hukuki ayıplarından arınmış olarak teslim etmek borcu içerisindedir. Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin,—– sahibinin diğer yükümlülük ve sorumluluk başlıklı 5.maddesinde, —-, sözleşmeye konu taşınmazı boş, borçsuz ve ——- olarak teslim edeceği, tapu kaydında bulunabilecek ipotek, tedbir, haciz gibi takyidatlardan dolayı inşaatın başlanması engellenir ve gecikir ise bu sürenin inşaat süresine ekleneceği hükmü yer almaktadır. Mahkememizce celbedilen tapu kaydına göre sözleşmeye konu arsa üzerinde bir adet irtifak, bir adet şerh bulunmaktadır. —- tarihli cevabi yazının incelenmesinde, söz konusu tapu kaydında yer alan—- ilgili olarak yapılan incelemede, tapu üzerindeki şerhle ilgili, ilgili kurumdan görüş alınmadan veya mevcut şerh kaldırılmadan inşaat ruhsatı izenlenmeyeceği ve uygulama yapılacağı bildirilmiştir. TBK.md.97 uyarınca, —– sahibinin edim talebinde bulunabilmesi——- ve irtifakın kaldırılması gerekmektedir. Tüm bu genel açıklamalar ışığında, sözleşmeye konu —- üzerinde—-bulunmaması ve ruhsat alımına engel bir halin olmaması durumunda yüklenicinin eseri teslim borcunun— tarihinde dolduğu, dava tarihi itibariyle yüklenicinin temerrüdünün oluşmadığı, TBK.md.97 uyarınca,—- edim talebinde bulunabilmesi için —— cevabında işaret ettiği şerh ve irtifakın kaldırılması gerektiği — Karar ve benzeri yüksek yargı kararları da nazara alındığında sözleşmenin geriye etkili feshi koşullarının oluşmadığı kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
——Karar sayılı karada kaldırma nedeni olarak belirtilen husus davacı tarafın dava dilekçesinde talebine konu ettiği “fazlaya dair haklarımız saklı kalmak kaydı ile fesih nedeni ile ugradığımız zararların tespit edilmesin ve tespit edilen alacağa en yüksek banka mevduat faizi işletilmesine” ilişkin talebi hakkında mahkememizce karar verilmediği olarak açıklanmıştır. Mahkememizce davacı vekilinin dava dilekçesinde ileri sürdüğü bu talep ile ilgili olarak —- tarihli ön inceleme duruşmasında 2 nolu ara karar ile; “davacının dava dilekçesindeki istemlerinden olan ve uyuşmazlıkta da belirlenen sözleşmenin davacı tarafça haklı feshi halinde oluşmuş ise zararının tespiti ve tahsilini de talep ettiği hususunun sehven nazara alınmadığı anlaşılmakla; davacı vekiline talep edilen zarara ilişkin açıklama ve uğranıldığı iddia olunan zarar miktarını bildirilerek bu yöndeki talebini harçlandırması için davacı vekiline bugünden itibaren 2 hafta kesin süre verilmesine bu süre içerisinde işbu ara kararı yerine getirmediği, eksik harcını ikmal etmediği takdirde zarar yönünden talebine ilişkin davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin ihtarına (ihtarat yapıldı)” şeklinde verilen karar ile davacı tarafa süre verildiği, davacı vekilinin—- edilmesi, yeni bir sözleşmenin yapılmamış olmasından dolayı tespitinin zor olacak olması ve tüm bu işlemler davanın Uzamasına neden olacağından bu yöndeki talep ve dava hakkımızı atiye bırakıyoruz. Bu yöndeki dava ve talep hakkımızı saklı tutuyoruz.” şeklinde beyanda bulunduğu, davalı vekilinin de—— duruşmada davacı tarafın zararların tespiti ve hesap edilerek tazmini hususundaki talebinin atiye terk edilmesine muvafakat etmediğini bildirmiştir. Hukuk sistemimizde —- bulunmayıp HMK 123.maddesinde davanın geri alınması kurumu düzenlenmiştir. Davanın geri alınmasına davalı tarafın açıkça muvafakat etmesi gerekmektedir. Davalı taraf somut uyuşmazlıkta muvafakat etmediği gibi davacı tarafta iş bu talebine ilişkin olarak gerekli harcı yatırmadığından fesih nedeniyle uğranılan zararın tazminine ilişkin davanın da açılmamış sayılmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi açıklandığı üzere;
—— yevmiye nolu —– Sözleşmesi’nin fesih istemine ilişkin davanın REDDİNE,
2.Fesih nedeni ile uğranılan zararın tazmini istemine ilişkin davanın AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
3.Başlangıçta peşin olarak alınan —- harç ile tamamlama harcı 2.212.645,60 TL harcın toplamından alınması gerekli olan 80,70 TL harcın mahsubu ile fazla alınan——- karar kesinleştiğinde ve istem halinde davacıya iadesine,
4.Davacı tarafın yargılama sırasında yapmış olduğu masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
5. Davalı tarafından yargılama sırasında yapılan posta ve tebligat gideri 13,4 TL ‘nin davacı taraftan alınarak davalıya verilmesine,
6.Sözleşmenin feshi istemine ilişkin dava yönünden davalı yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan——- ücretinin davacı taraftan alınarak davalıya verilmesine,
7.Fesih nedeniyle zarar tazmini istemine ilişkin dava yönünden davalı yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan —- 7/1 maddesi uyarınca — ücretinin davacı taraftan alınarak davalıya verilmesine,
8.Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının davacı tarafa; davalı tarafından yatırılan ve artan delil avansının kendisine iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.