Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2017/1231 Esas
KARAR NO : 2020/793
DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/11/2017
KARAR TARİHİ : 24/12/2020
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin —— faaliyet gösteren sayılı markalardan biri olarak davalı şirket ile aynı piyasada benzer iş hacimlerinde rekabet ettiklerini, ——– aracılığıyla birçok mecrada eş zamanlı—– ve ilanları ile karşılaştırmalı ve saldırgan içerikler üretmeksizin rekabet etmeyi ilke edinen davacı şirketin —- etmeksizin aldatıcı ve —- erişmesinin önüne geçerek bu yolla haksız kazanç elde eden davalı şirketin hukuka aykırı eylemminden doğan zararı tazmin amacıyla bu davayı açtıklarını, davalı——– arasında yayınlanan — —— satışa sunulduğuna ilişkin olup, aynı —- (——-) hali hazırda yayınlanmakta olan—– satışa sunulduğuna ilişkin, aynı şekilde davalı şirkete ait —– —-sunduğu — olduğunu, davalı şirketin dürüstlük kurallarına aykırı— yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlarının haksız rekabet teşkil ettiğini, tüketicilerin yanıltılması suretiyle, rakiplerinin önüne geçilmesi ve davacı şirketin menfaatlerini haksız bir biçimde zarara uğrattığını, ——- Sayılı yazısında 6502 sayılı Kanun’un 63. Ve 77/12 maddeleri uyarınca anılan —– cezası verildiğini, “——– yer alan ürünler hakkında ürünlerle ilgili tam bir bilgi vermeyip yapılan karşılaştırmanın temeli, karşılaştırmada bazı alınan ölçüler ve ürünlerin özellikleri ve hangi bakımdan karşılaştıkları gibi ——- gerekçeler sunularak açıkça yeterli bir biçimde ifade edilmediğini,——- arkasında somut gerekçelerin ortaya konulmasının şart olduğunu, mevcut —- hususta herhangi bir bilgi verilmediğini, somut ve objektif kriterler ortaya koyarak ——— ispatının mümkün olmadığı gibi davalı şirketin yaptığı —- nedeniyle haksız kazanç elde ettiğini, ——— olmak üzere piyasadaki birçok —– aynı kalite ve özellikte aynı fiyat aralıklarında ürün satılmasına rağmen davalı şirketin en —– olduğu kanısı yaratarak haksız rekabetin ortaya çıkmasını sağladığını, ——– yapılan—– dikkat düzeyine sahip tüketicileri yanıltabileceğini, — — raporunda da davalı şirketin söz konusu —– reklam mevzuatına aykırı olduğu ve tüketicileri yanılttığı gerekçesiyle——- olduğu beyan edilerek, yukarıda açıklanan nedenlerle davanın kabulü ile yapılan haksız —- durdurulmak suretiyle davacı şirketin uğradığı zararların ve mahrum kaldığı karın, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla 100.000,00 TL ( Yüzbin Türk Lirası) maddi tazminat ile 250.000,00 TL (İkiyüzellibin Türk Lirası) manevi tazminatın haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalı şirketten alınarak davacı şirkete verilmesini, yargılama giderlerini davalı şirkete yükletilmesine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
SAVUNMA:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının iddialarını kabul etmediklerini,—-her yönüyle—- mevzuatına uygun olup —— —— ürünleriyle karıştırılmasının mümkün olmadığını, —- somutlaştırıldığını, — şekilde ——” verdiğini, davacının —– bu isimde bir —– —-gelebilecek bir ifadenin de bulunmadığını, davacının aynı ——- yaptığı başvurunun haksız rekabetin doğmadığından bahisle reddedildiğini, söz konusu ——– firmalarının ürünleriyle ilgili olarak herhangi bir karşılaştırma, kötüleme vs. unsur bulunmadığını, davacının—-maddi anlamda —– iddia ederek maddi tazminat talep ettiğini ancak —– —– davacı firmanın 2016 yılına ———- yayınlandığını, manevi tazminatın koşullarının oluşmadığını belirterek davacının açmış bulunduğu maddi ve manevi tazminat davasın reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ile — davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, hukuki niteliği itibari ile; haksız rekabetten doğduğu iddia edilen zararın tazmini amacıyla açılan maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla, mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip, deliller toplanmıştır.
