Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/432 E. 2018/1179 K. 29.11.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/432
KARAR NO : 2018/1179
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/04/2017
KARAR TARİHİ : 29/11/2018
DAVA :
Davacı vekili Mahkememize sunduğu 07/01/2016 havale tarihli ve aynı tarihte harçlandırdığı dava dilekçesinde özetle; Müvekkilin ———– markası altında uzun süreli filo araç kiralama işiyle iştigal ettiğini, davalı …’nin maliki olduğu ——– plaka sayılı aracın kendi sevk ve idaresinde iken 23/08/2016 tarihinde müvekkili şirkete ait ———plaka sayılı araca %100 kusurlu olarak çarpmak suretiyle hasara uğrattığını, kaza neticesinde araçta 3.296,21 TL hasar meydana geldiğini, davalıların bu zarardan, 2918 sayılı karayolları trafik kanunu gereği müştereken ve müteselsilen sorumluğu olduğunu, araçta 500 TL değer kaybı oluştuğunu, mahrum kalınan 2 günlük kira bedeli 200 TL’nin olduğunu, kira bedelinin yalnızca davalı …’den, 3.796,21 TL hasar bedeli ve değer kaybı bedelinin davalılardan müştereken ve müteselsilen işleyecek avans faizi ile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 29/11/2018 tarihli esas hakkındaki beyanında; Önceki beyanlarını tekrarla davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA :
Davalıya dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davalı cevap dilekçesi sunmadığı gibi duruşmalara da katılmamıştır.
Uyuşmazlık Konusu : Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde davaya konu trafik kazası nedeniyle kusur durumu, değer kaybı, hasar bedeli ve kar mahrumiyeti zararının oluşup oluşmadığı ve davalı tarafın zararı tazmin yükümlüsü olup olmadığı noktasındadır.
Davanın Hukuki Niteliği: Dava, hasar, kazanç kaybı ve değer kaybı bedeli tazminatı(maddi tazminat) davasıdır.
Davanın Hukuki Sebebi: Haksız fiil sorumluluğuna ilişkin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK)’nun 49. Maddesindeki “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.
Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” şeklindeki düzenlemedir.
DELİLLER
Celp ve tetkik olunan 23/08/2016 tarihli maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağına göre; …’nin sevk ve idaresindeki ——–plakalı araç ile —– sevk ve idaresindeki ——– plakalı araçların kaza yaptıkları anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez 16/05/2016 tarihinde ——-Sigorta A.Ş. tarafından tanzim edilen Karayolları ZMSS Poliçesi incelendiğinde; poliçenin ———— tarihleri arasında geçerli olduğu, sigortalısının …, sigortalanan aracın BMW 520I marka 1991 model hususi ———- plakalı araç, poliçe limitinin ise 31.000,00 TL ile sınırlı olduğu anlaşılmıştır.
Celp ve tetkik olunan——–plakalı aracın tescil bilgileri incelendiğinde; … adına, ———plakalı aracın ise davacı … ——-. adına adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.
Makine Mühendisi bilirkişi 26/03/2018 havale tarihli raporunda özetle; Sürücü …’nin yönetimindeki -plakalı aracı ile kavşaklarda geçiş önceliği kuralına uymadığı kavşağa sağdan gelen ——-plakalı aracın önce geçmesine imkan vermeyerek kazaya karıştığı için Karayolları Trafik Kanununun 57/e/2 – 84/h ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 109/c/2 – 157/a/8 maddelerinde açıklanan kusurları işlediği; kazanın meydana gelmesinde asli ve %75 kusurlu olduğu; Sürücü ———-yönetimindeki —–plakalı aracı ile kavşaklara yaklaşırken yavaşlamadığı ve kavşağa kontrolsüz gelen ———- plakalı araç ile kazaya karıştığı için Karayolları Trafik Kanununun 52/a ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 101/a maddelerinde açıklanan kusurları işlediği; kazanın meydana gelmesinde tali ve %25 kusurlu olduğu; —– plakalı, —– marka———— tipi, 22.10.2015 tarihinde trafiğe çıkmış; 2014 model, 23,08.2016 tarihinde, 1 yıl 10 ay ve kullanıldıktan sonra kazaya karışmış kiralık ticari otomobilin, Hasar tutarının 3.260 TL ve davalı sürücünün %75 kusuruna denk kısmı 2.445 TL, kaza nedeniyle değer kaybının 500 TL ve davalı sürücünün %75 kusuruna denk kısmın 375 TL, onarım süresinin 2 gün ve onarım süresince kira zararının 120 TL ve davalı sürücünün %75 kusuruna denk kısmın 90 TL, kazaya karışması nedeniyle davacının toplam zararının 3.880 TL ve davalı sürücünün %75 kusuruna denk kısmın 2.910 TL olduğu; davalı …-.’nin ————- sayılı zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası poliçesi ile ——— plakalı otomobilin———tarihleri arasında, kazanın meydana geldiği 23.08.2016 tarihini de kapsayacak şekilde sigorta teminatı altına alınmış ve kaza tarihinde araç başına maddi teminat limitinin 31.000 TL olduğu; onarım tutarı ve değer kaybının gerçek zarar olması nedeniyle zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası genel şartlarının A.l maddesi gereğince sigorta teminatı altında olduğu; sigorta şirketinden kusur oranları da dikkate alınarak sadece onarım tutarı ve değer kaybının talep edilebileceği; kazanç kaybının dolaylı zarar olması nedeniyle talep edilemeyeceği, davacı …——.’nin tacir ve dava konusu —- plakalı otomobilin kiralık ticari araç olduğu dikkate alındığında; davacının …’den kaza tarihi 23.08.2016 itibariyle,———’den dava tarihi 17.04.2017 itibariyle avans faizi talebinin uygun olduğu; davacı ..