Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/174
KARAR NO: 2021/780
DAVA: İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/09/2015
KARAR TARİHİ : 27/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili —-tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili —— imzalandığını, ancak borçlu davalı —– —imzaladığını, —— hükmünün yer aldığını, müvekkilinin belirtilen tarihte sözleşmede yüklendiği işi gereği gibi ve eksiksiz yerine getirdiğini, ancak davalının sözleşme kapsamı dışında talep edilen ilave işler nedeniyle ihtiyaç duyulan ek levha ve kompozit malzemenin müvekkilinin tüm çabalarına rağmen iç piyasadan tedarik edilemediğini, mecburi yurtdışından sipariş edildiğini ve sipariş sürecinin elde olmayan nedenlerle zaman aldığını, bu nedenle ilave işlerin—–tarihinde tamamlandığını, yaşanan gecikmenin müvekkilinden kaynaklanmadığını, davalı firma tarafından verilen ilave işlerin niteliğinden ileri geldiğini, davalının kendi ilave işlerinden kaynaklanan gecikmeyi bahane ederek ——
itibariyle işleri bitirmiş olduğunu beyan ettiğini, buna rağmen müvekkil alacağını hiçbir şekilde ödenmediğini, davalının, —– nolu ihtar ile ödeme yapması hususunda son kez uyarıldığını, sonrasında ödeme yapılmadığından hakkında —— başlatılan takipte borca itiraz ettiğini, davalının itirazında haksız ve kötü niyetli olduğunu, icra takibini uzatmak maksatlı olduğunu, bu nedenle itirazının iptali, takibin devamı ve borçlunun haksız itirazı nedeniyle alacağın tamamı üzerinden hesaplanacak icra inkâr tazminatına mahkum edilmesi için iş bu davayı açtıklarını, davalının——hitaben verdiği resmi iş bitirme yazısında sözleşmeye ek olarak talep ettiği ilave işler dahil müvekkilinin —–tarihi itibariyle isleri bitirmiş olduğunu beyan ettiğini, HMK. 389. maddesi gereğince işbu davada takip miktarı dikkate alındığında davalının ödeme yapmaktan kaçınması, diğer taşeron firmalara ödeme yapmaması ve sıkıntılı durumu, davalının iflas ettiğinin piyasadaki yaygın kanaat olması, her an iflas etme durumu, müteahhit davalının mevcut mal varlığını satarak hali hazırda devir ediyor olması, ve dava süresince devretmeye devam edeceği hususları birlikte değerlendirildiğinde davacının emeği karşılığı doğan haklı alacağını hiç alamama durumunun söz konusu olduğunu, müvekkilinin mağduriyetinin önlenmesi için müvekkilinin haklı olduğunu gösteren kuvvetli deliller dolayısıyla öncelikle teminatsız olarak mahkemenin aksi kanaatte olması durumunda projenin bitirildiği ve teslim alındığı davalı borçlunun ——- mahiyetindeki ihtar içeriklerinden ve —– anlaşılmakla cüzi bir teminat karşılığı icra dosyasındaki alacağa karşılık gelecek miktarda mal varlığı üzerine ihtiyati haciz mahiyetinde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettiklerini beyanla öncelikle eser sözleşmesine konu işi teslim ettiği davalı tarafından da kabul edilen, işbu kabule rağmen ödenmeyen haklı müvekkil alacağının yargılama sonuna kadar teminata bağlanabilmesi için davalı borçlunun alacak tutarını karşılayacak mal varlığı üzerinde ihtiyati haciz mahiyetinde ihtiyati tedbir kararı verilmesini,—– Esas sayılı dosyasına davalı borçlu tarafından yapılan haksız ve mesnetsiz itirazın iptali ile takibin devamına, haksız ve kötü niyetli itiraz nedeniyle davalının alacağın %100 tutarı tamamı kadar icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili —-havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacı şirket ile müvekkili arasında — imzalandığını, bu sözleşmelere göre —- projesinin müvekkiline teslim edildiğini, davacı yetkilileri tarafından müvekkili şirkete gönderilen maillerde sabit, açık ve seçik olarak davacının bu projeden bakiye borçlarının — olduğu iddia edilmesine rağmen—- tarihli ihtarnamede önceki beyanlarının aksine müvekkilinin borcunun —- olduğunun belirtildiğini, bunun alacak konusunda davacının çelişkilerini ortaya koyduğunu, —— kadar sanat kurallarına, tüm ölçü,yönetmelik ve standartlara uygun olarak bitirecektir” denildiğini, davalıya gönderilen —–ihtarnamesinde teslimini üstlendikleri işlerde geri kaldıkları konusunda uyarıda bulunulduğunu, ancak bir netice alınamadığını, davalının şirket teslimde temerrüde düştüğünü, —–, Cezalar maddesinde belirtilen “Tamamlanma tarihinde işleri kendi kusurundan kaynaklanan bir nedenle ikmal edemez ise gecikilen her gün için sözleşme bedelinin —-olarak gecikme cezası ödenmesi kabul edilmiş” olduğunu, bu maddeye göre; davalı