Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/861 E. 2018/444 K. 19.04.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİKARAR

ESAS NO : 2016/861
KARAR NO : 2018/444

DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/02/2016
KARAR TARİHİ : 19/04/2018

DAVA :
Davacı vekili Mahkemeye sunduğu 23/02/2016 havale tarihli ve aynı tarihte harçlandırdığı dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait, sürücüsü ….. olan, …. plakalı araca, davalı …’ın maliki, dava dışı …. sürücüsü olduğu ve davalı … şirketine ZMMS ile sigortalı ……. plakalı aracın çarpması sonucu meydana gelen kaza nedeniyle müvekkiline ait araçta 20.222,06 TL.’lik hasarın oluştuğunu, müvekkiline ait aracın ön ve yandan aldığı darbeler sonucu önemli parçalarının değiştiğini, kaza sonrasında taraflar arasında düzenlenen kaza tutanağına göre, karşı taraf araç sürücüsü …..’ın dalgınlık sonucu müvekkiline ait araca çarptığını ve kusurun tamamını kabullendiğini, müvekkiline ait araçta oluşan hasar nedeniyle müvekkiline ait aracın emsali bir aracın bedelinden 25.000,00 TL. daha az bir değere sahip hale geldiğini beyanla, gerçek zararın tespiti ile şimdilik 1.000,00 TL. değer kaybı zararının kaza tarihinden itibaren işletilecek ticari faiz oranı uygulanmak suretiyle müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili Mahkemeye sunduğu 21/03/2016 havale tarihli cevaba cevap dilekçesinde özetle: dava dilekçesini tekrarla davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 19/04/2018 tarihli karar celsesindeki esas hakkındaki beyanında; davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı … vekili Mahkemeye sunduğu 14/03/2016 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle: kazaya karışan . ….plakalı aracın müvekkili şirket nezdinde ZMMS ile sigortalı olduğunu, davacı tarafın değer kaybı talebi ile müvekkili şirkete yaptığı başvuru üzerine açılan ….6 nolu hasar dosyası kapsamında tespit edilen 3.193,00 TL değer kaybının davacıya ödendiğini, yapılan bu ödemeye rağmen açılan işbu davanın reddinin gerektiğini, müvekkili şirketin oluşan hasar nedeniyle üzerine düşen sorumluluğu yerine getirdiğini, Trafik Sigortası Genel Şartlarının 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe girdiğini, dava konusu kazanın ise 15/10/2015 tarihinde gerçekleştiğini ve bu nedenle trafik sigortası yeni genel şartları kapsamında olduğunu, yeni genel şartlar uyarınca değer kaybı hesaplama yönteminin değiştiğini ve değer kaybı hesaplamasında yeni genel şartlar uyarınca hesaplama yapılmasının gerektiğini, müvekkili şirketin sorumluluğunun bakiye poliçe teminatı olan 5.604,00 TL ile sınırlı olduğunu, davacı tarafın müvekkili sigorta şirketine sigortalı aracın sürücüsünün kusurunu ve zararını usulen ispat etmesinin gerektiğini, talebinin fahiş olduğunu, müvekkili şirketin usulen temerrüde düşürülmediğini, faizden dava tarihinden itibaren yasal faizle sorumlu olduğunu beyanla, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … vekili ikinci(2.) cevap dilekçesi sunmamış ve karar celsesine katılmamıştır.
Davalıya … ‘a dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, bu davalı cevap dilekçesi sunmadığı gibi duruşmalara da katılmamıştır.
Uyuşmazlık Konusu : Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde davaya konu kaza nedeniyle meydana gelen araç hasarı dolayısıyla değer kaybından davalıların sorumlu olup olmadığı noktasındadır.
…….Ticaret Mahkemesi’nin…… Esas sayılı dosyasında dava ile ilgili olarak 14/06/2016 tarihinde yetkisizlik kararı verilmesi üzerine Mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapılarak davaya devam edilmiştir.
Davanın Hukuki Niteliği: Dava, değer kaybı tazminatı(maddi tazminat) davasıdır.
