Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/1371 Esas
KARAR NO: 2022/502
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/12/2017
KARAR TARİHİ: 16/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkili şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan, davalıya ait araçların ihlali geçişi nedeniyle doğan yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçış tutarı ve yasadan kaynaklı para cezasının tahsili amacıyla —- dosyasından başlatılan icra takibinden gönderilen ödeme emrinin davalıya — tarihinde tebliğ edildiğini, davalı tarafından —- tarihinde dosyaya kısmi itirazda bulunulduğunu, — tarafından işletilen otoyolda yer alan tüm gişelerden nakit, kredi kartı/banka kartı tahsilatı yapılabilmesi mümkün olup ücret toplama sisteminin süresi içerisinde —–alınamaması ve bu nedenle —– geçiş ücreti tahsilatı yapılamaması halinde geçiş esnasında gişede yer alan bariyerler açılmamakta ve gişe memuru tarafından geçiş ücretinin gişede nakit, kredi kartı/banka kartı ile ödenmesinin talep edildiğini, —– gerçekleşmez ise oluşan ihlalli geçiş kaydına ilişkin, geçiş ücretinin hangi surette nereye ödeneceğini, yasal ödeme süresinin ne kadar olduğunu, yasal sürenin bitiminde geçiş ücreti ile birlikte —- cezanın ödenmek zorunda kalınacağını, ödemenin geciktirilmesi halinde tutara eklenecek diğer masrafların neler olduğunu belirtir ihlalli geçiş bildirimi —– yasal bir yükümlülük olmasa da sadece bilgilendirme amaçlı olarak düzenlenerek ihlalli geçiş anında, araç sürücüsüne teslim edildiğini, İhlalli geçiş, Müvekkil Şirket tarafından yapımı ve işletmesi üstlenilen otoyolun geçiş ücreti ödenmeksizin kullanılması ve tahakkuk eden ücretin geçişi takip eden —- günlük kanuni ödeme süresi içinde de ödenmemiş olması anlamına geldiğini, Kultanıcılar bu —- günlük süre içerisinde sadece geçiş ücretini ödemekle yükümlü olduğunu, İlk —- günlük cezasız sürenin dolmasını müteakip ihlalli geçiş anında tahakkuk eden geçiş ücretinin —– tutarında ceza muaccel hale geldiğini, Cezanm muaccel hale gelmesiyle birlikte Müvekkil Şirket tarafından ——yasal süre içerisinde geçiş ücretlerini ödemeyerek cezaya düşen aracın sahiplik bilgileri talep edildiğini, Bu nedenle, Müvekkil Şirket yasal olarak araç sahiplik bilgilerine ceza muaccel hale gelmeden erişememekte ve dolayısıyla bu süre içerisinde borçlulara herhangi bir bildirim yapamadığını, Zira Müvekkil Şirket yine zorunlu olmamasma rağmen, araç sahiplik bilgilerini temin ettikten sonra fakat icra takibi başlatılmadan önce, ihlalli geçiş yapan aracın maliklerinin adreslerine —- göndererek geçiş ücreti ve ceza tutarının ödenmesinin talep edildiğini Yukarıda belirtilen sebepler ve mahkemece resen dikkate alınacak nedenlerle; Yapılacak yargılama neticesinde davalının —— dosyasına yaptığı itirazının iptali He alacağın yasal faizi ve diğer tüm ferileri ile birlikte tahsili için takibin devamına ve borçlu aleyhine yüzde yirmiden az olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine ve yargılama giderlerinin Davalı üzerinde bırakılmasına ve lehimize vekâlet ücretine hükmedilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
