Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/433 E. 2020/408 K. 17.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/433 Esas
KARAR NO: 2020/408
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 06/04/2018
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete ait; ————— aylarına ait ithalata ait alış faturaları, masraf faturaları ile ithalat beyannameleri, ———- aylarına ait satış irsaliyeleri ve satış faturaları, müvekkili şirketin de bağlı bulunduğu grup şirketlerden ————– bulunan gayrimenkulün depo olarak kullanılan iki müştemilatında muhafaza edilmekte olduğunu, ————— bu adreste yangın raporundan da görüleceğini, sebebi bilinmeyen bir şekilde yangın çıktığını, yangın bir süre sonra söndürülmüş olduğunu ancak müştemilatta bulunan evrakların ve belgelerin tamamen zayii olduğunu, yangın sebebiyle zayii olan, belge ve evraklar hakkında TTK82/7 maddesi uyarınca zayii belgesi verilmesini talep etme zaruretlerinin hasıl olduğunu, ——— ait İthalata ait alış faturaları ve masraf faturaları, ithalat beyannameleri, satış irsaliyeleri ve satış faturaları hakkında ttk 82/7 maddesi doğrultusunda zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibari ile
Dava; zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
TTK m. 82/7’de düzenlenen “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler yangın su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebi ve kanuni saklama süresi içinde Ziyaa uğrarsa tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” hükmü çerçevesinde davanın on beş günlük kesin süre içinde açıldığı anlaşıldı.
HMK m. 382/(1)-e-1’de ”ticari defterlerin zıyaı halinde belge verilmesi”nin çekişmesiz yargı işleri arasında sayıldığı; HMK m. 385/1’de ”çekişmesiz yargı işlerinde, niteliğine uygun düştüğü ölçüde, basit yargılama usulü uygulanır” şeklindeki amir hükmünü içerir.
213 sayılı VUK ile Tutulan defterlerle aynı kanunun üçüncü kısmında yazılı vesikaların saklanması zorunlu tutulmuştur (VUK.253) VUK’a göre tutulan defterler, işletmelerce tutulması zorunlu defterlerle diğer kanuni defterlerdir.
TTK’ da ise; İşletmelerin tutmaya mecbur oldukları defterlerle ihtiyari olarak tutmuş oldukları defterleri saklamakla yükümlü olmuştur. İşletmelerin yine işlemleriyle ilgili aldığı mektup, yazı telgraf, fatura, senet ve belge ve kâğıtlarla, ödemelerini gösteren belgeleri ve yazdığı mektup, yazı ve telgrafların kopyalarını ve sözleşmeleri, taahhüt ve kefalet v.s. teminat senetleri ve mahkeme ilamları gibi belgeleri düzenli bir şekilde dosya halinde saklamaları zorunlu tutulmuştur. (TTK.64/2)
6102 sayılı TTK’nın 82. Maddesi uyarınca; Defter tutmak mecburiyetinde bulunan kimse ve işletmeye devam eden halefleri defterleri son kayıt tarihinden ve saklanması mecburi olan diğer hesap ve kâğıtları tarihlerinden itibaren on yıl saklamaya mecburdurlar.
213 sayılı VUK’un 253. Maddesi uyarınca; Defter ve belgelerin, ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılı başından itibaren beş yıl süre ile saklanması öngörülmüştür.
TTK. 82/7 hükmünden yararlanabilmek için bir yandan defterlerin korunması amacıyla gerekli dikkat ve özeni göstermesi, diğer yandan da ziya uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmesi zorunludur.
Zayi belgesi talep edebilecek defterlerin noter tasdiklerinin yapılmış olması gerekmektedir, tasdiki zorunlu olup da, tasdik işlemleri notere yaptırılmamış defterler için zayi belgesi istenilemez.
—— gelen yazı cevabında, yangın raporunda yangının —- gerçekleştiği tutanak altına alınmıştır. davanın —————– açıldığı, davanın ——- hak düşürücü süre içimde açıldığı anlaşılmıştır.
Yangın raporunu incelediğimiz zaman “Yangına sebebiyet verecek somut bulguya rastlanılmadığı dolayı yangın çıkış sebebi tarafımızca’ tespit edilememiştir.” ifadesinde bulunulmuştur.
Tensip kararı doğrultusunda, dosyaya celbedilen ———-gönderilen cevap yazısı, zayi belgesi istemine konu edilen belgelerin basıldığı matbaa tarafından verilen cevap yazısı, ———-Noterliğinden gönderilen cevap yazısı ve davacı şirketin bağlı olduğu ————— gönderilen yazı cevapları ile dosya içeriğindeki tüm belge ve bilgiler üzerinde mahkememizce resen tayin edilen bilirkişi ———– vasıtasıyla inceleme yaptırılarak bilirkişiden rapor alınmıştır.
Mahkememizce alınan bilirkişi ek raporunda özetle; davacının talep ettiği belgeler ve defterler için zayi belgesi verilebileceği belirtilmiştir. Yapılan yargılama sonucunda toplanan bilgi ve belgeler ile yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda tanzim edilen rapor içeriği birlikte değerlendirildiğinde, davanın—— günlük hak düşürücü sürede açıldığı, zayii nedeniyle iptal edilmesi istenen belgelerin tacirin saklamakla yükümlü belgelerden olduğu mahkememizce denetlenerek hüküm kurulmaya elverişli kabul edilen bilirkişi ek raporu uyarınca da davacının talebine konu ettiği ve hüküm kısmında ayrıntılı yazılı olan belgelerin zayi edildikleri anlaşılmış olmakla, TTK 82/7 maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesi gerektiği sonucuna varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE,
1-Davacı şirkete ait ————- Aylara ait alış faturaları, satış faturaları, tahsilat makbuzları, tediye makbuzları, ihracata ait alış faturaları, masraf faturaları, ihracat beyannameleri, satış irsaliyeleri ve satış faturalarının çıkan yangında yanarak, ıslanarak ve islenerek bütünlüklerini kaybettikleri anlaşıldığından TTK’nin 82/7 . Maddesi uyarınca bu belgeler yönünden davacıya ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE,
2-Karar harcı 54,40 TL’den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 35,90 TL harçtan mahsubu ile eksik 18,50 TL harcın davacı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde, talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.21/09/2020