Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1404 E. 2020/763 K. 17.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/1404 Esas
KARAR NO : 2020/763

DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 23/11/2018
KARAR TARİHİ : 17/12/2020

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;müvekkili tarafindan ———– yevmiye no.lu ——— satışının yapılarak aynı tarihte teslim edilmiş olduğunu, sözleşmede davalı şirketin müvekkiline —— tarihinde ——olmak üzere toplamda 30.000,00 TL ödeme yapması gerekirken bu ödemenin yapılmamış olduğunu, davalının aracı aldıktan sonra trafikte kendi adına tescil yaptırmış olduğunu, söz konusu araca davalı şirketin 3. Kişilere olan borcu nedeniyle haciz konulmuş olduğunu, sözleşme hükümlerine uyulmadığı için yapılan sözleşmenin de hükümsüz kalmış olduğunu, bu nedenle müvekkilinin araç satışını iptal edilerek üzerine konulan haciz ve —– kaldırılmasını ve davalının kullanımındaki araç değer kaybı ve kullanım bedelini talep ettiklerini, ayrıca müvekkilinin daha fazla zarar etmemesi için aracın tedbiren trafikten men edilerek ——- çekilmesini arz ve talep etmiştirler.
SAVUNMA:
Davalı vekili yasal süresinden sonra sunduğu beyan (cevap) dilekçesinde özetle; Davalının cevap dilekçesi sunmadıkları görülmüştür.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, mülkiyetin saklı tutulması kaydıyla ticari araç satım sözleşmesi uyarınca araç satış bedelinin ödenmediği iddiasıyla sözleşmenin iptali,aracın teslimi ve araç değer kaybı ve kullanım bedelinin tazmini davasıdır.
Mahkememizce davaya konu —– plaka sayılı aracın üzerindeki tüm ——- Müdürlüğünden celp edilmiş olmakla, dosyamız içerisine alınmıştır.
Davalı şirketin sicil ———— celbedilmiştir.
Mülkiyetin saklı tutulması kaydıyla satış sözleşmesi ve tescil işlemi ilgili noterliklerden celbedilmiştir.
Davaya konu aracın mülkiyeti muhafaza kaydıyla satış sözleşmesinde ———– vade tarihli senetlere——-.Noterliğince düzenlenen ödememe protestoları dosya içerisindedir.
Mahkememizce davaya konu araca ilişkin kullanım bedeli ve değer kaybı talebine ilişkin olarak dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından tanzim edilen rapor incelenmekle; davaya konu araçta 1.983,33TLyıpranma oluşacağı ve 25.500,00TL araç kullanım bedeli talep edilebileceği görüş ve kanaatine varıldığı görülmektedir.
Davacı vekili —–tarihli celse de değer kaybı ve kullanım bedeli taleplerinden vazgeçmiş olup vekaletnamesinin incelenmesinde davadan feragate yetkisi bulunduğu görülmüştür.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendiğinde; Dava, mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışı yapılan araca ilişkin olarak sözleşmenin feshi, aracın davacı adına tescili ve araç değer kaybı ve kullanım bedelinin belirlenerek davacıya verilmesi istemine ilişkindir.
Kural olarak; Türk Medeni Kanunu’nun 764. Maddesi uyarınca başkasına devredilen bir malın mülkiyetinin saklı tutulması kaydı, ancak resmi şekilde yapılacak sözleşmenin devralanın yerleşim yeri —— kaydedilmesiyle geçerli olacağı; satıcının, alıcının sözleşmeye aykırı olarak borcunu yerine getirmemesi durumunda sözleşmeyi 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 259.maddesi ( mülga Borçlar Kanunu’nun 222. maddesi) uyarınca; sözleşmeyi feshetme hakkı bulunmaktadır—–
Taşınır malın mülkiyetinin devrini öngören mülkiyeti saklı tutma sözleşmesi TMK 764. maddesi gereğince noterde resmi şekilde yapılması ve alıcının yerleşim yeri — siciline tescili gerekmektedir. Mülkiyeti saklı tutma sözleşmesinin geçerli olması için bu iki koşulun da birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.
Mülkiyeti muhafaza sözleşmesi genel olarak, alıcıya teslim edilmiş olmasına rağmen, satılan şeyin mülkiyetini, belli bir şartın gerçekleşmesine kadar alıcıda saklı tutan bir sözleşme türü olup, taşınırlarda mülkiyetin intikalinin teslimle gerçekleşeceği kuralının bir istisnasıdır.
