Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/11 E. 2021/47 K. 21.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/11 Esas
KARAR NO: 2021/47
DAVA : Menfi Tespit (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 04/01/2018
KARAR TARİHİ: 21/01/2021
DAVA:Davacı vekili Mahkememize sunduğu —– havale tarihli ve aynı tarihte harçlandırdığı dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin hafriyat ve benzer işler yapan bir esnaf olduğunu, —-ayında davalı şirketten—- paletli ekskavatör almak için anlaştığı, bu anlaşma gereği —- tarihinde—- verdiğini, taahhüt edilen bu makine bedeline karşılık ayrıca —- senetler ödendiği ve toplam —— ödeme yaptığını, müvekkilinin makine bedelinin tamamını ödediği halde davalı şirketin makineyi veremediğini, onun yerine daha güçlü ve daya yeni model başka bir makineyi vermeyi önerdiğini, davalı şirketin makineyi vermemesi ve makine bedeline kaşılık —–ödenmiş olması nedeniyle müvekkilini davalı şirketin bu teklifini kabul etmek zorunda kaldığını, böylece —- verilen bedelin — peşinat sayılarak ve—- elden verilmek suretiyle toplam—– —–satışı konusunda anlaşıldığını, satış bedelinin kalan kısmı —- karşılık toplam——-adet bonoları verdiği ve makine de müvekkiline teslim edildiğini, zaman zaman ödemelerde gecikmeler olmasına rağmen makine bedeli tamamen ödendiği ve senetlerde geri alındığını, dolayısıyla müvekkilinin davalı şirkete bu makine bedelinden dolayı bir borcu kalmadığını, müvekkilinin —-yılı içinde davalı şirketten — değerinde —–marka yeni bir ekskavatör almak üzere anlaştığı, makine bedeline karşılık—-adet bono, —– değerinde —- tarihinde toplam — bono olmak üzere toplam —-değerinde mal ve senet verdiğini, müvekkilinin —- tarihinde verdiği senetlerden —–değerindeki — adet bonosunu ödediğini, bunun dışında borcuna karşılık—- çek olmak üzere —- daha ödediğini, böylece yeni alacağı makine bedeline karşılık —– ödeme yaptığını, davalı şirketin makineyi vermemesi üzerine müvekkilinin ödemelerini durdurduğunu, davalı şirketin makine bedeli için verilen senetlerin tümünü——- sayılı dosyalarında takibe koyduğunu, davalı şirketin bunlarla da yetinmeyerek cari hesaptan kaynaklanan borç olduğu gerekçesiyle müvekkili hakkında —— dosyasında da icra takibine geçtiğini, esasen müvekkilinin —— verdiği senetlerden dolayı bir borcu olmadığını, zira davalı satmayı vaad ettiği makineyi vermediği gibi, makine bedeline karşılık almış olduğu makine ve senetleri iade etmediği aksine tahsil için icraya koyduğunu beyanla başlatılan icra takiplerinin iptali ile davanın kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili Mahkememize sunduğu —— havale tarihli cevaba cevap dilekçesinde özetle: davalının aynı dava ile menfi tespit ve eda davasını birlikte talep edemeyeceğinin savunmasının yersiz olduğu ve her iki davanın aynı dava dosyasında talep edilmesine hiçbir engel olmadığını, bilakis usul ekonomisi gereğince taleplerin birlikte değerlendirilmesi yargılamadaki basitlik, ucuzluk ve çabukluk ilkelerine uygun olduğunu, davalı müvekkilin hakkında yapılan icra takiplerindeki ödeme emirlerinin yaklaşık—– yıl önce tebliğ edildiğini, herhangi bir itirazlarının olmadığını, —–yıl süresince bu taleplerini ileri sürmediğini, maaşa haciz konulması üzerine bu davanın açıldığını, bu nedenle kötü niyetli olduğunu ileri sürdüğünü beyanla ve dava dilekçesini tekrarla davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili —— tarihli duruşmada/esas hakkındaki beyanında; önceki beyanlarını tekrarla davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili Mahkememize sunduğu —— havale tarihli cevap dilekçesinde özetle: davacı tarafın gerek borçlu olmadığı gerekse müvekkili şirketin tahsilat talebini—– zamanaşımı süresi içerisinde ileri sürmediğinden dolayı davacı tarafın davasının öncelikle zamanaşımı yönünden reddi gerektiğini, davacının aynı dava ile hem menfi de eda davasını birlikte ikame edemeyeceğini, işbu davanın icra takiplerinin açılmasından neredeyse —– yıl sonra açılması davacının kötü niyetli olduğunu gösterdiğini, işbu davada ispat yükünün davacı borçluda olduğundan dolayı davacı iddialarını ancak yazılı delillerle ispat edebileceğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili Mahkememize sunduğu —–havale tarihli ikinci(2.) cevap dilekçesinde özetle: cevap dilekçesini tekrarla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili —– tarihli duruşmada/esas hakkındaki beyanında; önceki beyanlarını tekrarla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Uyuşmazlık Konusu : Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde davalıdan alınması için anlaşılan —- marka—– edilip edilmediği, bunun için davalı tarafa bono çek ve iki adet makina ile ödeme yapılıp yapılmadığı, ekskavatörün teslim edilmemesi halinde davacı tarafça ödendiği beyan o lunan bedel ile—- adet makina bedelinin istirdatının gerekip gerekmediği, ayrıca ödeme uğruna verilen bonolar nedeni ile davalıya borçlu olup olmadığı talebin zaman aşımına uğrayıp uğramadığı noktasındadır.
