Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1003 E. 2020/171 K. 25.02.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2017/1003 Esas
KARAR NO : 2020/171 Karar

DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/09/2017
KARAR TARİHİ : 25/02/2020

DAVA :
Davacı vekili mahkememize sunduğu 26/09/2017 havale tarihli ve aynı tarihte harçlandırdığı dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında ——– imzalandığını——kadar devam ettiğini, dosyaya sundukları sözleşmede ayrı ayrı cezai şart maddesinin olduğunu, en son———–yıllarını kapsayan sözleşmenin 7.7 maddesi ———–verdiği kişi veya——- hizmeti veremeyeceğini, diğer taraftan sözleşme bitimini takip eden 3 yıl süre —————–bağımsız —————- faaliyet konularını kapsayan konularda bizzat veya üçüncü kişi ve kuruluşlar ile ————–olduğu bir şirket aracılığıyla hiçbir ticari faaliyette bulunamayacağını, davalının müvekkil firma ile olan ilişiğini ————– ile sona erdirdiğini ve bu tarihten sonra da bizzat kendisinin eğitim hizmetleri vermeye başladığını, davalının müvekkil —————————— bizzat kendisinin, müvekkil firma bünyesinde hizmet verdiği dönemde vermiş olduğu eğitim danışmanlığı ile aynı konularda hizmet verdiğinin tespit edildiğini, bu iki firmanın şimdilik sadece müvekkil tarafından tespit edilebilen firma olduğunu, davalının müvekkil ————vermiş olduğu eğitimler ile ilgili olarak sosyal medya aracılığı ile paylaşımda bulunduğunu, davalının kendisinin —————————– eğitimleri esnasında çekilen resimlerini sosyal medyada yayınladığını, her iki eğitimin de müvekkil firmanın uzmanlık alanına giren ve davalının müvekkil firma bünyesinde eğitim verdiği sürece kendisinin vermiş olduğu eğitimler olduğunu, yine aynı şekilde müvekkil firma portföyünde bulunan ————– verildiğini ve buna ilişin olarak da sosyal medyada görüntüsünü paylaştığını, müvekkil firma tarafından ——————– göndermiş olduğu danışmanlık faaliyeti raporunun bu raporun içinde de bu firmaya verilecek olan eğitimlerin davalı … tarafından verileceğinin de belirtildiğini, davalının müvekkil firma müşterilerine kendi bünyesinde eğitimler vermekte olup imzalamış olduğu sözleşmede mevcut bulunan haksız rekabet maddelerini ihlal ettiğini, kendisinin halen eğitimler vermeye de devam ettiğini beyan etmiş, davalı tarafından imzalanan ———– sözleşmenin 7.7 maddesinin açıkça ihlal edilmiş olduğundan haksız rekabet hükümlerinin oluşması neticesinde sözleşmede belirlenen —— bedelinin davalıdan tahsili ile birlikte haksız rekabetin men’ini, davalının elde etmiş olduğu haksız kazancın, ileride doğacak zararlar için dava hakları saklı kalmak kaydı ile davalıdan alınıp davacıya verilmesi ile birlikte masraflar ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekilinin ———– tarihli cevaba cevap dilekçesinde özetle; Davalının cevap dilekçesinde “Zira müvekkilimin davacı nam ve adına eğitim verdiği sırada, aynı konularda başka firmalara da eğitim verdiğini, müvekkilinin davacı ile çalışırken kendi adına da davacının çalışma konularında başka firmalara eğitim vermiştir.” şeklinde beyanda bulunduğunu, dosyaya sundukları taraflar arasında imzalanan her bir sözleşmede ayrı ayrı cezai şart maddesi mevcut olup en son ——– sözleşmenin 7.7 maddesi “——adına eğitim verdiği kişi/lere ve/veya kurum/lara bağımsız olarak ve/veya başka bir kurum ve/veya kişi aracılığıyla eğitim ve/veya danışmanlık hizmeti veremez ve bu şahıslar ile hiçbir ticari faaliyette bulunamayacağını, böyle bir durumun tespitinde ———- kabul ve taahhüt eder” şeklinde olup davalı bu maddenin mevcudiyetinin farkında, bu maddenin ihlali durumunda karşılaşacağı cezai yaptırımdan da haberdar olarak bu sözleşmeyi imza altına aldıklarını, davalının da kabulünde olduğu üzere ve kendi savunmasında beyan ettiği üzere davalı müvekkil firma bünyesinde çalışmakta iken başka firmalara eğitim verdiğini, müvekkilin müşterilerine eğitim vermiş olmasının söz konusu olmadığını, taraflarınca yapılan araştırmalar neticesinde davalının müvekkil firma portföyünde bulunan ve uzun senelerdir bizzat eğitim danışmanlığı yapmış olduğu “————————— kendisinin, kendi adına ve müvekkil firmasında hizmet verdiği dönem vermiş olduğu eğitim hizmetleri verdiğinin tespit edildiğini, bu iki firmanın şimdilik sadece müvekkil tarafından tespit edilebilen firmalar olduğunu, davalı müvekkil firma ile çalışmasını sonlandırdıktan sonra müvekkil firma bünyesinde vermiş olduğu eğitimleri yine müvekkil