şirketin- ödemesi gerektiğini, ancak sözleşmenin ilgili maddesinde “cezai şartların toplam tutarı sözleşme tutarının — geçemez hükmü gereği davalının ödemesi gereken gecikme cezası tutarının —-müvekkili şirkete gönderilen mailde o tarihte bile işin tamamlanmamış olduğunu, levha siparişi verildiğinin belirtilmiş olduğunu, davacı tarafın işin süresinde teslim edilmediğini teyit ettiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin 18. maddesinde mücbir sebeplerin sayıldığını, davacının teslimde gecikmede bu sebepler dışında herhangi bir sebebi mücbir sebep olarak ileri sürmesi mümkün olmadığını, mücbir sebeplerin taraflar arasında tayin ve sınırlanmasının hukuken caiz bulunduğunu, sözleşmesinin 9.1 maddesi olan Yüklenicinin Yükümlülükleri maddesine göre “Yüklenici, ihmal, tedbirsizlik veya dikkatsizlik nedeni ile üçüncü şahıslara vereceği her türlü zarardan, kusuru oranında sorumlu olacağını, Yüklenici, İşveren’den hiçbir talepte bulunmadan kendi kusurundan dolayı hasar gören kısmını projesine uygun olarak yeniden yapmak zorundadır.” hükmünün yer aldığını, davacının taahhüdündeki işlerdeki gecikmeden dolayı diğer siparişi verilen imalatların —- hepsinin aynı anda yapılmak zorunda kalındığını, fotoğraflarla tespit edildiği üzere bu ince imalatlara davalı şirket elemanlarının zarar verdiğini, bunların tamir, değişim ve onarım bedelinin yaklaşık —-müvekkili şirket tarafından diğer taşeronlara ödendiğini, davalının yapını üstlendiği işleri süresinde teslim etmediğinden binanın arsa sahiplerine teslimin — ay gecikme olduğunu, müvekkili tarafından bu gecikme nedeni ile arsa sahipleri ile müvekkili arasında akdedilen kat karşılığı inşaat — gereği, arsa sahiplerine— fazladan kira ödemesi yapılmak zorunda kalındığını, müvekkilinin arsa sahiplerine yaptığı ödemeleri — hesaptan havale ile ödediğini, banka hesap ekstrelerinin celbi ile yapılan ödemelerin tutarı tespit edileceğini, davacının sözleşmeden kalan bakiye alacağının —– olduğu iddiasını kabul etmediklerini, davacının elemanları tarafından müvekkiline gönderilen imalat artışı — kalemlerinin maillerle sabit olduğunu ve davada talep edilen rakamlarla birbirini tutmadığını, taraflar arasındaki sözleşmede işin bedelinin götürü olarak değil birim fiyata göre belirlendiğini, sözleşmenin 3.maddesinde tahmin edilen işin —- fazlasını da aynı bedelle yapmayı üstlendiğini, davacı şirkete yapımını üstlendiği iş nedeni ile yapılan ödeme tutarı –tarihinde elden makbuz karşılığı ödenen —–olduğunu, — tarihinde çeklerle ödenenin —olduğunu, davacının müvekkiline gönderdiği mailde davacının yapımını üstlendiği işte toplam — kullanılacağının belirtildiğini, bu plakaların tümünün firesiz olarak kullanıldığı kabul edildiğinde —- bir alanın kaplanması gerektiğini, davacı şirketin talep ettiği tutara ilişkin imalat ile bu imalat arasında fahiş fark bulunduğunu, mahallinde yapılacak olan keşif ve bilirkişi incelenmesinde davacının müvekkiline ait işyerinde yapılan imalat ve bedelinin davada talep edilen tutarda olmadığının görüleceğini, davacının yapımını üstlendiği işi zamanında teslim etmediğinden dolar kurunda meydana gelen artıştan sorumlu olduğunu, işin teslim tarihi olan —tarihinde dolar kurunun — davacının taraflarından kabul edilmeyen faturaya düzenlediği —- tarihinde dolar kurunun —- olduğunu sözleşmede birim fiyatların dolar ile kararlaştırıldığından davacının yaptığı işin tutarının işin teslim edilmesi gereken tarihindeki kurdan hesaplanması gerektiğini, davacı şirketin fatura düzenlemesinin davacı şirketin faturada belirtilen bedel kadar alacaklı olduğunu göstermediğini, davacı şirketin yaptığı işin miktar ve tutarını ispat etmek zorunda olduğunu, bu konuda —- bulunduğunu belirterek yasal dayanağı olmayan davanın reddine, % 20 oranında kötü niyet tazminatına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, yüklenici sözleşmesinden kaynaklı alacağın tahsili için girişilen icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkin olup, İİK.67 vd.maddelerine dayanmaktadır.
Davaya konu — sayılı takip dosyasının celbolunarak yapılan incelenmesinde; davacı şirket tarafından davalı şirket aleyhine yapılan iki ayrı sözleşme uyarınca yüklenilen dış cephe işleri kapsamında projelerden kaynaklanan alacak bakiyesinin tahsili açıklaması ile —–alacağın tahsili için genel haciz yolu ile icra takibi yapıldığı, davalının icra takibine yasal süresi içerisinde itirazı üzerine takibin durduğu görülmüştür.
