Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1061 E. 2019/1045 K. 22.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/1061 Esas
KARAR NO : 2019/1045
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı))
DAVA TARİHİ: 04/10/2017
KARAR TARİHİ: 22/10/2019
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili tarafından keşide edilen — tarihli – TL bedelli çek müşterisi — verildiğini, çek — kasasındayken işyerinde yaşanan hırsızlık olayı sırasında çalındığını,— tarafından açılan çek iptali davasında ödemeden men kararının müvekkili şirkete bildirilmesi üzerine müvekkil şirket yeniden çek verdiğini, —- olan borcunu ödediğini, çekin bedelsiz kaldığını, bedelsiz kalan çekin davalı tarafça Bakırköy -. Asliye Ticaret Mahkemesinin —Esas sayılı dosyasının ödemeden men yasağı kararı olmasına rağmen, Bursa – İcra Müdürlüğünün — esas sayılı dosyası ile kambiyo senedine dayalı olarak icra takibi başlatıldığını, Bursa-. İcra Hukuk Mahkemesinin — esas sayılı dosyası ile itirazları üzerine açılan dava beklenmeden müvekkile hacze gelindiğini, müvekkilde haciz ve muhafaza baskısı altında borçlu olmadığı halde çek bedelini ikinci kez icra masraflarıyla birlikte ödemek zorunda kaldıklarını, bu nedenle itiraz davalarının menfi tespit ve istirdat davası olarak devamını, Bursa -.İcra Hukuk Mahkemesinden talep ettiklerini, müvekkili şirket davalı vekilinin hesabına — TL ödediğini, — —şubesindeki hesabından — TL bedelli — tarihli – numaralı çeki davalı adına düzenleyerek vekili — yaptığı protokolle teslim ettiğini, müvekkili şirket haciz ve muhafaza baskı tehditi altında borcu olmadığı bir tutarı ikinci kez ödediğini, bu durum yasaya ve hakkaniyete aykırı olduğunu, istirdat davası devam ederken müvekkilinin keşide ettiği —– tarihli çekin bankaya ibrazı ve tahsili tehlikesinin bulunduğunu, bu nedenle çekin iptali davası açmak zorunda kaldığını, borçlu olmadıklarının tespitini, istirdat davası kesinleşinceye kadar çekin tahsilinin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, — TL bedelli– tarihli —numaralı çekin iptaline karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; senedin zayi olması çalınması, kaybolması, ibra amacı olmaksızın yırtılması, içeriği okunmayacak şekilde yıpranması, karalanması, başkaca şekillerde kullanılmaz hale gelmesini ifade ettiğini, iptal kararı senet elde işe yaramaz durumda olduğu takdirde ya da rıza dışı elden çıktığı zamanda ancak kimin elinde bulunduğunun bilinmediği durumlarda söz konusu olabileceğini, iptali istenen çekin zayi olmadığını, dava konusu— TL bedelli — seri nolu — tarihli çek davacının Bursa-.İcra Müdürlüğünün — esas sayılı dosya borcuna mahsuben — tarihinde imzalanan protokolle alındığını, taraflarında muhafaza edildiğini, dava açma hakkı lehtar ve hamile tanındığını, bu yasal hükümlere dayanarak keşideci çek iptali davası açamadığını, davanın esastan reddini talep ettiklerini, davalının yerleşim yeri ve iş yeri adresinin Bursa olduğunu, menfi tespit davasının görülmesinde yetkili mahkeme İ.İ.K madde 72/son hükmü gereğince davalının yerleşim yeri mahkemesi olduğunu, yetkili mahkemenin — Mahkemeleri olduğunu, bu sebeple yetki itirazında bulunduklarını, bu nedenle davanın usulden reddini talep ettiklerini, müvekkilinin —-Şubesi — seri nolu —– tarihli çeki ciro ile iktisap ettiğini, fakat süresi içinde bankaya ibraz ettiğinde ödeme yasağı bulunduğunu, işlem yapılamadığını, ödeme yasağı kararı alacaklının takip yapma hakkını ödeme yasağı kararı alacaklının takip yapma hakkını engellemediğinden davacı aleyhine Bursa -.