Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/854 Esas
KARAR NO: 2021/126
DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 27/04/2015
KARAR TARİHİ: 18/02/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; —– ekonomik sorunlarının çözümünde, —- yardım istemesi nedeniyle, ——– tarafından kendisine teminat olarak kullanmak üzere çek verilmiş ve karşılığında kendisinden de teminat olarak çek alındığını, —- tekstil işi ile uğraşmakta olup, ——- olduğunu, —— de yetkili ortağı olduklarını, taraflar tarihsiz protokolle, aralarında çek değiş tokuşu yapıldığını, buna göre, —— verildiğini, buna karşılık——- verdiğini, anlaşmaya göre, — bedelini —- ödeyecektir. Bu ödemeden sonra ——– tarihi geldiğinde——- bedelini ödeyeceğini, ancak işlerin düşünüldüğü gibi gitmediğini, ——- kendi çekinin ödeme günü geldiğinde, ödeme yapamayacağını bildirdiğini, Bunun üzerine, benzer koşullarda yeni bir yazılı protokol yapıldığını, buna göre, —— verdiğini, buna karşılık —- hamiline —- çek vermiştir. Ancak bu anlaşma da düşünüldüğü gibi gitmemiştir. —- çekin ödeme günü geldiğinde, yine ödeme yapamayacağını bildirdiğini, 2. Anlaşmanın da uygulanamaması nedeniyle yeni bir protokol yapıldığını, buna göre, —– çek vereceğini, —- üzerindeki tarih keşideci şirket yetkilileri imzaları ile değiştirerek, — tarihli çeki verdiğini, buna karşılık——-verdiğini, Ancak bu anlaşma da düşünüldüğü gibi gitmediğini, —– çekin ödeme günü geldiğinde, yine ödeme yapamayacağını bildirdiğini, 3. Anlaşmanın da uygulanamaması nedeniyle, bir kez daha yeni bir protokol yapıldığını, buna göre, —- vermiş olduğu——— üzerindeki tarihi bir kez daha değiştirerek, ——– verdiğini, son olarak, —— tarihi yazılı ——– çekinin tahsili için, bankaya gittiğinde, bu çekin yasal unsurları taşımadığını, çünkü üzerinde farklı keşide tarihleri bulunduğu gerekçesi ile kendisine ödeme yapılmadığını, dolayısıyla, davalılar anlaşmalara uymadıkları gibi, bir de verdikleri çekin yasal unsurları taşımaması nedeniyle, müvekkili ihtiyaç duyduğu gerekli teminattan da yoksun kaldığını, çekin arkasında ilgili bankanın kaşesi bulunduğu görüleceğini, ——– Bütün bu işlemler sürerken, müvekkil, çekin finansman sağlanmak üzere, —— verildiğini ve ——– olduğunu öğrendiğini, nitekim ——–doğrultusunda, müvekkilce daha önce verilen ——— bedelli çekin iadesi için bazı işlemler yaptığını, oysa ilk protokolde, çekin üçüncü kişilere devredilemeyeceği yazılı idi. Müvekkil, çekle ilgili herhangi bir yasal sürece de başvurmamış ve iyiniyetle anlaşma hükümlerine uyulmasını beklediğini, ancak davalılar her seferinde uzatılmasına rağmen, anlaşma hükümlerine uymadığını, müvekkilin vermiş olduğu ——– bedelli çekin menfi tespit davasına esas olmak üzere, tedbir yoluyla çekin ödenmesinin durdurulmasını için yapılan başvuruda, mahkemece tedbir kararı verildiği, ————- bedelli çek karşılığı, davalılara borçlu olmadığı, çekin işleme konulmaması, ödenmemesi ve mahkeme kasasına alınması için tedbir konulmasına ve mevcut tedbir kararının devamını, Yargılama masrafı ve vekâlet ücretinin davalı taraflara yükletilmesini talep etmiştir.
Karar verilmesini dilerim. Saygılarımla,
SAVUNMA: Davalı ——-cevap dilekçesinde özetle; Davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, davanın yetki yönünden reddini talep ettiklerini, davanın görev yönünden reddini,—— işlemi ———- mevzuatına uygun şekilde yapıldığını, müvekkil şirket çekin iyi niyetli meşru hamili olduğunu, bu nedenlerle itirazların kabul edilmesini, öncelikle yetkisizlik kararı verilmesini, aksi halde ise esasa ilişkin beyanlarının dikkate alınmasını ve davanın esastan reddini, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, davacının —- bedelli ————dolayı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla, mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip, deliller toplanmıştır.
