Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/1397
KARAR NO : 2020/642
DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)-Tazminat
KARŞI DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 27/12/2017
KARŞI DAVA TARİHİ : 23/02/2018
KARAR TARİHİ : 18/11/2020
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)-Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA : Davacı – karşı davalı vekili asıl dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı ile arasında olan ticari ilişkisinde davalı tarafından ürün taleplerinin yazılı ve sözlü olarak müvekkiline iletildiğini, siparişlere uygun olarak paletlerin üretilerek davalıya sevk irsaliyesi ile birlikte teslim edildiğini ve ürün bedellerinin davalıya fatura edildiğini, müvekkilinin davalıya —– tarihine kadar olan dönemde teslim edilen paletler nedeniyle düzenlenen toplam —adet faturadan kaynaklanan —-alacağı bulunduğunu, fatura vadelerine göre muaccel olan—- adet fatura karşılığı —- alacağın tahsili için davalı hakkında——–dosyası ile takip başlatıldığını, davalı tarafından takibe haksız ve kötü niyetli olarak itiraz edildiğini ve takibin durduğunu, yine fatura vadelerine göre muaccel hale gelen — adet fatura karşılığı —– alacağın tahsili için de —– dosyası ile takip başlatıldığını, davalının bu takibe de itiraz ettiğini, bu icra dosyasının —- sayılı dosya ile birleştirildiğini ve alacaklarının ——dosyası üzerinden işlem gördüğünü, davalı tarafından ürünlerin veya faturaların kendilerine teslim edilmediği yönünde bir savunmalarının olmadığını belirterek davalının itirazının —– kısım yönünden iptaline, davalının %20’den aşağı olmamak üzere inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı – karşı davacı vekili asıl davaya cevap dilekçesinde özetle; açılan davanın haksız olduğunu, takip dosyasına dayanak yapılan faturaların ve faturalara konu edilen ürünlerin müvekkiline teslim ettiğini ispatlaması gerektiğini, davacının müvekkiline tedarik ettiği paletlerin ayıplı olduğunu, müvekkilinin —- paletler üzerinde gönderdiği ürünlerin —– paletlerde böceklenme ve böcek tespit edilmesi nedeniyle gümrüğe alınmadığını ve ürünler ile ayıplı paletlerin —- iade edildiğini, ürünlerin —– iade işlemleri için yapılan masrafların toplamı —-tutarında müvekkilinin davacıdan alacağı bulunduğunu, davacının müvekkilinden bir alacağı bulunmadığını , davacının bir alacağının tespit edilmesi halinde müvekkilinin mezkur alacağı ile takas- mahsup yapılarak itirazın iptali davasının reddini savunmuş, müvekkili lehine takiplere konu alacağın %20’sinden az olmamak üzere tazminata karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı – karşı davacı vekili karşı davasında özetle; müvekkilinin — ihraç edeceği ürünlerin davacı – karşı davalı şirketten ve dava dışı—–satın alınan paletler ile nakliye aracına yüklenerek —- gönderildiğini, ürünlerin —- açılan ——olduğunun görüldüğünü ve gümrüğe kabul edilmediğini, acil durum bildirimi ile —–iade edildiğini, paletlerdeki böceklenme nedeni ile ihracata konu malların müvekkili tarafından alıcısına teslim edilemediğini ve ihracatın gerçekleşmediğini, durumun davacı karşı davalı şirkete bildirildiğini, davacı firmanın ——masrafın yarısını karşılayacağını mail ile müvekkiline bildirdiğini, müvekkili tarafından hasarın tespiti için —– başvurulduğunu ve sigorta şirketi tarafından ekspertiz incelemesi yapıldığını, hasarın nakliyeden kaynaklanmadığının tespiti ile müvekkiline herhangi bir ödeme yapmadığını, gelen konteynerlerin —— açılması esnasında hazır bulunmaları için davacıya ihtarname gönderildiğini ve —— tarihlerinde davacı karşı davalı şirket yetkililerinin de hazır bulunduğu sırada konteynerlerin açıldığını ve paletlerin tek tek incelendiğini, ——- eksperinin ve böcek konusunda uzman kişinin de hazır bulunduklarını, —- yaptığı tespit neticesinde ürünlerin yurda girişine izin verilmediğini ve ürünlerin imha edilmesi gerektiğinin —– bildirildiğini, paletlerin imhasına karar verildiğinden imhadan önce——–dosyası ile keşfen inceleme yaptırılarak durum tespiti yapıldığını, davacının tedarik ettiği paletlerde çok sayıda iz, böcek larvasının tespit edildiğini, diğer palet tedarikçisinin paletlerinde herhangi bir böcek izine rastlanmadığını, davacının ayıplı paletlerden kaynaklanan zararın —– kısmını ödemeyi kabul ettiğini, davacı ile müvekkili arasında yapılan görüşmelerde bu ödemenin aylık —— olmak üzere toplam —– ödeneceği konusunda tarafların mutabık kaldığını, müvekkilinin davacı şirketten ödemeler karşılığında çek talep ettiğini, davacının —- tarihli email ile her ay için —– ödeme yapabileceğini bildirdiğini, daha sonra —–alınan rapora davacının itiraz ettiğini ve satın alma ile yapılan anlaşmayı