Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/35 Esas
KARAR NO : 2022/46

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 17/01/2022
KARAR TARİHİ : 20/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili —- firmasında muhasebeci olarak çalıştığını, müvekkilinin çalıştığı firmada yoğun olarak kıymetli evrak teslim alıp, teslim ettiğini, şirket dışında bankaya — ve üçüncü şahıslara belge, nakit para, çek ve senet götürüp getirdiğini, müvekkilinin bu amaçla yetkili hamil olarak ofisten teslim aldığı çeki kargoya vermek üzere ofis dışına çıkardığında,—- bedelli, keşidecisi ——olarak düzenlenmiş —- keşidecisi —-olarak düzenlenmiş —- numaralı çeklerin kaybolduğunu, çeklerin piyasada ticari itibari yüksek olan bir firma tarafından keşide edildiğini, çeklerin vadelesinin henüz gelmemekle çeklerin vadesi geldiğinde çek karşılıklarının bankadan tahsil edilme olasılığı bulunduğunu, çeklerin kötü niyetli 3. kişilerin eline geçip suiistimal edilme ihtimali olduğunu, davaya konu çeklerin her türlü kullanımının engellenmesi için tedbir kararı ve akabinde zayi nedeniyle iptalini talep ve dava etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, zayi nedeniyle çek iptali davasıdır.
TTK.’nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre, çek keşidecisinin yada çekin yetkili hamili olmayan kimselerin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.’nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. (TTK.652. madde)
Kıymetli evrak hukukunda, senet üzerinde hak sahibi olmaktan anlaşılan, senede malik bulunmaktır. TTK nun 651/2. Maddesi uyarınca ancak senet üzerinde hak sahibi olan kişi senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir. Buradaki “senet üzerinde hak sahibi olan kişi’den anlaşılan, senede malik bulunmak veya senet üzerinde sınırlı bir ayni hakkın sahibi olmaktır. Senet üzerindeki hak ile senetteki hak ilke olarak aynı şahsa ait bulunduğundan “senet üzerinde hak sahibi olan kişi”den sadece senedin maliki değil, aynı zamanda senetteki hakkın alacaklısı da kastedilmektedir—– Bu itibarla, bir borç ilişkisi dolayısıyla senede haklı bir sebeple zilyet olan kimsenin dahi duruma göre TTK’nin 651/2 maddesi gereğince iptal davası açabileceğinin kabulü gerekir. Somut olayda ise, iptal talep eden davacı senet üzerinde hak sahibi olan kişi değil, keşideci şirketin muhasebecisi olup çeki lehtara göndermek üzere elinde geçici olarak bulunduran zilyettir. Davacının bu davayı açmasında hukuki yararı olmadığı gibi aktif husumet ehliyeti de yoktur. Aktif husumet ve hukuki yararının bulunması ise HMK.114 maddesi uyarınca dava şartı olup, mahkemece kendiliğinden gözetilmek zorundadır.
Dosya üzerinde yapılan inceleme ve yasal düzenlemeler karşısında açıklanan nedenlerle davacının aktif husumeti bulunmadığından davanın dava şartı yokluğu nedeni ile usulden reddine dair aşağıdaki gibi hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın dava şartı yokluğu nedeni ile usulden REDDİNE,
2-Harç alınmış olmakla yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yokluğunda kararın davacı vekiline tebliğinden 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak dosya üzerinde yapılan inceleme üzerine karar verildi.