Dava dosyamızda ki somut uyuşmazlığın konusu alacağın dayanağı sözleşmelerde bedellerin — belirlenmiş olması nedeniyle mahkememizin iş bu —– devam eder iken davalı şirket tarafından —- kayıtlanan sözleşmenin uyarlanması davası açarak taraflar arasındaki sözleşmelerin —-cinsinden düzenlenmesi ve yapılan yargılama nedeniyle geçecek süreç sonunda sözleşme bedelinin ağır olacağından bahisle —-kayıtlı dava dosyasında görülmekte olan dava sonucunda aleyhine hükmedilecek bedelin ödememe yükümlülüğünün kaldırılmasını, bunun mümkün olmaması halinde ise sözleşmelerin imzalandığı tarihteki dolar kuruna uyarlanmasını talep etmiştir. —- dava dosyamız ile birleştirilmesine karar verilerek dava dosyası mahkememizin iş bu dava dosyasına gönderilmiştir. Mahkememizce—— birleşen dosyanın davacısı aleyhine birleşen davalı tarafından yargılamaya konu edilen sözleşmeden dolayı ödenmeyen bedelin tahsili için girişilen icra takibinin iptali istemine ilişkin olduğu, birleşen davanın ise mahkememizdeki asıl davaya dayanak yapılan sözleşmenin uyarlanması istemine ilişkin olduğunda mahkememizdeki asıl dava olan —– sayılı dosyasındaki uyuşmazlığın çözümü için birleşen dava dosyasına konu edilen sözleşmenin uyarlanmasına ilişkin uyuşmazlığın öncelikle çözümlenmesi ve verilecek kararın kesinleşmesi gerektiği için birleşen dava dosyası iş bu dava dosyamızdan tefrik edilerek mahkememizin — kayıtlanmış, mahkememizin —– Esas sayılı iş bu dava dosyasında sonuçlandırılarak kesinleşmesi bekletici mesele yapılmıştır.
Bekletici mesele yapılan mahkememizin —-Somut uyuşmazlıkta davacı taraflar arasında akdolunan —— cinsinden belirlendiği, —- tarihinde imzalanan ve sözleşmede —- tarafından yapılması işinin konu edildiği, yine bu sözleşmeninde bedelinin —- cinsinden belirlendiği açıktır.
Davacı taraf sözleşmelerin imzalandığı — olduğunu sözleşmelerden sonra sözleşmelerde taahhüt edilen — düşüş oranını önceki seyrinden ayrılarak ani ve sürekli olduğunu, —— düzeyinde olduğunu belirterek davaya konu olayda gerek inşaat ve emlak sektöründeki ağır kriz, gerekse dolar kurundaki fırlamalar sebebi ile kendisi için düşünülebilecek en ağır ifa güçlüğünün ortaya çıktığını iddia etmektedir.
T.B.K’nun 99. Maddesi; “Konusu para olan borç—–parasıyla ödenir.—- parası dışında başka bir para birimiyle ödeme yapılması kararlaştırılmışsa, sözleşmede aynen ödeme veya bu anlama gelen bir ifade bulunmadıkça borç, ödeme günündeki rayiç üzerinden—- parasıyla da ödenebilir. —— parası dışında başka bir para birimiyle belirlenmiş ve sözleşmede aynen ödeme ya da bu anlama gelen bir ifade de bulunmadıkça, borcun ödeme gününde ödenmemesi üzerine alacaklı, bu alacağının aynen veya vade ya da fiilî ödeme günündeki rayiç üzerinden —— parası ile ödenmesini isteyebilir.
—- düzenlenmiştir. Dosyamız davalısı işbu davaya konu edilen sözleşmelerden kaynaklı alacağının tahsili için yaptığı icra takibinde alacağını — cinsinden değil takip tarihi itibariyle—- Maddesinin son cümlesindeki gibi rayiç üzerinden ——parası ile ödenmesini talep etmiş, sözleşmede belirlenen bedeli —- cinsinden mi yoksa ülkemiz parası —- olarak mı talep edebileceği yönündeki seçimlik hakkını ülkemiz parası —– ödenmesi yönünde kullanmıştır. — olduğu tespit edilmiş davalı —– da nitekim bu miktardan talep edebileceğini iddia ettiği —- cinsinden alacağını —- çevirerek takibe koymuştur. Dolayısıyla davacının icra takip tarihi —- tarihinden sonraki dönemde gerçekleştiğini ve bu nedenle de —- kaybına uğradığını iddia ettiği olaylar nedeni ile aşırı ifa güçlüğü oluştuğundan bahisle sözleşmelerin uyarlanmasını talep etmekte hukuki yararı bulunmadığı da anlaşılmıştır. Sözleşmelerin imzalandığı tarih ile takip tarihi arasında — değer kaybının ilk sözleşme yönünden — sözleşme yönünden de — olduğu, bu miktarlarında — sözleşme yapıldığında ekonomik koşullar nazara alınarak basiretli bir tacir olarak ön görülebilir miktarlar olduğu, bu nedenle sözleşmenin yapılması sırasında ön görülmeyen ve ön görülmesi beklenemeyen olağanüstü bir durumun sonradan ortaya çıktığı, bu durumun davacı tarafından kaynaklanmadığı, işlem temelinin çökmüş olduğu kabul edilemez. Bu sebeple koşulları oluşmayan —— talebin aşağıdaki şekilde reddi gerekmiştir. ” gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, mahkememizin iş bu kararı tarafların karara karşı istinaf başvuru yoluna gitmemeleri nedeniyle —— tarihinde kesinleşmiş olup, iş bu dava dosyasında yargılamaya devam olunmuştur.