firma müşterilerine bizzat kendi nam ve hesabına eğitim vermeye devam ettiklerini, davalı firmanın müşterileri ile müvekkil firmayı devre dışı bırakmak suretiyle kendisinin çalışmasının söz konusu olduğunu, bu firmalarla irtibatı müvekkil firma tarafından müvekkil firma bünyesinde çalışmakta iken kurmuş olduğunun da aşikar olduğunu, davalının müvekkil firma müşterilerine vermiş olduğu eğitimin konusu ve içeriği de davacı firma bünyesinde çalışırken yine vermiş olduğu eğitim içeriği ile aynı olduğunu, davacının bizzat kendisinin imzalamış olduğu sözleşme ile cezai şart sebebiyet vereceğini bilmekte olup bu durumun haksız rekabet teşkil edeceğinin de bilincinde olduğunu beyan etmiş, bu nedenlerle davalı tarafından imzalanan————— yıllarını kapsayan sözleşmenin 7.7 maddesi açıkça ihlal edilmiş olduğundan haksız rekabet hükümlerinin oluşması neticesinde sözleşmede belirlenen 80.000 USD cezai şart bedelinin davalının tahsili ile birlikte haksız rekabetin men’i, davalının elde etmiş olduğu haksız kazancın, ileride doğacak zararlar için dava hakları saklı kalmak kaydıyla davalıdan alınıp davacıya verilmesi ile birlikte masraflar ve ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili mahkememize sunduğu 19/04/2018 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Açılan davada Asliye Ticaret Mahkemesi’nin görevli olmadığını, davaya dayanak yapılan sözleşmenin hizmet sözleşmesi olduğunu, davalının şahsen ve bedenen, davacının anlaştığı şirketlerde eğitmenlik yaptığını, dayanak sözleşmenin bir tarafı olan davalının gerçek kişi olduğunu, gerek sözleşmenin tarafları itibari ile, gerekse işin niteliği itibari ile işin ticari olmadığını, bu nedenlerle iş mahkemelerinin görevli olduğunu, davaya dayanak sözleşmedeki cezai şarta esas olan rekabet yasağı bölümü ve özellikle süresi gereği Ticaret Kanununa, gerekse Borçlar Kanununa ve İş Kanununa aykırı olduğunu, bu nedenle yok hükmünde olduğunu, ayrıca dayanak hizmet sözleşmesinin rekabet yasağı ile ilgili tüm bölümlerin anayasanın iş ve çalışma özgürlüğü ile ilgili maddelerine da aykırı olduğunu, müvekkilinin davacı nam ve adına eğitim verdiği sırada, aynı konularda başka firmalara da eğitim verdiğini, müvekkilinin davacı ile çalışırken kendi adına da davacının çalışma konularında başka firmalara eğitim verdiğini, davacının haberdar olduğu bu duruma yıllarca ses çıkarmadığını, usulen konulan davaya dayanak yapılan cezai şartla ilgili madde fiilen ortadan kalktığını, davacının müvekkilinin sözleşme sona erdikten sonra davacı adına eğitim vermeye devam etmediği için bu davayı açtığını, bu nedenle haksız davanın reddini talep ettiğini, müvekkilinin sözleşmeye aykırı olarak davayı herhangi bir zarara uğratacak fiil ve davranışlarda bulunmadığını, sözleşme sona erdikten sonra verdiği eğitimlerle davacıyı bir zarara uğratmadığını, davacının ticari bilgi ve sırlarından yararlanmadığını, davacının bilgilerini 3.şahıslara vermediğini, müvekkilinin haksız rekabetinin söz konusu olmadığını, dayanak sözleşme ile müvekkilinin elde ettiği kazanç ve menfaat ile cezai şart arasında aşırı bir oransızlık olduğunu, bu nedenle de cazai şart dürüstlük kuralına aykırı olduğunu, dava neticesinde mahkemece cezai şarta hükmedilse dahi, en azından oransız cezai şartta hakkaniyete uygun indirim yapılması gerektiğini beyan etmiş, bu nedenlerle öncelikle iş bölümü itirazlarının kabulünü, davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
———————Sözleşmesi,
—————– verilen fiyat teklifleri,
——————————- kesilen faturalar,
——————- ait ödemeler,
——————–faturası,
——————–verilen fiyat teklifleri,
——————- kesilen faturalar,
—————- Raporu,
———————- Ödeme listesi,
-Ticari sicil kayıtları,
———————- tarihli cevabi yazısı,
—————- tarihli müzekkere cevabı,
—————— tarihli müzekkere cevabı,
——————- tarihli cevabi yazısı,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT:
Dava, hizmet sözleşmesine aykırılık nedeni ile haksız rekabet hükümlerinin ihlaline istinaden açılan cezai şart bedelinin tahsili ve haksız rekabetin men’i davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davalının davacı ile arasında olan sözleşmeye aykırı olarak davacı tarafın daha önce müşterisi olan şirketlere davacı ile çalıştığı dönemde vermiş olduğu aynı konulara ilişkin —————-hizmeti verip vermediği, davalının eyleminin haksız rekabet teşkil edip etmediği, cezai şart koşullarının oluşup oluşmadığı olarak tespit edilmiştir.
