Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1015 E. 2023/751 K. 17.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/1015 Esas
KARAR NO: 2023/751
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 22/12/2022
KARAR TARİHİ:17/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkili şirketin —–numarasıyla kayıtlı olan bir firma olduğunu, müvekkili şirketin ticari defterlerinin takibi ve —- yönünden tüm gerekli yazışmalarını muhasebeci olan —– tarafından yapılmakta olduğunu, müvekkili şirketin tüm ticari defterleri ve resmi evrakları muhasebeci —- ofisinde bulunduğunu ancak muhasebeci olan — ——, Covid-19 salgını nedeniyle vefat ettiğini , bunun ardından müvekkili şirket yetkilisi ticari defterlerini teslim almak istemiş ise de ; müteveffanın ofisinde bu ticari defterlere ulaşamamış olduğunu, müteveffanın yakınlarıyla yapılan harici görüşmelerde , muhasebeci olan —- vefatının ardından ofisle hiç ilgilenmediklerini, bir hırsızlık olayı yaşanmış olabileceğini beyan ettiklerini, müvekkil şirket , şirketin —– kapanışlarını yapmak istediğini ve fakat ticari defterleri zayi olduğu için maalesef şirket kapatımını yapamamakta olduğunu, müvekkili şirkete ait tüm ticari defterlerin zayi olduğuna dair belgenin verilmesini talep ve dava etmiştir.

İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, tüm ticari defterlere ilişkin zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.TTK’nın 82/1. maddesi gereğince, “Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları (bir ticari işe ait yazışmaları), gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür.”Saklama süresi on yıl olup sürenin başlangıcı da kanunda belirtilmiştir (TTK m.82/5-6). Defter ve belgelerin saklanması yükümü, gerçek kişi tacirlerde ticaretin terk edilmesinden sonra sürdüğü gibi, tacirin ölümü halinde mirasçılar bakımından da devam eder. Mirasın resmi tasfiyesi veya tüzel kişiliğin sona ermesi durumlarında, defter ve belgeler Sulh Hukuk Mahkemesince saklanır (TTK m.82/8).
Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren otuz gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir(TTK m.82/7).Somut olayda; dava konusu ticari defterlerin davacı şirket muhasebecisinin ofisinde olduğunu, muhasebeci vefat edince defterlere ulaşılamadığını, müteveffanın yakınlarının “ofisle ilgilenmediklerini, hırsızlık olayı yaşanmış olabileceğini” beyan ettikleri belirtilerek çalındığı iddiasıyla huzurdaki davanın ikame edildiği görülmüştür.—–Karar sayılı ilamında “…Somut olayda, talep eden şirket temsilcisinin polis karakoluna verdiği şikayet beyanında karar ve pay defterinin kaybolduğunu, yaptığı araştırma sonunda bulanamadığını, kaybolmuş veya çalınmış olabileceğini belirtiği,——– Karar no ile söz konusu şikayet (kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf eylemi) hakkında somut delil bulunmadığından kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği, talep dilekçesi ile de karar ve pay defterinin çalındığı bahisle zayi belgesi verilmesini istediği görülmüştür. Talep eden, tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle korumak zorundadır. ————Tacir olması nedeniyle davacının basiretli davranma yükümlülüğü de bulunmaktadır. Hal böyle olunca mahkemece, davacının zayi belgesi verilmesi talep edilen şirket karar ve pay defterinin konulduğu yerde bulamaması nedeniyle korunması için gerekli dikkat ve özeni göstermediği, TTK’nın 82/(7). maddesindeki koşulların oluşmadığı gözetilerek davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir….” şeklinde tespit ve değerlendirmelerde bulunulduğu;
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; davacı tarafından bildirilen delillerden hırsızlığın gerçekleştiği hususunda somut bir delilin bulunmadığı dikkate alınarak, şirkete ait defterlerin muhafazasında davacı tarafın gerekli dikkat ve özeni göstermediği, kanun da tarif edildiği şekilde tacirin iradesi dışında bir zayii halinin mevcut olduğu iddiasının ispat edilmediği bu haliyle, TTK’nın 82/(7) maddesindeki koşulların oluşmadığı sonuç ve kanaatine varılarak davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.

H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar harcı 269,85 TL’den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 80,70 TL harcın mahsubu ile eksik bakiye 189,15‬ TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzene karşı, kararın davacı tarafa tebliğinden 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/10/2023