Tarafların tüm delilleri celbolunarak dava dosyası ve taraf şirketlere ait ticari defter, kayıt ve dayanak belgeler üzerinde uzman bilirkişi heyeti aracılığı ile kök ve ek raporlar alınmıştır.
Taraflar arasında ——–imzalandığı, sözleşmede davacı şirketin yüklenici, davalı şirketin işveren olduğu, sözleşmenin konu ve kapsamının—— davacı yüklenici tarafından yapılması olarak düzenlendiği, ——- verildiği, sözleşmenin —-maddesinde; bedelin düzenlenerek; yüklenici söz konusu işi ekte verilen birim fiyatlarda yapmayı kabul ve taahhüt ettiği, işverenin bu işi toplam sözleşme bedelinin—- oranında eksik ve fazlası ile aynı birim fiyatlarda sözleşme konusuna giren işlerin dilediği kısımlarını, dilediği oranda yaptırıp yaptırmamakla serbest olduğunun belirtildiği, sözleşmenin —maddesinde; işin başlama ve bitiş süresinin; yüklenicinin sözleşmenin imzalandığı tarihte işe başlamış sayılacağı ve söz konusu işleri — tarihine kadar sanat kurallarına, —maddede belirtilen özelliklere ve —– genel şartnamelerine, kontrol yönetmeliklerine, standartlarına uygun olarak bitirileceğinin düzenlendiği, sözleşmenin ——maddesinin de; yüklenicinin işlerin sözleşme ve eklerine uygun olarak tamamlandığı, geçici kabule hazır olduğu yazılı olarak işverene bildireceği, ilk muayene sonunda işlerin sözleşme ve eklerine uygun olarak tamamlandığı ve kabul işlemine mani bir yorumun bulunmadığı tespit edildiğinde işveren tarafından bir geçici kabul heyeti teşkil edileceği, kesin kabul tutanağının geçici kabulü müteakip —– içinde düzenleneceği, — kesme yazısı, yüklenici tarafından işverene teslim edilmeden kesin kabulün yapılmayacağı şeklinde düzenlendiği, sözleşmenin — hakedişlerin her ayın — ‘inde onaylanmış proje doğrultusunda montajı yapılan imalatlar dikkate alınarak yüklenici tarafında düzenleneceği ve iş veren tarafından onaylandıktan sonra aylık hakediş prensibine göre ödeme yapılacağı, hakediş ödemelerinin hakediş onayından —- içerisinde yüklenici tarafından belirtilen banka hesabına havale yapılacağının düzenlendiği, —-maddesinde; işverenin işe başlamaya uygun şekilde teslim edip kendisine yazılı olarak bildirilen yer teslim tutanağından başlama tarihini takip eden — içerisinde işyerinde fiilen işlere kendi kusurundan kaynaklanan bir nedenle başlamaz ise her gün için sözleşme bedelinin —-oranında geçe başlama cezası, tamamlama tarihinde işleri kendi kusurundan kaynaklanan bir nedenle ikmal edemez ise geciken her gün için sözleşme bedelinin —-oranında gecikme cezasının…ödeneceği hususlarının düzenlendiği, sözlemenin ekinde birim fiyatları ve toplam bedellerin verildiği, normal kat için panel kaplama işlerinin toplam — olduğu,—- panel kaplama işlerinin — olduğunun belirtildiği görülmüştür.
