Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/652 E. 2018/416 K. 11.04.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2016/652
KARAR NO : 2018/416

DAVA :Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli)
DAVA TARİHİ : 31/05/2016
KARAR TARİHİ : 11/04/2018

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA : Davacı vekili dilekçesinde özetle; davacı şirketlerin içinde bulunduğu (……..) ile U…………… Yatırımları Genel Müdürlüğü arasında Gebze-……………. iyileştirilmesi işinde sözleşme imzalandığını, sözleşme kapsamında …………. yükümlendiği taahhütlerin bir kısmını alt yüklenici ve tedarikçiler aracılığıyla yerine getirmediğini, tedarikçilerden birinin de dava dışı ………. (mektup lehdarı) olduğunu, odjv ile mektup lehtarı arasında çeşitli tedarik sözleşmeleri imzalandığını, dava konusu teminat mektupları (19/02/2016 tarihl…………… mektup numaralı 407.000 USD ve 22/04/2016 tarihli …… mektup numaralı 769.000 USD tutarlı teminat mektuplarını ……….. verdiğini, mektup lehdarının yükümlülüklerini yerine getirmemesi üzerine mektupların paraya çevrilmesi için 17/05/2016 tarihinde öğleden sonra önce davalı bankaya başvuruda bulunulduğunu, davalı bankanın mesai bittikten sonra ……….e başvuruların reddedildiğini, faturaların ibrazına veya vadeye kadar mektupların geçerli olduğunu ve faturaları mektup lehdarı tarafıdan bankaya ibraz edildiğini mail yoluyla bildirdiğini, davalı bankanın söz konusu işleminin açıkça hukuka ve yasalara aykırı olduğunu, teminat mektuplarında sözleşme kapsamında fatura kopyalarının ibrazı veya 18/05/2015 tarihine kadar ibaresinin olduğunu, ödeme yapılmamasına esas alınan faturaların bir kısmının teminat mektubu tarihinden çok önceki tarihlere ait olduğunu, söz konusu faturaların büyük bir kısmının mektup ibrazına kadar …………….’ye tebliğ edilmediğini, davalı bankaya Üsküdar ……… Noterliği’nin 20/05/2016 tarih 9864 yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiğini, dava dışı mektup lehtarının bankanın reddinden bir gün sonra İstanbul Anadolu ……… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/1595 D.İş sayılı dosyası ile teminat mektuplarının ödenmemesi konusunda tedbir talep ettiğini ileri sürerek toplam 1.176.000 USD’nin bankaya yapılan yazılı tazmin tarihi olan 17/05/2016 tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faizi ile birlikte davalı bankadan tazminine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili dilekçesinde özetle;davacının dava dışı …………….. arasında süregelen ticari ilişkinin bağımsız olduğunu, müvekkilinin sadece tarafların talebi üzerine teminat mektupları düzenlediğini, lehtar firmanın ibraz edilen faturalar ile müvekkili bankanın tazmin sorumluluğunun bulunmadığını, davanın …………… ye ihbar edilmesini istediğini, davaya konu edilen teminat mektuplarından bankanın mücerret bir borç altına girmeyip sadece belli bir riski garanti ettiğini, garanti edilen riskin doğmaması veya riskin sona ermesi halinde sorumluluğunun bulunmayacağını, nitekim somut uyuşmazlıkta teminat mektuplarındaki yazılı olan ; ……………… ……USD lik sözleşme kapsamında fatura kopyalarının ibrazı veya ……….tarihine kadar geçerli olup, bu tarihe kadar yazılı başvurunun bankamıza ulaşacak şekilde tarafınızdan kısmen veya tamamen nakde çevrilmesi için tazmin talebinde bulunulmadığı taktirde mektubumuz ve taahhüdümüz hükümsüz kalacaktır …” şeklindeki hüküm uyarınca dava dışı firmanın sözleşme kapsamında fatura kopyalarının ibrazı şeklindeki bozucu şartı yerine getirdiğini , bu nedenle teminat mektubu ve taahhüdün hükümsüz kaldığını, bankaya ibraz edilen faturaların geçersizliğine ilişkin davacının iddialarının yargılamayı gerektirdiğini, bankanın inceleme sorumluluğunu aştığını, ibraz edilen faturaların teminat mektuplarının tazmin tarihinden sonraki ve vadelerinden önceki döneme ilişkin olduğu, faturaların davacıya kesildiği, lehtar ile aralarındaki sözleşme ilişkisinden kaynaklandığı, nitekim lehtarın hesap hareketlerini gösterir hesap döküm cetvelinden de bu sonuca varıldığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, davalı banka tarafından lehtarı dava dışı…………….. olan teminat mektuplarının bedeli olan 1.176.000,00 USD nin davalı bankadan 17.05.2016 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsili istemine ilişkindir.
