Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/156 E. 2022/520 K. 22.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/606 Esas
KARAR NO: 2022/477
DAVA: Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 16/05/2018
KARAR TARİHİ: 09/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkilinin dava konusu aracı— tarihinde davalıdan satın ve teslim aldığını, aracın kısa süre sonra yolda kaldığını, davacıya aracın yenisi ile değiştirilme talebini ilettiği, — tarihinde bu talebin kabul gördüğünü, — içerisinde yeni araç verileceğinin beyan edildiği ancak yeni aracın kendilerine —günü teslim edildiğini, bu sürede piyasadan araç tedarik edilerek günlük işlerin başka firmalara yaptırıldığı bu nedenle uğranan zararın tazmininin gerektiğini belirterek — tarihinden aracın değiştirildiği tarih olan — tarihine kadar olan zarar için şimdilik—– tutarındaki maddi tazminatın davalılardan alınarak müvekkiline verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: müvekkili şirketin araçların satışı için aracılık yapan konumunda olduğundan pasif husumet ehliyetinin bulunmadığını, davacının satın almış olduğu — marka aracın, —Şirketi tarafından üretildiğini, ——- adında bir şirketinin bulunduğunu, müvekkili şirketin bu araçların satışına aracılık eden konumunda olduğu için davacının talep ettiği tazminat tutarı yönünden sorumluluğunun bulunmadığını, davanın muhatabının imalatçı firma olduğunu, bu nedenle öncelikle davaya pasif husumet yokluğu nedeniyle itirazda bulunduklarını, satım sözleşmelerinde malın ayıplı olması halinde alıcının sahip olduğu seçimlik hakların davacı tarafın iddia ettiği gibi TBK 475. maddesinde değil 227.maddesinde düzenlendiğini, TBK 227. Maddesinin alıcıya satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkân varsa satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme seçimlik haklarının tanındığını, davacıya en çabuk ve pratik yol olarak aracın tamir edilmesinin önerildiğini, ancak davacının aracın tamir edilmesi önerisini geri çevirerek aracın yenisinin verilmesini talep ettiğini, aracın ruhsat işlemlerinin iptali ve yeni aracın ruhsat işlemlerinin gerçekleştirilmesinin de biraz zaman aldığı, iade alınan araçtaki arızanın giderilmesi bir gün gibi kısa bir süre aldığı, davacının satın aldığı araçtaki sorunun gün içerisinde giderilebilecek iken davacının yenisi ile değişimi talebi nedeniyle sürecin uzadığını, davacının da bunu bilerek bu yolu tercih ettiğini, TBK’da seçimlik hakların yanında tazminat talep edilmesinin kusur sorumluluğuna tabi olduğunu, davacının talep ettiği tazminat yönünden müvekkili şirketin kusuru bulunmadığını, müvekkili şirketin aracı durumda olduğunu, üretici olmadığını, üretici firmanın sorumlu olduğunu, zarar görenin zararın artmaması için gerekli önlemleri alması gerektiğini, davacının zararını ispat etmesi gerektiği, faturaların tek başına ispata yeterli olmadığı, kiralama hizmetine ilişkin sözleşmelerin ve kiralama bedellerinin mahkemeye sunulması gerektiğini belirterek davanın reddini arz ve talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, hukuki niteliği itibari ile; ayıplı olduğu ileri sürülen aracın yenisi ile değiştirilmesine kadar olan süreçte dışarıdan hizmet alınması nedeniyle zararın tazmini talebine ilişkindir.
Her ne kadar davalı vekili husumet itirazında bulunmuş olsa da, satıcı ve üretici ayıptan birlikte sorumlu olduklarından, davalının bu yöndeki itirazlarının reddine karar verilmiştir. ——
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip deliller toplanmıştır.