Tarafların dilekçelerinde bildirdikleri delilleri toplanmıştır.
——————- tarihli müzekkere cevabı——————————-teklif ve sözleşme fotokopilerini göndermiştir.
——————– cevabı ile davacı ve davalının şirket nezdindeki cari hesap ekstrelerini göndermiştir.
———————–. firmasının kuruluş tescil- tarihinin —- tarihli olduğu, çalışma konusunun ———- konusunda kalite danışmanlığı konusunda eğitim hizmetleri işi olduğu görülmüştür.
—————— tarihli müzekkere cevabı ile davalı …’ın hizmet döküm defterini göndermiştir.
Davacı tanığı …, ————- tarihli celsede dinlenmişlerdir.
Davacı tanığı ….——- tarihli celsede dinlenmiştir.
Dosyada mevcut tüm delillerin incelenerek değerlendirilmesinde; Taraflar arasında ———- sözleşmesi imzalanmıştır.
Sözleşmenin başlama tarihi ——– sözleşmenin süresinin 1 yıl olduğu belirlenmiştir.
Sözleşmenin 7.2 maddesi ile sözleşmenin geçerlilik süresi içinde ———–yazılı onayı olmadan herhangi bir kuruluşa—- bağımsız direkt veya dolaylı olarak herhangi bir proje için teklif veremez sözleşme imzalayamaz veya hizmet veremez olarak düzenlenmiştir.
Sözleşmenin 7.7 maddesi ile ———– adına eğitim verdiği kişi/lere ve/veya kurum/lara bağımsız olarak ve/veya başka bir kurum ———- veremez ve bu şahıslar ile hiç bir ticari faaliyette bulunamaz.
—————- sözleşmeli olduğu süre boyunca ve sözleşme bitimini takip eden ———- olarak——– konularda bizzat veya 3. Kişi ve kuruluşlar ile çalıştığı/ ortağı vs olduğu bir şirket aracılığı ile hiçbir ticari faaliyette bulunamaz, böyle bir durumun tespitinde——– şeklinde düzenlenmiştir.
———————— tarihli müzekkere cevabı ile ———— teklif ve sözleşme fotokopilerini göndermiştir. Fiyat tekliflerinin incelenmesinde davacı—————– tarihli fiyat teklif detayında ———– grup sayısı — olarak bildirildiği, davalı ..——— sahibi ve temsilcisi olduğu —————————sözleşme ve teklif formunun incelenmesinde teklifin 18/04/2017 tarihinde 3 günlük olarak verildiği, toplam eğitim fiyatının 3.600 + KDV olarak bildirildiği görülmüştür.
—————————— tarihli müzekkere cevabının incelenmesinde, cari hesap ekstresinin incelenmesinde davacı—– —– ile 19/03/2015 tarihinden başlayan iş ilişkisinin 30/09/2016 tarihine kadar devam ettiği, bu tarihten sonra cari hesap ektresinde———— firması ile hesap hareketliliği bulunmadığı, 30/09/2016 tarihinden sonraki cari hesap ektresi kayıtlarına göre 06/05/2017 tarihinden itibaren davalı ….————- ticari ilişki kurulduğu görülmüştür.
———–tarihli müzekkere cevabı incelenmesinde ——— tarihinde kurulduğu firmanın ———— tarihi olduğu, firmanın çalışma konusunun———————-olduğu görülmüştür.
Taraflar————————- tarihinde hizmet sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin 7. Maddesi uyarınca rekabet yasağı kararlaştırıldığı ve rekabet yasağına aykırılığın müeyyidesinin saptandığı, iş akdinin süresinin bitmesi nedeni ile sona erdiği, davalının iş akdinin sona erdiği tarihten itibaren ——————————şirketine ———verdiği hususlarında uyuşmazlık bulunmamaktadır, taraflar arasındaki uyuşmazlık davalının rekabet yasağı sözleşmesini ihlal edip etmediği, bu kapsamda sözleşmedeki cezai şart koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediği noktasındadır.
