Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/1112 Esas
KARAR NO: 2021/102
DAVA: İtirazın İptali (Trampa Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/09/2018
KARAR TARİHİ: 16/02/2021
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Trampa Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketle ile davalı şirket arasında uzun yıllardın devam eden ticari bir ilişkinin bulunduğunu, taraflar arasında uzun süredir süregelen bu ilişki gereğince taraflar arasında yapılan görüşme neticesinde davalı şirket adına müvekkili şirketin ——- tutarında fiyat farkı faturası düzenlenmesi hususunda anlaşmaya varıldığını, söz konusu faturanın —— numarası ile düzenlendiğini, e-fatura portalı üzerinden davalı şirkete gönderildiğini, davalı şirketçe taraflar arasında fiyat farkı faturası düzenlenmesi hususunda anlaşmaya varıldığını, fatura bedelinin davalı tarafça ödenmediğini, fiyat farkı faturasının ödenmesi hususunda davalı şirkete —— numaralı ihtarnamesi ile cevap verildiğini, davalı tarafça aradaki anlaşmaya aykırı davranılarak fiyat farkı faturasına ilişkin ödeme yapılmadığını, davalı aleyhine ——– sayılı —- başlatıldığını, icra dosyasında davalı tarafça kısmi ödeme yapıldığını, davalı taraf aleyhine —— sayılı dosya üzerindentakip başlattıklarını, davalı tarafça söz konusu takibe itiraz edildiğini, takibin durduğunu, davalı borçlunun——— sayılı dosyası ile yapmış olduğu itirazın iptalini, takip konusu alacağın % 20’sinden aşağı olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: —— ihtarnamesi ile taraflar arasında bir mukatabat bulunmadığını, müvekkilinin davacı yana herhangi bir borcunun bulunmadığını, söz konusu faturanın da kabul edilmediğinin ifade edildiğini, taraflar arasında müvekkili şirket ürünlerinin davacı şirketçe satılması konusunda sözleşme imzalandığını, davacı şirketin müvekkili şirketin —– yürüttüğünü, ———- bölümler incelendiğinde davacının davalıdan alacaklı olmasının hayatın olağan akışına aykırı olacağını, müvekkili şirketin fiyat farkının doğmasına sebebiyet verecek bir bildirimde bulunulmamış olduğunu, bu nedenle davacının fiyat farkının doğmasına sebebiyet verecek bir bildirimde bulunulmamış olduğunu, bu nedenle davacının fiyat farkı faturaının hiçbir geçerli nedene dayanmamakta olduğunu, fiyat farkının doğması durumunda bu farkın para olarak değil ürün olarak ödeneceğinin açık olduğunu, bu sebeple davacının fiyat farkı faturası keserek ödeme talep etmesinin sözleşmeye aykırı olduğunu, bu sebeple davacının fiyat farkı faturası keserek ödeme talep etmesinin sözleşmeye aykırı olduğunu, sözleşmenin ——- başlıklı 5/H maddesinde şirket yazılı onayı olmayan hiçbir hizmet bedeli faturasını kabul etmeyeceğini ve ödemesini yapmayacağını, Distribütor, şirkete keseceği faturaları en geç 7 gün içinde şirkete teslim etmekle yükümlüğü olduğu şeklindeki hüküm uyarınca davacının bu süre içinde faturayı teslim etme yükümlülüğüne, dolayısıyla sözleşmeye aykırı davrandığını, sözleşmenin–sayfasında —– başlıklı bölümde—– maddesine göre dava dilekçesinde dayanmış olduğu ticari defter kayıtlarının incelenmesi talebini kabul etmediklerini, yalnızca davalı firmanın ticari defter kayıtlarının delil niteliğinde olduğunu, bu doğrultuda yapılacak incelemede davacının davalı yandan alacaklı olmadığının açıkça ortaya çıkacağını, davacı tarafından başlatılan ——— sayılı dosyasında tüm alacağın ödendiğini, söz konusu ödeme ile cari hesabın kapatıldığını, yapılan ödemeden sonra davacı ile herhangi bir ticari ilişkide bulunulmadığını, bu doğrultuda yapılacak defter ve cari hesap incelemelerinde davacının tüm alacağının ödendiğini, bu nedenlee müvekkili şirketten alacağının olmadığının görüleceğini, davanın reddini, davacının % 20’den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretini davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE :
Dava, hukuki niteliği itibari ile; İİK.nun 67.maddesinde düzenlenen itirazın iptali davasıdır.