—– Müdürlüğünün——- — tarihleri– arasında düzenlenen———— —– ifade ettiği” bilgisine bazı ———- verildiği, ancak —— yayınlanan ———- olarak ne tür ——- verildiği net olarak anlaşılamadığı ve anlam karışıklığına sebep olunduğu, bu ifadenin tüketiciler tarafından, şirkete ait ürünlerin —- ürünleri arasında en ——- şeklinde anlaşılabileceği, dolayısıyla ——– gerekli ek açıklamalar yapılmaksızın bahsi geçen “————ifadesinin bu şekilde kullanılmasının —- mevzuatına uygun olmadığı ve tüketicileri yanıltıcı nitelikte olduğu, bu nedenle söz konusu —– Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliğinin 7/1, 7/2, 7/3, 74, 7/5, 13/1 maddeleri ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61 inci maddesi, hükümlerine aykırı olduğuna oybirliğiyle karar verilerek———-hakkında 6502 sayılı Kanun’un 63. üncü ve 77/12 inci maddeleri uyarınca anılan —durdurma cezası verilmesine oybirliğiyle karar verilmiştir.
——- sayılı kararına göre; başvuranın davacı, hakkında inceleme yapılanın——- davalı olduğu, davacının aynı iddialarla başvuruda bulunduğu, ————- müdahale edildiğine ya da bunun amaçlandığına dair herhangi bir bulguya ulaşılamaması, —– edilen fiyatlardan fiyatlarda ürün satabilmesi, tavsiye edilen fiyatlar dışında yapılan satışlar için bayilere yaptırım uygulandığına dair bir belgeye ulaşılamaması gibi unsurlar dikkate alındığında——-4054 Sayılı Kanunun 4. Maddesini ihlal ettiğine dair herhangi bir delil mevcut olmaması nedeniyle şikayetin —- soruşturma açılmamasına karar verildiği görülmüştür.
Mahkememizce davalı tarafça yapılan —- rekabet teşkil edip etmediği, davacının—– nedeniyle zarar ve mahrum kalınan kar taleplerinin incelenip tespiti yönünde rapor düzenlenmesinin istenmesine, bunun için aynı zamanda davacının 2015-2016-2017 yıllarına tüm ticari defter ve dayanak kayıtları üzerinde inceleme yapılmasına, ————–yayınlanan davaya konu edilen — davacının satışlarına etkisi olup olmadığının, zarara yol açıp açmadığını ve bu yüzden davacının kar mahrumiyetine uğrayıp uğramadığının belirlenmesi açısından rapor alınmıştır.
Mali müşavir—- —tarafından düzenlenen 13/03/2019 tarihli kök raporda özetle; —- tarafından Davalı Şirketin — hakkında — mevzuatına aykırı olduğu ve tüketicileri yanılttığı gerekçesiyle —durdurma cezası verildiği; mahkeme tarafından celbedilen — heyetimizce incelenmesi neticesinde; söz konusu ——ancak davalı vekilince öne sürüldüğü üzere tüketicileri —- vasıfta olmadıkları; söz konusu idari cezanın huzurdaki davada Mahkemeyi haksız rekabet yönünden bağlayıcı olmadığı, takdirin Mahkemede olduğu; davacı şirketin —– yıllarına ait ticari defterlerinin usule uygun olduğu, davacı —— yıllarına —- mal hesabının dökümü ve bu ürünün —- muavin dökümü talep edilmiş olup, inceleme esnasında temin edilemediği, bilahere ilgili tarih aralıklarında ————-ibraz edildiği, davacının bu beyanı davaya konu — ilişkin veriler olmayıp — ürüne ilişkin veriler olup, Mahkeme tarafından haksız rekabetin varlığı doğrultusunda kanaate varılması halinde inceleme ve değerlendirmeye yeterli veri olmadığından dolayı değerlendirmeye alınmasının mümkün olmadığı gibi, kar mahrumiyeti tutarının hesap edilmesinin de mümkün olmadığı belirtilmiştir.