Taraflar arasındaki davaya dayanak yapılan diğer ikinci sözleşme —— imzalandığı, sözleşmenin —maddesine göre; davacının yüklenici, davalının işveren olduğu, ——maddesinde; sözleşmenin konusunun,——–projelendirmesi, imalatı, nakliyesi ve montajının davacı yüklenici tarafından yapılması işi olduğu şeklinde düzenlendiği, projede kullanılacak —– ikinci maddede ayrıntılı olarak yazıldığı, sözleşin —– bedelin yüklenicinin söz konusu işi ekte verilen birim fiyatlardan yapmayı kabul ve taahhüt ettiği, işverenin bu işi toplam sözleşme bedelinin—-oranında eksik ve fazlası ile aynı birim fiyatlarda sözleşme konusuna giren işlerin dilediği kısımlarını, dilediği oranlarda yaptırıp yaptırmamakta serbest olduğu şeklinde düzenlendiği, sözleşmenin —maddesinde; ödeme planı ve şeklinin düzenlendiği, sözleşmenin—–maddesinde işin başlama ve bitiş sürelerinin yüklenicinin sözleşmenin imzalandığı tarihte işe başlamış sayılacağı ve söz konusu işleri —–tarihine kadar sanat kurallarına, ikinci maddede belirtilen özelliklere ve ——- standartlarına uygun olarak bitireceği, yer tesliminin sözleşmenin — yer teslimine verilmiş olan belgelerin imzalanarak yapılacağının düzenlendiği, sözleşmenin —-maddesini geçici ve kesin kabul başlıklı olduğu, yüklenicinin işlerin sözleşme ve eklerine uygun olarak tamamladığını ve geçici kabule hazır olduğunu yazılı olarak işverene bildireceği, ilk muayene sonunda işlerin sözleşme ve eklerine uygun olarak tamamlandığı ve kabul işlemine mani bir yorumun bulunmadığı tespit edildiği takdirde işveren tarafından bir geçici kabul heyetinin teşkil edileceği, geçici kabul heyetinin yüklenicinin müracaat tarihinden itibaren yedi gün içinde işlerin fen ve sanat kurallarına, sözleşme ve eklerine uygun olarak yapılıp yapılmadığını kontrol etmek üzere işlerinde bulunacağı, kesin kabul tutanağının geçici kabulü müteakip —- içerisinde düzenleneceği,—– ilişik kesme yazısının yüklenici tarafından işverene teslim edilmeden kesin kabulün yapılmayacağının düzenlendiği, sözleşmenin —–maddesinin hakediş tanzimi başlıklı olduğu ve; hakedişlerin her ayın birince onaylanmış proje doğrultusunda montajı yapılan imalatların ölçümü yapılıp, anlaşılan birim fiyat üzerinden yüklenici tarafından düzenleneceği ve işveren onayından sonra aylık hakediş prensibine göre ödemenin yapılacağı, hakediş ödemelerinin hakediş onayından—-gün içerisinde yüklenici tarafından bildirilen banka hesabına havale edileceğinin düzenlendiği,—– cezalar başlıklı olduğu ve işverenin işe başlamaya uygun şekilde teslim edip kendisine yazılı olarak bildirilen yer teslim tutanağından başlama tarihini takip eden —- gün içerisinde işyerinde fiilen işlere kendi kusurundan kaynaklanan bir nedenle başlamaz ise her gün için sözleşme bedelinin —-oranında geç başlama cezası, tamamlama tarihinde de işleri kendi kusurundan kaynaklanan bir nedenle ikmal edemez ise gecikilen her gün için sözleşme bedelinin—- gecikme cezasının ödeneceğinin düzenlendiği, sözleşmenin ekinde birim fiyatlar toplam bedellerin düzenlendiği görülmüştür.
Taraflarca sunulan ihtarnamelerin incelenmesinde;
—- yevmiye sayılı ihtarnamenin davalı şirket tarafından davacı şirkete keşide edildiği, ihtarnamede; “…tarafınızla —yüklenici sözleşmesi imzalanmıştır, sözleşmenin —-maddesi olan işin başlama ve bitiş süreleri maddesine göre, sözleşmenin imzalandığı tarihte yüklenici işe başlamış sayılacak ve söz konusu işleri—- sanat kurallarına, tüm ölçü ve yönetmelik ve standartlarına uygun olarak bitirecektir denilmiştir, sürenin yaklaştığı göz önüne alınarak azami duyarlılık ile belirtilen sürede görevi yerine getirmenizi, yasal haklarımızı saklı tutarak…. bildiririz.” belirtildiği,
— yevmiye sayılı ihtarnamenin; davacı şirket tarafından davalıya keşide edildiği, ihtarnamede özetle; “…davalı ile arasında —- imzalandığını, sözleşmenin gereği üstlendiği işleri tamamlayarak zamanında ve eksiksiz olarak davalıya teslim ettiğini, davalı ile yapılan sözleşme uyarınca yüklenilen dış cephe işleri kapsamında—-olmak üzere toplamda —– alacakları olduğunu, kalan bakiyenin — içesininde ödenmesinin…” bildirildiği, ihtarnamenin —- tarihinde davalının daimi çalışanı imzasına tebliğ edildiği,