—— takip dosyası getirtilmiş, incelenmesinde; davacı tarafça davalı aleyhine — alacağının tahsili amacıyla ———– alacağın tahsili için takip başlatıldığı, takip dosyasında ödeme emrinin tebliği ile davalının süresinde takibe, borca ve ferilerine itirazlarını bildirdiği, itiraz dilekçesinin davacı tarafa tebliğ edilmediği, mahkememizde açılan davanın süresinde olduğu tespit edilmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla, mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip, deliller toplanmıştır.
Mahkememizce taraf ticari defterlerinin incelenmesi ve davacının takip tarihi itibariyle davalıdan alacağının bulunup bulunmadığı varsa miktarının belirlenmesi açısından mali müşavir bilirkişiden rapor alınmıştır.
Mali müşavir bilirkişi—– kök raporunda özetle: davacı şirket ve davalı şirket tarafından ibraz edilen —— defterlerinden yevmiye defteri ve defter-i kebir defterlerinin elektronik ortamda tutulmuş oldukları, defterlerin HMK 222 uyarınca sahipleri lehine delil niteliğinin bulunduğu, davacı şirketçe davalı şirket adına düzenlenerek ticari defterlerinde davalı adına kayıt altına alınan, —- tarihli, fiyat farkı içerikli, ——faturanın davalı şirketin ticari defterlerinde—– tarihinde davacı şirket adına kayda alındığı, akabinde davalı şirketçe davacı şirket adına ——- tutarlı iade faturasının düzenlenerek kayda alınan fiyat farkının iade mahsubunun gerçekleştirildiği, davalı şirketçe davacı şirket adına düzenlenmiş bulunan işbu iade faturasının davalı şirket tarafından —— fatura tarihinde ticari defterlere kayıt edildiği ve davalı şirketin borcundan mahsup edildiği, bu kez davacı şirketçe tekrardan davalı şirket adına düzenlenerek ticari defterlerinde davalı şirket adına kayıt altına alınan, —- numaralı, fiyat farkı içerikli,—— düzenlendiği, akabinde davalı şirketçe davacı şirket adına——- tutarlı iade faturasının düzenlenerek kayda alınan fiyat farkının iade mahsubunun gerçekleştirildiği, davacı şirketin tekrar düzenleyerek davalı şirket aleyhine takip konusu yaptığı ——— tutarlı fiyat farkı faturasının ise davalı şirket ticari defter kayıtlarında kayıtlı bulunmadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin —- bendi uyarınca, davalı şirketin yazılı onayı olmayan hiçbir hizmet bedeli faturasını kabul etmediği ve ödemesini yapmayacağı kararlaştırılmış olup, davacının —– tarihinde düzenlediği ve süresinde itiraz edilmediği gerekçesiyle dava dilekçesinde ve beyan dilekçesinde itirazın iptali davası kapsamına aykırı bir şekilde talep konusu yaptığı —— tarihli bu faturaya ilişkin olarak davalı şirketçe kesilen iade faturasının davacı şirketçe kabul edilerek ticari defterlerinde kayıtlara alınmış bulunduğu, takdiri Mahkemeye ait olmak üzere; davacı şirketin tek taraflı olarak davalı şirket aleyhine fiyat farkı faturası düzenleyebilmesi şartlarının oluşup oluşmadığı, dolayısıyla takip dayanağı fiyat farkı faturası bedeline hak kazandığının ispata muhtaç olduğu belirtilmiştir.
Bilirkişi tarafından taraflar arasında fiyat farkına yönelik yazılı anlaşma olmadığı belirtilmiş ise de, taraflar arasında fiyat farkına yönelik daha önce uygulama olup olmadığı, dolayısıyla fiyat farkı faturalarının teamül haline gelmiş bir fiili uygulama olup olmadığı yönünde inceleme yapılmadığı anlaşılmakla tarafların —— yıllarına ait ticari defter ve kayıtları ile dayanak belgeleri üzerinde inceleme yapılarak ve tarafların itirazlarının değerlendirilmesi amacıyla mali müşavir bilirkişiden ek rapor alınmıştır.