mahkeme sonuçlanana kadar bekleme kararı aldıklarını müvekkiline bildirdiklerini, yapılan görüşmelerde davacının —– ödeyebileceğini müvekkiline teklif ettiğini, davacının uzlaşma talebinde samimi olmadığını, bu durumdan dolayı müvekkilinin toplamda —zararı olduğunu, davacıya gönderilen ihtarname ile—– zararın ödenmesinin talep edildiğini ancak davacının ödemeyi kabul etmediğini belirterek —— davacı karşı davalıdan tahsiline ve karşı davalının varsa — alacağının mezkur alacaklarından takas ve mahsubu sonucu bakiye ———– alacaklarının temerrüt tarihinden itibaren ——– avans faizi ile birlikte ve döviz alacaklarının ise dövize uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte fiili ödeme tarihindeki TL karşılığının davacı karşı davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı karşı davalı vekili karşı davaya cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin —– tarihinden itibaren — verdiği —– işaretleme izin belgesi tabir edilen izin belgesi ile —— ahşap palet üretimi yapan işletme olduğunu, dava konusu paletlerin —— tarafından belirtilen standartlarda——işlem uygulaması yapılarak üretildiğini, bu durumun paletler üzerinde ——- işaretlendiğini, müvekkilinin 10 yılı aşkın süredir davalı karşı davacının sipariş ettiği ebat ve nitelikte ahşap palet ürettiğini, taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmadığını, paletlerin ebat, kalınlık ve sair nitelikleri, davalı karşı davacı tarafından başlangıçta teknik resim olarak iletildiğini, sonrasında ise yıllarca sipariş üzerine üretilip teslim edildiğini, taraflar arasındaki ilişki eser sözleşmesine dayandığını, davalı karşı davacının hem paletleri teslim alırken eser sözleşmesinden kaynaklanan muayene ve ihbar yükümlülüğünü, hem de ihracatta ahşap ambalaj malzemesi kullananlar için Yönetmeliğin getirdiği özel sorumlulukları ifa ettiğini ispatlaması gerektiğini, yıllardır devam eden ilişkide davalı karşı davacıya binlerce ürün teslim edildiğini ancak bugüne kadar tek bir ayıp ihbarı olmadığını, müvekkilinin ayıba ilişkin sorumluluğunun olmadığını, ihracatta en son teslim alınan paletlerin kullanılması halinde bunlardaki ayıbın karşı davacının kendi delillerine göre teslim anında mutad bir inceleme ile belirlenebilir nitelikte açık ayıp olduğunu, teslimden itibaren makul sürede ayıp ihbarı yapılmadığını, müvekkiline sorumluluk yüklenmesinin söz konusu olmadığını, ihracatta en son alınan paletler yerine daha önce teslim alınıp depolarda bekletilen paletler kullanılmış ise bu defa ayıbın tesellümden önce oluştuğunun ve Yönetmeliğin ihracatçıya yüklediği özel sorumluluklara uyulduğunun ispat edilmesi gerekeceğini, davalı karşı davacıya teslim edilen paletlerin karantina koşullarında depolanmadığını, ormana yakın bir depoda bulundurulduğunu, başka ürünlerle bir arada tutulduğunu, ihracatta en yakın zamanda——işlem görmüş malzemelerin kullanılmadığını, eski tarihli——işlem görmüş malzemelerin hatta ikinci el olarak tabir edilen daha önce kullanılmış malzemelerin kullanıldığının anlaşıldığını, davalı karşı davacının uğradığını iddia ettiği zararı azaltmaya dönük tedbirler almadığını, aksine ihmalkar davranarak zararın olağanüstü büyümesine yol açtığını, her bir zarar kalemi ve miktarı ile iddia edilen eylem arasında illiyet bağı olup olmadığının tek tek ispatlanması gerektiğini, —–alınan rapora karşı itiraz edildiğini belirterek karşı davanın reddini savunmuştur.
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibari ile; İİK.nun 67.maddesinde düzenlenen itirazın iptali davasıdır. Karşı davada ise davalı karşı davacı, taraflar arasındaki ticari ilişkide karşı davalıdan satın alınan paletlerin ayıplı olması nedeniyle uğradığı zararın karşı davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Dava ve karşı dava yönünden dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin —– günlü ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş tarafların sulh olma imkanı bulunmadığından uyuşmazlık noktalarının tespiti ile tahkikat aşamasına geçilip deliller toplanarak taraf tanıkları dinlenmiş bilirkişi heyetinden rapor alınmak suretiyle sonuca gidilmiştir.
—–imha kararları uyarınca düzenlenen imha işlem dosyası,——-geri gelen eşya ithalat beyannameleri kapsamında paletlerin imhası için düzenlenen işlem dosyaları, —– kararları ve işlem dosyaları, dava dışı ——nezdinde düzenlenen sigorta dosyası,—— kayıtları getirtilerek dosya içine alınmıştır.
Asıl davaya konu edilen ——- takip dosyaları getirtilmiş, her iki takip dosyasında ödeme emirlerinin tebliği ile davalının takiplere süresinde itiraz ettiği itiraz dilekçelerinin davacı alacaklıya tebliğ edilmediği, mahkememizde açılan davanın süresinde olduğu görülmüştür.
