Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/73 E. 2020/594 K. 05.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/58 Esas
KARAR NO : 2020/648
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/03/2019
KARAR TARİHİ : 19/11/2020
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının taşınmaz mal ve oto satımı aracılığı yaptığı. Dava dışı———-olduğu, derneğin dağınık durumda t ulunan oto galericilerinin aynı çatı altında toplamak amacıyla bir projeye aracı olduğu, dava;ı ile davalı ile bu —–arasında — tarihinde bir sözleme yapıldığı, bu amaçla kaparo olarak davalıya —-miktarlı havale yapıldığı, beş yıl geçmesine rağmen projenin hayata geçmediği, bunun üzerine ödenen kaparo bedelinin iadesi için icra takibi yapıldığı, söz konusu icra takibinin ———- dosyası oldığu, davalının söz konusu icra takibine itiraz ederek takibin durdurulmasına sebep olduğu, itirazın iptali için iş bu davanın açıldığını beyan etmiştir. Davacı vekili tarafından verilen ——- tarihli cevaba cevap dilekçesinde de özetle, davalının sözleşme ve ödemeyi kabul ettiği, bedelin davalıda kılmasına gerektirecek bir hizmet veya proje oluşmadığını, uygulama aşamasına geçmiş ve taraflar arasında satış vaadi ve satış sözleşmesi yapılmasını sağlayacak bir çalışma gerçekleştirilmediği, sözleşme ile getirilen ———— tarihli sürenin dahi geçtiğini, sözleşmenin bütün olarak değerlendirilmesi gerektiğini paranın iadesinin istenemeyceeğine ilişkin hükmünün davacının kusuruna bağladığını davalının edimlerini yerine getirmediğini bildirmiştir dediği anlaşılmıştır.
SAVUNMA:
Davalı vekili yasal süresinden sonra sunduğu beyan (cevap) dilekçesinde özetle;Davalı şirketin köklü bir şirket olduğu, inşaat sektöründe güçlü vc bilinen bir şirket olduğu, bu bilinirliğini de kullanarak ——- bir proje başlattığı, davacının bu proje konusu hizmet için bağlanma parası ödediği, davacı ve dava dışı ———ile birlikte proje çalışmaları devam ederken davacı tarafından birden bir icra takibi yapıldığı ve verilen kaporanın iadesinin istendiği, buna itiraz edildiği, aradaki sözleşme ———üyelerine yönelik hizmet geliştirileceğinin, söz konusu hizmetin proje geliştirmek olduğu, bunun sonucunda taraflar arasında bir taşınmaz satış vaadi yapılmasının amaçlandığı, bu amaçla çalıınalar yapıldığı, gerekli projelerin çizilmesi, arsa geliştirme faaliyetlerinin yapılmasının üstlenildiği, davacıya da bu projede öncelik sağladığı, projenin gerçekleştirilmesine yönelik masraflar için alınan kaporaların iade edilmeyeceğinin açık olduğu, sözleşmenin bilerek imzalandığı, davalının talep etmesi mümkün olmayan bir hususu talep ettiği, ayrıca ———– tarihine kadar proje gerçekleşmezse, tarafların birbirlerinden herhangi bir alacaklarının da olmayacağının kararlaştırıldığı, böylece bu tarih itibariyle yapılan masrafların taraflar üzemde kaldığı, bir an için iade gerekse bile temerrüt şartlarının oluşmadığı ancak faiz talep edildiği, ticari defterler üzerinde inceleme yapılması gerektiği, icra inkar tazminatı şartlarının oluşmadığı, davacının kötüniyetli olup icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiği belirtilerek davanın reddi işlenmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, hukuki niteliği itibari ile; İİK.nun 67.maddesinde düzenlenen itirazın iptali davasıdır.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla, mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip, deliller toplanmıştır.
