Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2015/1014 Esas
KARAR NO : 2018/1191

DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/10/2015
KARAR TARİHİ : 29/11/2018

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının mermer ticari işi ile iştigal ettiğini, davalıdan bu kapsamda —– alışverişi şeklinde ticari ilişkileri olduğunu, davalıdan 20/06/2015 tarih, ——– nolu ——- KDV tutarlı 37.989,15 USD fatura, 31/07/2015 tarih, ———- NOLU 38.700,46 USD +%18 KDV tutarlı 45.666,56 USD fatura, 02/09/2015 tarih, —- nolu 21.299,22 USD +%18 KDV tutarlı 25.133,14 USD faturalarla konu merlerler satın alındığını, davalıya süregelen ticari ilişki nedeniyle 21/07/2015 tarihinde davalıya ———–. Bayrampaşa/İSTANBUL şubesinin —– hesap nolu, 20/10/2015 keşide tarihli, 50.000,00 USD tutarlı çek verildiğini, davacıya gönderilen mermerlerin üretim yerinde kontrol edilerek davacıya gönerilmesi gerekirken davalı şirket adına fason üterim yapan —— tarafından ürünlerin davacının denetim yapmasına izin verilmediğini, önceden denetim yapılan malların ise başka firmalara satıldığını, paletler halinde gönderilen ürünlerin davacıya ulaştığında ürünlerin ayıplı olduğunun anlaşıldığını ve davacı adına denetim yapan görevlilerce durumun tutanak altına alındnığnı, davalı ile yapılan görüşmelerden sonuç alamadıklarını, bunun üzerine davalıya 16/09/2015 tarih, ———- sayılı 32.538,65 USD karşılığı 97.616,02 TL iade faturası kesildiğini, davacı tarafından uluslararası hizmet veren ——- ——– bu ürünlerin faturalarda bahsedilen nitelikleri taşıyıp taşımadıkları, ayıplı ürün olup olmadıkları yönünde rapor için müracaatta bulunduklarını, malların bulunduğu adreste bulunan depoda kontrol ve inceleme yapıldığını, davalı şirket tarafından Denizli ——-. Noterliğinin 20/09/2015 tarih, 28611 yev. Nolu cebaıi ihtarname ile kendnilerine gönderilen faturayı iade ettiklerini ve malların eksiksiz ve sağlam teslim edildiğinin iddia edildiği, davalı şirkete verilen 50.000,00 USD tutarlı çekin tahsil amacıyla bankaya ibraz edilmesi ve çeki tahsil etmeleri durumunda davacı için telafisi güç zararların o rtaya çıkacağını, bu çekin 32.538,65 USD lik kısmının ödenmemesi için teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettiklerini, tüm bu nedenlerle, davacının davlı şirkete 50.000,00 USD lik çekten dolayı 17.461,35 USD borçlu olduğunun 32.538,65 USD borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini mahkememizden talep ve dava etmiştir.
karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, taraflar arasındaki anlaşmaya göre hazırlanan malların————— isimli firma tarafından işlendiğini, mal tesliminin davacı şirketin eksprei kontrolünde ve davacının nakliye firmasında teslim edildiğini, bunun davacı tarafınd da kabulünlde olduğnuu, davalının davacıdan olan alacağının para alacağı olduğunu ve yetkili Afyon Ticaret Mahkemeleri olduğunu, davalının taraflar arasındaki anlaşmaya uygun anlaşılan cins ve miktardaki malı 3 parti şeklinde —– Tarihli faturalar karşığı davacıya teslim ettiğini, hasar ve yararın davacı tarafa malların yüklenmesiyle birlikte davacıya geçtiğini ,davacının eksperlerinin malları kontor etmesine izin verilmediği iddiasının doğru olmadığını, sundukları —– nolu sevk irsaliyesinde görüleceği üzere davacının çalışın ——- tarafından —— plakalı nakliye aracının şoförü — malların teslim edildiğini, mallar yüklendikten sonra taşıma sırasında oluşabilecek hasarlardan davalının sorumlu tutulamayacağını, davalının sorumlulğuunun fabrikadaki yükleme sonrasında sona erdiğini, davacının yasal sürede ve 8 gün içerisinde ayıp ihbarında bulunmadığını, ürünlerdeki tansiyon çatlaklarından bahsederek bunların gizli ayıp olduğunu belirtttiğini, bu hususun doğru olmadığını, tansiyon8 çatlaklarının ayıp olmayıp —– özelliklerinden olduğunu, tüm bu nedenlerle davacının usulsüz iade faturasını yasal süresi içerisinde Denizli —–. Noterliğinin 30/09/2015 tarih, —- yevmiye nolu ihtarı ile kabul edilmeyerek iade ettiklerini bu nedenle davanın reddine, dosyanın yetkisizlik kararı verilerek yetkili ve görevli ——— Mahkemesine gönderilmesini talep etmiştir.