Davacı her iki takip dosyası ile davalı hakkında başlattığı ilamsız icra takiplerinde faturalardan kaynaklanan vadesi gelmiş alacağının davalıdan tahsilini talep etmiş olup dayanak faturaların —- tarihleri arasında düzenlenen —- adet fatura olduğu, davacının ————-için takip başlattığı toplam tutarın —–olduğu, davacı alacaklı vekilinin —- sayılı takip dosyasında —- tarihi itibariyle talepte bulunarak dava konusu — takip dosyasının —– dosyası ile birleştirilmesini istediğ,i talep gibi işlem yapıldığı, davacının davasını iki takip dosyası için ———üzerinden harç yatırmak suretiyle bu tutar yönünden itirazın iptaline karar verilmesini taleple açtığı anlaşılmıştır. Asıl dava itirazın iptali davası olup her bir takip dosyası yönünden ayrı ayrı hüküm kurulması gerekeceğinden davacı vekilinden dava konusu miktar yönünden her bir takip dosyasındaki talebini açıklaması istenmiş, davacı vekili sunduğu —tarihli dilekçesinde–sayılı takip dosyasındaki —-fazla talepte bulunulduğunu belirterek bu takip dosyasındaki asıl alacak tutarının —- sayılı takip dosyasındaki tutarın —-olacak şekilde toplam —-yönünden davanın kabulünü talep ettiklerini bildirmiştir.
Davalı yan cevap ve karşı dava dilekçesinde öncelikle takibe konu fatura içeriklerinin teslim edildiğini ispat yükünün davacı tarafta olduğunu, davacının tedarik ettiği paletlerin ayıplı olduğunu, bu yüzden —- üzerinde gönderilen ürünlerin —– böceklenme olması ve böcek tespiti ile “acil durum bildirimi”ile gümrüğe alınmayıp, ürünlerin ve paletlerin —— iade edildiğini, bu yüzden zarara uğradığını, davacı karşı davalının zarar taleplerini karşılamadığını, davacının bir alacağının bulunmadığını, alacağın tespiti halinde ise takas mahsup talepleri olduğunu bildirmiş, karşı davasında da cevap dilekçesinde takas mahsuba konu ettiği zararın davalıdan tahsili talebinde bulunmuştur.
Davacı-karşı davalı vekili asıl davaya konu faturalar içeriği paletler ile karşı davaya konu edilen paletlerin aynı paletler olmadığını, asıl davaya konu paletler için davalının bir ayıp iddiası bulunmadığını, taraflar arasında yazılı bir sözleşme olmamakla birlikte —– aşkın bir zamandır devam eden ticari ilişkide davalının başlangıçta bildirdiği ebat, kalınlık ve nitelikteki ahşap paletlerin üretilip davalıya teslim edildiğini, aralarındaki ilişkinin eser sözleşmesi olduğunu, ticari satış olarak kabul edilse dahi durumun değişmeyeceğini, muayene ve ihbar sürelerine uyulmadığını, ayrıca ihracatta kullanılan ahşap ambalaj malzemeler için getirilen yönetmelikteki sorumlulukların yerine getirildiğinin de karşı davacı tarafça ispatlanması gerektiğini, davalının karşı davasında ayıplı ürün bedellerini değil, ayıplı paletlerin kullanılması nedeniyle oluşan zararını talep ettiğini, bu durumda bilirkişi raporlarında böcek izine rastlanmadığı belirtilen —- no.lu konteyner için talepte bulunamayacağını, — tarihli ilk ihracat sonrası — duyuru yapıldığı halde bundan——-ihracat yapıp, paletlerin muayene edilmemesi karşısında zararın artmasına neden olunduğunu buna davalı karşı davacının katlanması gerektiğini, —— teslim edilen ahşap paletlerin teslim alan tarafından uygun karantina koşullarında muhafaza edilmesi halinde canlı organizma barındırmasının söz konusu olamayacağını ileri sürmüş, davalı karşı davacı ise, davacı şirketin uzun zamandır kendisi için palet ürettiğini, hemen hemen hergün sipariş verilip günlük —— yapıldığını, paletlerin bekletilmeden kullanıldığını, depolama yapılmadığını, karşı davalının ürettiği paletlere usulüne uygun—–işlem yapıldığını gösteren tek şeyin paletlerde bulunması gereken ——- olup gönderilen paletlerde bu işaretin bulunduğunu, öncelikle bu işaretin olup olmadığının kontrolünden sonra olağan kontrolün yapıldığını, paletlerde böcek olup olmadığının olağan bir inceleme ile tespit edilemeyeceğini, durumun ortaya çıkması ile davacı/karşı davalıya bildirim yapıldığını, önce zararın karşılanacağının söylendiğini, ——- yapılan iadenin konteynerlerdeki paletlerde böcek tespit edilmesine dayalı olduğunu, açılmadan iade edilen konteynerler nedeniyle uğranılan zararında ayıplı paletlerden dolayı uğranılan zarar kapsamında olduğunu, —– tarafından bazı paletlerde böceklenme olduğu bildiriminin —- tarihinde e-mail ile yapıldığını, ——- tarihi itibariyle bu durumdan haberdar olmadıklarını, yapılan bildirimden davacı/karşı davalının derhal telefon ve e-mail ile bilgilendirildiğini, son konteynerin — tarihinde yola çıktığını, —-tarihi itibariyle son 6 konteynerin yolda olduğunu, bu yüzden müdahale edilemediğini, —- tarafından ancak 5 konteynerdeki ürünlerin paletlerden ayrılarak ürünlerin tesliminin sağlanabildiğini, paletlerin ülkeye girişine izin verilmediğinden bir konteyner ile iade edildiklerini, bu olay nedeniyle ihracata konu malların alıcısına teslim edilemediğini, ihracatın gerçekleşmediğini, davacı-karşı davalı şirket yetkililerinin de hazır olduğu esnada gelen konteynerlerin açılıp tüm paletlerin indirilerek —— yetkilileri ve sigorta eksperleri ile böcek uzmanlarının katılımı ile inceleme yapılıp rapor düzenlendiğini,—- tarafından —- paletlerin ayrılarak paletlerin —- edilerek imhası hususunda yazı gönderildiğini, ——– dosyasında alınan rapor ile böceklenmenin davacı-karşı davalının tedarik ettiği paletlerde olduğu,———- tespit edildiği, böceklenmenin paletlerde——işlemin yapılmamış olması veya yetersiz yapılmasından kaynaklandığı hususlarının tespit edildiğini, karşı davalı ile yapılan görüşmelerde zararın —- kısmının karşılanacağı taahhüt edilerek, palet alışverişinin sürdürüldüğünü ancak ödeme yapılmadığını beyan etmiştir.
