Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/466 Esas
KARAR NO : 2021/205
DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 06/08/2019
KARAR TARİHİ : 09/03/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; -Müvekkili —- tarihinde numarası —- olan arabuluculuk uyuşmazlık tutanağı düzenlenmiştir. Taraflar —- sayılı Çek İptal davasına ve —- sayılı icra takibine konu edilmiş —– keşide tarihli —– nolu ——- ait çek ve tahsil edilen bedelin istirdatı konusunda anlaşmaya varamamışlardır. ——— görülmekte olan hasımsız çek iptali davası sırasında davaya konu kayıp çekin ortaya çıkması sebebi ile istirdat davası açmak için tarafımıza süre verilmiştir. Bu süreçte arabuluculuk yoluna başvurulmuş ise de davalı ile anlaşma sağlanamadığından iş bu davayı açma zaruretinin olduğunu, müvekkilinin —– ait, keşideci——- keşide tarihli, —- seri numaralı,—– bedelli çekin kaybolması nedeniyle —- tarihinde çek iptali davası açtığını, daha öncesinde —- tarihinde ——- davaya konu çek hakkında kayıp ve çalıntı ihbarında da bulunulduğunu, mahkemece görülen iptal davasında ——- tarihinde tedbiren çek hakkında ödemeden men yasağı konularak ilgili bankaya tebliğ edildiğini çekin ibrazı sırasında çekin karşılığı mevcut olsada ilgili bankaca ödeme yasağına ilişkin şerh düşülerek ödeme yapılmamıştır. Mahkemece alınan karar doğrultusunda çekin kaybına ilişkin ——— ilan verilmiştir. Medeni Kanun’un 2.maddesine göre ”Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.” Yapılan ilanlara rağmen çeki bulan hamiller ——- çeki mahkemeye teslim etmemiştir. Alacaklı görünen tarafın bunu bilmesine rağmen aldığı ihtiyadi haciz kararı ve akabinde yaptığı haciz işlemleri tamamen dürüstlük kuralına aykırıdır. Ödeme yasağı da arkasına şerh edilen çek hakkında ilanın görülmediği, bilinmediği iddia edilemez. Ödemeye yasağının iyiniyetli 3. Kişiyi bağlamadığı hususu davalı için geçerli değildir. —– ilanlarına ve ödeme yasağı şerhine ve çekin karşılığı bankada mevcutken ihtiyati haciz yolunu seçmesi açıkça kötüniyetlidir. Davalı çekin meşru hamili olmadığı için ihtiyati haciz yaparak keşideci ve cirantayı haciz baskısı altında bırakarak çek bedelini ve ferilerini tahsil etmiştir. İcra İflas Kanunu’nun 72.maddesinin 7. fıkrasına göre ”Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını isteyebilir.” Mahkemece, tüm dosya kapsamına, toplanan delillere göre davalının dava konusu çeki iktisabında haklı olmadığı ve haksız yere elinde bulundurduğu çekin davacıya iadesinin gerekeceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi gereklidir. Haciz baskısı altında dosya hesabına keşideci tarafından ödenen —- davalıya reddiyat yapılan —– sebepsiz zenginleşmeye sebep olduğundan yetkisiz hamil davalıdan alınarak meşru hamil davacı müvekkile verilmesi gerektiğini, açıklanan nedenlerle çek iptal davası ve yapılan ilanlara rağmen ilgili mahkeme teslim edilmeyerek ilgili çekin ——- numaralı kambiyo senetlerine mahsus icra dosyasına konu edildiği ve icra tehdidi altında kalan keşideci tarafından davalı yetkisiz hamiler ödenen —-bedelinin müvekkilinin iadesi gerektiğini, mahkemenizce resen dikkate alınacak nedenlerle keşideciye —- tarihinde yapılan ihtiyati haciz ve icra takibi sebebiyle —-tarihinde icra dosyasına ödenerek davalıya reddiyat yapılan —– ödeme tarihinden itibaren işleyecek mevduata fiilen uygulanan en yüksek banka faiziyle birlikte müvekkil lehine istirdatına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalının cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık Konusu : Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde dava dışı —- keşide edilerek lehtar dava dışı——düzenlenen ve davacı tarafından ticari ilişki kapsamında teslim alındığı iddia olunan dava konusu —— bedelli ——- tarihli çekin davacı tarafından kaybedilip kaybedilmediği ve davalı tarafından davaya konu çekin kötü niyetle ve/veya hamilin zararına iktisap edilip edilmediği, davalının iyi niyetli hamil olup olmadığı ve davalının çeki icra takibine konu ederek tahsil etmesi sonrası davacının ödemiş olduğu çek bedelinin istirdatını talep edip edemeyeceği noktasındadır.