Bilirkişiden alınan ek raporda özetle: taraflar arasında — Yılından başlayarak —- ortalarına kadar sürdürülen ticari ilişkide davacı şirketçe davalı şirket adına raporda listelenen— Farkı Faturasının düzenlenmiş olduğu, bunlardan —– adedinin davalı şirketçe kabul edilmeyerek iade faturası düzenlemek suretiyle davacı şirkete iade edildiği, diğerlerinin ise davalı şirket ticari defter kayıtlarına alındığı, davacı vekilince sunulan dekontların davacının düzenlediği fiyat farkı faturalarına ilişkin yapılan ödeme olmadığı, davalı şirketin davacı yanca daha önce düzenlenmiş fiyat farkı faturalarını davalı şirketin kabul ederek kayıtlara almış olması her bir fatura için taraflar arasında bir teamül oluştuğunu değil, icap/kabul sonucunu doğurduğu, nitekim davalı tarafından daha önce de kabul edilmeyen fiyat farkı faturaları mevcut olup, iade faturası düzenlemek suretiyle fiyat farkı faturaları iade edildiği ve iade faturaları davacı şirketçe kabul edilerek kayıtlara alındığı, davacı şirketçe daha önce düzenlenen ve davalı şirketçe kabul edilmiş olan fiyat farkı faturalarının bir teamül oluşturup oluşturmayacağı, davalı şirketin davacının tanzim ettiği benzer fiyat farkı faturalarını daha önce kabul etmiş olmasının, davacı şirketin tanzim edeceği her fiyat farkı faturasını kabul edeceği anlamına gelip gelmeyeceği hususları hukuki değerlendirmeyi gerektirmekte olup, mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir.
Davacı tarafından düzenlenen ve dava konusu olan fiyat farkı faturasının davalı tarafından bu faturanın düzenlenmesine sebep olan ve temel ilişki konusu olan mal satış faturasının, bu mal satış faturasının davacı tarafından kâr payı da gözetilerek 3.şahsa düzenlenen fatura, 3.şahıs tarafından davacıya varsa düzenlenen yansıtma faturası ve bu yansıtma faturası akabinde davalıya düzenlenen fiyat farkı faturasının paralel olup olmadığı, 3.şahıs tarafından düzenlenen yansıtma faturasının davacı tarafından ödenip ödenmediği veya cari hesapta mahsubunun yapılıp yapılmadığı, bu faturaların ve ilişkinin taraf defterlerinde incelenmesi, davacının düzenlediği fiyat farkı faturasının temelinin olup olmadığı hususunun incelenmesi için bilirkişiden 2. ek rapor alınmıştır.
Bilirkişiden alınan 2.ek raporda özetle: davacı şirketçe davalı şirket adına düzenlenen —– tarihli —— tutarlı fiyat farkı faturasının, davacı şirket müşterilerinin mağazalarında müşterilerine uyguladıkları iskontolu satışların davalı şirkete yansıtılması olarak düzenlenmiş bulunduğu, raporda belirtilen firmaların davacı şirketle olan ticari ilişkisine ait rapor ekine alınan —- görüleceği üzere, davacı şirketin müşterilerinin kendisine kesmiş olduğu iskonto/fiyat farkı faturalarını müşterilerinin cari hesap borçlarından mahsup etmek suretiyle ticari defterlerinde kaydetmiş olduğu, diğer bir ifadeyle müşterilerinin borçlarından indirmiş olduğu, davacı şirketin müşterilerinden yüklenmiş olduğu fiyat farklarını davalı şirkete yansıtıp yansıtamayacağı, ——– tutarlı fiyat farkı yansıtma fatura bedelini davalı şirketten talep edip edemeyeceği hususunun mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamından; taraflar arasında yazılı bir ——– alım/satımına dayalı ticari ilişki bulunduğu, işbu sözleşme kapsamında davacı şirketin davalı şirkete ait ürünlerin —— pazarlama, satış ve dağıtımını gerçekleştirdiği, taraflar arasında akdedilen bu sözleşmenin uygulamasından doğabilecek hesap uyuşmazlıklarının çözümünde davalı şirketin ticari defterleri ve bu defterlerindeki kayıtlarının ——- HMK.287 Md de sayılan tek taraflı kesin delil niteliğinde olduğu, tarafların arasındaki bu ticari ilişki nedeniyle davalı şirketçe davacı şirkete çok sayıda satış faturası düzenlendiği, düzenlenen bu faturalara istinaden davacı şirketçe davalı şirkete muhtelif tarih ve tutarlarda faturalar düzenlendiği ve ödemeler gerçekleştirildiği, taraflar arasındaki ihtilafa konu ve takip dayanağı yapılan fiyat farkı faturasının davacı şirketçe davalı şirkete aynı amaçla 3.kez kesilen fiyat farkı faturası olduğu, ilk iki faturanın davalı şirketçe ticari defterlere kaydedilerek akabinde iade faturası kesilmek suretiyle nötr hale getirildiği, takip ve dava konusu yapılan ——-tutarlı ve davacı şirket tarafından —- düzenlenen fiyat farkı faturasının ise davalı şirketçe ticari defterlere kaydedilmediği, sonuç olarak taraflar arasındaki uyuşmazlığın davacı tarafından düzenlenen fiyat farkı faturasının davalıdan tahsil edilip edilemeyeceği noktasında olduğu,