Davacı yanın davalı yandan — tarihinde — plaka no.lu — model araç (çekici) satın aldığı, söz konusu aracın arızalı çıkması üzerine davacı yan tarafından davalı yan adına —- bedelli e-fatura düzenlenerek, aracın— davalı satıcı firmaya geri verildiği, davalı satıcı firmanın davacı firma adına düzenlediği — bedelli yeni bir aracın davacıya satışı yapıldığı, söz konusu—- plaka ile davacı firma adına araç tescil belgesi — trafiğe çıkışının yapıldığı, davalı —satıcı, davacı—- alıcı sıfatına haiz olduğu, somut olay bakımından ihtilaf konusu olan — davalı satıcı firma tarafından ayıplı olduğu kabul edilerek geri alındığı, yerine—- plaka nolu yeni bir araç verildiği tespit edilmiştir.
Dosya içerisine davalı tarafından sunulan fatura tarihleri — değerinde—– ağırlıklarda yük taşıma faturası tespit edilmiştir.
Davaya konu araç ve dosyaya sunulan belgeler ile davacı tarafça araç kiralama bedeli talep edilmekle aracın tamir süresinin ne kadar olabileceği, bu süreçte istenebilecek kiralama ücretinin tespiti ve ayrıca davacının talebinin değerlendirilmesi, tamir süresinde davacıya araç temin edilip edilmediği, sunulan kiralama faturaları uyarınca talepte bulunulup bulunulamayacağı hususlarında bilirkişi heyetinden 15/08/2019 tarihli rapor alınmıştır.
— tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davalı tarafın aracı geri iade alarak aracın ayıplı olduğunu kabul ettiği, davacının — tarihinde aldığı aracı —- tarihli iade faturası ile aracı geri verdiği, iade sürecinin — zamana yayıldığı, yeni/ikinci aracın ise tescil belgesinin —– tarihinde davacıya teslim edildiğini, diğer bir ifade ile davacının davalıdan aldığı römork çekicisi olan aracın arızalı olması sebebi ile piyasadan temin ettiği malları öz mal araç ile yaklaşık —- süre ile taşımaya alamadığı, sektörde yeni alınan ve ayıplı çıkan araçların satıcıya geri verilerek yeni araç ile değiştirildiği vakalar ile karşılaşıldığı, bu durumlarda değişim sürelerinin yaklaşık —- olduğu, bu süreyi aşan, örneğin somut olayda görüldüğü üzere yaklaşık—- teslim sürecinde araç satın alan firmanın piyasadan kiralık araç temin etmek suretiyle oluşan ekstra giderler sonucu oluşan mali külfet nedeniyle gider kalemlerini artırıcı unsurlar olduğu şeklinde değerlendirilmek sureti ile davacının ilk satın aldığı araçtaki ayıpla zarar arasındaki illiyet bağının bulunacağı, davacının satın aldığı ancak arızalı olması nedeniyle ayıplı olarak satıcı tarafından geri alınan aracın yerine yeni aracın — gibi uzun bir süre hizmete sokulamaması ile davacının kendi aracı yerine piyasadan kiralık araçları çalıştırma zorunda kaldığı, dolayısıyla davacıya ekstra giderler oluştuğunun kabulünün gerektiği, sektörel yönde ve işletme giderleri olarak değerlendirebileceğimiz ekstra kiralık araç seferlik hat maliyetleri yönünden —- tarihleri arasında davacının piyasadan temin ettiği araçlar için —-ödediği tespitleri kapsamında davacının uğramış olduğu zararı davalıdan talep etme hakkını doğacağının belirtildiği tespit edilmiştir.
Davalı yan tarafından sunulan —- yazdığı, aracın servis giriş kilometresinin —- olduğu, iş emri açılış tarihinin — tahmini teslim tarihinin ise —— olarak belirtildiği tespit edilmiştir.