Davanın Hukuki Niteliği: Dava, icra takibine konu edilen bonolardan dolayı borçlu olmadığının tespiti iddiasına dayalı menfi tespit ve makina bedeli olarak ödenen bedelin iadesi talebine dayalı alacak davasıdır.
Davanın Hukuki Sebebi: Menfi tespit davasını düzenleyen 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu(İİK)’nun 72/1. Maddesindeki ” Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir.” şeklindeki düzenlemedir.
DELİLLER :
Celp ve tetkik edilen—- sayılı dosyasında; davacı/takip borçlusu hakkında —- tarihli takip talebi ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip başlatıldığı, davacı/takip borçlusunun süresinde takibe itiraz etmemesi nedeni ile takibin kesinleştiği anlaşılmıştır.
Celp ve tetkik edilen —- dosyasında; davacı/takip borçlusu hakkında —- tarihli takip talebi ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip başlatıldığı, davacı/takip borçlusunun süresinde takibe itiraz etmemesi nedeni ile takibin kesinleştiği anlaşılmıştır.
Celp ve tetkik edilen —- sayılı dosyasında; davacı/takip borçlusu hakkında—–tarihli takip talebi ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip başlatıldığı, davacı/takip borçlusunun süresinde takibe itiraz etmemesi nedeni ile takibin kesinleştiği anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez — tarihli sözleşme incelendiğinde; taraflarının—– olduğu, sözleşme konusunun —– satışına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez —-tarihli fatura incelendiğinde;—–adına düzenlenmiş olduğu, faturanın —– satışına ilişkin olduğu ve bedelinin —-olduğu anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez —–tarihli fatura incelendiğinde;——–adına düzenlenmiş olduğu, faturanın —- yüklenicinin satışına ilişkin olduğu ve bedelinin —- olduğu anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez —-tarihli fatura incelendiğinde;—–adına düzenlenmiş olduğu, faturanın —-satışına ilişkin olduğu ve bedelinin —— olduğu anlaşılmıştır.
Davaya konu bonolar incelendiğinde; alacaklısının—-borçlusunun— olduğu ve toplam bedelinin —–olduğu anlaşılmıştır.
Davaya konu çek suretleri incelendiğinde: — tarafından; —- keşide tarihli, —- —– bedelli çek düzenlendiği anlaşılmıştır.