—- yevmiye sayılı ihtarnamenin; davalı şirket tarafından davacının gönderdiği —- tarihli ihtarnameye cevap niteliğinde davacıya keşide edildiği, ihtarnamede özetle; —kendilerine teslim edildiğini, davacının kendilerine gönderilen maillerde bu projeden bakiye borçlarının — olduğunu iddia ettiklerini, davacının ihtarında belirttiği —davacının önceki beyanları ile uyumsuz olduğunu ve art niyet içerdiğini, —— süreleri maddesinde yüklenici, sözleşmenin imzalandığı tarihte işe başlamış sayılacak ve söz konusu işleri —tarihine kadar sanat kurallarına, tüm ölçü ve yönetmelik ve standartlara uygun olarak bitirilecektir denildiğini, —– ihtarnamede davacının yaptığı işlerde geri kaldığı konusunda uyarıldığını, davacının temerrüde düştüğünü, —- olan geçici ve kesin kabul maddesine göre yüklenici işlerin sözleşme ve eklerine uygun olarak tamamlandığını ve geçici kabule hazır olduğunu yazılı olarak işverene bildirir olmasına rağmen henüz davalıya bu yönde yazılı bir bildirim yapılmadığını, —-olan cezalar maddesine göre, işin tesliminde davacının —davacı adına ceza tahakkuk ettiğini, sözleşmenin ilgili maddesinin cezai şartların toplam tutarının sözleşme tutarının ——hasar gören kısmını projesine uygun olarak yeniden yapmak zorundadır hükmüne göre davacının taahhüdü altındaki işlerin gecikmesinden dolayı diğer siparişi verilen——- imalatlar aynı anda yapılmak zorunda kalındığını, tüm ince imalatlara davacı elemanlarının zarar verdiğini, bunların tamir, değişim ve onarım bedelinin yaklaşık —- diğer taşeronlara ödendiğini, davacının temerrüdünden dolayı işveren olarak arsa sahipleri ile olan kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre taahhüdü olan tarihten sonra— ay gecikmeli olarak binayı teslim etmelerinden dolayı arsa sahiplerine —– fazladan kira ödemesi yaptıklarını, bu zararın karşılanmasını talep ettiklerini, — olduğu iddiasını kabul etmediklerini, davacının elemanlarından taraflarına gönderilen imalat artışı kalemlerini içeren maillerle durumun sabit olduğunu, davacının iddia ettiği rakamların birbirini tutmadığını…” bildirildiği,
—– yevmiye sayılı ihtarnamenin davacı şirket tarafından davalıya keşide edildiği, ihtarnamede özetle; —– ekindedir, bakiye alacağın kapatılmasını talep ediyoruz——- uyarınca eksiksiz tamamlamış ve süresinde teslim edilmiştir. Sözleşme kapsamında ki işler —–tarihine kadar eksiksiz tamamlanmıştır, ancak davacı şirket tarafından sözleşme harici talep edilen ilave işler nedeniyle ek levha ve kompozit malzemeye ihtiyaç duyulmuş, ihtiyaç duyulan malzeme davacının tüm gayretine rağmen iç piyasadaki tedarikçilerden tedarik edilememiş, yurt dışı sipariş ise süreç gerektirdiğinden istenen ilave işler ancak —- tarihinde tamamlanarak tarafınıza teslim edilmiştir. —- numaralı ihtarname kapsamında talep edilen cezai şart, maddi hasarlar ve dairelerin geç tesliminden kaynaklı zarar davalıdan talep edilemez, yaşanan gecikme muhatap işverenin sözleşme dışı ilave işleri nedeniyle meydana gelmiştir.— verdiğimiz işyeri dosyasının kapatılmasına ilişkin — tarihli resmi başvurunuzda dahi— itibariyle işlerin bitirildiğini beyan etmektesiniz, davacı sözleşmeye ek olarak talebiniz üzerine yapılan ilave işleri dahi —– tarihine kadar bitirmiştir—– alacaklarda sözleşmeye uygun ödenmemiştir… Sözleşmenin —-maddesinde, ödeme planı ve şekli bellidir. Sözleşme kapsamında işin yarısı tamamlandığında verilmesi gereken sıralı çekler işin tamamı bitirildiği halde teslim edilmemiştir—-davranmış, işin yarısı bitirildiğinde sıralı ödeme çekleri talep edildiği halde muhatap firma tarafından çekler verilmemiştir… Her iki sözleşme projesine ilişkin faturaları muhasebeleştirerek faturalara konu bakiye ödemeleri derhal yapmanız, aksi takdirde….” şeklinde bildirildiği, ihtarnamenin davalının daime çalışanı imzasına——- tarihinde tebliğ edildiği,
görülmüştür.