Uyuşmazlık Konusu : Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde davalı tarafından davacıya satılan mermerlerin ayıplı olduğu iddiasıyla davacının davalıya verdiği, dava konusu 50.000 USD bedelli çek nedeniyle davalıya 32.538,65 USD borçlu olmadığının tespitini isteyip istemeyeceğini ilişkin açılan menfi tespit davası olduğu anlaşıldı.
Davanın Hukuki Niteliği: Dava, dava konusu çek nedeniyle 32.538,65 USD borçlu olmadığının tespiti(menfi tespit) davasıdır.
Davanın Hukuki Sebebi: Menfi tespit davasını düzenleyen 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu(İİK)’nun 72/1. Maddesindeki ” Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir.” şeklindeki düzenlemedir.
DELİLLER:
Celp ve tetkik olunan, Beyoğlu ———. Noterliğinin 12715 yevmiye nolu 22/09/2015 tarihli davacı tarafından davalıya gönderilen ihtarname incelendiğinde özetle, müvekkil şirkete 3 ayrı faturayla satılan — ürünleriyle ilgili iade faturasının davalıya tebliğine, iade faturasına konu olan bozuk ve standart dışı ürünlerine ihtarnamenin tebliğinden itibaren 7 gün içinde şirket deposundan alınarak standartlara uygun ürünlerin müvekkil şirkete teslimini, bu mümkün olmadığı taktirde aynı süre içinde bozuk ve standart dışı ürünlerin müvekkil şirket deposundan alınarak tarafınıza verilen 20/10/2015 keşide tarihli 50.000 USD tutarlı çekin müvekkil şirkete iadesiyle aynı ödeme tarihli, 17.461,35 USD tutarlı çeki, müvekkil şirketten teslim almanız aksi halde aleyhinize dava açılacağı bildirilmiş, ihtarname davalıya tebliğ edilmiştir.
Celp ve tetkik olunan Denizli———-. Noterliğinin 28611 yevmiye nolu 30/09/2015 tarihli, davalı tarafından davacıya gönderilen ihtarnameye cevapta özetle; müvekkil şirkete gönderilen 22/09/2015 tarih ve —- yevmiye nolu ihtarla gönderilmiş olan usulsüz 16/09/2015 tarihli iade faturasını ve içeriğini kabul etmediklerini, bu nedenle faturayı iade ettiklerini, ihtarda bahsedilen 3 adet fatura karşılığı malın eksiksiz ve sağlam olarak teslim edildiğini, malların teslimatı anlaşma gereğince fabrikada eksperinizin kontrolünden sonra, tarafımca gönderilen nakliye firmasına teslim edildiğini, ihtar ve ekindeki iade faturasını kabul etmediklerini içerir ihtarname düzenlenmiş olduğu anlaşıldı.
Celp ve tetkik olunan iade faturası incelendiğinde davacı tarafından davalıya karşı düzenlendiği, fatura tarihinin 16/09/2015 olduğu, genel toplamın 97.616,02 TL (32.538,65 USD) olduğu, fatura içeriğinin bozuk malzeme iadesidir olduğu anlaşıldı.