SAVUNMA:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkil şirket —- dâhilinde —- araç kiralama işi ile iştigal eden, bünyesinde —- fazla araç bulunduran, araç kiralama sektöründe öncü ve güvenilir bir firma olduğunu, ——şirketten cezaya konu araçları araç kiralama sözleşmesi dâhilinde kiralamış olan araç kiracıları tarafından yapılmış olup başkasının fülleri dolayısıyla müvekkil şirkete cezai nitelikte bir sorumluluk yüklenmesinin hukukun genel ilkelerine ve cezanın şahsiliği ilkesine aykırı olduğunu, Uygulamaya göre aracı kullanan kişiyi gişelerde durduran davacı yanın ilgili bedeli aracı kullanan şahıstan tahsil etme imkânı bulunduğunu, Buna rağmen davacı taraf araçta —– kayıtlı olup olmadığını dahi kontrol etmeden ve aracı kiralayan araç sürücüsünden de bedeli tahsil etmeden, doğrudan aracı kiralayan malikten tahsilat yoluna gitmesinin ve bir de bunun üzerine bildirimde dahi bulunmadan —- kat gibi fahiş bir ceza tesis etmesinin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu, Tarafımızca davacı yana gönderilen cevabi ihtarnamede de açıkça belirtmiş oldukları üzere müvekkil şirket bünyesindeki tüm araçlarda —– olup devamlı surette sistemde yeterli bakiye bulundurulduğunu, Buna karşın müvekkil şirket araçlarının söz konusu köprü ve otoyollardan kaçak geçiş yaptığı iddiasının, davacı yanca işletilen köprüde kullanılan tahsilat sistemlerindeki eksiklik ve aksaklıklardan ileri geldiğini, Bu yönüyle bakıldığında müvekkil şirketin tesis olunan cezalar yönünden hiçbir kusurunun bulunmadığını, Davacı yarın kaçak geçiş dolayısıyla tesis etmiş olduğu cezaların sorgulandığı sistemin ancak şahısların kullanımı için elverişli olduğunu, özellikle müvekkil şirket gibi binlerce aracı bünyesinde barındıran bir şirket için kullanılabilir olmadığını, Zira söz konusu sistem vasıtası ile günlük ancak —-araca kadar sorgulama yapılabildiğini, Sorguda —- sınırlandırılan araç geçişlerine ait durüum cezaların uygulandığı tarihten sonraki durumu gösterdiğini,—– yapıldığı tarihten sonra ve ceza verilmeden önce sisteme yükleme yapılmadığını, Böylece firmamız veya benzer şekilde diğer araç sahipleri de bu kontrol sistemine ancak cezai işlemler yapıldıktanı sonra ulaşabileceğini, Somut olaydan açıkça anlaşılacağı üzere işletmesi ——bulunan otoyollar bakımından tesis olunan cezai işlemiere karşı nasıl ki tebliğ zorunluluğu mevcutsa ——tarafından işletmesi özel firmalara devrolunan otoyollar bakımından da aynı zorunluluğun bulunduğu hususu izahtan vareste olduğunu,. Aksi durumun söz konusu otoyolları kullanan kişi ve kurumları her hal ve şartta mağdur edeceğinin açık olduğunu, Zira tesis olunan para cezalarından icra ödeme emri eline ulaşıncaya kadar hiçbir şekilde haberdar olamayan mağdurlara hiçbir şekilde tesis olunan cezalara itiraz hakkının da tanınmamış olmaktadır ki modern hukuk sistemlerinde böyle bir uygulamanın geçerliliğinin bulunamayacağı açık olduğunu, Yukarıda arz ve izaha çalıştığımız sebepler muvacehesinde; öncelikle sayın mahkemece mevcut yasal düzenlemelerin yeterli ve somut uyuşmazlığa uygulanabilir olduğu kanaatine varılması halinde anayasaya aykırılık iddiamızın bekletici mesele yapılamasını ve hükmün —– kararının akabinde verilmesini, Sayın mahkemenin beyanlarımıza müstenit kanaatlerimiz doğrultusunda hüküm verecek olması halinde ise davacı yanın tazminat taleplerinin ve haksız davanın reddini, takip konusunun 20’sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmolunmasını ve yargılama giderleri ile ücreti vekâletin davacılar üzerine bırakılmasını arz ve talep edilmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, —–geçiş ücretinin ödenmemesi nedeniyle ceza tutarı ve geçiş ücretinin tahsili amacıyla başlatılan ilamsız icra takibine yönelik itirazın iptaline ilişkindir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla, mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip, deliller toplanmıştır.