Tarafların ticari defterlerinin incelenmesine karar verilmiş, inceleme gününde Mahkememize ibraz edilen ticari defterler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Mali Müşavir bilirkişi ——– Havale tarihli raporunda özetle; davacı tarafın inceleme günü defter ve belgelerini incelemeye ibrat etmediği, yerinde inceleme talepden davalı tarafın yerinde inceleme günü yevmiye defterlerini ibraz ettiği,—– defter ve belgelerini TTK uyarınca skalma süresinin dolduğuun ifde edilerek ibraz edilmediği, ——- defter ve belgelerinin takdiri delil niteliğinin takdir ve değerlendirilmesinin mahkemede olduğunu, davalı tarafın incelemeye sunulan yevmiye defterinin usulüne uygun tutulduğunu ancak kullanılan muhasebe programının gereği torba hesap tutulduğu, açılış ve kapanış yevmiye maddelerinin bilgisayardan alınan bilgilerin filtre edilmesi sonucu tespit edildiği, flash belleğe alınan dosyaya sunulduğu, davalı tarafın zama aşımı iddiası yönündeki takdir ve değerlemenin mahkemenin takdirinde olduğu, incelenen davalı taraf yevmiye defterine göre —Şüpheli Alacalar hesaplarında — tarihi itibarı ile ve dava tarihi itibarı ile davalı tarafın davacı taraftan —— alacaklı bulunduğu, dava dosyasında davacının iddiasındaki “davalı tarafça verilmesi taahhüt edilen ————-usulüne uygun —-olarak düzenlenmiş herhangi bir faturanın bulunmadığı, bu konuda taraflar arasında yazılı herhangi bir sözleşmenin bulunmadığı veya davacı tarafça bu yönde dava dosyasına herhangi bir delil sunulmadığı, incelenen dava dosyasında mevcut bulunan —- dosyasına göre ödenmeyen bonolardan kaynaklı davalı tarafın davacı taraftan —– dosyasına göre ödenmeyen bonolardan kaynaklı davalı tarafın davacı taraftan—– sayılı dosyasında muhtelif faturalar ve cari hesaptan kaynaklı davalı tarafın davacı taraftan ——- alacaklı bulunduğu, davalı kayıtlarında mevcut olduğu, Kambiyo senetlerin üzerinde; “Bedeli malen ahzolunmuştur.” ibaresinin bulunduğu, dava dosyasına davacı tarafından sunulan ——- açıklamalı faturada ve de gerekse davacı tarafından davalı tarafa düzenlenen — tarihli açıklamalı faturada, işbu makinaların taahhüt edilen ——– tarafın bu yönde bir kabulünün bulamadığı, bu nedenle davacı tarafından davalı tarafa verilen iki adet makinenin borçlarına mukabil mi yoksa alınacak makine için mi verildiğinin tespiti yapılamadığından işbu iki makine bedelinin istirdatının gerekip gerekmediğinin tespit edilemediği, bu konudaki takdir ve değerlemenin mahkemenin takdirinde olduğu, davacının ödeme uğruna verdiği bonoların tümünün ödendiğinin ve/veya bonolar nedeni ile davalı tarafa borçlu olup olmadığının ispat yükünün davacı tarafta olduğu, bu konuda takdir ve değerlemenin mahkemede olduğunu beyan ve Rapor etmiştir.
Mali Müşavir bilirkişi —- Havale tarihli raporunda özetle; davacı tarafın dava konusu döneme ait —-yılı ticari defterlerinin işletme defteri olduğu, süresi içinde noter açılışı onayının yapıldığı, kapanış tastikine tabi olmadığı, —– yılı Yevmiye defterlerinin ve Envanter defterinin yasal süresi içinde noter kapanış onayının yapılmamış olduğu,— yılı Envanter defterinin yazılmadığı, —– yılına ait defteri kebir defterinin incelemeye sunulmadığı, defterlerin birbirini doğrulayıp doğrulamadığının denetlenemediği, mevcut hali ile davacının ticari defterlerinin davacı lehine delil niteliği yönünden takdir ve değerlemenin mahkemenin takdirinde olduğu, davacı yanın —- usulüne uygun tutulmakla beraber yapısı itibarıyla gerçek borç/alacak ilişkisinin tespitine imkan vermeyen bir ticari defter olduğunu, bu nedenle davacının—-yılı İşletme Hesabı Defterinden davalı yandan olan çek/senet veya ticari ilişkiden kaynaklanan borç/alacak miktarının tespitinin yapılamadığı, incelenen davacı taraf —hesap yıllarının yevmiye defterinden—– tarih kapanış maddesinde davacı tarafın davalı taraf ile olan ticari ilişkilerinden kaynaklı verilen senet veya çeklerin ödenip ödenmediğine ilişkin banka/çek/senet hesabı veya bu hesaplara bağlı borç/alacak tespit edilmediği, — hesap yılı için incelenen davacı taraf defter ve belgelerden—- tarihli —- kapanış maddesinde davacı tarafın davalı taraf ile olan ticari ilişkilerine dayanak teşkil eden herhangi bir borç/alacak rakamı tespit edilememiş olduğu, davacı tarafın kayıtlarında davalı taraf ile olan ticari ilişkilerinden kaynaklı verilen senet veya çeklerin ödenip ödenmediğine ilişkin banka/çek/senet hesabı veya bu hesaplara bağlı borç/alacak bakiyesinin tespit edilmediği, — hesap yılı için incelenen davacı taraf defter ve belgelerinden;— kapanış maddesinde davacı tarafın davalı taraftan —–alacakla bulunduğu, davacı tarafın kayıtlarında davalı taraf ile olan ticari ilişkilerinden kaynaklı davalı tarafa verilen senet, çek ve ya nakit toplamının ne kadar olduğu, iş bu senet veya çeklerin ne kadarının ödendiği, ne kadarının protesto olduğuna yönldeki banka/çek/senet hesabı veya bu hesaplara bağlı borç/alacak tespit edilemediği, kök rapordaki ———–bendlerindeki görüş ve kanaatlerini değiştirecek bir hususun bulunmadığını beyan ve rapor etmiştir.