— tarihli Bilirkişi Heyeti Raporunda özetle; Davacıya satılan ilk aracın güç grubunun motorunun —— gibi satışın hemen ardından çok erken dönemde arızalandığı, ilgili aracın bu nedenle fabrika çıkışı üretim kaynaklı olarak ayıplı olduğu, motor komponentinin aracın güç aktarma sisteminin en önemli parçası olduğu dikkate alındığında ayıbın niteliğinin önemli olduğunu, davalının davacıya onarımı önerdiği ancak davalının seçimlik hakları doğrultusunda aracın yenisi ile değiştirilmesini talep ettiği ve bunun davalı tarafından kabul gördüğü bu süreç içerisinde davacıya herhangi bir ikame araç sağlandığının dosya içerisinden tespit edilmediği, davacının aracın motorunun ve güç grubunun yenisi ile değiştirilmiş olsa idi motor numarasının da değişecek olması nedeni ile değişim ve tescil işlemleri dahil onarımın — günü gün sürebileceği, ancak yeni araç ile değişimin davalı tarafından kabul edildiği ve davalı yan her ne kadar araç yeniden tescilinin bir süreç alacağından bahsetmiş olsa da bu teslim/tescilin —- tarihinde gerçekleştiği ve bu temin sürecindeki uzama vb. süreçlerden doğacak olan maddi zararın davacıya yüklenemeyeceği, aracın onarımı veya yenisi ile değişimi hususundaki taraflar arasındaki ihtilaf nedeni ile aracın iade faturasının — tarihinde kesilebildiği, bu doğrultuda maddi zarar hesabı; —- üzere konu aracın ortalama muadillerinin günlük kira/ikame bedelinin — olarak hesaplandığı dikkate alınarak; ilk tescil— konu aracın ayıpsız yenisinin tescili arasındaki süre —– olarak hesaplandığı ve araç iade faturasının kesildiği tarih —- ayıpsız yenisinin tescili arasındaki — arasındaki —– olarak hesaplandığı, ancak davacının bu süre içerisinde ikame/muadil araç kiralamak yerine kendi inisiyatifi doğrultusunda ibraz ettiği faturalar ile ilgili taşıma işlerini —-karşılığında gerçekleştirdiği tespit edilmiştir.
Mahkememizce alınan kök ve ek rapora davalı tarafça itiraz edilmesi ve yeni bir heyetten rapor alınması talebinde bulunması üzerine mahkememizce yeni bit heyetten rapor alınmıştır.
—-tarihli Bilirkişi Heyeti Raporunda özetle; Benzer nitelikte bir aracın — itibariyle günlük —kira bedelinin, günlük yakıt ihtiyacı hariç olmak üzere;—– olarak hesaplandığı, tazminat hesabı yapılırken davacı tarafça yapılacak giderlerin de hesaplanması gerektiği, davacı şirketin beyanına göre —– bulunan inşaat demiri imalatını yapmakta olduğu fabrikaya hurda taşıdığı, davacının beyanı üzerine yapılan araştırmalar neticesinde, davaya konu aracın——-adresinden— gideceği karayolu mesafesinin —- olduğu, dava konusu aracın fabrika değerlerine göre, yüklü iken yakıt tüketimi—- olduğu,—– olduğu, kat edilen mesafenin —olduğu, araç boşken —-olduğu, tur başına motorin tüketiminin —- tarihleri arasında motorin fiyatının— olduğu, —- tarihinde—- olduğu, dava dilekçesinin ekinde bulunan toplam — açıklamalarına göre toplam —- taşıtıldığı, ayrıca—- faturada taşınan yükün kütlesi belirtilmeden -sefer yapıldığının belirtildiği, ülkemizde dava konusu aracın kantar basar ağırlığının maksimum — olduğu, dolayısıyla römorkun kütlesine göre bir seferde taşıyabileceği en fazla yük miktarının — aralığında değiştiği, ortalama taşıyabileceği yük miktarının — kabul edilmesi halinde, —tarihleri arasında — olduğundan bu tarihler arasında taşınan yük miktarı —- yapıldığı, ayrıca — eklenirse toplam—- yapılacağı, yukarıda tur başına motorin tüketimini — hesaplandığı, —- tarihleri arasında —- olduğu, bu tarihler arasında taşınan yük miktarı —– sefer yapıldığı, ayrıca — sefer yapılacağı, yukarıda tur başına motorin tüketimini — olarak hesaplandığı, —- olduğu, tüketim bedeli—- olacağı, toplam akaryakıt tüketim bedeli —– olarak hesaplandığı, dava konusu aracın bu taşıma esnasında —- arasında otoyolu kullanacağından toplamda —- ücreti ödeyeceği, — olduğu, — ayında —– geçiş ücreti vermediği, ayrıca dava konusu aracın her —- periyodik bakımına sokulması gerektiği, —– bakım masrafı yapılmadığı, eğer araç bu süre zarfında