—- takip getirtilmiş, incelenmesinde; davacı tarafça davalı aleyhine hizmet sözleşmesi ve banka dekontu sebebine dayalı ——— asıl alacak ve —– işlemiş faiz olmak üzere toplam ——- alacağın tahsili için takip başlatıldığı, takip dosyasında ödeme emrinin tebliği ile davalının süresinde takibe itiraz ederek borcunun bulunmadığını bildirdiği, itiraz dilekçesinin davacı tarafa tebliğ edilmediği, mahkememizde açılan davanın süresinde olduğu tespit edilmiştir
Taraflar arasındaki tüm itiraz ve iddiaların değerlendirilerek ve tarafların ticari defter ve dayanak kayıtları ile tüm dosya kapsamı incelenerek rapor hazırlanmak üzere mali müşavir ve hesap uzmanın oluşan bilirkişi heyetinden alınan raporda özetle;Davacı tarafın —- ticari defterleri incelenmiş olup, —-defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının bulunduğu, dava konusu alacağın—- yevmiye defterinde borç kaydının yapıldığı ve söz konusu kaydın banka hesabından ödendiği ancak iade alınmadığı tespit edilmiştir.Davalı tarafın —- yılı ticari defterleri incelenmiş olup, —- defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının bulunduğu, dava konusu işlemlere ilişkin kayıtlar incelendiğinde, yevmiye defteri ——— sayılı işlemle —– alınan sipariş avansları hesabına olmak üzere —— kaydın alındığı,sipariş avansları hesabının —olarak kaydedildiği,burada ——–başlığı altında takip edildiği, ödemenin davacı tarafından yapıldığına ilişkin kayıt bulunmamakla birlikte şirket yetkilisinin, belirtilen hesaba oto kasabası projesi kapsamında yatırılan bedellerin toplu kayıt altında tutulduğu ve kişi adına dağıtılmak suretiyle kaydının yapıldığı, her bir bedel yatıran kişi için bu şekilde hesap takibi gerçekleştirtildiği ve davacıya ilişkin kaydın da bu şekilde ——- numaralı hesap altında tutulduğu, davalı defterlerinde söz konusu kaydın —- tarihinde virman suretiyle kapatıldığı görülerek buna ilişkin kayıt istenmiş olup,——- sayılı işlemle söz konusu proje için bedel yatıran —— alınan sipariş avansları hesabının,—— çeşitli alacaklar hesabına aktarıldığı ve burada ——- konusu şirketin ünvanını değiştirerek ——aldığı, davalının yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle davacının ödediği bedeli geri isteme hakkı bulunduğu,davacının —- tarihinde ödediği —- denkleştirici adalet ilkesi gereği ——– olması gerektiği bildirilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; Davacı ile davalı ve dava dışı ———arasında —– tarihli hizmet sözleşmesi başlıklı sözleşme imzalanmıştır. Sözleşme her iki tarafında kabulünde olup sözleşme gereği ———- ödeme yapıldığı ve bu ödemenin sözleşmeden kaynaklandığı konusu da tarafların kabulündedir. Bilirkişi raporu ile de tarafların ticari defterlerinde yapılan incelemede davacı tarafça yapılan ödemenin taraflar arasındaki sözleşme ilişkisinden kaynaklandığı ve her iki tarafın defterlerinde kayıtlı olduğu belirtilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık kapora adı altında ödenen meblağın iadesinin talep edilip edilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.Taraflar arasında imzalanan sözleşmede davalı şirketinin bir galericiler sitesi yapmak ve söz konusu sitede oluşan işyerlerini pazarlamak amacıyla hareket ettiği,bu amaçla dava dışı ——–ile üyelerine yönelik bir proje düzenlediği,bu derneğin sözleşme gereği işlevi ise üyeleri ile davalı şirket arasında aracılığı sağlamak olduğu ve satın alma işleminden vazgeçen üye yerine uygun koşullarda diğer üyelerini sözleşme tarafı yapabilmesini olduğu, davalının sözleşme kapsamında yükümlülükleri, işyerlerini hazırlamak ve bunları ——üyelerine satmak olduğu, bu kapsamda olmak üzere proje geliştirme adı altında hazırlık işlemlerinin yapılacağının kararlaştırıldığı, davacı üyenin yükümlülükleri ise hizmet bedeline yönelik kapora vermek, sözleşmeye davet edildiğinde satım sözleşmesini imzalamak ve satıma ilişkin kararlaştırılan ve işyerinin genişliğine göre belirlenmiş bulunan bedeli ödemek