——— plakalı otomobilin kazaya karışması nedeniyle, hasar tutarı 2.445 TL ile değer kaybı 375 TL karşılığı toplam 2.820 TL tazminatı davalı …’den kaza tarihi 23.08.2016 itibariyle, davalı …-.’den dava tarihi 17.04.2017 itibariyle avans faizi île müştereken ve müteselsilsen talep edebileceği; kazanç kaybı karşılığı 90 TL tazminatı davalı …’den kaza tarihi 23.08.2016 itibariyle avans faizi ile talep edebileceği hususlarını beyan ve rapor etmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT :
Hâkim, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirler(TBK m. 51).
UYGULANACAK MEVZUAT
Zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatlar bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir. Söz konusu tazminatlar ve manevi tazminata ilişkin olarak bu Kanun ve genel şartlarda düzenlenmeyen hususlar hakkında 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır(KTK m. 90).
14/05/2015 tarih ve 29355 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’na, 2/02/2016 Tarih ve 29612 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yayım tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Şartlar’ın 4. Maddesi ile eklenen ve 01/06/2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği düzenlenen “genel şartların uygulanacağı sözleşmeler” başlıklı C.11. Maddesi “Bu Genel Şartlar yürürlük tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanır.” şeklindedir.
Yeni genel şartlar C.11 maddesine göre genel şartlar yürürlük tarihi olan 01.06.2015 tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanacaktır. Bunun doğal sonucu olarak artık eski genel şartların yeni genel şartların yürürlük tarihinden sonra düzenlenen poliçelerde uygulanma imkanı bulunmamaktadır(Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 29/05/2017 Tarih, 2016/14573 Esas ve 2017/6035 Karar Sayılı İlamı).
Kaza tarihinin ve sigorta poliçe tarihinin genel şartlarının yürürlüğe girdiği 01/06/2015 tarihinden sonra olması dikkate alındığında, açılan davalar 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları uyarınca değerlendirme yapılarak hüküm kurulması gerekir(İstanbul BAM 9. Hukuk Dairesi’nin 12/07/2017 Tarih, 2017/426 Esas ve 2017/506 Karar Sayılı İlamı).
SORUMLULUK VE SİGORTA TEMİNATI
Müteselsil Sorumluluk
TBK’nın 61. Maddesine göre; birden çok kişi birlikte bir zarara sebebiyet verdikleri veya aynı zarardan çeşitli sebeplerden dolayı sorumlu oldukları takdirde, haklarında müteselsil sorumluluğa ilişkin hükümler uygulanır.
Aynı şekilde 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu(KTK)’nıun 88. Maddesine göre de bir motorlu aracın katıldığı bir kazada, bir üçüncü kişinin uğradığı zarardan dolayı, birden fazla kişi tazminatla yükümlü bulunuyorsa, bunlar müteselsil olarak sorumlu tutulur.
Araç Malikinin Sorumluluğu
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu(KTK)’nıun 85. Maddesi; “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” şeklindedir. Ancak, işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur. Sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilir.(KTK Madde 86)
İşleten; araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.(KTK Madde 3)
Sigortanın Sorumluluğu
Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.(KTK Madde 97)
Sigorta şirketinin sorumluluğu, kaza tarihinde geçerli olan poliçe limitlerle sınırlıdır.(KTK Madde:93)
Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez(KTK Madde:95/1).
TEMERRÜT VE FAİZ
Sürücü ve araç maliki, haksız fiilin işlendiği tarihte temerrüde düşmüş olur.(TBK Madde: 117/2)
Sigortacılar, hak sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarıyla belirlenen belgeleri, sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar.(KTK Madde 99)
3095 sayılı yasanın 2. Maddesine göre; Bir miktar paranın ödenmesinde temerrüde düşen borçlu, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, geçmiş günler için aynı Kanunun 1. maddesinde belirlenen orana göre(yasal faiz) temerrüt faizi ödemeye mecburdur.