Ek raporda ise; taraflardan talep edilen — sunulmaması nedeniyle hesaplama yapılamadığı belirtilmiştir.
Mahkememizce ileri sürülen iddia ve savunmalar kapsamında değerlendirme yapılarak davalı tarafça yapılan —-haksız rekabet teşkil edip etmediği, davacının — ve ilanlar nedeniyle zarar ve mahrum kalınan kar taleplerinin incelenip tespiti ile yazılı ve —yayınlanan — davacının satışlarına etkisinin olup olmadığı, zarara yol açıp açmadığı, bu yüzden kar mahrumiyetine uğrayıp uğramadığının belirlenmesi ve bu kapsamda davacı ve davalının 2015-2016-2017 yılları ticari defter ve dayanak kayıtları üzerinde inceleme yapılmak suretiyle —– yeni bir rapor alınmıştır.
Bilirkişi heyeti——– dosyaya gelen — incelendiğinde; —–yer aldığı ancak söz konusu —- davalı vekilince öne sürüldüğü üzere tüketicileri —- olmadığı, davalı şirketin ———– ortalama —– ürünleri ile karşılaştırma yapıldığı şeklinde anlaşılacağı, taahhüt edilen — sınırlarının ne olduğu belirgin olmadığı için bu —-bir nitelik taşıdığı, bu sebeple yapılan —- TTK m.55/l-a-5 anlamında haksız rekabet oluşturduğu, maddi tazminat için aranan koşulların gerçekleştiği ancak davacı şirketin zararının miktarını ispat edemediği, bu durumda Sayın Mahkemenin TBK m. 50/2’de kendisine tanınan yetkiyi kullanarak olayların olağan akışı ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirlemesi gerektiği, manevi tazminat talebinin ise koşullarının oluşmadığı, belirtilmiştir.
Haksız rekabetin varlığı, her somut olayın özelliği dikkate alınmak suretiyle belirlenmelidir. Yapılan eylemin — amacı, tekrar sayısı, uygulanan yöntem ya da araç gibi hususlar değerlendirilerek haksız rekabet teşkil edip etmediğinin değerlendirilmesi gerekir. Nitekim Yargıtay’ın —-edip etmeyeceği her somut olayın özellikleri dikkate alınarak belirlenmesi gerektiği kuşkusuzdur. ” denilmek suretiyle bu husus vurgulanmıştır.
TTK m.54/2’de bir davranış veya ticari uygulamanın haksız rekabete neden olup olmadığının tespitinde istifade edilebilecek genel ilke ortaya konmuştur. Bu hükme göre, rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır. Bir davranış veya ticari uygulamanın haksız rekabet olarak nitelendirilebilmesi için failin kusurunun bulunması ise gerekmez—- yalnızca haksız rekabet sebebiyle açılacak maddi ve manevi tazminat davaları yönünden aranacak bir unsurudur.
Kanun koyucu TTK m.54/2’de genel ilkeyi belirledikten sonra TTK m.55’te başlıca haksız rekabet hallerini örnekleyici şekilde saymıştır. Bir davranış veya ticari uygulama TTK m.55’te sayılan hallerden birisinin kapsamına giriyorsa haksız rekabet teşkil eder; bu davramş veya ticari uygulama için TTK m. 54/2’ye göre ayrıca bir inceleme yapılması gerekmez (——- sayılan haller doğası gereği TTK m.54/2’de belirtilen ilkeye aykırılık oluşturacak eylemlerdir.
TTK’nın m.55/l-a-5 hükmü şöyledir:
(1) Aşağıda sayılan hâller haksız rekabet hâllerinin başlıcalarıdır:
a) Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlar ve özellikle; Kendisini, mallarını, iş ürünlerini, faaliyetlerini, fiyatlarını, gerçeğe aykırı, yanıltıcı, rakibini gereksiz yere kötüleyici veya gereksiz yere onun tanınmışlığından yararlanacak şekilde; başkaları, malları, iş ürünleri veya fiyatlarıyla karşılaştırmak ya da üçüncü kişiyi benzer yollardan öne geçirmek,
Hükümden de anlaşılacağı üzere karşılaştırmalı — yapmak kural olarak haksız rekabet teşkil etmez. Haksız rekabetten söz edebilmek için karşılaştırmanın gerçeğe aykırı, yanıltıcı, rakibini gereksiz yere kötüleyici veya gereksiz yere onun tanınmışlığından yararlanacak nitelikte olması lazım gelir.
