Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/1120
KARAR NO : 2019/532
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 26/10/2017
KARAR TARİHİ: 23/05/2019
DAVA :
Davacı vekili Mahkememize sunduğu 26/10/2017 havale tarihli ve aynı tarihte harçlandırdığı dava dilekçesinde özetle; davalı alacaklının müvekkili şirket adına kayıtlı ———- plakalı araca ———- tarihleri arasında yapılan 26 adet geçiş bedeli ——-TL ‘si ücrete ilişkin 4.361,00 TL ceza kestiğini, müvekkili şirket sahibi ——– sevk ve idaresinde bulunduğu ve geçiş esnasında paranın HGS’den alınmadığına dair hiçbir uyarı almadığını, diğer köprülerde bakiyenin yetersiz olması halinde uyarı verilmekte ve daha sonra 15 gün içinde yatırılması için cep telefonuna mesaj gönderildiğini, davalının geçiş ücretlerine ilave edilen cezalar nedeniyle ödenmek istenen normal geçiş ücreti bedeli olan 431,60 TL ‘nin ödenememekte olduğunu, davalı şirketin cezalarla birlikte çıkardığı 4.747,00 TL’sine çıkardığı borcun altında kalan tutarın bankaca ve şirkete ait internet şubesinden ödenemediğini beyanla davanın kabulü ile normal geçiş ücretlerine tekabül eden 431,60 TL’nin borçlu şirket adına ödenmesi için tevdi mahalli tayinine, haksız tahakkuk ettirilen 4.316,00 TL ceza kaldırılmasına, davalı şirket tarafından yapılması muhtemel icra takiplerinin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili Mahkememize sunduğu 03/01/2018 havale tarihli cevaba cevap dilekçesinde özetle: müvekkili şirket aracının aynı tarihte başka köprülerden geçtiğini, geçiş ücretlerinin tahsil edildiğini, Hgs etiketinin iptal olmadığını, davalı şirketin sistem arızasının söz konusu olduğunun açık olduğunu beyanla davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 23/05/2019 tarihli duruşmada/esas hakkındaki beyanında; celse arasında sundukları beyanlarını tekrarla davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili Mahkememize sunduğu 27/11/2017 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle: davacı aracının ihlalli geçiş ihtarnamesinin tebliğ edildiği tarih itibariyle 26 kes ihlalli geçişte bulunduğunu, her bir ihlalli geçişine müteakip en az 15 gün boyuncu müvekkili şirketin ücret toplama sisteminin davacı aracının plakasının bağlı bulunduğu hesaptan provizyon istediğini, her defasında HGS etiketinin iptal edilmiş olması sebebiyle ilgili banka tarafından reddedildiğini, bu nedenle tahsilat yapılamadığını, davacı şirketin müvekkili şirkete geçiş ücreti ile birlikte toplam 4.747,60 TL borçlandığını, işlemde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığını, dava konusu cezaların idari para cezası mahiyetinde olmadığından kaldırılmasının da mümkün olmadığını, davacının menfi tespit talebinde bulunmadığını, bu nedenle davanın reddinin gerektiğini, tevdi mahalli tayininin kötü niyetli olarak talep edildiğini beyanla hatalı taleple ikame edilen davanın usulden reddine, aksi halde davacının ihlalli geçişte bulunması sebebiyle 6001 sy kanunun 30/5 maddesi uyarınca 4.747,60 TL borçlanmasında herhangi bir hukuka aykırılık bulunmaması sebebiyle davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili 23/05/2019 tarihli duruşmada/esas hakkındaki beyanında; celse arasında sundukları beyanlarını tekrar ettiklerini,———-yazı cevabıyla bakiye yetersizliğinin sabit olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Uyuşmazlık Konusu : Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde ihlalli geçiş tarihi itibari ile davacının HGS bakiyesinin yeterli olup olmadığı davalı işleticinin ihlalli geçişler ile ilgili olarak bildirim yükümlülüğü bulunup bulunmadığı noktasındadır.
Davanın Hukuki Niteliği: Dava, ihlali geçiş nedeniyle tahakkuk ettirilen ceza tutarından dolayı borçlu olmadığının tespiti(menfi tespit) davasıdır.