Tarafların tüm delilleri celbolunarak, taraflara ve dava dışı…………… ye ait yasal defter , kayıt ve dayanak belgeleri üzerinde bilirki.şi incelemesi yaptırılarak rapor alınmıştır.Alınan raporun dosyadaki tüm delillere uygun, gerekçeli ve denetime açık bulunduğu anlaşılmakla, hükme esas alınmıştır.
Davaya konu edilen teminat mektuplarının incelenmesinde;
…….. İstanbul Anadolu Kurumsal Şubesinin 19.02.2016 tarihli …………. numaralı kesin teminat mektubunda,………………….. arasındaki demir satış sebebiyle imzalanan sözleşme uyarınca borçlunun vermek zorunda olduğu kesin teminat tutarının azami 407.000 USD yi bankanın garanti ettiği, borçlunun borcunu kısmen veya tamamen yerine getirmediğini bildiren ilk yazılı talepte, protesto çekmeye, hüküm ve borçlunun iznini almaya gerek kalmaksızın ve borçlu ile çıkabilecek herhangi bir uyuşmazlığı nazara almaksızın yazılı tutarı derhal, nakden ve tamamen talep tarihinden ödeme zamanına kadar geçecek günlere ait kanuni faizi ile birlikte ödeneceğinin teminat mektubunda taahhüt edilerek ; ” iş bu teminat mektubu ……… nin yukarıda bahsi geçen 407.000,00 USD lik sözleşme kapsamında fatura kopyalarının ibrazı veya 18.05.2016 tarihine kadar geçerli olup, bu tarihe kadar yazılı başvurunuzun bankamıza ulaşacak şekilde , tarafınızdan kısmen veya tamamen nakde çevrilmesi için tazmin talebinde bulunulmadığı taktirde, mektubunuz ve taahhüdünüz hükümsüz kalacaktır.” Ve ” İşbu teminat mektubunun tazmini durumunda, mektup tutarı tazmin tarihindeki bankamız dövi alış kuru üzerinden Türk Lirası ödenecektir.” şeklinde düzenlendiği,
…………………..ı A.Ş. İstanbul Anadolu Kurumsal şubesinin 22.04.2016 tarihli …….. numaralı kesin teminat mektubunda ,….. ……. Ve Tic AŞ arasındaki demir satış sebebiyle imzalanan sözleşme uyarınca borçlunun vermek zorunda olduğu kesin teminat tutarının azami 769.000 USD yi bankanın garanti ettiği, borçlunun borcunu kısmen veya tamamen yerine getirmediğini bildiren ilk yazılı talepte, protesto çekmeye, hüküm ve borçlunun iznini almaya gerek kalmaksızın ve borçlu ile çıkabilecek herhangi bir uyuşmazlığı nazara almaksızın yazılı tutarı derhal, nakden ve tamamen talep tarihinden ödeme zamanına kadar geçecek günlere ait kanuni faizi ile birlikte ödeneceğinin teminat mektubunda taahhüt edilerek ; ” iş bu teminat mektubu …….. nin yukarıda bahsi geçen 769.000,00 USD lik sözleşme kapsamında fatura kopyalarının ibrazı veya 23.05.2016 tarihine kadar geçerli olup, bu tarihe kadar yazılı başvurunuzun bankamıza ulaşacak şekilde , tarafınızdan kısmen veya tamamen nakde çevrilmesi için tazmin talebinde bulunulmadığı taktirde, mektubunuz ve taahhüdünüz hükümsüz kalacaktır.” ve ” İşbu teminat mektubunun tazmini durumunda, mektup tutarı tazmin tarihindeki bankamız döviz alış kuru üzerinden Türk Lirası ödenecektir.” şeklinde düzenlendiği,
Görülmüştür.