İcra Müdürlüğünün —- esas sayılı dosyasıyla takip başlatıldığını, iş bu dosya borcuna mahsuben de iptali istenen yahut borçlu olunmadığı ileri sürülen çek düzenlendiğini, — tarihli protokolle taraflarına teslim edildiğini, davacı haksız olarak Bursa -.İcra Hukuk Mahkemesinin — esas sayılı dosyasıyla yetkiye-borca itiraz ettiğini, söz konusu mahkeme dosyasında davacının borçlu olduğunu, davanın çek iptali davası olarak nitelendirilmesi durumunda çek iptali davasının açılabilmesi için gerekli koşullar oluşmadığından davanın esastan reddine karar verilmesini, iş bu davanın menfi tespit davası olduğu değerlendirmesi yapılması durumunda öncelikle yetki itirazları sebebiyle davanın yetkisizliğini, davanın esastan reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, hukuki niteliği itibari ile menfi tespit (istirdat) ve çek iptali talebine ilişkindir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla, mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, davalı vekili tarafından süresinde verilen cevap dilekçesi ile yetki itirazında bulunularak yetkili mahkemenin —-Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu ileri sürmüştür. Davalının yerleşim yeri — ise de dava konusu çek —- şubesine ait olduğundan muhatap bankanın olduğu yer de yetkili olduğundan davalı vekilinin mahkememizin yetkisine yönelik itirazının reddine karar verilmiştir. Tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip, deliller toplanmıştır.
Davacı vekili — tarihli – nolu celsede; iş bu davada yalnızca davalı tarafa haciz sırasında yapılan protokol nedeniyle verilen — TL bedelli— nolu çek yönünden menfi tespit ve çek iptalini talep ettiklerini, protokol nedeniyle ödenen — TL’nin iş bu davanın konusu olmadığını ve – nolu celsede çek bedelinin ödenmesi nedeniyle davaya istirdat davası olarak devam ettiklerini beyan etmiştir.
İstanbul Anadolu -.Asliye Ticaret Mahkemesinin — esas sayılı dosyasının uyap çıktısı dosyamız arasına alınmış, yapılan incelemesinde; davacısının — davalısının … olup, davacı tarafından dava dışı — verilen – nolu – tarihli çekin –kasasındayken hırsızlık sonucu çalındığı, — çalınan bu çek karşılığı yeniden çek verilerek borcun ödendiği, çek nedeniyle borcun ödenmiş olmasına rağmen davalı tarafça müvekkili aleyhine Bursa —.İcra Müdürlüğünün — esas sayılı dosyasında kambiyo senedine dayalı başlatılan takip nedeniyle davacı aleyhine hacze gelinmesi sonucu haciz sırasında yapılan protokol ile davalıya verilen — TL bedelli çek ve nakit olarak ödenen –TL olmak üzere toplam davalıya 2.kez ödenen — TL’nin tahsili amacıyla dava açıldığı, davanın henüz derdest olduğu görülmüştür.
Mahkememizce taraf defterlerinin incelenmesi amacıyla ara karar kurularak inceleme günü verilmişse de her iki tarafın ticari defterlerini sunmaması nedeniyle defterlerin incelenemediği, davacı vekilinin yeniden defterlerin incelenmesine yönelik talepte bulunduğu, davalı vekilinin yeniden defter incelemesine yönelik taleplerinin olmadığını beyan ettiği görülmekle, davacı vekilinin ihtarata rağmen süresinde defterlerinin sunulmaması nedeniyle yeniden inceleme gün verilmesi talebinin reddine karar verilmiştir.