Ön inceleme duruşmasında uyuşmazlık noktalarının tespiti aşamasında sorulan sorular üzerine davalı-karşı davacı vekili ——– tarihli dilekçesinde, taraflar arasındaki ticari ilişkinin başında talep edilen palet ölçülerinin davacı tarafa bildirildiğini, davacının bu ölçülere göre palet üretip gönderdiğini, palet ihtiyacına göre davacının daha önceden hazırladığı paletleri de gönderebildiğini beyan etmiş, ayıp iddiasına konu ettiği paletlere ilişkin —–adet fatura ve dayanak sevk irsaliyelerini de sunmuştur. Sunduğu bu fatura ve sevk irsaliyelerinin asıl davaya konu faturalardan farklı olduğu tespit edilmiş, davacının kendi davasına konu ettiği fatura içeriği paletlerin davalı şirket çalışanları tarafından teslim alındığı da davalı/karşı davacı vekilince sunulan —– tarihli dilekçe ile beyan edilmiştir.
Asıl davada asıl davanın konusunu oluşturan iki adet takip dosyası dayanağı fatura içeriklerinin davalı tarafça teslim alındığının uyuşmazlık konusu olmadığı ( davalı karşı davacı vekilinin —— tarihli dilekçesindeki beyanı uyarınca) gözetilerek asıl davanın konusunu oluşturan takip dosyalarına konu faturalar nedeniyle davacının takip tarihi itibariyle davalıdan bu faturalar nedeniyle alacaklı olup olmadığının ve alacaklı ise miktarının tespiti, davalı karşı davacı vekili tarafından sunulan cevap ve karşı dava dilekçesi ile —– tarihli dilekçe ekinde yer alan fatura ve sevk irsaliyesi içeriği ürünlerin ayıplı olduğu ileri sürülerek karşı dava açıldığı gözetilmek suretiyle ayıp iddialarının toplanan tüm deliller ile birlikte değerlendirilmesi, ayıp söz konusu ise açık / gizli ayıp olup olmadığının saptanması, ayıp iddiaları hakkında her iki tarafın ileri sürdüğü iddia ve savunmaların tek tek karşılanarak karşı davada karşı davacının taleplerinin değerlendirilmesi ve aynı zamanda asıl davaya yönelik olarak davalı karşı davacının takas-mahsup savunması göz önünde bulundurularak her iki tarafın —– yıllarına ait ticari defter ve dayanak kayıtları üzerinde inceleme yapılmak suretiyle rapor hazırlanması için dosya mali müşavir, entomolog, orman endüstri mühendisi, uzak yol kaptanı ve hesap uzmanından oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, —- tarihli ayrık rapor ile —–tarihli ek rapor alınmıştır. Alınan kök ve ayrık raporlarda taraflar arasında devam eden cari hesap ilişkisinde davalının davacıdan palet ürünü satın alarak ödemeler yaptığı, davacının —-alacaklı görünmekte olup bu tutarın takibe konu —- faturadan kaynaklı olduğu belirlenmiş, bunun yanısıra davalı karşı davacının ihraç konusu ürünler için —– toplamda —–ödeme yaptığı, bu ödemleerin terminal bedeli, liman hizmetleri , ardiye, yurt dışı liman nakliye, navlun, demuraj araç bekleme için olup tüm faturaların rapora eklendiği ayrıca davalı/karşı davacı tarafça dava konusu olay için —— liman bekleme ücreti olarak da—-ödeme yaptığı, ayıplı paletlerin imhası için —-iadeye ilişkin gümrük ve kimyahane tahlil fumigasyon işlemleri için —-olmak üzere toplamda —-harcama yaptığı, nakliye fatura bedellerinin piyasa koşullarıyla uyumlu olduğu aynı şekilde —— ardiye sürelerinin navlun ücreti ve navlunun cüzzi sayılan diğer kalemlerinde normal ve piyasa koşullarına uyumlu olduğu, ürünlerin kabul edilmemesi üzerine gümrüklerde bekleyen yükün bu beklemelerinde yükün sorunlu olduğuda gözönünde bulundurulduğunda davalı/karşı davacının sorumlu tutulamayacağı, bu sürelerin normal kabul edilmesi gerektiği ifade edilmiştir.—– bilirkişinin ayrık görüşü yalnızca böcek tespit edilen paletlerin davalı tarafça uygun depolama koşullarında saklanmaksızın kullanılan paletler olduğuna yönelik davacı iddiasına ilişkin olup eğer paletler depolanmadan geldiği gibi kullanılıyor ise davacı/karşı davalının sorumlu olacağı, aksi halde sorumlu tutulamayacağına yönelik olup bu hususun mahkememizin taktirine ait olduğu belirtilmiştir.