Davanın Hukuki Sebebi: Menfi tespit davasını düzenleyen 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu(İİK)’nun 72/1. Maddesindeki ” Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir.” şeklindeki düzenlemedir.
DELİLLER :
Celp edilen araç tescil kaydına göre ihlalli geçiş iddiasına konu aracın davacı adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.
Cevap dilekçesi ekinde sunulan ihlalli geçiş bildirimleri davacının maliki olduğu araç hakkında düzenlenmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT :
4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir————
Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.(6001 SYK m 30/7).
27/2/2018 tarih ve 30345 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 18/1/2018 tarih, 2017/166 Esas ve 2018/8 Karar sayılı ilamında; 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30. Maddesinin 6639 Sayılı Kanun’un 33. Maddesi İle Değişiklik Yapılan (5) Numaralı Fıkrasının Birinci Cümlesinin İncelenmesi sonucunda, işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarında, işletici şirketlerce işletme hakkının bir uzantısı olarak kontrolsüz geçişlerde takdir edildiği anlaşılan, geçiş ücretiyle doğrudan bağlantılı bulunduğu, işletme gelirleriyle irtibatlı olduğu ve işletme gelirleri üzerinde etki ve sonuç yarattığı değerlendirilen itiraz konusu kuraldaki cezanın, klasik anlamda idari yaptırım niteliğindeki idari para cezalarından farklı, idare hukuku alanından ziyade özel hukuk alanına yaklaşan, kendine özgü (sui generis) bir niteliğe sahip olduğu gerekçesi ile kuralın anayasaya aykırı olmadığı tespit edilerek anayasaya aykırılık başvurusu reddedilmiştir.
Yargı yetkisini, Anayasanın 9. Maddesine göre, Türk Milleti adına kullanan Mahkememizce, uyuşmazlık konusu hakkında, yapılan açık duruşmalar ve yargılama sonunda(Ay. m.141); toplanan/sunulan deliller, ticaret sicil kayıtları, ihlalli geçiş bildirimleri, araç tescil kayıtları, Ptt Hgs dökümü, iddia ve savunmalar ile tüm dosya mündericatı incelenip hep birlikte değerlendirildiğinde; davacının maliki olduğu ———— plakalı aracın ———- 26 kez ihlalli geçiş yaptığı, ihlalli geçiş bildiriminde belirtilen geçiş ücret(ler)inin Karayolları Genel Müdürlüğünce yayınlanan köprü ve otoyollar ücret tarifesine uygun olduğu,tünele girişte gişeyi geçebilmek için ya OGS/HGS sisteminin kullanılmasının gerekli olduğu, otoyolu kullanan tarafın OGS/HGS bakiyesini yeterli tutmakla en azından geçişten itibaren 15 gün içinde bakiyesini yeterli hale getirmekle yükümlü olduğu, OGS/HGS sistemi kullanmayan sürücü/malik’in zaten ödeme yapmadan geçiş yaptığının bilincinde olduğu ve bu halde de 15 gün içinde geçiş bedelinin ödenmesi gerektiği, aksi halde gerek OGS/HGS bakiyesinin yeterli olmaması ve en azından 15 gün içinde bakiyenin yeterli hale getirilmemesi, gerek OGS/HGS sistemine dahil olmayanların nakit ödeme yapmamaları ve 15 gün içinde geçiş bedelini ödememeleri halinde ceza bedelinin tahsil koşullarının oluşacağı, ceza bedelinin tahsili için ihlalli geçiş bildirimi düzenlenmesinin ve/veya tebliğinin zorunlu olmadığı, örneğin OGS/HGS hesabına tanımlı kredi kartı otomatik ödeme talimatı bulunsa dahi geçis anında bakiyenin yetersiz olduğu hallerde OGS/HGS hesabına yükleme yapılamamış olmasının davalı ile otomatik ödeme talimatı verilen banka arasındaki bir hukuki ilişkiyi ilgilendirdiğinden veya sürücünün ihlalli geçiş bildirimini araç malikine ulaştırmamış olmasının davalı araç maliki ile sürücü arasındaki hukuki ilişkiyi ilgilendirdiğinden ya da aracı kiralayanın ihlalli geçiş yapması halinde bu durumun davalı araç maliki ile aracı kiralayan arasındaki hukuki ilişkiyi ilgilendirdiğinden bu gibi hukuki ilişkilerden kaynaklanan savunmaların davacıya karşı ileri sürülemeyeceği gibi bunlardan dolayı davacının