Davanın Hukuki Sebebi: Haksız fiil sorumluluğuna ilişkin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK)’nun 49. Maddesindeki “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.
Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” şeklindeki düzenlemedir.
DELİLLER
Celp ve tetkik olunan 15/10/2015 tarihli maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağına göre; …. sevk ve idaresindeki … plakalı araç ile ……. ın sevk ve idaresindeki….. plakalı araçların kaza yaptıkları anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez 13/09/2015 tarihinde davalı …. tarafından tanzim edilen Karayolları ZMSS Poliçesi incelendiğinde; poliçenin 13/09/2015-2016 tarihleri arasında geçerli olduğu, sigortalısının …, sigortalanan aracın…. marka … plakalı araç, poliçe limitinin ise 29.000,00 TL ile sınırlı olduğu anlaşılmıştır.
Dosyaya sunulan ……. plakalı aracın tescil bilgilerine göre, davacı … adına kayıtlı olduğu,… plakalı aracın ise davalı … Canadına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.
Makine Mühendisi bilirkişi 28/03/2017 havale tarihli raporunda özetle; dava konusu trafik kazasının meydana gelmesinde… plakalı araç sürücüsü …… ‘ın %100 oranında kusurlu olduğunu,……… plakalı araç sürücüsü … ‘nun kusursuz olduğunu, hasarlı aracın piyasa değerine göre rayiç bedelinin 71.000,00 TL, aracın onarımının kendi servisinde yaptırıldığı takdirde KDV ve işçilik bedeli dahil 20.245,15 TL, serbest çalışan bakım ve onarım atölyelerinde yaptırılırsa KDV ve işçilik bedeli dahil yaklaşık 18.000,00 TL olacağını, aracın daha önce de kaza yapmış olduğunu, onarım süresinin yaklaşık 15 iş günü süreceğini, araçta ki baz değer kaybının 7.100,00 TL, toplam değer kaybının 3.550,00 TL, davalı … şirketince 3.193,00 TL ödeme yapıldığını, davalı tarafından davacıya 357,00 TL daha ödeme yapılması gerektiğini beyan ve rapor etmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Makine Mühendisi bilirkişi 12/09/2017 havale tarihli ek raporunda özetle; söz konusu aracın hasardan sonraki onarılmış değerinin 67.500,00 TL civarında olacağını beyan ve rapor etmiştir.
Bilirkişi ek raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Makine Mühendisi bilirkişi 12/02/2018 havale tarihli raporunda özetle; dava dışı sürücü ……. sevk ve idaresindeki … plakalı otomobili ile tali yoldan kavşağa geldiği halde ana yoldan kavşağa gelen …… plakalı otomobilin önce geçmesine fırsat vermediği ve kazaya karıştığı için KTK 57/b/5-84/h ve KTY 109/b/5 ve 157a/8 maddelerinde açıklanan kusurları işlediğinden kazanın meydana gelmesinde asli ve % 75 oranında kusurlu olduğunu, dava dışı sürücü …….. yönetimindeki ……. plakalı otomobili ile kavşaklara yaklaşırken yavaşlamadığı ve kavşağa kontrolsüz giren …….. plakalı otomobili ile kazaya karıştığı için KTK 52/a ve KTY 101/a maddelerinde açıklanan kusurları işlediği ve kazanın meydana gelmesinde tali ve % 25 oranında kusurlu olduğunu, davalı … ‘ın araç sahibi/işleteni olduğundan KTK 85 maddesi gereğince sürücü gibi ve kusuru nedeniyle oluşan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarını, …… plakalı aracın kaza nedeniyle değer kaybının 4.724,00 TL sürücü ………. ‘ın % 75 kusuruna denk gelen değer kaybının 3.543,00TL, davalı … tarafından ödenen değer kaybının 3.193,00 TL, davacının talep edebileceği bakiye ödenmemiş değer kaybının 350,00 TL olduğunu, faiz başlangıç tarihinin kaza tarihi olan 15/10/2015 olduğunu ve yasal faiz talep edilebileceğini beyan ve rapor etmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT :
Hâkim, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirler(TBK m. 51).
