Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/517 E. 2023/647 K. 12.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/517 Esas
KARAR NO: 2023/647
DAVA: Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/07/2022
KARAR TARİHİ: 12/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;—– ile teminat altına alınan davacıya ait——- müvekkiline ait tarlalarda ekilen buğday ürünlerinde kuraklık sebebiyle kuraklık hasarı oluştuğu hasarın açık olmasına rağmen——eksperi tarafından buğday ürünü için kuraklığa bağlı verim kaybı bulunmadığı yönünde % 0 oranında kuraklık verim kaybı tespiti yapıldığını, buna karşılık —— buğday ürünü için %40 kuraklık hasar oranlarının tespit edildiğini, Sigortalı müvekkilinin kuraklık hasar oranının hatalı belirlenmesi nedeniyle (4.291,04 +4.085,64) toplam 8.349,68 TL hasar tazminatının ödenmesi amacıyla 19.11.2021 tarihinde davalı şirkete başvurulduğunu, ancak davalı tarafça cevaben tüm işlemlerin mevzuata ve mevcut duruma uygun yapıldığı savunularak ödeme yapılmadığını,———bir kısmı haricinde —- genelinde kuraklık yaşandığı, —– adına verim tespit çalışmaları —— Hasar Tespit çalışmaları, —– ve verim ve dane kaybı tespit çalışmalarından ve bu çalışmada kullanılan yöntem ve metodolojilerinden, —– tespit çalışması ayrıntılarından bahisle kurum kapasitelerinin karşılaştırıldığını,——- eksperlerinin davalı şirketle olan bağları ve hasar tespit çalışmalarının denetime kapalı olması nedeniyle tespit ettikleri verim kayıplarına itibar edilemeyeceğini,—— verilerinin bölgede yaşanılan kuraklığın —- tarafından belirlenen orandan daha yüksel olduğuna delalet ettiğini, ——arsasındaki rayiç ürün fiyatı esas alınırsa hasar tarihindeki ürün fiyatının 2,45 TL/kg olarak dikkate alınması gerektiği hususlarından bahisle; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla hasar bedelinin poliçe limitleri dâhilinde muhatap şirketin temerrüt tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte tahsiline, her türlü başvuru, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesi hususları beyan ve talep etmiştir.

SAVUNMA:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı —– numaralı —– sigortalısı olduğunu,——, köyün eşik verim değeri, köyün ortalama veriminin yüzde 70’i alınarak belirlenmekte olduğunu, köyün ortalama verimin ise, ürün bazında —— tarafından ilan edilen son 7 yıldaki en yüksek 5 yılın ortalaması temel alınarak hesaplanan verimi ifade ettiğini, ——- Genel Şartları B.3. maddesi uyarınca verim tespitlerinin—– tarafından belirlenen referans parsellerde gerçekleştirildiğini, ——-uyarınca hasar tazminatlarında referans parsellerde —- sigortaları havuzu eksperinin belirlediği verimin esas alındığını, ———sigortaları havuzu adına görevlendirilen eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitlerinin dikkate alınamayacağını, Ekspertiz çalışmaları, sulanmayan, kuru ——yapılan referans parsellerde gözlem ve verim tespiti yapılarak köy bazında yürütülmekte ve bu çalışmalar ile inceleme yapılan köyde üretilen, poliçeye konu üründeki gerçekleşmiş ortalama verimin bulunduğunu, hedef ürün için eksperler tarafından yapılan saha çalışmalarında, o köyde sulama yapılmayan, doğru ekim metoduyla ekilmiş, yabancı ot mücadelesi yapılmış ve köyün genel yapısını temsil edebilecek parsellerin belirlendiği ve uydu sistemi üzerinden koordinatlarıyla kaydedildiğini, daha sonra köyü temsil eden bu parsellerde olgunlaşmanın gerçekleşip dane nem oranının hasat uygunluğuna geldiği hasat döneminde, örnekleme metoduyla başaklar alınarak, bu başakların danelenmesi ve tartılması ile verim tespitlerinin