Davaya konu çek incelendiğinde, keşide tarihinin 20/10/2015 bedelinin, 50.000 USD keşidecisinin davacı, lehtarının davalı olduğu tespit edilmiştir.
Davacı tarafından dosyaya sunulan intertek adlı uluslararası firmadan alınan 01/10/2015 tarihli rapor incelendiğinde davacıdan alınan numuneler üzerinde inceleme yapıldığı özetle, 2650 adet üründen 125 adet ürünün rast gele seçilerek görsel olarak kalitesinin kontrol edildiği, gözetim alınında 6 kasa 4 palet hazır bulunduğunu, her palet ve kasadan orantılı olarak ürünler seçildiği, seçilen ürünlere boyut kontrolleri yapıldığı ve uygun bulunduğu, seleksiyon kontrolü için 71 adet mermer karonun yere serildiği, 6 tanesi referans numune olarak seleksiyonun ortasına konulduğu, sonuç olarak kontrol edilen ürünlerin seleksiyonu referans ürünlerden farklı olduğu, bakılan ürünlerin seleksiyonunun uygunsuz olduğu, ürünlerin kalite hatasından uygunsuz bulunduğunu belirtir ve fotoğrafları içerir rapor olduğu, anlaşıldı.
Mahkememizce davacı ve davalı tanıklarının dinlenmesine karar verilmiş, talimat yoluyla dinlenen tanık ——- beyanında özetle, davacı adına —————- fabrikasında yurt dışına gönderilecek malları kontrol ettiklerini ve belli bir yere ayırdıklarını sonrasında kontrol ettikleri mallardan kısmen farklı ürünler olduğunu, ne kadarının kendilerinde kaldığını, ne kadarının başka bir firmaya gittiğini, bilmediğini beyan etmiştir.
Davalı tanığı … beyanında özetle; davacı yetkilisinin talebiyle malzemelerin işlenmesi işinin ——–yaptırıldığını, malzemelerin üretimi aşamasında davacı adına, ——- kontrollerini yaptığını, taşların üzerindeki beyaz zemin üzerine mavi çizgilerin taşın doğal yapısından kaynaklandığını, herhangi bir ayıp olmadığını beyan etmiştir.
Tanık … alınan ifadesinde özetle; davalı tarafından gönderilen malların ebatlandırma işlemini yapan——– davacıya gönderilecek mallar üzerinde kontrol yapmalarına izin verilmediği, davacı giden malları kontrol için sonradan gittiklerinde malların % 70-80 oranında kullanılamaz halde olduklarını gördüklerini, davacının intertek firmasını çağırarak ayrıyeten mermerlerin kontrollerini yaptırdığını, mermerlerin çoğunun kullanılamaz olduğunu ve hataları tespit ettiklerini beyan etmiştir.
Mahkememizce davalının ticari defterlerinin incelenmesi için— Ticaret Mahkemesinden talimat yoluyla mali müşavir bilirkişi raporu alınmış, raporda özetle; davalı ——–ile davacı, ——-. —– arasında, dava konusu edilen faturaların davalı şirketin yasal defterlerinde kayıtlı olduğu, taraflar arasında ticari ilişkin bulunduğu, davalı şirket tarafından düzenlenen en son fatura tarihi itibariyle (01/09/2015) 55.245,19 TL davacı şirketten alacaklı olduğu, davalı ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu rapor edilmiş, rapor taraflara tebliğ edilmiştir.
