Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/364 E. 2022/404 K. 31.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/364 Esas
KARAR NO: 2022/404
DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 03/06/2021
KARAR TARİHİ: 31/05/2022
DAVA:Davacı vekili —- tarihli dava dilekçesinde; müvekkilinin, dava dışı sigortalısı —-emtianın taşıma sırasında oluşabilecek riskleri, emtia sigortası abonman sözleşmesi ile teminat altına aldığını, bu kapsamda dava dışı sigortalının—- mukim dava dışı —- ihraç ettiği — nakliyesi için —– görevlendirdiğini ve emtianın — numaralı davalı—sevk ve idaresindeki — davalı—- plakalı araca yüklendiğini, davalı—- sorumluluğunda ve davalı — sevk ve idaresinde yapılan taşıma sırasında, sürücü konumundaki —-tarihinde aracın direksiyon hâkimiyetinin kaybedilmesiyle dava konusu emtianın yüklendiği aracın orta refüje çarptığını ve meydana gelen tek taraflı trafik kazası nedeniyle araçtaki emtianın ambalajının yırtılması sonucu dökülerek zayi olduğunu, kaza tespit tutanağında, davalı—– — ihlal ettiğinin tespit edildiğini, ayrıca sürücünün —- alkollü olduğunun da belirlendiğini, emtianın tamamı kontaminasyon riski taşıdığından kullanılmasının mümkün olmadığını ve yapılan incelemeler sonucunda, — tutarında zararın meydana geldiğinin tespit edildiğini, davalı araç sürücüsünün —– maddesini ihlali sebebiyle gerekse TBK Md.49 uyarınca oluşan zararın tazmininden mesul olduğunu, diğer davalının da üstlendiği taşıma işinin tabi olduğu CMR Konvansiyonunun 3 ve 17. Maddesinde yer alan düzenlemelere keza TTK. md.875 ve 879’a göre de, ayrıca KTK md.85 uyarınca işleten sıfatıyla da nakliye sürecinde oluşan zararın tazmininden sorumlu olduğunu, tazmininden davalıların mesul olduğu zararı sigortalısına tazmin etmekle müvekkilinin sigortalısının haklarına TTK md. 1472 uyarınca hem kanuni halef hem dava dışı sigortalısının düzenlediği temlikname ile söz konusu hasar sebebiyle doğan tüm hak ve alacaklarını müvekkiline devir ve temlik de ettiğinden TBK md. 183 uyarınca sigortalısının akdi halefi de olduğunu, ödenen tazminatın rücuen tahsili istemiyle başlatılan icra takibinin haksız itirazla durdurulması ve arabuluculuk sürecinden de netice alınamaması üzerine davalılar aleyhine işbu davanın açılması zarureti doğduğunu beyan etmek suretiyle davanın dayandığı icra takibine yapılan haksız itirazın iptali ile takibin devamına, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalılara yükletimesine karar verilmesini ve haksız itirazı ile takibin durmasına sebebiyet veren davalılar aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Derdest davanın davalısı konumundaki takip borçlularının vekili; “müvekkillerinin alacaklı görünen tarafa herhangi bir borcunun bulunmadığını, icra takibinin dayanağının ne olduğunun belli olmadığını, takibe dayanak belgelerin gönderilmesi gerektiğini” beyan etmek suretiyle borca, ödeme emrine, faiz oranına ve işlemiş faizle tüm ferilerine —- itiraz edip davacının başlattığı takibi durdurmuş ise de, takibe vaki itirazın iptali istemi ile —– ikame edilen işbu davaya cevap dilekçesi sunmamıştır.
Uyuşmazlık Konusu: Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde davacının dava dışı sigortacına sigorta poliçesi kapsamında ödediği hasar bedelinin davalılara rücu edip edemeyeceği hususunda olduğu anlaşıldı.
Davanın Hukuki Niteliği; Dava, davacı tarafından sigortalısına ödenen hasar bedelinin TTK 1472 maddesi uyarınca rücuen tazmini davasıdır.” şeklindeki düzenlemedir.