yapıldığını, bu kapsamda——— belirlenen ürünlerin köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, tespit edilen köyün eşik verim değeri kadarının teminat altına alındığını, poliçenin ilgili yılı için köyün gerçekleşen verim ortalamasının, köyün eşik verim değerinin altında kalması durumunda köyde bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat almaya hak kazanmakta olduğunu, parsele özgü verim kayıplarının dikkate alınmadığını,——— belirlenen parsellerde yapılan gözlem ve incelemeler neticesinde gerçekleşen verim ortalamasının 215 kg/da olqrqk tespit edildiğini,——- köyünde yapılan incelemeler, alınan örnekler ve ortalama verim hesabına mesnet değerler ekli eksper raporunda belirtilmiş olduğunu, yapılan incelemeler; tarih ve koordinat bilgisi içeren fotoğraflarla kayıt altına alınmış olduğunu,——- köyü için ilan edilen ve poliçede belirtilen eşik verim değeri 203 kg/da olduğunu, köyün gerçekleşen verim ortalaması köyün eşik verim değerinden yüksek olduğundan herhangi bir hasar tazminatının tahakkuk etmediğini, Davacının, eksperlerin yaptığı tespitler yerine il/ilçe hasar tespit komisyonları veya il/ilçe —– belirlediği hasar oranlarının kabul edilmesi gerektiği iddiasın mevzuata aykırı olduğunu,—— hasar tazminatının hesaplanmasına referans parsellerde ——-sigortaları havuzu eksperinin belirlediği verimin esas alınacağını, ———- adına görevlendirilen eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitlerinin dikkate alınmayacağı hususunun düzenlenmiş olduğunu, sadece ——–sigortaları mevzuatında değil, sigortacılık mevzuatında da risk inceleme ve hasarın miktarını, nedenlerini ve niteliklerini belirlemek üzere uzmanlıkları teyit ve tespit edilmiş olan bağımsızlıkları ve tarafsızlıkları kanun ve yönetmeliklerle düzenlenen eksperlerin görevlendirileceği hususunun düzenlendiğini, sigorta eksperlerinin yetkin, tarafsız ve bağımsız kişiler olduğunu, Eksperler tarafından yapılan işlemleri, rapor ve fotoğraflarla kayıt altına alınmış olduğunu, davacının haksız ithamlarının aksine tarih ile koordinat bilgisi içeren fotoğraflarla referans parsellerin gözlem ve verim incelemelerinin kayıt altına alınmış olduğunu, İlçe Hasar Tespit Komisyonları/——- kapsamında hasar inceleme yetkisi bulunmadığını, söz konusu kurumların poliçe teminatı kapsamında inceleme yapmadıklarını, —— tarafından yapılan incelemelerin, sigorta poliçesine konu arazi üzerinde hasarın meydana geldiğini göstermemekte olduğu, söz konusu kurumların yaptıkları tespitlerin birçok amacı olduğunu, bunlardan birinin de 2090 sayılı Kanun’da sayılan nedenlerle zarar gören çiftçi ve kooperatiflerin zarar ve ziyanlarının mahiyetini, hasar oranlarını ve tutarlarını, kredi kuruluşlarından kredi kullanıp kullanamayacağını, diğer varlık ve gelirlerini tespit etmek amacıyla yapıldığını, Poliçe teminatı kapsamında inceleme içermeyen tutanakların peşinen kabulü yoluna gidilmesinin sigorta hukuku ilkelerine ve poliçe hükümlerine aykırı olduğunu, ———– yerleşik içtihatlarının da ilçe müdürlüklerince yapılan tespitlerin hükme esas alınamayacağı yönünde olduğunu, salt meteoroloji verilerinin ——-alanlarında kuraklık yaşandığını göstermemekte olduğunu, Dava dilekçesinde kuraklığa kanıt olarak meteoroloji genel müdürlüğü tarafından yayınlanmış olan ——— kullanıldığı, bu haritanın iki özelliği bakımı4lndan yanlış olduğu ve Köy bazlı kuraklık verim sigortası kapsamındaki poliçeler için veri teşkil edemeyeceğini, İlgili haritanın meteorolojik kuraklık haritası olduğunu, meteorolojik kuraklık ile tarımsal kuraklık kavramlarının farklı şeyler olduğunu, Meteorolojik