Bilirkişi kök ve ek raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT :
Yargı yetkisini, Anayasanın 9. Maddesine göre, Türk Milleti adına kullanan Mahkememizce, uyuşmazlık konusu hakkında, yapılan açık duruşmalar ve yargılama sonunda(Ay. m.141); toplanan/sunulan deliller, iddia ve savunmalar ile tüm dosya mündericatı incelenip hep birlikte değerlendirildiğinde; davalı tarafından borlusu davacı olan bonoların kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takibe konulduğu, davacı tarafından takiplere itiraz edilmemesi nedeniyle takiplerin kesinleştiği, davacı tarafından bonolardan dolayı borçlu olmadığı ve davalının makine vermeyi vaadetmesi nedeniyle makine bedeli olarak vermiş olduğu iki adet makinenin bedelinin ve yine makine bedeli olarak ödediğini iddia ettiği miktarın davalıdan tahsili amacıyla eldeki davayı açtığı, davalı tarafça zamanaşımı defi dermeyan edilmiş ise de davanın hukuki ilişkiden kaynaklanması nedeniyle—- yıllık genel zamanaşımının uygulanması gerektiği, davacının talebini dayandırdığı hukuki ilişkinin —– ayı itibariyle başlaması nedeniyle dava tarihi itibariyle zamanaşımının dolmadığı, davacı tarafça davaya konu bonoların makine alımı için ödeme amacıyla verildiği iddia edilmiş ise de davacı tarafça makine alımına ilişkin fatura veya sözleşme sunulmaması, bonoların üzerinde “bedeli malen ahzolunmuştur” kaydı bulunması, davacı tarafça makinenin teslim edilmemesi nedeniyle bonoların bedelsiz kaldığı iddiası dışında bonoların ödendiği yönünde bir iddia ve bu iddiayı ispata yarar belge sunulmadığı, aradaki hukuki ilişkiyi ispata yarar belge fatura sunulmadığı gibi bonoların üzerinde malen kaydı bulunması nedeniyle davacı tarafın bonoların makina alımına ilişkin verildiği yönündeki iddiayı ispat edemediğini kabul etmek gerektiği, davacı tarafça ——- davalı tarafa makine karşılığı olarak teslim edildiği iddia edilmiş ise de bu makinelere ilişkin sunulan faturalarda böyle bir açıklama yer almaması ve davacı tarafça bu iddiasına ilişkin yazılı bir sözleşme sunulmamış olması nedeniyle bu iddia yönünden de aradaki ilişkiyi ispat edemediği, yaptığını iddia ettiği ödemelerin iadesine yönelik talebi yönünden ise davacı defterlerinin usulüne uygun tutulmamış olması, davalı defterlerine göre davacı alacağının bulunmaması nedeniyle, davacın iddiasını ispatlayamadığı, davacı vekilinin ———- tarihli duruşmada yemin deliline dayanmadığını beyan ettiği, böylece davanın ispat edilemediği, eldeki davada ihtiyati tedbir kararı verilmediğinden kötü niyet tazminatının şartlarının oluşmadığı sonuç ve vicdani kanaatine(Ay. m.138) varılarak reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
Davalı tarafın şartları oluşmayan tazminat isteminin reddine,
2-Yargılamanın başında alınan toplam 6.553,48 TL peşin harçtan alınması gerekli 59,30 TL karar ve ilam harcının mahsubu ile fazla yatan 6.494,18 TL’nin davacıya iadesine,
3-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 35.312,48 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Yatırılan avanstan kullanılan kısmın mahsubu ile bakiye kısmın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile ——- Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf yoluna başvuru konusu edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, istinaf yoluna başvurulmasının İİK’nın 36. maddesi saklı kalmak kaydıyla kararın icrasını durdurmayacağı, süresi içerisinde karara karşı istinaf yoluna başvurulmaması halinde hükmün kesin hüküm ve kesin delil oluşturacağı açıklanmak suretiyle açık duruşmada verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/01/2021