Somut dava bu kapsamda ele alındığında; taraflar arasında davaya konu aracın satışına ilişkin olarak Kartal –.Noterliği’nin — yevmiye nolu düzenleme şeklinde mülkiyetin saklı tutulması kaydıyla satış sözleşmesinin yapıldığı anlaşılmaktadır. Söz konusu sözleşme incelenmekle, Türk Medeni Kanunu’nun 764. Maddesinde öngörülen şekil şartlarını taşımakta olup, geçerli bir mülkiyeti muhafaza kaydıyla satış sözleşmesi mevcuttur.
Anılan sözleşmede yer alan hükümler irdelendiğinde; sözleşmede ”Satıcı tarafından yukarıda nitelikleri belirtilen — bu sözleşmede yazılı şartlarla yukarıdaki bedel karşılığında mülkiyeti saklı tutmak şartı ile karşı tarafa satıp teslim edilmiş,satış bedelinden arta kalan borcun bu senette belirtilen şekil ve şartlarla ödenmesi için alıcıya süre verilmiştir.Alıcı iş bu — taşıtını bedelinin tamamı ödeninceye kadar mülkiyet hakkı satıcı üzerinde saklı kalmak şartı ile sözleşmede yazılı bedel ve şartlarla satın almıştır.Satış bedelinden arta kalan borç bu sözleşmede belirtilen şekil ve şartlarda ödenecektir.Bu satış sözleşmesinden dolayı geri kalan borç için alıcı tarafından imzalanmak suretiyle aşağıda tutar ve ödeme günleri –senet verilmiştir.Bu sentlerden herhangi biri vadesinde ödenmediği takdirde borcun tamamı muaccel olacaktır.—— bedelli senetlerdir.” düzenlemesi yer almaktadır. İlgili hükümden de anlaşılacağı üzere, mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışı yapılan taşınır malın mülkiyeti teslim ile alıcı tarafa geçmemekte, şartlı bir geçiş söz konusu olmaktadır. İşbu davaya konu somut olayda da davaya konu aracın satış bedeline ilişkin düzenlenen iki adet emre yazılı senedin bedelinin ödenmesi halinde mülkiyet alıcıya geçecek şekilde taraflar anlaşmışlardır. Ancak, dosya kapsamından da anlaşılacağı üzere davalı taraf sözleşmede yer alan emre yazılı senet bedellerini ödememiş olmakla, söz konusu mülkiyetin geçişine ilişkin şartı ihlal etmiş durumdadır.
Anılan nedenelerle; Davaya konu aracı satın alan alıcı konumundaki işbu dosya davalısı tarafından anılan sözleşmede yer alan bedelin tamamının ödenmediği anlaşılmakla, mahkememizce ilgili sözleşme hükümleri gereğince — plaka sayılı aracın mülkiyetin muhafaza kaydı ile satışına ilişkin Kartal —Noterliği’nin — yevmiye nolu araç satış sözleşmesinin feshine, davacı tarafın değer kaybı ve kullanım bedeli talebi yönünden davanın feragat nedeniyle reddine, —- plaka sayılı aracın üzerindeki haciz, yakalama şerhlerinin kaldırılarak davacı … adına tesciline ve aracın davacıya teslimine, dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile,
1—– plaka sayılı aracın mülkiyetin saklı tutulması kaydı ile satışına ilişkin Kartal — Noterliğinin —– yevmiye numaralı araç satış sözleşmesinin FESHİNE,
2—– plaka sayılı aracın üzerindeki haciz, yakalama şerhlerinin kaldırılarak davacı ..—- TESCİLİNE ve aracın davacıya TESLİMİNE,
3-Değer kaybı ve kullanım bedeli talebi yönünden davanın feragat nedeniyle REDDİNE,
4-Karar harcı 2.049,30TL’den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 512,33 TL harcın mahsubu ile bakiye1.536,97 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından dava açılırken peşin olarak yatırılan 35,90 TL başvuru, 512,33 TL peşin nispi harç olmak üzere toplam 548,23TL’nin davalı taraftan tahsili ile davacı taraf ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 147,00TL tebligat ve müzekkere giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli ———esaslara göre belirlenen 4.500,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
HMK 345. Maddesi hükmü uyarınca greekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.