kuraklığın, belirli bir zaman periyoduna meydana gelen ait normallerden (genellikle en az 30 yıllık) sapma olarak tanımlandığını, bu tanımlamaların genellikle bölgesel ve tahminen bölgesel klimatolojinin tam olarak anlaşılması temeline oturduğunu, normal olarak meteorolojik ölçümler kuraklığı ifade etmede başta gelen göstergeler olduğunu, devam eden bir meteorolojik kuraklık olayının hızlı bir şekilde kuvvetlenebileceği veya aniden sona erebileceğini, kuraklık periyotlarının genellikle, belirlenen eşik değerlerinin altında yağışlı olan günlerin sayısı olarak tanımlandığını———— kuraklığın ise: bitkinin kök bölgesinde, büyüyüp gelişmesi için yeterli nem bulunmaması durumu olarak ifade edildiğini, büyüme periyodu boyunca, belirli bir bitkinin suya ihtiyaç duyduğu belirli bir kritik döneminde yeterli toprak nemi olmadığı zaman tarımsal kuraklık meydana geleceğini, tarımsal kuraklığın meteorolojik kuraklıktan sonra ve hidrolojik kuraklıktan önce ortaya çıkan tipik bir durum olduğunu, tarımsal kuraklığın, toprağın derinlikleri doymuş halde olsa bile ürün verimlerini ciddi oranda düşürebileceği, yüksek sıcaklıklar, düşük nispi nem ve kurutucu rüzgarlar yağış azlığının etkilerinin katlanmasına sebep olacağını. Özetle meteorolojik kuraklık olması durumunda tarımsal kuraklığın da olduğu anlamına gelmeyeceğini, ikisinin birbirinden faklı kavramlar olduğu, tarımsal kuraklığın meteorolojik kuraklığın uzun süre devam etmesinden sonra ortaya çıkabileceğini, Meteorolojik kuraklık durumunun tarımsal kuraklığa etkisi olabilmesi için ortada ürün olması gerektiğini, başka bir ifade ile tarımsal kuraklık olabilmesi için ürünün yetiştirildiği dönem içerisindeki yağış durumunun önem kazandığını, dava dilekçesindeki meteorolojik kuraklık haritasının bu özeliğin dikkate alınarak değerlendirilmesi gerektiğini, Hususları belirtilerek davanın reddi talep etmiştir.

İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibari ileDavanın, davalı ——— tarafından—— teminat altına alınan ———-köyünde bulunan davacıya ait tarlalara ekilen buğday ürününün kuraklığa bağlı olarak hasar gördüğünden bahisle hasar bedelinin tahsili talebine ilişkin olduğu anlaşıldı.
Taraflarca bildirilen deliller toplanarak dosya
Davacı ve davalı taraf iddia ve savunmaları, dosyadaki deliller, hasar dosyası, poliçe değerlendirilmek suretiyle, davacının talebinde haklı olup olmadığı, zarar olup olmadığı, varsa miktarının tespiti, davalı —— tarafından yapılan ödemenin yapıldığı tarihteki veriler dikkate alınarak yeterli olup olmadığı hususlarının değerlendirilmesi amacıyla daha önce —- görev almamış tarla bitkileri konusunda uzman ziraat mühendisinden rapor istenilmiştir. Ziraat Mühendisi bilirkişisinin 21/05/2023 tarihli raporunda özetle: Tazminat ödemesinde, söz konusu köye ait ilgili yılda ———— tarafından belirlenen “köyün gerçekleşen verim ortalaması” ile “köyün eşik verim değeri” arasındaki farkın baz alınacağını, İlgili yıl için köyün gerçekleşen verim ortalamasının, köyün eşik verim değerinin altında kalması durumunda köyde bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminat almaya hak kazanacağını, köyün gerçekleşen verim ortalamasının köyün eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise köyde bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmayacağını, Tazminat tutarı, köyün gerçekleşen verim ortalaması ile köyün eşik verim değeri arasındaki farkın, poliçede belirtilen ekili alanın ve ürün birim fiyatının çarpılmasıyla bulunacağı hususları açıkça belirtildiğini, ——-Başlığı altında; —– verileri esas alınarak tespit edilen verimi ifade