Davanın Hukuki Niteliği; Dava, davaya konu çek nedeni ile ödenen bedelin istirdatı, davasıdır.
DELİLLER :
Celp ve tetkik olanan ve incelenerek mahkemesine iade edilen ——– Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından dava konusu çek yönünden zayi davası açıldığını, çekin davalı tarafından bankaya ibraz edilmesi nedeniyle davacı vekiline istirdat davası açması için süre verildiği anlaşıldı.
Dava konusu çek fotokopisinin incelenmesinde çekin keşidecisinin dava dışı —olduğu, lehtarının dava dışı —- olduğu, çekin arka yüzünde lehtar ——şirketinin cirosu olduğu, bu cironun altında davalı şirket cirosunun olduğu, görülmüştür.
Celp ve tetkik olunan—— esas sayılı dosyanın incelenmesinde davalı tarafından dava dışı çek keşidecisi———karşı dava konusu çek ile ilgili kambiyo senetlerine özgü icra takibi yapıldığı, yapılan takip sonrası çek keşidecisi —- tarafından çek bedelinin tamamının —– tarihinde icra dosyasına ödendiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT :
Yargı yetkisini, ——–adına kullanan Mahkememizce, uyuşmazlık konusu hakkında, yapılan açık duruşmalar ve yargılama sonunda(Ay. m.141); toplanan/sunulan deliller, ticaret sicil kayıtları, çek sureti, icra dosyası, iddia ve savunmalar ile tüm dosya mündericatı incelenip hep birlikte değerlendirildiğinde; davacının dava dışı ——- şirketinin dava konusu çeki ciro ederek kendisine verdiğini ve çeki kaybettiğinden bahisle ——— çek iptali davası açtığını ve çekin bankaya ibraz edilmesi nedeniyle mahkemece istirdat davası açması için süre verildiğini, bu nedenle huzurdaki davayı açtığını ve davalının hem davacı ile hem de önceki ciranta ——- şirketi ile bir ticari ilişkisi bulunmadığını, davalının çeki iktisabının kötü niyetli olduğunu, ödemeden men yasağı olmasına rağmen ihtiyati haciz kararı alarak yapmış olduğu icra takibi sonucu çek keşidecisi —– tarafından çek bedelinin ödendiğini ve bu nedenle davalının sebepsiz zenginleştiğini, icra takip dosyasına ödenen ——–istirdatına karar verilmesini talep etmiş ise de dava konusu çekin davacı tarafından, çek lehtarı —– —- teslim alındığına ve yasal hamil olduğuna ilişkin dosyaya bir çek teslim tutanağı veya buna ilişkin bir belge sunulmadığı gibi çek suretinin incelenmesinde davacının çekte cirosunun da bulunmadığı, davacının çekin yetkili ve yasal hamili olduğuna ilişkin yazılı bir delili bulunmadığı ve davacının çek hamili olduğunu ispatlayamadığı, ——– şirketinin cirosundan sonra davalı şirketin cirosunun bulunduğu, çekin düzgün ciro silsilesi ile son hamil davalı şirkete geldiği, anlaşılmıştır. 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir. Bu madde uyarınca ispat yükü, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının bu hususların yanı sıra ayrıca davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu ileri sürüp kanıtlaması gerekmektedir. İyi niyetin asıl olması ve davalının dava konusu çeki düzgün ciro zinciri ile iktisap etmesi hususları birlikte değerlendirildiğinde davacı TTK 790 maddesine göre düzenli ciro silsilesine göre dava konusu çeki iktisap eden davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlayamamıştır ——- Ayrıca çek hakkında mahkemece verilmiş ödemeden men yasağı bulunması, dava konusu çekin ihtiyati hacze konu edilmesine ve icra takibine konu edilmesine engel olmayıp davalının ödemeden men yasağı kararı olmasına rağmen ihtiyati haciz kararına istinaden icra takibine girişmesi ve çek bedelini tahsil etmesi de kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğu anlamına gelmemektedir. Yukarıda belirtilen gerekçeler doğrultusunda davalının çekin yetkili hamili olduğunu ispatlayamadığı ve davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu ispatlayamadığından davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda belirtildiği gibi;
1.Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu Uyarınca yargılamanın başında peşin olarak alınan 428,68 TL karar ve ilam harcından alınması gerekli 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye ‭369,38‬ TL’ nin davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-6325 sayılı yasanın 18A maddesinin 11 ve 13.fıkraları uyarınca Arabuluculuk nedeniyle hazine tarafından karşılanan 1.320,00 TL’nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
5.Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi uyarınca, artan gider avansının davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile—— Adliye Mahkemesi’ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/03/2021