çalışmış olsaydı; yakıt tüketiminden dolayı —olmak üzere toplam —- masraf yapması gerektiği, ayrıca dava konusu aracı kullanacak olan sürücünün aylık personel gideri olacağı, —– olduğu, değişim süresi içerisinde—– olduğu, aracın değişiminin yapılmadığı süre içerisinde takdir ve hakkaniyet gözetilmesi yüce mahkemeye ait olmak üzere aracın sürücüsünün işverene olan maliyeti — olacak olup, bu masraf davacının aracı işletirken katlanması gereken masrafı olacağı, nakliye faturaları toplamının —-olduğu, dolayısıyla davacıya ödenecek tazminatın — olabileceğinin hesaplandığı, davacının kendi adına satış yapmakla zarardan sorumlu olduğu ve husumetin —- yöneltilmesi itirazının doğru olmadığı, davalının ayıplı mal için onarım yerine ayıpsız misliyle değiştirme hakkını seçmekte serbest olduğu, bu seçimin araç tedarikindeki gecikmeden çıkan zarar hesabında bir kusur/indirim unsuru olarak değerlendirilemeyeceği, —- üzerinden hesaplanan zarar için iki seçenekli tazminat hesabı yapıldığı, bunlardan hangisinin kabul edileceğinin — takdirinde olduğu; kira bedeli üzerinden hesap yapılırsa; benzer nitelikte bir aracın kaza tarihi itibariyle günlük kira bedelinin —– olduğu, nakliye faturaları üzerinden hesap yapılırsa;— olan taşıma bedelinden işletme masraflarını düşmek gerektiği, bu masrafların da—— olduğu belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı ile dava konusu ayıplı aracın iadesi ile ayıpsız yeni bir aracın verilmesine kadar geçen sürede davacının aldığı hizmetin bedeli talebi hakkında mahkememizce —- ayrı heyetten rapor alındığı, ilk heyetten alınan raporun hüküm kurmaya elverişli olmaması ve davalı tarafça da rapora itiraz edilmesi üzerine 2. Heyetten rapor alınmıştır. Uzman bilirkişilerden oluşan 2. Heyet bilirkişi raporunda davacının araç kiralama yoluna gitmesi ihtimali ve günlük ihtiyacı oldukça hizmet alması ihtimali ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Davacının yeni aracın teslimi için gereken süreye ilişkin bilgisi olmadığından somut olayda ihtiyacına göre hizmet alımı yoluna gittiği, mahkememizce somut olay değerlendirilerek bilirkişinin bu yönde yaptığı hesaplamanın dikkate alındığı, bilirkişi heyetinin davacının hizmet almakla yapmaktan kurtulduğu masrafların raporda bilimsel ve objektif nitelikte, mahkeme, taraf ve kanun yolu denetimine uygun ve hüküm kurmaya elverişli şekilde hesaplandığı, davalının aracın onarılmasının daha kısa süreli olacağını ancak davacının kabul etmediği savunmasının dinlenebilir olmadığı, zira davacının seçimlik hakkını aldığı malın ayıpsız olanıyla değiştirilmesi yönünde kullanmakta serbest olduğu, davacının ödediği — tutardan yapmaktan kurtulduğu — masrafın mahsubu ile ödediği hizmet bedelinden —– talep etmekte haklı olduğu anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜNE,
1—– tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Karar harcı 1.195,77 TL’den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 854,55 TL harcın mahsubu ile bakiye 341,22 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından dava açılırken peşin olarak yatırılan 35,90 TL başvuru, 854,55 TL peşin nispi harç olmak üzere toplam 890,45 TL’nin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 266,90 TL tebligat ve müzekkere gideri, 1.800,00 TL bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 2.066,90 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranları gözetilerek 723,62 TL’sinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan 2.250,00 TL bilirkişi ücretinin kabul ve ret oranları gözetilerek 1.462,27 TL’sinin davacı taraftan tahsili ile davalı tarafa ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T’deki esaslara göre belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T’deki esaslara göre belirlenen ve reddedilen miktarı geçmemek üzere 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda kararın taraflara tebliğinden 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/06/2022