DELİLLER
Mahkememizce taraf teşkili sağlanmış usulüne uygun ön inceleme duruşması yapılmış ve uyuşmazlık “Taraflar arasında davacıya sigortalı dava dışı —- ait emtianın davalıların sürücüsü ve işletine olduğu —- taşınması sırasında—— tarihinde gerçekleşen tek taraflı trafik kazası sonucu hasara uğrayan emtianın bedelinin davacı tarafından sigortalısına ödenmesi sonrası davacının hasara uğrayan emtia bedelini rücuen davalılardan talep edip edemeyeceği, nakliye işini davalıların gerçekleştirip gerçekleştirmediği, hasara uğrayan emtianın tamamının zayi olup olmadığı ve zayi olan kısmın sovdaj bedelinin ne olduğu konusunda ihtilaf olduğu anlaşıldı.” şeklinde tespit edilmiştir.
Celp ve tetkik olunan —- tarihli kaza tespit tutanağının incelenmesinde; sürücü —sevk ve idaresindeki — plakalı çekici ve buna bağlı— —-ile —-istikametinden gelip, — seyir halinde iken aracın direksiyon hakimiyetini kaybederek orta refujde sol yan kısımları üzerine yatarak, sürüklenerek bariyerlere çarpması sonucu tek taraflı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği anlaşılmıştır.
Celp ve tetkik olunan —- esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalılar aleyhine — tarihli takip talebiyle —- alacağın tahsili için genel haciz yoluyla ilamsız takip yapıldığı, davalı borçluların süresi içerisinde borca, ödeme emrine, faiz oranına ve işlemiş faize itirazı üzerine takibin durduğu görülmüştür.
Celp ve tetkik olunan hasar tahsilat makbuzu ve ibraname başlıklı — tarihli ibranamenin incelenmesinde; davaya konu hasar nedeniyle —- nin davacı sigorta tarafından dava dışı sigortalısı —- ödendiği ve dava dışı sigorta tarafından dava konusu hasara sebebiyet verenler hakkındaki her türlü dava, talep ve hakkın davacı sigorta şirketine devir ve temlik edildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafça dosyaya sunulan — tarihli ödeme dekontunun incelenmesinde; davacı tarafından — tazminatının dava dışı sigortalısına ödendiği görülmüştür.
Davacı tarafça düzenlenen —tarihli nakliyat hasarı ekspertiz raporuna göre; taşımaya konu emtianın değerinin —— bedeli olduğu, hasara uğrayan emtianın stopaj bedelinin belirlendiği ve rapor ekinde hasarlı olduğu iddia edilen emtianın fotoğraflarının olduğu görülmüştür.
Dosyada mevcut —- alınan laboratuvar sonuç raporuna göre—- tarihinde yapılan ölçüme göre davalı sürücü — oranında alkollü olduğu görülmüştür.
Celp ve tetkik olunan araç tescil bilgilerine göre,— plakalı—- davalı —-kayıtlı olduğu görülmüştür.
Celp ve tetkik olunan —tarafından düzenlenen — incelenmesinde; sigortalının dava dışı—- olduğu, poliçenin başlangıç tarihinin — bitiş tarihinin —olduğu, poliçe limitinin —- olduğu görülmüştür.
Davacı tarafça sunulan—– tarihli beyan dilekçesinde; dava konusu kazada hasara uğrayan emtianın polietilen tereftalat malzemesi olduğunu beyan edilmiştir.