Kural olarak 6098 sayılı TBK’nun 444 ve 445. Maddeleri uyarınca iş verinin yer zaman ve işlerin türü bakımından hakkaniyete aykırı olmamak koşulu ile işçisi ile diğer koşullarda ayrı bulunmak koşulu ile rekabet yasağı yasağı sözleşmesi imzalanmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, süre bakımından ise 2 yılı aşmayan rekabet yasağının hukuka uygun olarak görülmesi gerektiği, kaldı ki TBK’nın 445/2 maddesi gereğince rekabet yasağının süresi uzun olsa dahi hakim aşırı nitelikteki rekabet koşullarını serbestçe değerlendirerek hakkaniyete uygun biçimde kapsam ve süre bakımından sınırlandırabilecektir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümü amacı ile mahkememizce yapılan değerlendirmede davalı ….—– kayıtlarına göre 2010 yılından itibaren adına kayıtlı ticari firması bulunduğu, davalının davacı ile sözleşme imzaladığı sırada tacir olduğu, sözleşmenin şartlarını değerlendirirken basiretli bir tacir gibi davranması gerektiği, davalının sözleşmenin kapsamını işçi sıfatı ile birlikte basiretli bir tacir gibi davranarak imzaladığının kabulü gerektiği, —————- müzekkere cevaplarında davalı …’ın hizmet sözleşmesi bittikten sonra rekabet yasağı süresinde bu firmalara ———————— verdiği, bu suretle davacının ekonomik olarak zararına neden olduğu, fiyat teklif listeleri incelendiğinde davacı firmanın fiyat teklifi altında fiyat vererek davacı firmanın iş kaybına neden olduğu, davalının davacı şirkette çalıştığı pozisyon itibari ile verilen eğitim ve danışmanlık hizmetinin fiyatlarını bilebilecek durumda olduğu, davacı şirketin fiyatının altında kendi firması adına teklif vererek davacı şirketin ekonomik geleceğini tehlikeye düşürdüğü, mahfına sebep olduğu, taraflar arasında imzalanan hizmet sözleşmesine göre davalının, davacı şirketin eğitim verdiği kişi veya kurumlara danışmanlık hizmeti veremeyeceği açık olarak belirlendiğinden, davalının davacı şirketin müşteri portföyünde——– firmalarına aynı eğitim ve —- hizmetini vermesinin rekabet yasağının yer, zaman ve konu sınırlaması ile uyumlu olduğu, davalının davacı ile imzalamış olduğu hizmet sözleşmesine uymayarak rekabet yasağını ihlal etmiş olduğu, davacının davalı aleyhine iş bu davayı açmakta haklı ve hukuki yararının bulunduğu, taraflar arasında imzalanan sözleşmeye göre cezai şart olarak belirlenen 80.000 USD bedelin fahiş olduğu mahkememizce %50 hakkaniyet indirimi yapılması gerektiği anlaşılmakla, davanın kabulü ile davalının davacı ile ————. İle haksız rekabete konu ————————-yapmasının menine, 80.000 USD cezai şart bedelinin kısmen kabulü ile %50 hakkaniyet indirimi yapılarak 40.000 USD’nin dava tarihinden itibaren davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
A.) Davalının davacı ile imzaladığı———— Şirketleri ile haksız rekabet eyleminde bulunduğu anlaşılmakla dava dışı ——– İle haksız rekabete konu eğitim ve danışmanlık hizmetleri yapmasının menine,
B.) 80.000 USD cezai şart bedelinin kısmen kabulü ile %50 hakkaniyet indirimi yapılarak 40.000 USD’nin dava tarihinden itibaren davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
1-Başlangıçta peşin olarak alınan 4.771,46 TL harcın alınması gerekli olan 9.744,01 TL harçtan mahsubu ile bakiye 4.972,55 TL karar ve ilam harcının davalı ‘dan alınarak hazineye irat kaydına,
2-Davacı tarafın yargılama sırasında yapmış olduğu posta ve tebligat gideri 295,90 TL yargılama masrafının, davacı yan davasında kısmen haklı çıktığından dava konusunun toplam değerinin kabulle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 148,45TL yargılama masrafına, peşin harç 4.771,46 TL eklenerek sonuç olarak 4.919,46 TL’nin davalı ‘dan alınarak davacı tarafa verilmesine, dava konusunun toplam değerinin redle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 148,45 TL yargılama masrafının davacı yan üzerinde bırakılmasına,
3-Davacı taraf yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan——- uyarınca 17.501,18 TL avukatlık ücretinin davalı ‘dan alınarak davacı tarafa verilmesine,
4-Davalı yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan —- uyarınca 17.501,18 TL avukatlık ücretinin davacı taraftan alınarak davalıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının davacı tarafa; artan delil avansının davalıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, diğerlerinin yokluğunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle açık duruşmada verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.