Mahkememizce davacının ticari defterlerinin incelenmesi için bir mali müşavir ve bir metalürji uzmanından bilirkişi raporu alınmış, alınan bilirkişi raporunda mali yönden yapılan incelemede özetle, davacı şirketin 2014-2015 yıllarına ilişkin ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulmuş olduğu birbirini teyit ettiği, davacı ile davalının ticari ilişkilerine, davacının davalıya 30/01/2015 tarihinde verdiği, 21.494 USD karşılığı 51.613,54 TL çek ödemesiyle başladığı, davalının kestiği ———–ürün faturaları ve davacının ödemesi sonrasında davalının en son kestiği 01/09/2015 tarihli, 73.335,99 TL fatura sonrasında, davacının davalıya 55.356,70 TL borçlu olduğu, davacının davalıya kestiği iade faturası sonrasında davacının davalıdan 16.504,30 USD karşılığı, 42.259,32 TL alacaklı olduğu, bu alacağın 31/12/2015 tarihinde “31/12 avans devri” açıklamasıyla 159 verilen sipariş avansları ana hesabına virman yoluyla aktarıldığı, bu işlem sonrasında davacının 31/12/2015 tarihli, ———-nolu yevmiye kapanış maddesinde tespit edildiği üzere davacının 159 hesapta davalıdan 42. 259,32 TL alacaklı olarak 2016 yılına devrettiği, teknik yönden davaya konu olan dolomit hakkında yapılan incelemede tarafsız ingiliz kökenli intertek firması tarafından hazırlanan—— numaralı ——– standardındaki raporda 30,5x61x1cm olan ürünlerde a- tansiyon çatlakları hatası- 31, b- renk hatası-45, c- kırık hatası -2, d çatlak hatası -7, 10,2x61x1 cm olan ürünlerde, a- renk hatası-24, b- kırık hatası-3, c- çatlak hatası-4, 13,3x61x1 cm olan ürünlerde, a- tansiyon çatlakları hatası-2, b-renk hatası-2, c- kırık hatası-2, 7x61x1 cm olan ürünlerde, a-tansiyon çatlakları hatası-3 saptandığını, ayrıca seleksiyon kontrolü için 71 adet mermer karo yere serildiği, 6 tanesi referans numune olarak ortaya konulmuş, ve seleksiyon kontrol edilmiştir. Bu kontrol sonucu ürünlerin seleksiyonu referans ürünlerden farklı olduğu gözlemlendiğini, davaya konu olan ürünler ile ilgili rapora konu fotoğraflar, şüpheye yer bırakmayacak şekilde malzemenin alıcı tarafından bekleneni vermediğini gösterdiğini beyan etmiş, raporun sonuç kısmında davacının muhasebe kayıtlarından 01/09/2015 tarihinde davalıya 55.356,70 TL borçlu olduğu, talimat yoluyla davalı defterler üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucu alınan raporda 01/09/2015 tarihinde davalının davacıdan 55.245,19 TL alacaklı olduğu, davacının davalıya kestiği iade faturası sonrasında davacının davalıdan 16.504,30 USD karşılığı 42.259,32 TL alacaklı olduğu, davacının davalıya 50.000 USD çekten dolayı davacının davalı şirkete (50.000 USD çek bedeli- 32.538,65 USD ) = 17.461,35 USD borçlu olduğu, davalının davacı adına önceden kontrol edilen ve ayrılan malların yerini değiştirmesi, ikinci kalite mallar ile veya bozuk mallar ile değiştirilmesi/karıştırılması durumu karşısında davalının ayıplı mal sunduğu yönünde rapor tanzim edilmiş rapor usulüne uygun olarak taraflara tebliğ edilmiştir.