Somut uyuşmazlıkta, taraflar arasında yapılan iki sözleşmeden kaynaklanan ödemelerin yapılıp yapılmadığı, —— kaynaklı edimlerin yerine getirilmesinde davacının gecikip gecikmediği, yani davacının sözleşme kapsamında yükümlendiği edim nedeniyle temerrüde düşüp düşmediği gibi taraflar arasındaki alacağın miktarı yönünden de davacı tarafça yapılan imalatın miktarı yani metrajı ile tutarı yönünden ihtilaflar bulunduğu sabittir. Keşfen yapılan inceleme sonucunda uzman teknik bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen raporda özetle; ” …taraflar arasında düzenlenmiş bulunan —-tarihli sözleşme uyarınca—- imalatı, nakliyesi ve montajına ilişkin hesaplamada davalı şirket tarafından yapılan hesaplamada tespit edilen imalat miktarlarına göre tutarda fark çıktığı ve bu farkın birim fiyatlarının bazılarının — olarak dikkate alınmasından kaynaklandığı, osya ki taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin ekindeki teklif listesinde —-sadece panjür kapatmalarında birim fiyat olarak belirlendiği, burada fiyatın —- belirlenmesinin nedeninin çelik konstriksiyon imalat bulunmamasından ve yerinde kör kasanın mevcut olmasından kaynaklandığı, diğer imalatların tamamında çelik konstriksiyon imalat yeni yapıldığından birim fiyatın —olarak belirlendiği, bu imalat ve fiyatlara ilişkin hususların taraflar arasındaki sözleşmede yer aldığı, bu tespit ve incelemeler sonucunda —- imalat metrajlarının davalı tarafından tespit edilen miktarlar üzerinden hesaplanmış olup, buna göre davacının yapmış olduğu imalatlar nedeniyle davalıdan talep edebileceği kesin hakediş tutarının —– olduğu, taraflar arasında düzenlenmiş olan—-tarihli sözleşme kapsamında—–miktarına göre taraflar arasında düzenlenmiş bulunan sözleşme kapsamında——- yapmış olduğu inceleme sonucunda yapılan tespitin dayanaklarının bilimsel olarak açıklandığı, sözleşme ve diğer delillere uygun olduğu, denetlenebilir niteliği olduğu görülmekle teknik bilirkişi raporu mahkememizce esas alınmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın bir diğer konusu da davacı yüklenicinin sözleşmede ki edimleri yerine getirmekte gecikip gecikmediği, dolayısıyla davalı tarafın davacıdan gecikme nedeniyle talep edebileceği cezai şart ve bu nedenden kaynaklı başkaca tazmini gerekir bir zararının bulunup bulunmadığıdır. Davalı şirketin —- yazdığı —-tarihli yazısında; —- kayıtlı işvereniyiz. Dosyamızın altında taşeronumuz olan, —–işleri bitmiş bulunmaktadır. Dosyanın kapatılmasını bilgilerinize arz ederiz. ” şeklinde bildirimde bulunduğu görülmüştür. Taraflarca delil olarak dosyaya sunulan elektronik iletiler incelenmiştir. Davalı firma elamanı —- davacı firma yetkilisine gönderdiği —-tarihli iletide “Telefonda görüştüğümüz üzere beklenen levhaların —sonu geleceğini söylemiştiniz, ancak —- böyle bir vaktimiz olmadığını, daire sahiplerine —- itibariyle dairelerin teslim edileceğinin duyurulduğunu ve en geç — —gibi işlerinizin bitirilerek şantiyeden çıkış yapmanız gerektiğini önemle iletmemi istedi. Ne şekilde bulunacaksa levhaların bir an evvel temin edilmesini ve aksamadan belirtilen tarihte çalışmaların bitirilmesini rica ediyoruz…” şeklinde belirtildiği, buna göre ilave işlerden ve malzemeden dolayı işin uzadığı anlaşılmaktadır. Davacı firma yetkilisinin davalı şirket yetkilisine gönderdiği——- levha yeterli olacaktır. Ancak, arka üçgen ve ön çatıdaki yan dönüşler ve çatının —- daha yükselmesi konusundaki ilaveler, baca kolon ilaveleri, havalandırma kat silmeleri, arka cephe kat silmeleri büyüdü, tüm bunlardan dolayı kompoze metrajları arttı. Ayrıca piyasadan — olarak da alıp işleri bitirmeye çalışıyoruz. —Toplamda yaklaşık zemin kat dahil tüm işlerin bitirilmesi için—-elimizde olur, hemen imalatı yapılır ve şantiyeye sevk edilir, akabinde de montajları hızlı bir şekilde tamamlamaya çalışırız” şeklinde yazıldığı görülmüştür. Bu durumda davacı yüklenicinin yüklendiği işi ve sözleşme dışı verilen ilave işleri —- tarihi itibariyle tamamladığı, bu durumda sözleşmeye göre davacının —- ay arasında bir gecikmesinin olduğu kabul edilebilecektir. ———— ihtiyaç duyulmuştur. Taraflar arasındaki bu yazışmalar işin gecikmesine davalı şirketin sözleşme dışı verdiği —— ilave işler ve bu işler için gerekli malzeme temininden kaynaklandığı dolayısıyla davalı tarafın davacının sözleşme uyarınca yükümlendiği edimini yerine getirmesinde gecikmeden davacının sorumlu tutulamayacağı ve davalı tarafın da bu gecikmeden kaynaklı cezai şart ya da arsa sahiplerine ödenen fazla kirayı talep edemeyeceği vicdani kanaatine varılmıştır.