Celp ve tetkik edilen —- sayılı dosyasında; davacı takip alacaklısı tarafından davalı takip borçlusu hakkında ——-alacağın tahsili amacıyla ilamsız takip başlatıldığı, ödeme emrinin davalı takip borçlusuna tebliği üzerine davalı takip borçlusunun süresi içerisinde, borca ve ferilerine karşı itiraz ettiği ve bunun üzerine takibin durduğu, itiraz dilekçesinin ve takibin durdurulmasına ilişkin kararın davacı takip alacaklısına tebliğ edilmediği, eldeki davanın 1(bir) yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Dosyanın taraf tüm ve itirazlarının değerlendirileceği şekilde elektrik -elektronik mühendisi —- tevdi ile hazırlanan —- tarihli raporda özetle; —- tarihinde dava dosyasına sunuları yazıda, ilgili plakalar için —- yapılmadığının bildirildiği, davalıya ait —– araçların, —- tarih ve saatlerde, davacı —–tarafından işletilen ——ve köprüden geçtiğine dair, giriş ve çıkış gişelerine ait fotoğraflar dava dosyasına sunulmuş olduğu, davalıya ait —— plakalı araca tanımlı herhangi bir — bulunmadığından, —- tutarlı geçiş ücreti, davacının sistemi tarafından tahsil edilemediği, davalıya ait — plakalı araca tanımlı herhangi bir —- bulunmadığından, —-tutarlı geçiş ücreti, davacının sistemi tarafından tahsil edilemediği,—– plakalı araçların—- belirtilen tarih ve saatlerdeki geçişleri esnasında ve geçişi izleyen —-hesaplarında yeterli bakiye bulunmaması nedeniyle, davacının sistemi tarafından geçiş ücretlerinin tahsilatının yapılamadığı, dava konusu — plakalı araca tanımlı —– bulundruğu, geçiş anında ve geçişi izleyen —- hesabında geçiş için yeterli bakiye bulunmasına rağmen davacı sistemi tarafından —- tutarındaki geçiş ücretinin tahsilâtı yapılmadığı, davalının —- belirtilen araçların ihlali geçişinden kaynaklı,—-geçiş ücreti ve geçiş ücretinin —- ihlali ceza bedeli olmak üzere, Toplam ——tutarındaki ihlali geçiş bedelinden sorumlu olduğu belirtilmiştir.
—–cevabi yazılarındaki ihlalli geçiş bildirimindeki kayıtlı araçların —- kayıtlarının yeniden incelenerek ve davalı vekilinin itirazlarının değerlendirilerek ek rapor hazırlanması için dosyanın bilirkişiye tevdi ile hazırlanan —- tarihli ek raporda özetle; —– plakalı araçların geçişi anında ve geçişi izleyen — hesaplarında yeterli bakiye bulunduğu, —– yeterli bakiye olmasına rağmen geçiş ücretlerinin tahsil edilememesinde davacı şirketten kaynaklı bir kusur olmadığına kanaat getirmesi durumunda, —- araca tanımlı — seri numaralı — bağlı bulurnduğu —–geçişi için provizyon talebi olup olmadığı ve neden bu geçiş ücretinin tahsilatının yapılmadığının sorulması gerektiği, —- seri numaralı —– hesabırın bağlı bulunduğu—- dava konusu aracın —–tarih ve saatteki geçişi için provizyon talebi olup olmadığı ve neden bu geçiş ücretinin tahsilatının yapılmadığının sorulması gerektiği, —- plakalı aracın geçiş bilgilerinin kontrol edilebilmesi için, araca tanımlı—— hesabının bağlı bulunduğu —- bilgilerini de içeren hesap ekstresinin talep edilmesi gerektiği, dava dosyasına yeni belge sunulmaması durumunda,dosyada mevcut belgelere göre, davalının — belirtilen araçların ihlali geçişinden kaynaklı, —geçiş Ücreti ve geçiş ücretinin——-tutarındaki ihlali geçiş bedelinden sorumlu olduğu belirtilmiştir.
—– bilirkişi ek raporunun —– yazılı şekilde müzekkere yazılarak, müzekkere cevapları dosyaya girdikten sonra müzekkere cevaplarının değerlendirilmesi için bilirkişiye dosyanın tevdi ile hazırlanan —- açıklandığı üzere,—– plakalı araçların geçişleri anında ve geçişi izleyen —- hesaplarında yeterli bakiye olmadığı çin geçiş ücretlerini tahsilâtının yapılmadığı, —– plakalı araçların geçişleri anında ve geçişi izleyen—– hesaplarında yeterli bakiye olduğu halde, davacı sistemi tarafından geçiş ücretinin tahsilâtı yapılmadığında, bu iki geçiş için ceza bedeli yansıtılmadığı, dava dosyasına yeni belge sunulmaması durumunda, dosyada mevcut belgelere göre, avalının —- belirtilen araçların ihlali geçişinden kaynaklı, —-ihlali ceza bedeli olmak üzere, Toplam—- tutarındaki ihlali geçiş bedelinden sorumlu olacağı belirtilmiştir.
Toplanan/sunulan deliller, ihlalli geçiş bildirimleri, takip dosyası, araç tescil kayıtları, iddia ve beyanlar,bilirkişi raporu ile tüm dosya mündericatı incelenip hep birlikte değerlendirildiğinde;Dava, ——geçiş ücretinin ödenmemesi nedeniyle ceza tutarı ve geçiş ücretinin tahsili amacıyla başlatılan ilamsız icra takibine yönelik itirazın iptaline ilişkindir.
