Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/1237 Esas
KARAR NO: 2021/60
DAVA: Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/11/2017
KARAR TARİHİ: 21/01/2021
DAVA:
Davacı vekili mahkememize sunduğu —–havale tarihli ve aynı tarihte harçlandırdığı dava dilekçesinde özetle; Müvekkili—- davalı arasında —- tarihli makine alım sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmede —— makinenin alım satımı konusunda mutabakata varıldığını, bu sözleşmeye göre davalı tarafından sipariş edilen makinenin müvekkili tarafından hazır edilmesi ve davalı tarafından makine bedeli olarak —- ödenmesinin kararlaştırıldığını, müvekkili tarafından makinenin, davalının belirlediği kriterlere uygun bir şekilde hazırlanmış olup teslime ve montaja hazır hale getirildiğini, buna mukabil davalı tarafın, ödemelerini yapmaktan çeklerini vermekten, sözleşmeyi ilerletmekten ve makineyi teslim almaktan imtina ettiğini, bu suretle davalı tarafın sözleşmeyi ihlal ettiğinden ve bu durumun müvekkilinin zararına neden olduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşme gereği, müvekkilinin sözleşme konusu makineyi hazır ederek kendine düşen sorumluluğu yerine getirdiğini, davalı tarafın sözleşmeyi ihlal ettiğinden ve bu ürünün özel bir ürün olması nedeni ile davacının zararına sebep olduğundan dolayı bu zararın karşılanması, davalının sözleşme gereği hazırlanan makinenin teslimi için ödemelerini yapması ve bu ödemelere sözleşmede belirlenen aylık %4 faizin de eklenmesi gerektiği, bu talebin uygun görülmemesi halinde davalı tarafından sözleşmenin 3. Maddesine göre sözleşmenin feshedilmesi sebebi ile satış bedelinin en az %20’si oranında tazminat ödenmesi, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla —– davalıdan alınarak davacıya ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Dava dilekçesi ve tensip zaptı davalıya usulüne uygun tebliğ edilmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili mahkememize sunduğu —- tarihli cevap dilekçesinde özetle; Taraflar arasında akdedilen sözleşme konusu —–kodlu otomatik cam macunlama robotunun, alıcının talepleri doğrultusunda nitelik ve nicelik bakımından özel üretim olmayıp, davacının —— genelinde satışa sunduğu standart bir model olduğunu, sözleşme sonrası davalının makine hakkında araştırma yaparak piyasada makineyi kullanan farklı firmalarla irtibata geçmiş, üretimi yapan ürünün beklentilerini karşılamayacağı kanısı —- tarihinden itibaren, firma yetkilisi —- irtibata geçildiğini, makinenin muadilinin incelendiğinde, kendisine vaat edilen kaliteden ve verimden farklı olduğunu, makinenin sürekli arızalandığını, bu sebeple de sözleşmenin fesih edildiğinin bildirildiğini, yapılan görüşmelerden bir sonuç alınamaması üzerine —yevmiye numaralı ihtarnamesini keşide ederek bildirimini yaptığını, bunun üzerine davacının ——- yevmiye numaralı cevabi ihtarnamesinde sözleşme konusu makinenin özel üretim olduğundan bahisle sözleşmenin iptal edilemeyeceği, makinenin hazır olduğu, bedelinin ödenmesi halinde tesliminin yapılacağının belirtildiğini, davacının tebligatında makinenin hazır olduğunu söylemesi üzerine davalı şirket yetkilisinin makineyi görmek için üretim yerine geldiğini, ancak kendi siparişinin hazır olmadığını, yine isterse farklı firmalardaki muadillerini görebileceğinin söylendiğini, bu sürece kadar taraflar arasında akdedilen sözleşmenin asli unsuru ödeme koşullarının dahi netleşmemiş olduğu, taraflar arasında mutabakat olmadığı ve bu sebeple davalı şahsın BK 269. Md. Gereği sözleşmeden her zaman dönme hakkına sahip olduğunun bir gerçek olduğunu, davacı şahsın malın teslimine hazır olduğu iddiasının ise gerçek dışı olduğunu, sözleşmenin yapılması ile davacı tarafa —- ödeme yapılmış olup üretim ve teslim süresinin —- hafta olarak kararlaştırıldığını, sözleşme konusu makine bedelinin ise——— olduğunu, ödeme planı bir yana davacıya herhangi bir ek ödeme dahi yapılmadan, sözleşme konusu makinenin sözleşmede öngörülen süreden çok daha kısa bir süre içinde teslime hazır olduğu iddiasının ticari teamüle aykırı olduğunu, taraflar arasında akdedilen sözleşme incelendiğinde davalı lehine en ufak bir hüküm olmadığını, davacı tarafın dava dilekçesinde davalının sözleşmeden dönme hakkının dahi olmadığını belirtmekte, davalıya gönderdiği ihtarname ve dava dilekçesinde üretilmeyen, teslime hazır olmayan, makinenin bedelini talep ettiğini beyan etmiş, üretime dahi geçmeyen davacının sözleşme konusu makinenin tam fiyatını istemesi bir yana sözleşme bedelinin %20 oranında tazminat talep etmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu beyan etmiş, davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER :
——
—-
——Talimat sayılı dosyasında aldırılan mali müşavir bilirkişi raporu,
-Mali Müşavir, Makine Mühendisi ve Hukukçu bilirkişi heyetinin mahkememize sunduğu —- tarihli raporu,
-Davacı vekilinin —— tarihli ıslah dilekçesi,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT:
Dava, sözleşmeden kaynaklanan satış bedelinin ödenmesi veya davalı tarafından haksız şekilde sözleşmeden rücu edildiğinin kabulü halinde ise satış bedelinin % 20’si tazminatın ödenmesi talebini muhtevi tazminat davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; Taraflar arasındaki sözleş uyarınca sözleşmeye konu makinanın imal edilip edilmediği, sözleşme sırasında davalı tarafın hataya düşüp düşmediği, sözleşmenin feshedilip feshedilmediği, davaya konu makinanın özel üretim olup olmadığı, makinanın davalının beklentilerini karşılayıp karşılamayacağı, vaadedilen kalite ve verimden farklı olup olamadığı, sözleşmede ödeme koşullarının kararlaştırılıp kararlaştırılmadığı, cayma ve cezai şart koşulu şartlarının oluşup oluşmadığı, davacının sözleşmenin 3 ‘üncü maddesi ile kararlaştırılan tazminatı talep edip edemeyceği, ayrıca makinanın depolanması ve muhafazası için gider yapılıp yapılmadığı ve bunları davalıdan talep edilip edilemeyeceği noktasındadır.
Tarafların dilekçelerinde bildikleri delilleri toplanmıştır.
Davalı tarafın ticari defterleri üzerinde ——– sayılı dosyası ile inceleme yapılmasına karar verilmiş ve mali müşavirden rapor aldırılmıştır.
——Talimat sayılı dosyasında aldırılan mali müşavir bilirkişi —— tarihli raporunda sonuç olarak, Davalının ticari defterlerini incelediğini, davalının ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğunu, ——- tarihinde yapıldığı, iddia edilen alacağa ilişkin faturanın bulunmadığı, bu olaya ilişkin ticari defterlerde hiçbir kayda rastlanılmadığının tespit edildiğini, davacının sözleşmeye ilişkin tamamladım dediği makinenin üretiminin tamamlanıp tamamlanmadığı, ya da eksik tamamlanmışsa tamamlanan kısmının, makinenin özel üretim olması sebebiyle başkasına satışının sınırlı olması düşünüldüğünde uğramış olduğu zararın hesaplanabilmesi için, bu makinenin üretiminde kullanılmış olan giderlerin defter ve belgelerden tespit edilmesi ve makinenin en kadar kısmının tamamladığının da yerinde incelenmesi suretiyle üreticinin uğramış olduğu zararların tespitinin yapılabileceğini beyan ve rapor etmiştir.
Mahkememizce dosyanın bilirkişi heyetine tevdii ile rapor aldırılmasına karar verilmiş, dosya bilirkişiye teslim edilmiş, bilirkişi heyeti raporu sunduktan sonra rapor taraflara tebliğ edilmiştir.
Makine Mühendisi, Mali Müşavir ve Hukukçu bilirkişi heyeti mahkememize sunduğu —- tarihli raporunda sonuç olarak; Dava konusu —— numarasına sahip makinenin özel imalat bir makine olduğunu, sözleşmeden dönmenin etkisinin mahkemenin hukuki tazsifi içinde olduğunu, davacının uğradığı zarar varsa sözleşmenin hükümsüz kalması nedeni ile uğradığı menfi zararı talep edebileceği teorik planda kabul edilmekte olduğunu, menfi zararın sözleşmenin geçerliğine güvenden doğan zarar olduğunu, ezcümle sözleşme hiç yapılmasa idi alacaklının içinde bulunacağı durum ile şimdiki durumunun arasındaki farkın menfi zarar olduğunu, sözleşmesel ilişkinin huzurdaki durumunun, kusur/sorumluluk halinin tespiti ve varsa müterafik kusur durumlarının değerlendirilmesi ve varsa takdir edilecek giderim miktarının belirlenmesinin hukuki tavsifinin gerekmekte olduğunu, bu kapsamda yer bulan teknik anlatım ile ve sair delillerle doğrudan temas eden mahkemenin davacı savlarını görmesi halinde TBK md.50/II ve md 51/1 hükümlerinin mezkur ruhsatı resen belirleme yetkisini hakime verdiği nazara alındığından mahkemenin hüküm kurmakta yetkili olduğunu beyan ve rapor etmişlerdir.