Somut uyuşmazlıkta ihtilaf konusu olan diğer bir hususta davalının davacıya yaptığı ödemeler ve miktarına ilişkindir. Mali müşavir aracılığı ile taraf şirketlerinin ticari defter kayıt ve dayanak belgeleri ile taraflarca dosyaya sunulan ödeme belgeleri üzerinde inceleme yaptırılarak raporlar alınmıştır. Davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarına göre davalı şirketin davalı şirkete ödemelerin toplam tutarı —- davalı şirkete alacak kayıt edildiği, davacı şirket tarafından davalı şirket adına düzenlenmiş, — adet fatura toplam tutarı olan—- davalı şirkete borç kayıt edildiği, bu işlemler neticesinde davacı şirketin —- icra takip tarihi itibariyle davalı şirketten—- alacağın kayıtlı bulunduğu tespit edilmiştir. Davalı şirketin incelenen ticari defter kayıtlarına göre de davalı şirketin davacı şirkete ödemelerin toplam tutarının —- olduğu ve davacı şirkete borç kayıt edildiği, davacı şirket tarafından davalı şirket adına düzenlenmiş —- adet fatura toplam tutarı olan — davacı şirkete alacak kayıt edildiği, bu işlemler neticesinde davalı şirketin — icra takip tarihi itibariyle — borçlu durumda bulunduğu görülmüştür. Davacı şirket defterlerinde kayıtlı olup, davalı şirket ticari defterlerinde kayıtlı olmayan —- ödemenin bulunduğu, davalı şirketin kayıtlarında bulunmayan ancak davalı şirket tarafından davacı şirkete (kişilere) yapılan ödemelerin detayları incelendiğinde;——– tarihinde nakit elden ——numarasına kayıtlı davacı şirketin —- şirket müdürü olarak imza yetki süresinin— yıl süre ile şirket müdürü olarak atandığı, şirketi her hususta münferit imzası ile temsil ve ilzama yetkili olduğu, sunulan ——–ödenmiş olduğu,—- tarihli belgede davacı şirket tarafından davalı şirkete hitaben yazılan yazıda personelleri olan —- ödenmesi talep edildiği,—- teslim aldım açıklaması ile belgeyi imzaladığı tespit edilmiştir. Tespit edilen iş bu ödemelerin toplamının —- olduğu anlaşılmıştır. Yapılan bu tespitler sonucunda davalı şirket tarafından davacı şirkete ticari defterlerinde kayıtlı davacı şirket ticari defter kayıtlarında kayıtlı olup, davalı şirket ticari defterlerinde kayıtlı olmayan davalı şirket tarafından davalı şirket ortakları hesabından davacı şirket ortağına ve çalışanlarına ödenen —- ve taraf ticari defterlerinde kayıtlı olmayan ödemelerin toplamı —– davacının sözleşmeler uyarınca hak ettiği bedel olan —– mahsubu yapıldığında kalan — alacağının bulunduğu ve ancak bu miktarı talep edebileceği—– yevmiye sayılı ihtarnamesinde davacı tarafça takibe konu edilen alacak miktarının ödenmesi için davalıya — günlük süre verildiği, ihtarnamenin davalıya —tarihinde tebliğ edildiği, verilen — günlük süre sonunda —tarihi itibariyle davalının temerrüde düştüğü, iş bu temerrüd tarihinden icra takip tarihi olan — tarihi arasındaki — günlük gecikmeden dolayı —- karşılığı işlemiş faiz talep edebileceği ve icra takibi — olarak yapıldığından tespit edilen asıl alacak ve işlemiş faiz alacak miktarları takip tarihi itibariyle ——işlemiş faiz olmak üzere toplam —–talep edebileceği vicdani kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE; davalının tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile —— alacak yönünden İPTALİ İLE TAKİBİN BU MİKTARLAR YÖNÜNDEN DEVAMINA, ayrıca 592.770,96 TL asıl alacak yönünden takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına,
2-Fazla istemlerin REDDİNE,
3-Hükmolunan asıl alacak bilinir ve belirlenebilir olduğundan % 20 ‘si oranında 118.554,19 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davalı tarafın reddedilen miktar yönünden kötü niyet tazminat isteminin yasal koşulları oluşmadığından REDDİNE,
5-Başlangıçta peşin olarak alınan 10.551,08 TL harcın ve icra takibi peşin harcı 4.368,07 TL’nin, alınması gerekli olan 40.571,78 TL harçtan mahsubu ile bakiye 25.652,63TL karar ve ilam harcının davalı ‘dan alınarak hazineye irat kaydına,
6-Davacı tarafın yargılama sırasında yapmış olduğu başvuru harcı 27,70 TL, posta ve tebligat gideri 418,50 TL, bilirkişi ücreti 4.000 TL olmak üzere toplam 4.446,20 TL yargılama masrafının, davacı yan davasında kısmen haklı çıktığından dava konusunun toplam değerinin kabulle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 3.022,8 TL yargılama masrafına, peşin harç 10.551,08 TL eklenerek sonuç olarak 13.573,88 TL’nin davalı ‘dan alınarak davacı tarafa verilmesine, dava konusunun toplam değerinin redle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 1.423,40 TL yargılama masrafının davacı yan üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafın yargılama sırasında yapmış olduğu posta ve tebligat gideri 24,00 TL, bilirkişi ücretleri toplamı 5.500,00 TL, keşif harçları toplamı 443,60 TL olmak üzere toplam 5.967,60 TL yargılama masrafının, davacı yan davasında kısmen haklı çıktığından dava konusunun toplam değerinin redle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 1.910,46 TL yargılama masrafının davacı’dan alınarak davalı tarafa verilmesine, dava konusunun toplam değerinin redle sonuçlanan kısma oranı sonucu bulunan 4.057,14 TL yargılama masrafının davalı yan üzerinde bırakılmasına,
8-Davacı taraf yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 46.746,81 TL avukatlık ücretinin davalı ‘dan alınarak davacı tarafa verilmesine,
9-Davalı taraf yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca 28.027,44 TL avukatlık ücretinin davacı taraftan alınarak davalı ‘ya verilmesine,
10-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının davacı tarafa, artan delil avansının davalıya iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile — — Adliye Mahkemesi’ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.27/10/2021