İki tarafın itirazlarının karşılanması bakımından alınan ek raporda bilirkişi heyeti, raporun değerlendirme kısmında “Tarafımıza iletilen fotoğraflar esas alınarak yapılan incelemeler sonucunda paletlerde ölü olarak ele geçen—– ait böceklerin ——–olduğu tarafımızdan teşhis edilmiştir. Her iki tür de odunda zarar yapan böcek türleridir. ———- türlerinin her ikisinin de çok yıllık generasyona sahip olduğu ve yaşam döngülerinin 2-3 yıl olduğu bilinmektedir. Tüm raporlarda belirtilen ve sadece—- damgalı paletlerde tespit edilen ———- açtıkları galeriler, tür bazında tespit edilen —— varlığı ve tüm bunlara ait yaşam döngüleri tarafımızdan değerlendirilmiştir. İncelemeler sonucunda bu biyolojik döngüler dikkate alındığında gerek ergin böcekler gerek larvaların ahşap paletlerde bulunması belirtilen yönetmelik hükümleri çerçevesinde uygun ya da yeterli——işlem yapılmadığı kanaati oluşturmuştur.
Bu böceklere ait larvaların gelişimleri kabuk altında odun kısmında gerçekleşir.—- kabuk altında odun kısmında geçirirler. ———– paletlerde ölü olarak ele geçmiştir. Bu böceklerin yaşam döngüleri dikkate alındığında bu böceklerin ağaçlara ve oduna girişleri ——yılına denk geldiği anlaşılmaktadır. Tarafımıza söz konusu ayıbın açık mı ve gizli mi olduğu sorulmuştur. Söz konusu ayıp alıcı tarafından ilk inceleme ile fark edilebilecek bir ayıp olmadığı, dolayısıyla dava konusunu oluşturan böcek hasarının zamanla ortaya çıkacağından ayıbın gizli olduğu söylenebilir. Bu durumun palet üretimi sırasında —————— kapsamında uygun ya da yeterli——işlem yapılmadığından odun içindeki böceklere ait yumurta, larva ve erginlerin imha edilememesinden kaynaklandığı ortaya çıkmaktadır. Özetle söz konusu ayıbın gizli olduğu söylenebilir, takdir yüce mahkemenindir.
Paletlerdeki ayıbın palet üretimi sırasında ———– kapsamında uygun ya da yeterli—–işlem yapılmadığından odun içindeki böceklere ait yumurta, larva ve erginlerin imha edilememesinden kaynaklandığı, bu sebeple söz konusu ayıbın gizli olduğu dikkate alındığında, —- firması yetkilileri tarafından yapılan incelemelerde bu ayıbın ortaya çıkarılmasının mümkün olmadığı düşünülmektedir. Bu çerçevede —— firmasının paletleri denetleme ve inceleme yükümlülüğünü yerine getirmiş sayılacağı kanaatine varılmaktadır.
———– olduğu ileri sürülen paletlerin hangi tarihte teslim alındığı, depeolama ve saklama koşullarında ilgili yönetmeliklere uygun hareket edilip edilmediği hangi takvim ve periyotta kullanıldığının belli olmadığını ileri sürmüş haricen edindikleri bilgilere göre paletlerin karantina koşullarında depolanmadığı bilgisine ulaştıklarını beyan etmiştir. Taraflar arasındaki ticari ilişki — yıldan fazla süredir devam etmektedir. Eğer dava konusu taşımalarda —–tarafından —- ——– ayından önce teslim edilen paletler kullanıldı ise ve bu palaetler iddia edildiği üzere uygun karantina koşullarında depolanmadı ise bu durmda—————sorumluluğundan bahsedilemeyecektir.
——— nerede ise günlük alındığını depolanmadığını —- alınan paletlere ilişkin —– sevk irsaliyesini alınan paletlerin sıklıkları bakımından sunmuştur.
Dosyada bulunan deliller değerlendirildiğinde,—– firmasının paletleri uygun olmayan koşullarda depolayarak kullandığı iddiasının ispatlanamadığı, bu sebeple——– kayıplardan dolayı sorumlu olduğu kanaatine varılmaktadır.