sorumluluğunun bulunmadığı, Kanun’un açık hükmü karşısında ihlalli geçiş nedeniyle oluşan alacağın davalı araç malikinden talep edilmesinde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı, ———— dökümüne göre, davacının 20 geçişte Hgs bakiyesinin yeterli olduğu, ancak 6 geçişe ilişkin bakiyesinin yetersiz olduğu, bu 6 geçiş nedeniyle ihlalli geçiş anında OGS/HGS hesabında yeterli bakiye bulunmayan ve 15 gün içinde de yükleme/ödeme yapılmayan ————- plakalı araç yönünden geçiş bedelini cezalı tutarı ile talep ve tahsil etme koşullarının oluştuğu, ancak davadan sonra yürürlüğe giren 7144 sayılı yasanın 18. Maddesi uyarınca ihlalli geçiş halinde ceza tutarının 4 kat olarak uygulanması gerektiği, buna göre 26 adet ihlalli geçişe ilişkin ceza tutarının 1.726,40 TL olduğu, ancak bakiyesi yetersiz bulunan 6 adet ihlalli geçişe ilişkin 4 kat ceza tutarının 398,40 TL olduğu, bu miktar itibariyle davanın yerinde olmadığı, kalan 1.328,00 TL yönünden davacının davalı tarafa ihlalli geçiş nedeniyle borcunun bulunmadığı, 7144 sayılı yasanın 19. Maddesi uyarınca yasa değişikliğinin henüz ödenmemiş tüm para cezaları hakkında uygulanması gerektiğinden eldeki davada 4 kat ceza tutarını aşan kısım yönünden davanın konusuz kaldığı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Esastan Sonuçlanmayan Davada Yargılama Gideri” başlıklı 331.maddesinin 1.fıkrasında; davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkimin, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmedeceğinin düzenlendiği, bu halde dava açıldığı zaman hangi tarafın haksız olduğunu tespit edilerek tutumuyla dava açılmasına sebep olan tarafın yargılama gideri ile mahkum edilmesi gerektiği(Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’ nin 05/09/2018 tarih, 2018/4649 Esas ve 2018/8172 Karar sayılı ilamı) buna göre davanın açıldığı tarih itibariyle davacının davasında haklı olmadığı, yargılama masrafı ve vekalet ücretinin davanın açılış değeri üzerinden nazara alınması gerektiği sonuç ve vicdani kanaatine(Ay. m.138) varılarak davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-İhlalli geçiş bedelinin 6 katı ceza tutarı 2.589,60 TL yönünden KONUSUZ KALAN DAVANIN ESASI HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, 4 katı ceza tutarına ilişkin olarak 398,40 TL yönünden davanın REDDİNE, kalan 1.328,00 TL yönünden davanın KABULÜNE,
2-Davacının ———- plakalı aracın ———– tarihleri arasında———-toplam 26 kez geçişine ilişkin 1.328,00 TL ihlalli geçiş ceza tutarı yönünden davalıya borçlu olmadığının tespitine,
3-Başlangıçta peşin olarak alınan 73,71 TL harcın alınması gerekli olan 90,72 TL harçtan mahsubu ile bakiye 17,01 TL karar ve ilam harcının davalı ‘dan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafın yargılama sırasında yapmış olduğu posta ve tebligat gideri 126,80TL yargılama masrafının, davacı yan davasında kısmen haklı çıktığından dava konusunun toplam değerinin kabulle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 98,00 TL yargılama masrafına, peşin harç 73,71 TL eklenerek sonuç olarak 171,71 TL’nin davalı ‘dan alınarak davacı tarafa verilmesine, dava konusunun toplam değerinin redle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 28,80 TL yargılama masrafının davacı yan üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı taraf yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 1.328,00 TL avukatlık ücretinin davalı ‘dan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Davalı yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 398,40 TL avukatlık ücretinin davacı taraftan alınarak davalı ‘ya verilmesine,
7-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, açık duruşmada kesin olarak verilen karar açıklanmak suretiyle açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/05/2019