olduğu anlaşılmıştır.Dava dilekçesine ekli talep formu başlıklı belge incelendiğinde, dava dışı ———- hitaben hazırlanan matbu form olduğu,talep formu içeriğinde yer alan—— farklı türde işyerlerine ilişkin bilgiler,bu işyerlerine ilişkin fiyatlar ve ödenmesi gereken kapora miktarına ilişkin açıklamalar yer aldığı, taraflar ve dava dışı şirket tarafından imzalandığı, davacı tarafından formda kapora miktarının ——olduğu belirtilen tipin seçilmiş olduğu anlaşılmış olup ilgili form doğrultusunda kapora miktarı davacı tarafça davalı hesabına yatırılmıştır.Sözleşmeye göre ——talepleri toplayarak davalı şirkete bildirecek,——üyesi talebine göre kapora ödemesi yapacak,proje ortaya çıktığında davalı taraf davacıyı —— tarihine kadar sözleşmeye davet edecek,bu sözleşme satış sözleşmesiveya satış vaadi şeklinde olabilecektir,sözleşme düzenlenirken alınan kapora noter masraflarında kullanılacak ve kalan miktar satış bedeline mahsup edilecek olup davacı sözleşme yapmaya yanaşmazsa alınan kapora iade edilmeyecektir.
Sözleşme taraflar arasında imzalandıktan sonra davacı talep formu ile seçtiği işyeri için talepte bulunmuş ve talep formunda belirtilen —–bedeli davalı şirket hesabına yatırılmış olup davalı tarafından —– tarihine kadar davacıyı sözleşme imzalamaya çağırması gerekirken çağırmadığı dosya kapsamından anlaşılmıştır.
Davalı vekilince sözleşmenin 3.6.4 hükmünde, söz konusu bedellerin hizmet bedeli olarak davalıda kalacağı konusunda anlaşıldığı iddia edilse de söz konusu kaporaya ilişkin sözleşmenin ilgili maddesin de(m.3.6.4.) kaporanın noter masraflarına sayılacağı ve kalan miktarın satış bedeline mahsup edileceğinin vurgulandığı(m.3.6.4.),m.3.12 de ise söz konusu kaporanın üye tarafından sözleşme imzalanmaz veya imzalansa bile sonradan dönülürse ceza koşulu olarak davalıda kalınacağı hatta bu durumda ———— sözleşme yapmasını sağlarsa, söz konusu bedel derneğe ödeneceği yazılıdır.Diğer taraftan davalı şirketin defterlerinde mali müşavir bilirkişisince yapılan incelemede ödenen bedelin sipariş avansı olarak alındığı,defterlerde bu şekilde kayıt yapıldığı belirtilmiştir.Dolayısıyla davalı vekilinin söz konusu bedelin verilen hizmetin karşılığı olduğu yönündeki savunması mahkememizce kabul edilmeyerek davanın itirazın iptali davası olup dayanağı olan icra takibinde —- asıl alacağın takibe konulması ve taleple bağlılık ilkesi gereğince takibin ———– asıl alacak üzerinden devamına karar verilerek takip tarihinden önce temerrüt oluşmadığından işlemiş faiz talebi mahkememizce kabul edilmemiş,alacak likit olduğundan davacı lehine inkar tazminatına karar verilerek davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜNE,
1-Davalının ——- sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın KISMEN İPTALİNE, takibin —– asıl alacak üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %9 oranda ve değişen oranlarda yasal faiz işletilmesine,
2-Alacak likit olmakla hüküm altına alınan 10.000,00 TL %20 si oranında inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar harcı 683,10 TL’den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 245,68 TL harcın mahsubu ile bakiye 437,42 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
4-Davacı tarafından dava açılırken peşin olarak yatırılan 44,40 TL başvuru, 245,68TL nispi harç olmak üzere toplam 290,08 TL’nin davalı taraftan tahsili ile davacı taraf ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 116,50TL tebligat ve müzekkere gideri, 1.400,00 TL bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 1.516,50 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranları gözetilerek 1.054,15 TL’sinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 3.400,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen ve reddedilen miktarı geçmemek üzere 3.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
HMK 345. Maddesi hükmü uyarınca kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı19/11/2020