Tarafların tüm delilleri celp olunmuş ve bir nakliye taşımaz uzmanı, bir kusur bilirkişisi ve bir kimya mühendisinden oluşan bilirkişi heyetinden rapor alınmış olup; bilirkişi heyetince dosyaya sunulan —- tarihli raporda özetle; hasara uğrayan emtianın zayi olup olmadığı ve sovtaj bedelinin kadri mahurup olup olmadığı tespiti yönünden kimya mühendisi bilirkişi tarafından yapılan değerlendirmede; davacı tarafça düzenlenen poliçenin geçerli olduğu dönemde dava dışı sigortalı—- faaliyet gösteren dava dışı şirket adına—- —- şekli ile düzenlendiği —-bedelli fatura kapsamındaki emtianın koli listesine göre —— yük olarak — sevk ettiği, dava konusu ürünlerin — dava şirketin maliki ve işleteni olduğu —-plakalı araç ile diğer davalı araç sürücüsüne teslimen — dava dışı alıcısına gönderildiği,—tarihinde dava konusu emtianın yüklendiği aracın — doğru seyir halinde iken davalı—-kaybetmesi nedeniyle yan yatarak sürüklenmesi ve bariyerlere çarpması ile sonuçlanan tek taraflı trafik kazası nedeniyle araç hamuresi yükün bir kısmının ambalajlarından yırtıldığı, dökülüp zayi olduğu, davacı sigorta tarafından görevlendirilen eksper’in dava konusu emtianın hasar gören kısmının toplanıp geri getirdiği ve sigortalı şirketin deposunda yaptığı inceleme tespit ve değerlendirme sonucunda, patlayan çuvallardaki hasarlı ürünlerin toplandığı sırada içerisinde toprak karıştığı bu haliyle kontamine olan ( yani saflığını yitirip, amacına uygun kullanabilme özelliğini kaybeden ) emtianın üretim hattında kullanılamayacağını kayıt altına almak suretiyle —fatura birim fiyatını ve kaza sırasında zayi olmasa da amacına uygun kullanılabilme vasfının kaybeden—– olan sovtaj bedelini baz almak suretiyle dava dışı sigortalının zararının — için sovtaj tenzilli olarak — olarak hesapladığı, davacı sigorta şirketinin bu bedeli —- sigortalısına ödediği, dosya da mevcut bilgi ve belgelere dayanak yapılan inceleme sonucu tek kullanımlık su şişelerinin yapımında kullanılan, ancak dava konusu kaza nedeniyle dağılan ve içerisine toprak buluşması nedeniyle saflığını yitirip, amacına uygun kullanılabilme özelliğini kaybeden dava konusu emtia için bağımsız eksperin —- hesapladığı sovtaj bedelinin kadri marufatına uygun olduğu rapor edilmiş olup, kusur yönünden yapılan değerlendirmede ise dosyada mevcut kaza tutanağındaki tespitler, kaza yeri krokisindeki tespitler ve tutanaklar hep birlikte değerlendirildiğinde; gerekli dikkatini yola vermeyen, mahal şartlarına göre kontrolsüz seyir halinde olan, şeridinde kalacak ve tedbir alabilecek şekilde seyirine özen göstermeyen, direksiyon hakimiyetini kaybedip yol dışı kalarak devrilen ve — davalı —-dikkatsiz ve özensiz davranışlarından dolayı kazanın meydana gelmesinde %100 oranında kusurlu olduğu yönünde rapor düzenlenmiştir.
Davalı taşıyıcıların sorumluluğu yönünde yapılan değerlendirmede; davacının rücu talebini dayandırdığı hasar ödemesine ilişkin zarar davalıların sorumluluğu altında —-taşınması yapılan yükün maddi hasarlı tek taraflı trafik kazası meydana gelmesi nedeniyle sigortacının davalı taşıyıcıya rücu edebileceği tazminat alacağının olup olmadığı ve var ise miktarının tayininde CMR konvansiyonu hükümlerinin uygulanması gerektiğini, bu bağlamda CMR konvansiyonu 3. Maddesi uyarınca davalı taşıyıcı ve araç işleten—- çalıştırdığı kişilerin yani diğer davalı araç sürücüsü —- ihmallerinden dolayı CMR 17/3. Maddesi uyarınca kendisi yapmış gibi sorumlu olduğunu, ayrıca taşıyıcının taşıdığı eşyayı var yerinde teslim aldığı hali ile alıcısı emrine veya onun temsilcisine teslim borcunu üstlendiği gibi yükün güzergah üzerinde yaptığı aktarmalar dahil olmak üzere taşıma süresi içerisinde eşyayı gözetim sorumluluğunun da altında ve kural olarak yükleme yerinde varış mahaline kadar taşıdığı eşyaya gelecek