UYGULANACAK MEVZUAT
Zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatlar bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir. Söz konusu tazminatlar ve manevi tazminata ilişkin olarak bu Kanun ve genel şartlarda düzenlenmeyen hususlar hakkında 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır(KTK m. 90).
14/05/2015 tarih ve 29355 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’na, 2/02/2016 Tarih ve 29612 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yayım tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Şartlar’ın 4. Maddesi ile eklenen ve 01/06/2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği düzenlenen “genel şartların uygulanacağı sözleşmeler” başlıklı C.11. Maddesi “Bu Genel Şartlar yürürlük tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanır.” şeklindedir.
Yeni genel şartlar C.11 maddesine göre genel şartlar yürürlük tarihi olan 01.06.2015 tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanacaktır. Bunun doğal sonucu olarak artık eski genel şartların yeni genel şartların yürürlük tarihinden sonra düzenlenen poliçelerde uygulanma imkanı bulunmamaktadır(Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 29/05/2017 Tarih, 2016/14573 Esas ve 2017/6035 Karar Sayılı İlamı).
Kaza tarihinin ve sigorta poliçe tarihinin genel şartlarının yürürlüğe girdiği 01/06/2015 tarihinden sonra olması dikkate alındığında, açılan davalar 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları uyarınca değerlendirme yapılarak hüküm kurulması gerekir(İstanbul BAM 9. Hukuk Dairesi’nin 12/07/2017 Tarih, 2017/426 Esas ve 2017/506 Karar Sayılı İlamı).
SORUMLULUK VE SİGORTA TEMİNATI
Müteselsil Sorumluluk
TBK’nın 61. Maddesine göre; birden çok kişi birlikte bir zarara sebebiyet verdikleri veya aynı zarardan çeşitli sebeplerden dolayı sorumlu oldukları takdirde, haklarında müteselsil sorumluluğa ilişkin hükümler uygulanır.
Aynı şekilde 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu(KTK)’nıun 88. Maddesine göre de bir motorlu aracın katıldığı bir kazada, bir üçüncü kişinin uğradığı zarardan dolayı, birden fazla kişi tazminatla yükümlü bulunuyorsa, bunlar müteselsil olarak sorumlu tutulur.
Araç Malikinin Sorumluluğu
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu(KTK)’nıun 85. Maddesi; “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” şeklindedir. Ancak, işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur. Sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilir.(KTK Madde 86)
İşleten; araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.(KTK Madde 3)
Sigortanın Sorumluluğu
Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.(KTK Madde 97)
Sigorta şirketinin sorumluluğu, kaza tarihinde geçerli olan poliçe limitlerle sınırlıdır.(KTK Madde:93)
Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez(KTK Madde:95/1).
TEMERRÜT VE FAİZ
Sürücü ve araç maliki, haksız fiilin işlendiği tarihte temerrüde düşmüş olur.(TBK Madde: 117/2)
Sigortacılar, hak sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarıyla belirlenen belgeleri, sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar.(KTK Madde 99)
3095 sayılı yasanın 2. Maddesine göre; Bir miktar paranın ödenmesinde temerrüde düşen borçlu, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, geçmiş günler için aynı Kanunun 1. maddesinde belirlenen orana göre(yasal faiz) temerrüt faizi ödemeye mecburdur.
…….. Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranı, yukarıda açıklanan miktardan fazla ise, arada sözleşme olmasa bile ticari işlerde temerrüt faizi bu oran üzerinden istenebilir. Söz konusu avans faiz oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan avans faiz oranından beş puan veya daha çok farklı ise yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olur(3095 s.y. M. 2/2).