4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir—–
Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.—–
——— İncelenmesi sonucunda, işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarında, işletici şirketlerce işletme hakkının bir uzantısı olarak kontrolsüz geçişlerde takdir edildiği anlaşılan, geçiş ücretiyle doğrudan bağlantılı bulunduğu, işletme gelirleriyle irtibatlı olduğu ve işletme gelirleri üzerinde etki ve sonuç yarattığı değerlendirilen itiraz konusu kuraldaki cezanın, klasik anlamda idari yaptırım niteliğindeki idari para cezalarından farklı, idare hukuku alanından ziyade özel hukuk alanına yaklaşan, kendine özgü (sui generis) bir niteliğe sahip olduğu gerekçesi ile kuralın anayasaya aykırı olmadığı tespit edilerek anayasaya aykırılık başvurusu reddedilmiştir.
Davanın, davalının maliki olduğu —– plakalı araçların ihlalli geçişi nedeniyle geçiş ücreti ve ceza tutarının tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali talebine ilişkin olduğu, tarafların tacir olması nedeniyle mahkememizin görevli olduğu, —– araçların geçişleri anında ve geçişi izleyen —–hesaplarında yeterli bakiye olmadığı için geçiş ücretlerini tahsilâtının yapılamadığı anlaşılmakla bu geçişlerin ihlalli geçiş oldukları mahkememizce kabul edilerek davacının bu geçişlere ilişkin geçiş ücreti ve dört katı kadar ceza tutarı talebinde haklı olduğu mahkememizce kabul edildiği,
—-plakalı araçların geçişleri anında ve geçişi izleyen —- hesaplarında yeterli bakiye olduğu anlaşılmıştır.—- ve cezalardan araç maliklerinin sorumlu olduğu, —- hesaplarından para çekilmemesi halinde davalının sorumlu olacağı, geçiş esnasında ödeme olmadığında veya —- sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından davalının ödemeden geçiş yaptığını bildiği, dört katı tutarında ceza alınacağı ise kanun düzenlemesi olduğundan davalının bilmesi gerektiği,——ödeme süresi içerisinde talimat verilmiş olunan banka veya hesap üzerinden herhangi bir ödemenin yapılmaması halinde sorumluluğun davalıya veya talimat verilen bankaya ait olacağı—– anlaşılmakla —- araçların geçişlerinin ihlalli geçiş oldukları mahkememizce kabul edilerek davacının bu geçişlere ilişkin geçiş ücreti ve dört katı kadar ceza tutarı talebinde haklı olduğu mahkememizce kabul edilmiş olup, —-uyarınca yasa değişikliğinin henüz ödenmemiş tüm para cezaları hakkında uygulanması gerektiğinden eldeki davada dört kat ceza tutarı ve geçiş bedeli toplamı olan —- aşan kısım yönünden davanın yasal değişiklik sebebiyle konusuz kaldığı anlaşılmakla, —- aşan miktar yönünden davacıya sorumluluk yüklenemeyeceğinden bu miktar yönünden davalı tarafa vekalet ücreti takdir edilmeksizin davanın kısmen kabulüne, davalının —- dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile, takibin ——-üzerinden devamına, toplam alacağa takip tarihinden itibaren %9,75 oranında ve değişen oranlarda avans faizi işletilmesine, alacak likit olmakla, hüküm altına alınan —– %20’si oranında inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davalı tarafın kötüniyet tazminat talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
DAVANIN KISMEN KABULÜNE,
1-Davalının —– dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile, takibin — geçiş ücreti;—-ceza tutarı olmak üzere toplam —— üzerinden devamına,
Toplam alacağa takip tarihinden itibaren %9,75 oranında ve değişen oranlarda avans faizi işletilmesine,
2-Alacak likit olmakla, hüküm altına alınan 1.808,25 TL’nin %20’si oranında inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davalı tarafın kötüniyet tazminat talebinin reddine,
4-Karar harcı 123,52 TL’den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 64,37 TL harcın mahsubu ile bakiye 59,15 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
5-Davacı tarafından dava açılırken peşin olarak yatırılan 31,40 TL başvuru, 64,37 TL peşin nispi harç olmak üzere toplam 95,77 TL’nin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 160,00 TL tebligat ve müzekkere gideri, 800 TL bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 960,00 TL yargılama giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
7-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T’deki esaslara göre belirlenen 1.808,25 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.16/06/2022