Yargı yetkisini, Anayasanın 9. Maddesine göre, Türk Milleti adına kullanan Mahkememizce, uyuşmazlık konusu hakkında, yapılan açık duruşmalar ve yargılama sonunda(Ay. m.141); toplanan/sunulan deliller, ticaret sicil kayıtları, davaya konu çek, tanık beyanları, ihtarnameler, iade faturası, bilirkişi raporu, iddia ve savunmalar ile tüm dosya mündericatı incelenip hep birlikte değerlendirildiğinde; davacının davalıdan aralarındaki ticari ilişkin nedeniyle mermer satın aldığı, bu mermerlerin bedeli olarak davalıya 50.000 USD bedelli çek verdiği, alınan mermerlerin üretim yerinde kontrol edilerek davacıya gönerilmesi gerekirken davalı şirket adına fason üterim yapan —— tarafından ürünlerin davacının denetim yapmasına izin verilmediğini, önceden denetim yapılan malların ise başka firmalara satıldığını, paletler halinde gönderilen ürünlerin davacıya ulaştığında ürünlerin ayıplı olduğunun anlaşıldığını bu nedenle davalıya verilen çek nedeniyle 32.538,65 USD borçlu olmadığının tespiti istemektedir. Menfi tespit davasında borçlu olmadığını iddia eden taraf, iddiasını ispat ile yükümlüdür. Davacı tarafından intertek firmasından alınan raporda, davalıdan alınan mermerler üzerinde yapılan incelemede ürünlerin ayıplı olduğuna ilişkin rapor alındığı, davalı tarafından davalıya gönderilen son faturanın tarihinin 02/09/2015 tarih, ———nolu 21.299,22 USD +%18 KDV tutarlı 25.133,14 USD olduğu, davacı tarafından kesilen iade faturası tarihinin 16/09/2015 olduğu, genel toplamın 97.616,02 TL (32.538,65 USD) olduğu, malın tesliminden sonra iade faturasının ve bilirkişi raporunun makul bir sürede alındığı, ayıp nedeniyle davalıya 22/09/2015 tarihinde ihtarname gönderildiği, davalının 30/09/2015 tarihinde ihtarnameye cevap verdiği, dolayısıyla ayıp ihbarının makul bir süre içerisinde davalıya bildirildiği, alınan tanık ifadelerinde malları kontrol ettiklerini ve belli bir yere ayırdıklarını sonrasında kontrol ettikleri mallardan kısmen farklı ürünler olduğunu, mermerden davacıya gönderilecek mallar üzerinde kontrol yapmalarına izin verilmediği, davacı giden malları kontrol için sonradan gittiklerinde malların % 70-80 oranında kullanılamaz halde olduklarını gördüklerini, davacının —— çağırarak—- mermerlerin kontrollerini yaptırdığını, alınan bilirkişi raporunda tarafların ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu, davacının davalıya 50.000 USD çekten dolayı davacının davalı şirkete (50.000 USD çek bedeli- 32.538,65 USD ) = 17.461,35 USD borçlu olduğu, davalının davacı adına önceden kontrol edilen ve ayrılan malların yerini değiştirmesi, ikinci kalite mallar ile veya bozuk mallar ile değiştirilmesi/karıştırılması durumu karşısında davalının ayıplı mal sunduğu yönünde rapor sunduğu anlaşılmakla davacının dava konusu çek nedeniyle 32.583,65 USD davalıya borçlu olmadığı, davalının davacıya satmış olduğu mermerlerin ayıplı olduğu alınan bilirkişi raporlarıyla sabit olduğu vicdani kanaatine varılmakla davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda belirtildiği gibi;
1.Davanın KABULÜ İLE,
2-Davacının davaya konu—————–. Bayrampaşa ———İstanbul şubesi nezdinde tanımlı çek hesabından keşide edilen ve keşidecisi davacı —————- olan, lehdarının ——– Olan 20/10/2015 keşide tarihli ve ——————– USD bedelli, taks no:—– olan Account no:————————————–olan, çek no:——- no: ——nolu çek nedeniyle davacının davalıya 32.538,65 USD borçlu olmadığının tespitine,
3-Başlangıçta peşin olarak alınan 1667,06 TL harcın alınması gerekli olan 6668,21727 TL harçtan mahsubu ile bakiye 5001,15727 TL karar ve ilam harcının davalı taraftan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu peşin harç 1667,06 TL, posta ve tebligat gideri 1959,8 TL, bilirkişi ücreti 1500 TL, olmak üzere toplam 5126,86 TL yargılama masrafının davalı taraftan davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan ————-uyarınca 10559,36 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.