Davacı tarafından davalı banka adına yazılı 17.05.2016 tarihli yazısında davaya konu edilen teminat mektuplarının borçlunun sözleşme hükümlerine göre borcunu yerine getirmediğinden bahisle tazmin edilerek bedelinin …………Ticari şubesi nezdindeki hesabına ödenmesini talep ettiği, davalı banka çalışanının 17.05.2016 tarih, 18.38 saatli mail ile ” 407.000 USD ve 769.000 USD lik iki mektup tazmin talebiniz ile ilgili olarak mektup metninde belirtildiği üzere, fatura kopyalarının ibrazına veya vadeye kadar geçerli olduğu hükmü bulunmakta olup, faturaların kopyaları tarafımıza ibraz edilmiştir. Bu nedenle mektup metninde belirtildiği üzere hükümsüz kalarak mektuplarla ilgili sorumluluğumuz sona ermiştir” şeklinde cevap verdiği ,
Davacı vekilinin davalı banka adına keşide edilen Üsküdar………….. Noterliğinin 20.05.2016 tarihli 9864 yevmiye nolu ihtarnamesi ile , muhatabın 19.02.2016 tarihli ve 22.04.2016 tarihli kesin teminat mektuplarındaki taahhütlerini hukuka ve iyiniyet kurallarına aykırı şekilde getirilmediğinin, bu nedenle müvekkil firmayı kasden hak kaybına ve zarara uğrattığı, muhatabın hukuka ve iyiniyet kurallarına aykırı tutumuna son vermesini, aksi halde maruz kalınacak tüm zararlardan ve yargılama giderlerinden münhasıran muhatabın sorumlu olacağının ihtar edildiği ,
Keza davacı vekilinin dava dışı ……………. adına keşide edilen Kartal ………… Noterliğinin 24.05.2016 tarih 6344 yevmiye nolu ihtarnamesi ile , 28.04.2016 tarihli ……………. numaralı 24.409,67 TL bedelli, 28.04.2016 tarihli ………….. numaralı 23.526,13 TL bedelli , 21.04.2016 tarihli ……… numaralı 25.273,12 TL bedelli , 21.04.2016 tarihli 16890 numaralı 28.010.07 TL bedelli faturalara itirazlarını bildirerek, faturaları ihtarname ekinde muhataba iade ettiğini bildirdiği ,
Dava dışı …………….. nin davalı bankaya gönderdiği 17.05.2016 tarihli yazıda özetle; davaya konu her iki teminat mektubuna dayanak demir satışı sözleşmesine istinaden muhatabı davacı Ortak girişim firmasına 1.212.178,09 USD tutarında sevkiyat yapıldığı, ilgili 62 adet faturaların yazı ekinde gönderildiği, teminat mektubu tutarlarının lehdara ödenmemesinin talep edildiği,
Görülmüştür.