——– dosyası incelendiğinde, mahkememiz dosyası davacısı olan tedbir talep edenin vekilince tedbir dilekçesinde,————- bedelli çek karşılığı davalılara borçlu olmadığını tespitine ilişkin dava açacaklarından, bu aşamada çekin işleme konulmamasını, ödenmemesi ve mahkeme kasasına alınması için tedbir konulmasını talep ettiği, Mahkememizin ——- sayılı kararı ile ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile İİK 72/2 madde hükmü gereğince———–miktarlı çekin davalılar tarafından icra takibine konu edilmemesine yönelik ihtiyati tedbir kararı verildiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasında yapılan sözleşmelere konu olan ve dava dilekçesinde bilgileri verilen —– adet çekin bedellerinin ödenip ödenmediği, ödenmiş ise kime ödendiği hususunun belirlenmesi için ilgili banka şubelerine yazılan yazılara verilen cevabi yazılarda ——- nolu çekin iptal edilmek üzere bankaya iade edildiği,——- nolu çekin banka sisteminde iptal olarak görüldüğü, tarihleri iki kez değiştirilerek iki anlaşmaya konu yapılan ——- nolu çekin banka sisteminde iptal olarak görüldüğü, —— nolu dava konusu yapılan çekin yasaklı statüsünde olduğundan ödenmediği, ——– nolu çekin banka sisteminde iptal olarak görüldüğü bildirilmiş olup ilgili çeklerden dolayı ödemelerin yapılmadığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre;Dava, davacının düzenlediği çek nedeniyle menfi tespit talebine ilişkindir.
Davacı vekili, davaya konu çekin davalılardan —– herhangi bir mal ve hizmet alımı olmaksızın, davacı ile davalılar —–yapılan sözleşmeler ile hatır çeki olarak verildiğini, davalı —– aradaki anlaşmaya aykırı olarak çeki diğer davalı —– ettiğini, dava konusu çekle alacağı temlik alan davalı ——– çekin gerçek bir mal veya hizmet alımına ilişkin olup olmadığını, buna ilişkin ibraz edilen tevsik edici nitelikteki faturanın çekle ilgili olup olmadığını davacı şirkete başvurarak teyit etmesi gerekirken bu yasal yükümlülüğü yerine getirmemesi sebebiyle davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ——- davaya konu çekin —— mevzuatına uygun olarak —– imzalanarak ve faturaya dayalı olarak temlik alındığını belirterek, davanın reddini istemiştir.
Davalı ——-dava konusu çekin davacı ile müvekkili arasında yapıldığı iddia edilen hiç bir protokole konu olmadığını, çekin davalı ———– verildiğini,çekte müvekkilinin cirosu olmadığını, şirket ortaklarının şirket borçlarından sorumlu olamayacağını ileri sürerek davanın müvekkili açısından husumetten reddini talep etmiştir.
Davaya konu çek incelendiğinde ———-nolu olup hamiline düzenlendiği, keşidecinin davacı olduğu, birinci cirantanın davalı ——-olduğu, —– sayılı dosyasında dilekçe ekinde sunulan ve——–adına vekaleten ve kendi adıma asaleten ——— teslim aldım.Bu çek bedelinden dolayı —— her birimiz ayrı ayrı ve müştereken ve herbirimiz müteselsilen sorumlu olduğumuzu beyan ederim” yazılı olup davalı ——– vekaleten imza attığı ve bu imzalarını mahkememizin ——–celsesinde kabul etmiş olup, davalı ——- isticvap edileceği duruşmaya katılmayarak vekaleten adına atılan imzayı kabul etmiş sayıldığı mahkememizce kabul edilmiştir.