Dosya içerisinde bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesi ve yukarıda yapılan tespitler ve yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılan değerlendirmeler sonucu;
Dava konusu ayıbın alıcı tarafından ilk inceleme ile fark edilebilecek bir ayıp olmadığı, dolayısıyla dava konusunu oluşturan böcek hasarının zamanla ortaya çıkacağından ayıbın gizli olduğu, bu durumun palet üretimi sırasında ———– kapsamında uygun ya da yeterli—–işlem yapılmadığından odun içindeki böceklere ait yumurta, larva ve erginlerin imha edilememesinden kaynaklandığı,
Paletlerdeki ayıbın palet üretimi sırasında———— kapsamında uygun ya da yeterli——işlem yapılmadığından odun içindeki böceklere ait yumurta, larva ve erginlerin imha edilememesinden kaynaklandığı, bu sebeple söz konusu ayıbın gizli olduğu dikkate alındığında, —– yetkilileri tarafından yapılan incelemelerde bu ayıbın ortaya çıkarılmasının mümkün olmadığı, bu çerçevede —– paletleri denetleme ve inceleme yükümlülüğünü yerine getirmiş sayılacağı,
—– firmasının paletleri uygun olmayan koşullarda depolayarak kullandığı iddiasının ispatlanamadığı, bu sebeple ———- kayıplardan dolayı sorumlu olduğu sonuç ve kanaatimize vardığımızı sayın Mahkemenin takdirine arz ederiz”denilmiştir.
Yapılan yargılama toplanan deliller ve alınan bilirkişi heyeti raporlarıyla asıl davanın konusunu teşkil eden —- adet icra takibine dayanak —– adet fatura içeriği malın davalı tarafça teslim alındığı, bunun davalının da kabulünde olduğu, taraflar arasında devam eden palet alım satımına dayalı ticari ilişki nedeniyle davacının davalı ödemeleri düşüldükten sonra takip konusu faturalardan kaynaklı olarak —-tutarında alacaklı olduğu, itirazın iptali davasına konu edilen faturaların içeriği paletler yönünden herhangi bir ayıp iddiası da ileri sürülmediği, borcun ödendiğine ilişkin bir delil, belge sunulmadığı, davacının takip tarihi itibariyle davalıdan —– ayrı takip dosyası nedeniyle toplamda —–talepte bulunabileceği kabul edilerek asıl davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmış, asıl davaya konu alacağın likid ve davalının dava konusu miktar yönünden itirazında haksız oluşu gözönünde bulundurularak davalının inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmiştir.
Karşı davanın konusu olan paletler ise karşı davalı tarafça karşı davacıya ——— tarihleri arasında düzenlenen faturalar uyarınca satışı yapılan paletler olup karşı davalı bu paletleri —– tarihleri arasında yaptığı ihracatlarda kullandığını beyan etmektedir. Dosyaya sunulan ———– tarihli olup bu bildirimde sevkiyatta potansiyel karantina zararlısı bulunduğu ifade edilmiştir. Aynı —— ——— tarihli acil durum bildirimleri de düzenlenmiş ve böcek tespitleri dile getirtilmiştir. İlk acil durum bildirimine konu ihracat faturası —— tarihli olup davalının müşterisine hitaben düzenlediği faturada geçen satın alma sipariş noları ile konteyner noları belirtilerek —- tespiti yapılmıştır. Davalı /karşı davacı vekili bu acil durum bildirisinin kendilerine —- tarihli e-mail ile bildirildiğini belirtmiş, davacı/karşı davalı taraf ise davalı/karşı davacının bu durumdan —- haberdar olduğunu buna rağmen gerekli önlemi almadan diğer konteynerleri de göndererek zararın artmasına neden olduğunu savunmuştur. Dosyaya sunulan — tarihli e-mailin konusu—– tarihli acil durum bildirimine konu konteynerler olup durumun davalı/karşı davacı tarafça daha önce öğrenildiğine ilişkin dosyaya sunulan hiçbir delil bulunmadığından ve davalı karşı davacının müşterisine düzenlediği son faturanın tarihinin ise ——— durumu öğrenmesinden önceye ait olduğundan davacı/karşı davalının zararın diğer tarafça artmasına neden olunduğu iddiası yerinde görülmemiştir.
Yine dosya kapsamında dinlenen tanıklarca davacı/karşı davalı tarafça davalı/karşı davacının bildirdiği depoya kapalı kasa araçla paletlerin götürüldüğü, ——indirilip davalı firma çalışanlarınca adet olarak ve bir sıkıntısı olup olmadığına yönelik olarak incelendiği, kış aylarında günlük ortalama —— yaz aylarında ortalama —— yapıldığı, davalı/karşı davacı firmanın sürekli ihracat yapması aynı zamanda yurt içi sevkiyatta yapması nedeniyle günlük palet alımı yapıldıı, sevkiyatın yoğun olması nedeniyle paletlerin depolanmasının söz konusu olmadığı, aynı gün içinde sevkiyatlarda kullanıldığı ifade edilmiş, davacı/karşı davalının böceklenme tespit edilen paletlerin diğer tarfaça uygun olmayan koşularda depolarda bekletildiği, gerekli saklama koşullarının sağlanmadığı yönündeki iddiası da sübut bulmamış, davalı/karşı davacının satın aldığı paletleri bekletmeden kullandığı sonucuna varılmıştır.