Bir karşılaştırmadan söz edebilmek için öncelikle birden fazla teşebbüs ya da onların sunduğu mal veya hizmetler arasında bir bağlantı kurulmuş olması gerekir—). Bu bağlantı doğrudan veya dolaylı şekilde kurulabilir. Doğrudan bağlantıda, açık veya örtülü şekilde, bir veya birkaç rakip ya da onun/onların mal veya hizmetleri işaret edilir. — ifadelerin veya teklik vurgusu yapan ifadelerin kullanılması halindeyse bu bağlantı dolaylı şekilde kurulmuş olur———).
—– kullanılan bu ifadenin rakiplerle bağlantı kurulmasına neden olup olmayacağı değerlendirilirken –yapanın veya rakiplerin bakış açısı değil; — hitap ettiği müşteri çevresindeki ortalama bir ferdin bakış açısı dikkate alınmalıdır (———.).En iyi, en ucuz vb. ifadelerle yapılan —–yapan teşebbüsün kendisini ya da kendisinin mal veya hizmetlerini öne çıkarmak suretiyle dolaylı yoldan piyasadaki diğer teşebbüsler ya da bunların mal veya hizmetleri ile karşılaştırma yapmış olur (———-).
En iyi, en ucuz gibi vurgularla yapılan—— — yapısı gereği rakibin tanınmışlığından yararlanmak söz konusu olmaz. Zira————- kendisinin veya kendi mal veya hizmetlerinin piyasanın en iyisi olduğunu iddia etmektedir.
TTK m.55/1-a-1’de karşılaştırmalı—– diğer sınırlama ——– gereksiz yere kötüleyici olmasıdır. Karşılaştırmalı ——– yapan genellikle kendisinin olumlu yönlerini ön plana çıkarıp rakipleri kötüler. Ancak rakiplere yönelik her kötüleme haksız rekabet teşkil etmez (—
Kanun koyucu kötüleme içeren bir karşılaştırmanın haksız rekabet olarak nitelendirilebilmesi için bunun “gereksiz” olmasını aramıştır.
Son olarak —–mahiyette olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir. Bir teşebbüsün kendisi veya sunduğu mal veya hizmetler hakkında süperlatif ifadeler kullanması kural olarak haksız rekabet oluşturmaz. Ancak kullanılan ifadeler somut ve objektif olarak doğrulanabilir veriler içeriyorsa bunların yanlış veya yanıltıcı olmaması gerekmektedir. Eğer “——————gerçek olmasımn yanında açık ve anlaşılır olması da gerekir (—–
6098 sayılı TBK m.50/l’e göre, zarar gören, zararını ispat yükü altındadır. Yine de bu durum tazminat talebinin reddini gerektirmez. Zararın varlığı tespit edilmekle birlikte uğranılan zararın miktarı tam olarak ispat edilemiyorsa hâkim, TBK m.50/2’de kendisine tanınan yetkiyi kullanarak olayların olağan akışım ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirlemelidir (—–
Somut olayda; davacı tarafın, davalının ——- bir karşılaştırma yapıldığını ancak karşılaştırmada baz alınan ölçülerin ifade edilmemesi sebebiyle — rekabet oluşturduğunu ifade ettiği, davalı tarafın ise,– kampanyasının davalı şirkete ait ürünlerle başka şirketlere ait ürünlerinin karşılaştırılması amacı taşımadığını, bu ————kullanılan ifadenin belli ürünler için en iyi fiyat —-sunulmasından ibaret anlaşılması gerektiğini ileri sürdüğü, —– ortamında yayınlanan —haksız rekabet teşkil edip etmediği hususunun ortalama bir müşteri tarafından ne şekilde anlaşılacağı ile ilgili olduğu, yani — izleyecek ortalama bir müşteri; —– kullanılan en iyi — sebebiyle rakiplerle karşılaştırma yapıldığı ve en uygun fiyatların davalı ——, cevaplandırılması gereken sorunun bu olduğu,