zararlardan sorumlu olduğunu, eğer kayıp yada hasar veya gecikme istek sahibinden hatası veya ihmalinden, taşımacının hatasından değilde istek sahibinin verdiği talimattan, yüke has bir kusurdan yada taşımacının önlemesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelmiş ise, yada zarar hasara uğrayan malların ambalajlanmaması yada hatalı ambalajlanmış olması, yükün açık araç ile sevk edilmesi, taşınacak yükün gönderici, alıcı veya bunlar adına hareket eden kişiler tarafından alınması, yüklenmesi, yığılması veya boşaltılması yüzünden yada kırılma suretiyle kısmen veya tamamen zarar görecek malların özelliğinin doğal sonucu olan özel risklerden doğmuş ise taşımacının zarardan, hasardan ve kayıptan sorumlu tutulamayacağını, dava konusu olayda taşımacının tabi olduğu kurallarda öngörülen ve taşıyıcının kendisinin CMR 17 ve devam maddelerinde düzenlenen sorumluluktan kurtulabilecek olan beyyinelerin herhangi birinden istifade edemeyeceğini, bu nedenle davalıların oluşan zararın tanzimi devamında sorumlulukların bulunduğunu, CMR konvansiyonunun 23/3 maddesi uyarınca taşıyıcı yükün kısmen veya tamamen kaybından dolayı eşyanın taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zaman kıymetine göre tazminat ödemekle sorumlu tutulmuş ve tazminat miktarının hasar dolayısıyla eksilen veya zayi olan malın brüt ağırlığının kilogramı başına — aşamayacağı, davaya konu hasara uğrayan emtianın brüt aylığının toplam —- olduğu ve CMR 23/3 maddesine göre taşıyıcının sorumluluğunun —– olduğu ve bu tutarın karşılığının davaya konu hasar miktarının çok üzerinde olduğundan ayrıca —yapılmasına gerek olmadığını, sonuç olarak davalı, davacı sigorta şirketi tarafından yaptırılan ekspertiz raporundaki değerlendirmeler sonucu dava konusu yükün taşıyıcıya teslim edildiği yerdeki fiyatını temsil eden fatura birim fiyatını baz almak suretiyle hesapladığı kümülatif — hasar bedelinin miktar yönünden —–çelişmediği yönünde rapor tanzim edilmiş ve rapor usulüne uygun olarak taraflara tebliğ edilmiştir.
TTK 1472/1 sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde hukuken sigortalısının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak , tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder.
CMR konvansiyonu Madde 3: Bu Sözleşmenin uygulanması bakımından taşımacı, çalıştırdığı kişilerin ve taşımanın yapılması için hizmetlerinden yararlandığı diğer kimselerin görevleri sırasında hareket ve ihmallerinden sanki bu hareket ve ihmalleri kendisi yapmış gibi sorumlu olacaktır.
CMR konvansiyonu Madde 17:
1. Taşımacı, yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur.
2. Eğer kayıp, hasar veya gecikme istek sahibinin hatası veya ihmalinden, taşımacının
hatasından değil de, istek sahibinin verdiği talimattan, yüke has bir kusurdan yahut da
taşımacının önlenmesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelmiş ise, taşımacı sorumlu tutulamaz.
3. Taşımacı taşımayı yapmak için kullandığı kusurlu taşıtları, bu taşıtı kiraladığı kişinin veya vekilinin yahut çalışanlarının hata ve veya ihmallerinden dolayı sorumludur.
CMR konvansiyonu Madde 17/4. Madde 18 paragraf 2 ila 5’e uygun olmak üzere kayıp veya hasar durumları aşağıda belirtilen koşullardan bir veya bir kaçının doğal sonucu olan özel risklerden doğmuş ise, taşımacı sorumlu tutulamaz.
CMR konvansiyonu Madde 17/4. b) Ambalajlanmadıkları veya kötü ambalajlandıkları zaman, özellikleri gereği fire veren veya hasara uğrayan malların ambalajlanmaması veya hatalı ambalajlanmış olması,
CMR konvansiyonu Madde 23/1. Bu Sözleşmenin hükümleri gereğince bir taşıyıcı, yükün kısmen veya tamamen kaybından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğundan, bu tazminat yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki kıymetine göre hesaplanır.