Davaya konu paletler üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi ile ayıbın alıcı tarafından ilk inceleme ile fark edilebilecek bir ayıp olmadığı dolayısıyla dava konusunu oluşturan böcek hasarının zamanla ortaya çıkacağı, ayıbın gizli olduğu bu durumun palet üretimi sırasında ——–kapsamında uygun ya da yeterli——işlem yapılmadığından odun içindeki böceklere ait yumurta, larva ve erginlerin imha edilememesinden kaynaklandığı belirtilmiş, dinlenen tanıklarda, paletlerin teslimi sırasında davalı/karşı davacı çalışanlarınca olağan kontrollerin yapıldığını, uygun olmayan paletlerin iade edildiğini, önce paletlerdeki damgaya bakıldığını, fiziki ayıp olup olmadığı, budak olup olmadığının incelendiğini, davaya konu paletlerde de aynı yönde incelemenin yapıldığını ifade etmişler, davalı/karşı davacının teslim edilen paletler üzerinde daha önce satın aldığı diğer paletlere uyguladığı şekilde olağan muayeneyi yaptığı, esasen paletlerdeki ayıbın olağan bir muayene ile tespit edilemeyecek türde gizli ayıp niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.
Davalı/karşı davacı yan paletlerdeki böceklenmeyi öğrendikten sonra davacı/karşı davalıya durumu bildirmiş ve tarafların bir araya gelerek zararın giderilmesi hususunda toplantı yaptıkları, ancak anlaşma sağlanamadığı da tanık beyanları ile sabit olup bu durumda davalı/karşı davacının muayene ve ihbar yükümlülüğünü yerine getirdiği de mahkememizce kabul edilmiştir.
Davacı/karşı davalı vekili bilirkişi ek raporuna itirazında paletlerin teslim alınma tarihini ispat yükünün karşı tarafta olduğunu,—— ihracatta en yakın zamanda——işlem uygulaması ve ———- yapılmış ahşap ambalaj malzemesinin kullanılmasının zorunlu olduğunu, bu yükümlülüğe uyulduğunun ispatı için ihracatçının—–işlem tarihi ile teslim alma tarihini ispat etmesi gerektiğini, bunun tanık ve benzeri takdiri delillerle değil, yönetmelikte açıkça düzenlenen belgeler ile yapılması gereken bir ispat olduğunu, öncelikle “izlenebilirlik işareti”diye ifade edilen, —— ——- işaretlemesi yapılmış olan ahşap ambalaj malzemelerde; fırın numarası, parti numarası ve—–işlem uygulamasının yapıldığı tarihi yıl olarak gösteren Ek 1’de belirtilen işaret”olarak tanımlanan izlenebilirlik işaretinin, yönetmeliğin ihracatçıların sorumluluğunu düzenleyen 15/a maddesi ile birlikte değerlendirilmesi sonucu ahşap ambalaj malzemelerini ihracatta kullanacak firmaların öncelikle—–işlemin yapıldığı tarihi gösteren izlenebilirlik işaretlerini taşıyıp taşımadığını, ayrıca üzerinde——işlem tarihi, çeşidi, ebadı, miktarı, parti numarası yer alan—–işlem çıktıları ile çıktılar üzerindeki bu bilgilerin açıklama olarak yazıldığı fatura veya irsaliye belgelerini kontrol etmek, bu belgeleri —– yıl saklamak, belgeler arasında uyum olup olmadığını karşılaştırıp uyumsuzluk varsa malzemeleri kabul etmemek yükümlülüğünde olduğunu, davalı/karşı davacının olayda paletlerin—–işlem tarihi ile teslim alma tarihini bu düzenlemelere uygun belge ve bilgilerle ispat edemediğini, izlenebilirlik işareti gibi işaretlerle——–işlem çıktısı gibi belgeler arasında uyum olup olmadığını kontrol ettiğini de gösteremediğini ileri sürmüştür. Davacı/karşı davalının belirttiği —————- ile davacı/karşı davalı vekilinin belirttiği gibi izlenebilirlik işaretinin tanımı yapılmıştır. Aynı yönetmeliğin 15.maddesinde ise ahşap ambalaj malzemesi tedarikçileri ve kullanıcılarının sorumluluklarını düzenlemiştir. Bu maddenin ( d )bendinde ahşap ambalaj malzemeleri tedarikçileri ile kullanıcılarının ihracatta en yakın zamanda —– uygulaması, —— ve izlenebilirlik işaretlemesi yapılmış ahşap malzeme kullanacakları kabul edilmiştir. Ancak bu düzenlemelerin yer aldığı ———– tarihinde yürürlüğe gireceğini ve yürürlükte olan——– yayınlanan yönetmeliğin yürürlükten kaldırıldığı belirtilmiştir.