ettiğini,—- tanımlanan köyün ortalama veriminin %70’i alınarak belirlendiğini, ——- Ortalaması: İlgili yılın hasat döneminde, ———- eksperleri tarafından köyün referans parsellerinde belirlenen verimlerin ortalaması olduğunu, Tazminat ödemesinde bu ortalama esas alındığını, Referans Parsel: ——–eksperleri tarafından köyün gerçekleşen verim ortalamasının tespitinde kullanılacak parselleri ifade ettiğini, Ürün Birim Fiyatı: İlgili yılda teminat kapsamındaki ürünlerin 1 kilogramı için belirtilen fiyatı ifade ettiğini, Şeklinde tanımlan dosya kapsamında yapılan inceleme ve yukarıda yapılan değerlendirmeler ışığında taraflar arasındaki uyuşmazlığın; dava konusu sigortalı buğday tarlasının bulunduğu ——-kuruda yetiştirilen buğday ürününde kuraklığa bağlı verim kaybı nedeniyle köyün gerçekleşen verim ortalamasının, köyün eşik verim değerinin altında kalıp kalmadığı noktasında önem kazandığını, ——- kuraklık verim sigortası kapsamında belirlenen köy verim değeri köy eşik verim değerinden yüksek veya eşit olup tazminata esas verim kaybı bulunmamaktadır.” şeklinde tespit yapıldığını, —— sezonunda ——- ürününde % 40 verim kaybı meydana geldiğinin belirtildiğini, İlgili mevzuat ve poliçe hükümleri gereğince; sadece ——- kapsamında tazminat hesabına yönelik verim tespiti yapmaya yetkili olup, eksperler dışında yapılan verim tespitleri tazminat hesabında dikkate alınmadığını, —–verim tespit çalışmaları tazminat hesabı dışındaki amaçlar için yapıldığını, ——- uyumlu olarak düzenlenmiş olduğunu, raporun hazırlanmasında bilimsel bir metodolojinin kullanılmış olduğunu, rapor verileri ve görsellerin kendi içinde tutarlı olduğu değerlendirildiğini, Davacı tarafça, dava dosyasına sunulan tüm bilgi ve belgeler incelendiğinde; bu verilere dayanarak —— üretim sezonunda kuraklık yaşandığı ve bunun buğday ürününde de verim kaybına neden olduğu anlaşılmakla birlikte, bu verim kaybının;——- göre tazminata esas verim kaybı oranına ulaştığına dair bilimsel bir kanıya varılamadığını, belirtilen nedenlerden dolayı davalının davacıya tazminat ödeme sorumluluğunun bulunmadığını, davacı taraf vekilinin poliçede de belirtilen ürün birim fiyatına ve diğer poliçe hükümlerine ——– itirazları değerlendirilmesi hususunun mahkemeye ait olduğunu belirtmiştir.
Dosyada yer alan bilgi ve belgeler ile yapılan incelemeye göre ——- Tespit raporunda;——-yılı köy bazlı kuraklık verim sigortası kapsamında belirlenen köy verim değeri köy eşik verim değerinden yüksek veya eşit olup tazminata esas verim kaybı bulunmamaktadır şeklinde tespit yapıldığı, —— sezonunda —–ürününde %40 verim kaybı meydana geldiğinin belirtildiği,——– raporunun poliçe hükümleriyle uyumlu olduğu, —— sezonunda bölgede kuraklık yaşandığı ayrıca buğday ürününde de verim kaybına yol açtığı, bu verim kaybının taraflar arasındaki poliçe hükümlerine göre tazminata esas verim kaybı oranına ulaşmadığı ve dolayısıyla davalının poliçe hükümleri çerçevesinde davacıya tazminat ödeme sorumluluğunun bulunmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar harcı 269,85 TL’den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 189,15 TL harcın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
3-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T’ deki esaslara göre belirlenen 100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 345. maddesi uyarınca 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer eş değer Mahkemesine verilecek usulüne uygun istinaf dilekçesi ile ———-Adliye Mahkemesi İstinaf Yasa Yoluna başvurabileceği belirtilerek verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/09/2023