——–Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranı, yukarıda açıklanan miktardan fazla ise, arada sözleşme olmasa bile ticari işlerde temerrüt faizi bu oran üzerinden istenebilir. Söz konusu avans faiz oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan avans faiz oranından beş puan veya daha çok farklı ise yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olur(3095 s.y. M. 2/2).
Yargı yetkisini, Anayasanın 9. Maddesine göre, Türk Milleti adına kullanan Mahkememizce, uyuşmazlık konusu hakkında, yapılan açık duruşmalar ve yargılama sonunda(Ay. m.141); toplanan/sunulan deliller, Trafik Kazası Tespit Tutanağı, Araç Tescil Bilgileri, Sigorta Poliçesi ve Hasar Dosyası, Kusur Tespiti, Bilirkişi Raporu, iddia ve savunmalar ile tüm dosya mündericatı incelenip hep birlikte değerlendirildiğinde; 23/08/2016 tarihinde davalı … ‘nin sevk ve idaresindeki ———- plakalı araç ile ——-sevk ve idaresindeki ——— plakalı aracın karıştığı maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, kazanın meydana gelmesinde davalı sürücü … ‘nin %75, sürücü —– % 25 oranında kusurlu oldukları, davada trafik(ZMMS) poliçesini düzenleyen sigorta şirketinin de taraf olması nedeni ile poliçe tarihi itibariyle 01/06/2015 tarihinden önce yürürlükte bulunan Genel Şartların uygulanması gerektiği, bu doğrultuda hazırlanan gerekçeli, denetime elverişli ve somut olaya uygun olması nedeniyle hükme esas alınan bilirkişisi raporuna göre davacının davalı sürücünün kusuru nispetinde 2.445,00 TL hasar bedeli, 375,00 TL değer kaybı, 90,00 TL kazanç kaybı olmak üzere 2.910,00 TL zararının bulunduğu, ———— plakalı aracı kaza tarihini kapsar şekilde KTK Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası ile sigortalayan davalı … şirketinin hasar ve değer kaybı tazminatı nedeniyle oluşan davacı tarafın zararından kaza tarihindeki poliçe limitleri içinde kalmak kaydıyla KTK’nın 97. Maddesine göre, davalı işleten/malik’in ise davacı tarafın zararından, sürücü kusuru ve araçtaki bir bozukluğun birlikte kazaya neden olmuş olmaları ve kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini iddia ve ispat edilmediğinden KTK 85/1-4 ve 86. maddelerine göre işleten olarak kusursuz sorumluluk esaslarına göre müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, davalı işletenin tacir olmaması nedeni ile tazminata yasal faiz uygulanması gerektiği, davalı işleten … yönünden temerrütün haksız fiil tarihi itibari ile gerçekleştiği, davalı … şirketi yönünden ise sigorta şirketine başvurunun yapıldığı 05/10/2017 tarihinden itibaren 8 iş günü nazara alınarak 15/10/2017 tarihi itibariyle temerrütün oluştuğu, sonuç ve vicdani kanaatine(Ay. m.138) varılarak davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
2-Hasar tazminatı 2.445,00 TL ile değer kaybı tazminatı 375,00 TL olmak üzere toplam 2.820,00 TL’nin davalı … yönünden kaza tarihi olan 23/08/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte; davalı … şirketi yönünden 15/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve sorumlu olduğu miktar kaza tarihinde geçerli olan poliçe limitleri ile sınırlı olmak kaydı ile davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3-Kazanç kaybı tazminatı 90,00TL’nin kaza tarihi olan 23/08/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … ‘den alınarak davacıya verilmesine,
4-Başlangıçta peşin olarak alınan 68,25 TL harcın alınması gerekli olan 198,78 TL harçtan mahsubu ile bakiye 130,53 TL karar ve ilam harcının -davalı … şirketinin sorumluluğu 126,49 TL ile sınırlı olmak kaydıyla- davalılardan alınarak hazineye irat kaydına,
5- Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu posta ve tebligat gideri 209,60 TL, bilirkişi ücreti 700,00 TL olmak üzere toplam 909,60 TL yargılama masrafının, davacı davasında kısmen haklı çıktığından dava konusunun toplam değerinin kabulle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 662,36 TL yargılama masrafına, peşin harç 68,25 TL, eklenerek sonuç olarak 730,61 TL’nin -davalı … şirketinin sorumluluğu 708,01 TL ile sınırlı olmak kaydıyla- davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, dava konusunun toplam değerinin redle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 247,23 TL yargılama masrafının davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 2.180,00 TL avukatlık ücretinin -davalı … şirketinin sorumluluğu 2.112,57 TL ile sınırlı olmak kaydıyla- davalılardan müştereken ve müteselsilen, alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı …- yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T 13/2 maddesi uyarınca 976,21 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı – ‘ye verilmesine,
8- Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, diğerlerinin yokluğunda, kesin olarak açık duruşmada verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/11/2018