Somut olayda uygulanması gereken, —– yayımlanan ve yayımı tarihinde — ay sonra yani —– ayında yürürlüğe giren aynı isimdeki yönetmelik hükümleri incelendiğinde 4.maddesinde yine tanımların yer aldığı ancak ———- tanımına yer verilmediği, 15. maddede de ahşap ambalaj malzemesi tedarikçi ve kullanıcılarının sorumluluklarının düzenlendiği ve bu maddede ahşap ambalaj malzemesi kullanıcılarının ihracatta bu yönetmelik hükümlerine göre ——-yapılmış ahşap ambalaj malzemesi kullanmakla sorumlu olduklarının belirtildiği dolayısıyla davalı/karşı davacı yönünden —— aykırı bir uygulama yapılmadığı anlaşılmış, karşı davada karşı davacının karşı davalıdan satın alıp kullandığı paletlerin gizli ayıplı olduğu, karşı davacının durumu öğrenmesi üzerine karşı davalıyı haberdar ettiği, zararlarının karşılanmasını talep ettiği, bu konuda yapılan görüşmelerden olumlu sonuç alınamaması üzerine mahkememizdeki davanın açıldığı, karşı davacının uğradığını belirttiği zarar kalemlerinin piyasa rayiçlerine uygun olduğu ve zararını davacı/karşı davalıdan talep edebileceği, mahkememizce karşı davanın da kabulü gerektiği sonucuna varılmış, davalı/karşı davacı tarafça dava öncesinde davacı/karşı davalı tarafa gönderilen ihtarname göz önünde bulundurularak karşı davadaki faiz talepleri hakkında —–tarihinden; bakiye —– karşı dava tarihi olan —– tarihinden itibaren avans faizi yürütülmek suretiyle ve karşı davada talep edilen—— tarihinden ve bakiye — karşı dava tarihi olan —– tarihinden itibaren ——- yıl vadeli mevduat hesabına ödenen en yüksek faiz oranı işletilmek suretiyle fiili ödeme günündeki TL.karşılığının karşı davalıdan tahsili ile karşı davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Değerlendirilmesi gereken bir diğer hususta davalının asıl davaya cevap dilekçesinde takas mahsup talebinde bulunması ve aynı zamanda karşı dava dilekçesinde de takas mahsuba konu ettiği zararını talep etmiş olması karşısında takas mahsup için ne gibi işlem yapılması gerektiğidir. Karşı davacı vekilince takas mahsup taleplerinin kabulü ve asıl davanın reddi, kötü niyet tazminatına hükmedilmesi, karşı davada takas mahsuptan bakiye kalan tutar yönünden karşı davanın kabulü yönündedir.———— kararında da belirtildiği üzere davalının karşı alacağını hem asıl davada mahsup-takas defi olarak ileri sürüp hem de ayrı bir dava konusu yapması, iki talebinde aynı anda sürdürülmesi muhakeme hukuku açısından mümkün değildir. Bu durumda asıl davanın davalısı karşı dava açmakla asıl davadaki mahsup talebinden vazgeçmiş sayılmalıdır. —– mahkememizce de benimsenmiş ve davalının takas mahsup talebi reddedilmek suretiyle aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Asıl davanın KABULÜNE,
Davalının —–takip dosyasında itirazının—–asıl alacak üzerinden İPTALİ ile takibin bu tutar üzerinden DEVAMINA, asıl alacağa takip tarihinden itibaren %9,75 ve değişen oranlarda avans faizi yürütülmesine,
Davalının ——– takip dosyasında itirazının ——asıl alacak üzerinden iptali ile takibin bu tutar üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren—– değişen oranlarda avans faizi yürütülmesine,
İtirazın iptali davasının konusu ayıplı ifa ile ilgili olmayıp cari hesap alacağına ilişkin olduğundan alacak likit ve davalı itirazında haksız olmakla davaya konu her iki takip dosyası ile hükmedilen toplam tutarın %20’si oranında—–inkar tazminatının davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
2-Asıl davada davalı tarafın takas/mahsup define konu ettiği alacak kalemleri karşı davanın da konusunu oluşturduğundan takas/mahsup talebinin REDDİNE,
3-Karşı davanın KABULÜNE,—– tarihinden; bakiye — karşı dava tarihi olan—– tarihinden itibaren avans faizi yürütülmek suretiyle karşı davalıdan tahsili ile karşı davacıya ödenmesine,
Karşı davada talep edilen —- tarihinden ve bakiye —- karşı dava tarihi olan —- tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4/A maddesi uyarınca devlet bankalarınca USD yabancı para ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödenen en yüksek faiz oranı işletilmek suretiyle fiili ödeme günündeki TL.karşılığının karşı davalıdan tahsili ile karşı davacıya ödenmesine,
4-Asıl davada karar harcı 22.403,45 TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 3.951,03 TL ile icra dosyasına yatırılan 1.649,84 TL. harcın mahsubu ile bakiye 16.802,58 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
5- Asıl davada davacı tarafından peşin olarak yatırılan 3.951,03 TL harcın davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
6- Asıl davada davacı tarafından yapılan 36,00 TL ilk masraf, 580,35 TL tebligat ve müzekkere gideri, 6.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.616,35 TL yargılama giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
7- Asıl davada davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 31.407,72 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Karşı davada karar harcı 84.063,72 TL ‘den karşı davacı tarafça peşin olarak yatırılan 21.016,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 63.047,72 TL harcın karşı davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
9-Karşı davada karşı davacı tarafından peşin olarak yatırılan 21.016,00 TL harcın karşı davalı taraftan tahsili ile karşı davacı tarafa ödenmesine,
10-Karşı davada karşı davacı tarafından yapılan 220,50 TL tebligat ve müzekkere gideri, 6.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.220,50 TL yargılama giderinin karşı davalı taraftan tahsili ile karşı davacı tarafa ödenmesine,
11-Karşı davada karşı davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 75.871,73 TL vekalet ücretinin karşı davalıdan alınarak karşı davacıya verilmesine,
12-Davacı ve karşı davacı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
HMK 345. Maddesi hükmü uyarınca kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı-karşı davalı vekili ile davalı-karşı davacı vekilinin yüzlerine karşı oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/11/2020