——— sayılı kararında; fiyat farkı faturasının talep edilebilmesi için taraflar arasında Sözleşme bulunması ya da teamül haline gelmiş fiili bir uygulamanın bulunması gerektiğinin belirtildiği,
Taraflar arasında fiyat farkı faturası düzenlenmesi hususunda yazılı bir sözleşme bulunmadığı, ancak ek raporda belirtildiği üzere taraflar arasında fiyat farkı faturası düzenlenmesine ilişkin bir teamül olduğu, davacı tarafça daha önce bir çok kez fiyat farkı faturası düzenlendiği ve davalı tarafça bu fiyat farkı faturalarına itiraz edilmeyerek defterlerine kaydedildiği,
Davacı vekili —– tarihli beyan dilekçesinde; davalıya ait ürünleri kendi müşterilerine sattıklarını, satış fiyatında davalı şirket tarafından indirime gidildiğinde satılan ürünlerde oluşan fiyat farkını, müşterileri davacıya yansıttığında, davacının da kendisine yansıtılan bu bedeli davalı şirkete faturalandırdığını, dava konusu fiyat farkı faturasının da bu kapsamda düzenlenen faturalardan biri olduğunu beyan ettiği, davalı vekilinin ise söz konusu fiyat farkı faturasının ispatlanamadığını, kök ve ek rapor doğrultusunda davanın reddini talep ettiği,
2. Ek raporda davacının müşterileriyle ilişkisi irdelenmiş ve bilirkişi tarafından raporda gösterilen davacı şirketin müşterilerinin kendisine kesmiş olduğu iskonto/fiyat farkı faturalarını müşterilerinin cari hesap borçlarından mahsup etmek suretiyle ticari defterlerinde kaydetmiş olduğu, diğer bir ifadeyle müşterilerinin borçlarından indirmiş olduğu, davacı şirketin müşterilerinden yüklenmiş olduğu fiyat farklarını davalı şirkete yansıttığı, taraflar arasında bu ilişkiye ilişkin bir teamül olduğu, davacının açıklanan nedenle davalıya dava konusu fiyat farkı faturasını düzenlediği, dolayısıyla davacının bu faturayı davalı şirkete yansıtmakta haklı olduğu anlaşılmakla takibe yönelik itirazın asıl alacak yönünden iptaline karar vermek gerektiği, her ne kadar davacı vekili işlemiş faiz talebinde bulunmuşsa da taraflar arasında temerrüt halini düzenleyen yazılı bir sözleşme ve/veya takip konusu alacağa ilişkin olarak takip öncesinde davalı yana keşide edilmiş hukuki nitelikli yazılı bir ihtara rastlanılmadığı gibi, iddia da edilmediği görülmekle, takip öncesi temerrüt oluşmadığından davacı şirketin takip öncesine ilişkin temerrüt faizi talep edemeyeceği anlaşıldığından işlemiş faiz talebinin reddine karar verildiği, söz konusu alacak fatura alacağı olsa da fiyat farkı faturasının talep edilip edilmeyeceği yargılamayı gerektirdiğinden davacı tarafın inkar tazminat talebinin reddine karar vermek gerektiği anlaşılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜNE,
1-Davalının —– esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile takibin —– asıl alacak üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık —— oranında ve değişen oranlarda avans faizi işletilmesine, işlemiş faiz talebinin reddine,
2-Davacı tarafın inkar tazminat talebinin reddine,
3-Karar harcı —- davacı tarafça peşin olarak yatırılan— peşin harç, —- tamamlama harcı olmak üzere toplam — harcın mahsubu ile bakiye ——— harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
4-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 35,90 TL başvurma harcı, 327,87 TL peşin harç, 44,40 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 408,17 TL harcın davalı taraftan tahsili ile davacı taraf ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 500,00 TL’nin kabul-red oranları gözetilerek 499,87 TL yargılama giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
6-Davalı tarafından yapılan 438,50 TL yargılama giderinin kabul-red oranları gözetilerek 0,12 TL’sinin davacı taraftan tahsili ile davalı tarafa ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T’deki esaslara göre belirlenen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T’deki esaslara göre belirlenen reddedilen miktarı geçmemek üzere 7,25 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-Dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/02/2021