Davacı vekili tarafından —tarihli ıslah dilekçesi sunulmuştur. Davacı vekili ıslah dilekçesinde —- üzerinden açtığı davasını —çıkartmış ve dava değerini —- arttırdığını beyan etmiştir.
Taraflar arasında — tarihli Makine Alım-Satım Sözleşmesi imzalanmıştır.
Davalı tarafından sözleşmenin—— yevmiye nolu ihtarnamesi ile fesih edilmiştir.
Mahkememizce bilirkişi heyetinden alınan rapora göre; davalı tarafından sipariş edilen sözleşmeye konu makinenin davacı tarafından imal edildiği, makinenin——— olduğu, makinenin özel imalat bir makine olduğu, dava konusu makinenin incelenmesinde davacı firmanın üretim olanakları içerisinde imal edilmiş, ancak üretim envanterinde bulunmayan özel üretim bir makine olduğu, davacı firmanın seri ve standart imalat yöntemlerine kısmen aykırı olduğu bildirilmiştir.
Sözleşme serbestisi ilkesi gereğince taraflar arasında imzalanan makine alım satım sözleşmesinin 3. Maddesine göre sözleşmenin alıcı firma tarafından iptal edilemeyeceği, feshedilemeyeceği, rücu edilemeyeceği, aykırı davranılması halinde ise aynı sözleşmenin 3.1 maddesine göre satıcı firmanın satıştan vazgeçerek sözleşmenin feshi nedeniyle uğradığı zararı ya da sözleşme bedelinin % 20’sini tazminat olarak talep edebileceği hususunda anlaşılmıştır.
Davacı tarafın ——– tarihli ıslah dilekçesi ile davalının davalının sözleşmeden haksız şekilde rücu ettiğinin kabulü ile sözleşmenin 3. Maddesine göre; satış bedelinin en az % 20’si oranında cezai şart mahiyetinde tazminat ödemesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı tarafın siparişi üzerine sözleşmeye konu makinenin teknik özelliklere uygun olarak davacı tarafından imal edildiği, imal edilen makinenin özel imalat makine olduğu, davalı tarafından ———- yevmiye nolu ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiği, davacı tarafından sipariş üzerine özel imal edilen makinenin teknik özelliklere uygun üretildiğinden davalı tarafça sözleşmenin feshinin haksız olduğu, davalı tarafın incelenen ticari defterlerinde sözleşmeye konu makine nedeniyle ödeme yapıldığına dair kayıt bulunmadığı, taraflar arasında imzalanan makine alım satım sözleşmesinde aylık ——- akdi faiz konusunda anlaştıkları, yıllık olarak talep edilen faiz oranının fahiş olmadığı, ayrıca tarafların tacir olmaları nedeni ile basiretli tacir gibi davranmaları gerektiği, davacı tarafından ıslah dilekçesi ile dava değerinin artırıldığından dava dilekçesi ile talep edilen miktar yönünden dava tarihinden, ıslah ile artırılan miktar yönünden ise ıslah tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerektiği anlaşılmakla davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
Islah ile arttırılmış —-
Dava dilekçesi ile talep edilen— dava tarihinden itibaren işleyecek aylık —- akdi faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Islah dilekçesi ile arttırılan— ise ıslah tarihinden itibaren işleyecek aylık —- akdi faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Başlangıçta peşin olarak alınan 341,55 TL harcın ıslah harcı 932,84 TL ile birlikte, alınması gerekli olan 5.097,57 TL harçtan mahsubu ile bakiye 3.823,18 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu peşin harç 341,55 TL, ıslah harcı 932,84 TL ile birlikte, posta ve tebligat gideri 158,70 TL, bilirkişi ücreti 2.500,00 TL, olmak üzere toplam 3.933,09 TL yargılama masrafının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 10.501,12 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile ——-Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf yoluna başvuru konusu edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, istinaf yoluna başvurulmasının İİK’nın 36. maddesi saklı kalmak kaydıyla kararın icrasını durdurmayacağı, süresi içerisinde karara karşı istinaf yoluna başvurulmaması halinde hükmün kesin hüküm ve kesin delil oluşturacağı açıklanmak suretiyle açık duruşmada verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.21/01/2021