—– dosyasında dilekçe ekinde yer alan ek —- nolu sözleşmenin,—- sözleşmenin, —- sözleşmenin, —- sözleşmenin, —- teslim tutanağının ekli olarak ve davalı ———- olarak düzenlenen isticvap davetiyesinde ilgili sözleşmelerin ve teslim tutanağı içeriği ve imzalar hakkında beyanlarının alınması için duruşmaya katılmaları gerektiği aksi takdirde ekli sözleşmeler ve teslim belgesindeki imzaların taraflarına ve o tarihteki şirket yetkilisine ait olduğunu ayrıca sözleşmeler/teslim belgesi içeriklerinin doğru olduğunu kabul etmiş sayılacakları hususunda ihtar yapılarak ilgili davalılara tebligat yapılmış olup,davalı —– için duruşmaya katılmamış olmakla isticvap davetiyesinde ihtar edilen ekli sözleşmeler ve teslim belgesindeki imzaları ve içeriklerini dolayısıyla dava konusu yapılan çekin hatır çeki olduğunu kabul etmiş olduğu mahkememizce kabul edilmiş olup, mahkememizin —– nolu celsesinde beyanı alınan davalı —– Bana göndermiş olduğunuz belgeler altındaki imzalar bana aittir, belgelerin içerikleri doğrudur, ben davacı—— benim müşterek imza yetkilisi olduğum ———arasında ticari ilişki olmadığı halde, karşılıklı hatır çekleri alınıp verildiğini biliyorum, ancak detayı konusunda bilgi sahibi değilim, zira bu işlerle benim abim——- ilgilenirdi, ben sadece abimin talebi üzerine bu belgelere imza attım, ayrıca ben ve abim şirkette müşterek imza yetkilisi olduğumuz için şu an sadece kendi adıma beyanda bulunuyorum”diyerek beyanında dava konusu yapılan çekin hatır çeki olduğunu ikrar etmiştir.
Dava konusu çekin keşidecisi davacı, birinci ciranta davalı —– Davacı ile davalılar ——- dava konusu yapılan çekin bedelsiz olduğu ve hatır çeki olarak düzenlendiği konusunda —- tarihli sözleşme imzalanmıştır. Bu durumda davacı tarafından dava konusu çekin bedelsizliği davalılardan——— karşı şahsi defi olarak her zaman ileri sürülebilir.6361 sayılı Finansal Kiralama —– ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2 maddesi ——-şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal ve hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez” hükmünü içermektedir. Yasa metninden de anlaşılacağı üzere, ——– devraldığı alacak, alacağın temliki hükümlerine tabidir. Nitekim, —- işlemlerinde alacağın temliki hükümlerinin uygulandığı—– kararında da açıkça belirtilmiştir. Öte yandan aynı kararda—– müşteri ——— olmak üzere üç tarafının bulunduğu da açıklanmıştır. —– işleminin bu tarafları arasındaki ilişkiler yönünden 6361 sayılı Yasanın 9/2 ve 6098 sayılı TBK’nın 188/1.maddesi hükümlerinin uygulanması gerekir. Buna göre borçlu, —– işlemini öğrendiği sırada önceki alacaklısına karşı sahip olduğu def’ileri alacağı ——– sözleşmesine dayanarak devralmış olan —– şirketine karşı da ileri sürebilecektir. 6361 sayılı Yasanın 9/2. ve TBK’nın 188/1. maddesi karşısında —— işleminin tarafları arasındaki ilişkiler yönünden şahsi def’ilerin ileri sürülebilmesinde —— şirketinin iyi niyetli ya da kötü niyetli olmasının sonuca etkisi bulunmamaktadır.
Bu açıklamalar karşısında somut olayın değerlendirilmesine gelince;davacı ile davalılar — arasında imzalanan — tarihli sözleşmeden ve ——–dosyasında dilekçe ekinde sunulan ve —-alan teslim belgesinden ve davalı —— için duruşmaya katılmamış olmakla, isticvap davetiyesinde ihtar edilen ekli sözleşmeler ve teslim belgesindeki imzaları ve içeriklerini dolayısıyla dava konusu yapılan çekin hatır çeki olduğunu kabul etmiş olup mahkememizin —- nolu celsesinde beyanı alınan davalı ——-dava konusu yapılan çekin hatır çeki olduğunu duruşmadaki ikrarı karşısında dava konusu yapılan çekin hatır çeki olduğu ve bedelsiz olduğunun kabulüyle, davacının ilgili davalılara karşı borçlu olmadığı mahkememizce kabul edilmiş olduğundan ayrıca davacının, ——– işleminin tarafı olan davalı ——– karşı dava konusu yapılan hatır çekine dayalı bedelsizlik defini davalı —– şirketine karşı da ileri sürebileceğinin kabulüyle davacının dava konusu olan ——— çekten ötürü davalılara borçlu olmadığının tespiti ile davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE,
1-Davacının dava konusu olan ——bedelli çekten ötürü davalılara borçlu olmadığının tespitine,
2-Karar harcı — davacı tarafça peşin olarak yatırılan —mahsubu ile bakiye —– davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 4.354,77 TL harcın davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 27,70 TL ilk masraf, 573,00 TL tebligat gideri ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 600,70 TL yargılama giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 26.300,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
HMK 345. Maddesi hükmü uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve Davalı ——– yüzüne karşı diğer davalı tarafların yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/02/2021