Yargı yetkisini, Anayasanın 9. Maddesine göre, Türk Milleti adına kullanan Mahkememizce, uyuşmazlık konusu hakkında, yapılan açık duruşmalar ve yargılama sonunda(Ay. m.141); toplanan deliller, Trafik Kazası Tespit Tutanağı, Araç Tescil Bilgileri, Sigorta Poliçesi ve Hasar Dosyası, Kusur Tespiti, Bilirkişi Raporu, iddia ve beyanlar ile tüm dosya mündericatı incelenip hep birlikte değerlendirildiğinde; 15/10/2015 tarihinde davacı … ‘nun sevk ve idaresindeki ……. plakalı araç ile ……… sevk ve idaresindeki … plakalı aracın karıştığı maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, kazanın meydana gelmesinde dava dışı sürücü …… %75 oranında, davacı sürücü … ‘nun % 25 oranında kusurlu oldukları, davada trafik(ZMMS) poliçesini düzenleyen sigorta şirketinin de taraf olması nedeni ile poliçe tarihi itibariyle 01/06/2015 tarihinde yürürlüğe giren Genel Şartların uygulanması gerektiği, bu doğrultuda hazırlanan gerekçeli, denetime elverişli ve somut olaya uygun olması nedeniyle hükme esas alınan 12/02/2018 havale tarihli bilirkişisi raporuna göre davacının davalı … tarafından ödenen 3.193,00 TL ‘de mahsup edildiğinden 350,00 TL değer kaybı zararının bulunduğu,…. plakalı aracı kaza tarihini kapsar şekilde KTK Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası ile sigortalayan davalı … şirketinin davacı tarafın zararından kaza tarihindeki poliçe limitleri içinde kalmak kaydıyla KTK’nın 97. Maddesine göre, davalı işleten/malik’in ise davacı tarafın zararından, sürücü kusuru ve araçtaki bir bozukluğun birlikte kazaya neden olmuş olmaları ve kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini iddia ve ispat edilmediğinden KTK 85/1-4 ve 86. maddelerine göre işleten olarak kusursuz sorumluluk esaslarına göre müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, davalı araç malikinin tacir olmaması nedeniyle haksız fiilden kaynaklanan tazminat alacağına yasal faiz uygulanması gerektiği, davalı araç maliki yönünden temerrütün haksız fiil tarihi itibari ile gerçekleştiği, davalı … yönünden ise dosya kapsamı itibari ile her ne kadar başvuru tarihi belirgin olmasa da davalı … şirketinin dava tarihi itibariyle temerrüdün oluştuğu ve 23/02/2016 tarihinin davalı … yönünden temerrütün oluştuğu tarih olarak kabul edilmesi gerektiği sonuç ve vicdani kanaatine(Ay. m.138) varılarak davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
2-Değer kaybı tazminatı alacağı 350,00 TL ‘nin davalı … yönünden haksız fiil tarihi olan 15/10/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte; davalı … yönünden dava tarihi olan 23/02/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve sorumlu olduğu miktar kaza tarihinde geçerli olan poliçe limitleri ile sınırlı olmak kaydı ile davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3-Başlangıçta peşin olarak alınan 29,20 TL harcın, alınması gerekli olan 35,90 TL harçtan mahsubu ile bakiye 6,70 TL karar ve ilam harcının davalılardan alınarak hazineye irat kaydına,
5- Davacının yargılama sırasında, tebligat ve posta gideri olarak yapmış olduğu 334,35 TL ile iki bilirkişi masrafı olarak yaptığı (700,00+600) 1.300,00TL toplamı 1.634,35 TL yargılama masrafının davacı davasında kısmen haklı çıktığından dava konusunun toplam değerinin kabulle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 571,99 TL yargılama masrafına davacının başlangıçta yatırdığı peşin harç 29,20 TL ilave olunarak toplam 601,19 TL yargılama masrafının davalılardan alınarak davacıya verilmesine, dava konusunun toplam değerinin redle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 1.062,26 TL yargılama masrafının davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan ……. 13.2 maddesi uyarınca 350,00 TL avukatlık ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı …… yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan …13/2 maddesi uyarınca 650,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı ………. ‘ye verilmesine,
8-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi uyarınca, artan gider avansının davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, diğerlerinin yokluğunda, kesin olarak verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. .