Tüm dosya kapsamından; davanın davacı tarafın – nolu — TL bedelli çek nedeniyle davalı tarafa borçlu olmadığının tespiti çek bedelinin istirdatı ve çekin iptali talebine ilişkin olduğu, davacının ticari ilişki kapsamında davacı tarafından keşide edilen- nolu – tarihli – TL bedelli çeki müşterisi —– verildiğini, çekin —- kasasındayken işyerinde yaşanan hırsızlık olayı sırasında çalındığını, — tarafından açılan çek iptali davasında ödemeden men kararının müvekkiline bildirilmesi üzerine davacı şirket tarafından yeniden—-başka çekler verilerek çalınan çeke yönelik borcun ödendiği, çekin böylece bedelsiz kaldığı, bedelsiz kalan bu çekin davalı tarafça çekin arkasında Bakırköy -.Asliye Ticaret Mahkemesinin — Esas sayılı dosyasının ödemeden men yasağı kararı olmasına rağmen, Bursa-. İcra Müdürlüğünün — esas sayılı dosyası ile kambiyo senedine dayalı olarak icra takibi başlatıldığı, Bursa- İcra Hukuk Mahkemesinin — esas sayılı dosyası ile itirazları üzerine açılan dava beklenmeden müvekkile hacze gelindiği, müvekkilinin de haciz ve muhafaza baskısı altında borçlu olmadığı halde haciz sırasında yapılan protokol sonucu davalıya — —-şubesindeki hesabından — TL bedelli —7 tarihli — numaralı çeki davalı adına düzenleyerek davalıya teslim edildiği, müvekkili şirketin haciz ve muhafaza baskı ve tehditi altında borcu olmadığı bir tutarı ikinci kez ödediği iddiasıyla—TL bedelli — tarihli — numaralı çek bedelinin istirdatını talep ettiği, nolu çekin de içinde bulunduğu çekler hakkında çeklerin çalındığı iddiasıyla zayi nedeniyle iptalini istediği Bakırköy- Asliye Ticaret Mahkemesinin—-Esas sayılı dosyasında —-nolu çekin ibraz edilmesi nedeniyle bu çek hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği, davalı şirketin — nolu çeke dayalı olarak Bursa -. İcra Müdürlüğünün —— Esas sayılı dosyası ile çek bedelinin tahsili amacıyla davacı, lehtar ve diğer cirantalar aleyhine takip başlattığı, takibe konu — nolu çek incelendiğinde sırasıyla cirantaların lehtar cirantasının ——-olduğu, çekin — tarihinde bankaya ibraz edildiği ve çekte ödeme yasağı bulunmadığından işlem yapılmadığının görüldüğü, davacının Bursa -. İcra Hukuk Mahkemesinin — esas sayılı dosyasında mahkememiz dosyasındaki talepleri ileri sürerek dava açtığı, açılan davanın reddedildiği, davacı tarafından ticari ilişki kapsamında dava dışı — keşide edilerek verilen — nolu çekin — kasasından çalındığı iddiası doğru olsa bile davacının çekin çalındığını/koybolduğunu bilmesine rağmen— bu çeke karşılık yeni çek/çekler vererek borcunu ödemesinin kendi kusuru/sorumluluğunda olduğu, zira çek çalındı/kayboldu ise başka şahıs veya şirketlerce kendisine icra takibi başlatılabileceğini bilmesi gerektiği, kaldı ki çekte —- sonra başka şahıs veya şirketlerin cirolarının bulunduğu, davalının son ciranta olduğu, davacının —- nolu çek bedelinin sorumluluğundan kurtulabilmesi için davalının çekin çalıntı/kayıp çek olduğunu bile bile çeki aldığını yani davalının kötüniyetini ispat etmesi gerektiği, ancak davacı tarafın davalının kötüniyetini ispatlayamadığı, davalının — nolu çek nedeniyle davacıdan talepte bulunabileceği,— nolu çekten dolayı davacıdan bedel talep edebilecek olan davalının bu çeke yönelik başlatılan takip nedeniyle talimatla İstanbul Anadolu -.İcra Müdürlüğünün — Talimat nolu dosyasında yapılan haciz sırasında yapılan protokolle takibe konu borca istinaden verilen dava konusu —– nolu çekten dolayı da davacının sorumluluktan kurtulamayacağı anlaşılmakla ispatlanamayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 44,40 TL harçtan dava açılırken peşin olarak yatırılan 31,40 TL harçtan mahsubu ile eksik 13,00 TL harcın davacı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.’deki esaslara göre belirlenen 3.600,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda kararın taraflara tebliğinden 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/10/2019