dosyada yer alan ve davalı şirkete ait olduğu anlaşılan fiyat listesinin sonunda;—— kadar satışa sunulacak en düşük ——–.” şeklinde bir ifade bulunduğu,—yer alan bu ifadenin davalının iddiasını doğrular mahiyette olduğu,
mahkememizce davalı tarafından yayınlanan ve dosyaya flash bellek içinde sunulan —– izlendiğinde; — sesli olarak “————” yazısının geçtiği, ve —- sırasında ekranda; “——– görselinin bulunduğu,
2. ———————- ———— görselinin bulunduğu,
davalı tarafından —–yapılan—- listesinin sonunda belirtildiği gibi——— şeklinde bir ifade yer almasa da, her —— davalı şirketin ürünleri ile piyasadaki tüm rakiplerinin ürünleri arasında karşılaştırma yapıldığı sonucuna varılamayacağı,—— markasına, kullanılan malzemelerin kalitesine, ——-. unsurlara göre değiştiği, bu hususun ortalama bir müşteri tarafından bilinebileceği, — tüm rakiplerin benzer ——— içinde en —- tarafından verildiğinin net olarak anlaşılmadığı, her iki——–ve yine iki —- daha yüksek olan———- yeni ve düşük fiyatın gösterildiği görülmekle ———– anlaşıldığı, kaldı ki — bu yazıdan da ———– açıklanan nedenlerle bilirkişi raporundaki tespitlere riayet edilmediği, —- aldatıcı olmadığı anlaşıldığından haksız rekabetin unsurlarının oluşmadığı ve söz konusu —— haksız rekabet teşkil etmediği anlaşılarak davacının maddi tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Manevi tazminat yönünden; Hükmün uygulanabilmesi için; kişilik hakkına hukuka aykırı bir saldırının bulunması, manevi zararın oluşması ve manevi zarar ile fiil arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve sorumlunun kusurlu olması ya da kusursuz sorumluluk halinin bulunması gerekir (——-). Dolayısıyla haksız rekabet sebebiyle manevi tazminat talebinde bulunabilmek için eylemin aynı zararı oluşturması gerekir (——). Yargıtay bir kararında bu hususu şu şekilde vurgulamıştır:
“… Uyuşmazlık tarihinde yürürlükte bulunan TTK’nun 58/e bendine göre, haksız rekabet halinde 818 sayılı Borçlar Kanunu ‘nun 49. maddesinde gösterilen şartlar mevcutsa manevi tazminata hükmedilir. Dolayısıyla hükmolunacak manevi tazminatın hukuki dayanağını TTK’nun 58/e bendi oluşturmakta olup, hakim bu madde uyarınca manevi tazminata karar verirken Borçlar Kanunu ‘nun 49. maddesindeki şahsiyet haklarının hukuka aykırı bir şekilde tecavüze uğraması koşulunu göz önüne alacaktır… ” Yargıtay—– HD—– (————.
Somut olayda; davalı şirket tarafından yapılan—- haksız rekabet oluşturmaması ve belli bir rakibin veya rakiplerinin kişilik hakkına saldırı oluşturacak bir ifade içermemesi nedeniyle manevi tazminat talebi açısından da davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Maddi tazminat için alınması gerekli 54,40 TL karar harcı ve manevi tazminat için alınması gerekli 54,40 TL başvurma harcı ve 54,40 TL karar harcı olmak üzere toplam 163,20 TL harcın davacı tarafça peşin olarak yatırılan 4.269,38 TL harçtan mahsubu ile bakiye 4.106,18 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yapılan bir yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-Maddi tazminat yönünden davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli — 13/4. Maddesi uyarınca 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Manevi tazminat yönünden davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli —10/3 ve 10/4. fıkraları uyarınca 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.