Yargı yetkisini, —– uyuşmazlık konusu hakkında, yapılan açık duruşmalar ve yargılama sonunda—- toplanan/sunulan deliller, ödeme dekontu, ekspertiz raporu, icra dosyası, poliçe, bilirkişi raporları, hasar dosyası, iddia ve savunmalar hep birlikte değerlendirildiğinde; davacı sigorta şirketi tarafından dava dışı sigortalısına ait emtianın Irak sevkiyatlarında her bir seferde araç başına —- sigortalandığı, davaya konu sigortalı emtianın davalı işleten —adına kayıtlı ve diğer davalı — sürücüsü olduğu — plakalı çekici ve buna bağlı —- taşınması sırasında —- tarihinde meydana gelen tek taraflı trafik kazasında hasara uğradığı, alınan kusur bilirkişi raporuna göre kazanın meydana gelmesinde davalı sürücü —- %100 oranında kusurlu olduğu, gerek kaza sonrası davacı sigorta tarafından alınan ekspertiz raporu gerek mahkememizce alınan bilirkişi raporuna göre hasara uğrayan emtianın tek kullanımlık su şişelerinin yapımında kullanılan kimyasal malzeme olduğu ve emtianın bir kısmının üretim hattında kullanılamayacağı, bir kısmının ise zayi olduğu tespit edilerek ve sovtaj tenzilli olarak toplam hasar bedelinin — olarak belirlendiği, belirlenen bu hasarın kadri muharif olduğu, davacı sigorta tarafından eksper raporu ile tespit edilen hasar bedelinin dava dışı sigortalısına ödendiği ve davacının TTK 1472 maddesi uyarınca sigortalısına ödediği hasar bedelini rücuen davalılardan talep edebileceği, taşımanın ——- nakliyesi sırasında meydana gelmiş olması nedeniyle davalıların sorumluluğunun ve sorumlu oldukları tazminat miktarının hesabında CMR konvansiyonel hükümlerin uygulanması gerektiği, yukarıda açık şekilde yazılan CMR konvansiyonunun 17/1, 17/2 ve devam maddeleri uyarınca meydana gelen hasar nedeniyle oluşan zarardan davalıların CMR konvansiyonu 3. Maddesi uyarınca birlikte sorumlu oldukları yine CMR konvansiyonunun 23/1 maddesi uyarınca hasara uğrayan — emtiadan dolayı davalıların sorumluluğunun — sınırlı olduğu, ancak davaya konu hasar bedeli —tutarın altında olması nedeniyle— yapılmasına gerek olmadığı, bu haliyle davalıların kusuru ile meydana gelen hasar bedeli —zarardan davacı sigortaya karşı sorumlu oldukları ve davacının CMR konvansiyonu 27. Maddesi uyarınca asıl alacak takip tarihinden itibaren %5 oranında maktu döviz faizi talep edebileceği, alacağın haksız fiilden kaynaklı olması ve hasar bedeli ve kusur oranının mahkememizce yapılan yargılama sırasında tespit edilmiş olması nedeniyle icra inkar tazminatı hüküm koşullarının oluşmadığı —- sonuç ve vicdani kanaate varılarak davanın asıl alacak yönünden kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda belirtildiği gibi;
1.Davanın kabulü ile; davalıların — dosyasına yapmış olduğu itirazın —- yönünden iptaline,
2-Kabulüne karar verilen asıl alacağın takip tarihinden itibaren CMR Konvansiyonunun 27. Maddesi uyarınca yıllık % 5 faizi geçmemek üzere bankaların —— açılmış vadeli mevduat hesabına uyguladığı en yüksek döviz faizinin uygulanmasına,
3-Şartları oluşmayan icra inkar tazminatı talebinin reddine,
4-Başlangıçta peşin olarak alınan 1.589,22 TL harcın alınması gerekli olan 8.437,31 TL harçtan mahsub
u ile bakiye 6.848,10 TL karar ve ilam harcının davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Arabuluculuk aşamasında — tarafından ödene
n arabulucu ücreti 1.320,00 TL’nin davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu başvuru harcı 59,30 TL, peşin harç 1.589,22 TL, vekalet harcı 8,50 TL, posta ve tebligat gideri 129,00 TL, bilirkişi ücreti 3.000,00 TL, olmak üzere toplam 4.786,02 TL yargılama masrafının davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davacı taraf yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 15.683,93 TL avukatlık ücretinin davalılardan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
8-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider
Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının yatıran taraflara iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile —- Adliye Mahkemesi’ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 31/05/2022