Taraflarca bildirilen deliller arasında yer alan İstanbul Anadolu ……… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/1595 değişik iş sayılı dosyasının celbolunarak yapılan incelenmesinde ; dava dışı ……….. nin davacı ve davalı aleyhine 18.05.2016 tarihinde iki adet (davamıza konu) teminat mektubunun ödenmesinin ihtiyati tedbir yolu ile önlenmesi şeklinde talepte bulunduğu, 15.06.2016 tarihli 1 nolu celsede ihtiyati tedbir talebinde bulunan davacının (dava dışı ….) ihtiyati tedbir talebinden feragat nedeniyle reddine ” karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafın davalı bankaya teminat mektuplarının ödenmemesi için yazı ekinde dava dışı borçlu şirket ……………nin sunduğu faturaların bir kısmının teminat mektuplarına dayanak sözleşme konusuna ilişkin olmadığını, bir kısmının ise sözleşmeden daha öncesine ait olduğu yönündeki itirazlarının değerlendirilmesi için davacı ortak girişim ile dava dışı …………. nin tüm yasal defter kayıt ve belgeleri üzerinde mali bilirkişi aracılığıyla inceleme yaptırılmıştır. Mali bilirkişi incelemesi ile; dava dışı şirketin davalı bankaya 17.05.2016 tarihli yazı ekinde sunduğu faturaların 29.02.2016 – 17.05.2016 tarihleri arasında olduğu ve toplamda 1.212.178,09 USD ürün teslimi karşılığında fatura düzenlediği, bu faturalardan 17.05.2016 tarihli 17161 numaralı 30.433,20 USD ve ……. numaralı 10.177,15 USD tutarlı faturaların davacı şirketin defterlerinde kayıtlı bulunmadığı, davacı ortaklığa ait ticari defter kayıtlarına göre, davacı şirket tarafından davacı adına düzenlenmiş 1.244.966,10 USD karşılığı 3.623.801,50 TL nin dava dışı şirkete alacak kayıt edildiği, aynı tutarda ödemeler neticesinde hesabın 31.12.2016 tarihi itibariyle sıfırlanmış olduğu, davacının teminat mektuplarını tazmin talep tarihi olan 17.05.2016 tarihi itibariyle teminat mektuplarının toplam tutarı 1.176.000 USD olmasına karşın, davacının dava dışı şirketten toplam 1.207.008,07 USD karşılığı malları teslim almış olduğu tespit edilmiştir. Dava dışı şirket tarafından davacı adına düzenlenmiş 1.209.525,77 USD nin davacıya borç kayıt edildiği, davacıdan alınmış olunan avans tutarından bakiye kalan 734.994,35 USD nin davacının TL cinsinden alışlarına virman edilmek suretiyle hesabın sıfırlandığı görülmüştür.
Yapılan yargılama sonucunda, dosya kapsamındaki tüm delillere ve alınan bilirkişi raporuna göre ; davacı ortak girişimin ticari defter kayıtlarına göre davacının teminat mektuplarını tazmin talep tarihi olan 17.05.2016 tarihi itibariyle davacının dava dışı şirketten toplam tutarı 1.207.008.07 USD olan malları teslim almış olduğu, aynı faturaların dava dışı şirket defterlerinde de kayıtlı bulunduğu, dava dışı şirketin malların teslimine ilişkin faturaları davalı bankaya ibraz etmesi üzerine teminat mektuplarında belirlenen bozucu şartın yerine gelmesi nedeniyle davalı bankanın teminat mektuplarını tazmin etmemesinde haklı olduğu sonucuna varılarak aşağıdaki şekilde davanın reddi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yazılı gerekçe ile ;
1-Davanın REDDİNE ,
2-Karar tarihinde yürürlükte olan Harçlar Kanunu’na göre alınması gerekli 35.90 TL ilam harcın dava açılırken yatırılan 59.246,00 TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 59.209,37 TL bakiye ilam harcının karar kesinleştiğinde ve istemi halinde davacılara iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan …………. uyarınca hesaplanan 99.892,00 TL nispi vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafın yaptığı giderlerin üzerinde bırakılmasına,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara ya da ahzu kabza yetkili vekillerine iadesine,
Dair, davacı vekili , davalı vekilinin ve Feri Müdahil vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.