Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2015/1313 Esas
KARAR NO : 2018/475

DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 22/05/2018

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı Şirket vekili tarafından davacı aleyhine İstanbul Anadolu ……….İcra Müdürlüğü 2015/8466 E. Sayılı dosyasıyla …………………. Şubesine ai………………….. Keşide tarihli, keşide yeri Kocaeli olan 150.000,00 TL bedelli çeke dayanarak İcra Takibi yapıldığını, davalı şirket ile davacı firmanın 2009 yılından itibaren çalışmakta ve davacı firmanın bu tarihten beri davalı şirketin yetkili bayisi olduğunu, müvekkili tarafından davalı şirkete içinde icra takibine konu olan çekinde yer aldığı; …………………, 30.08.2012 Keşide Tarihli, ………. 150.000 TL,……… Keşide Tarihli,……….. (Dava Konusu çek), ………………….. Keşide Tarihli, …………….. Nolu, 200.000 TL………………Şubesi, 30.11.2012 Keşide Tarihli, ……, 150.000 TL,………. 30.12.2012 Keşide Tarihli, ……………, Toplam Tutarı 688.000 TL olan 5 Adet Çekin satın alınacak mallar için teslim edildiğini, müvekkil şirketin bu çeklere konu malları davalı şirketten teslim almadığı gibi davalı şirket tarafından bu çeklerin de müvekkile iade edilmediğini, tarafların ticari defterleri incelendiğinde müvekkilin bu çeklere konu mallan teslim almadığının ve faturalar düzenlenmediğinin görüleceğini, dolayısıyla müvekkil şirketin belirtilen icra takibine konu edilen çekin de dâhil olduğu 5 Adet çeke dayanan borcunun bulunmadığını, bunun üzerine müvekkilin davalı şirket aleyhine…………… Şubesi 30.08.2012 Keşide Tarihli,…….. Nolu, 150.000 TL Bedelli Çek için ……….. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/785 E. Sayılı dosyasıyla Menfi Tespit ve Çek İptali Davası açtığını, yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne, müvekkilin davalı firmaya borcu olmadığının tespitine ve söz konusu çekin iptaline karar verildiğini, söz konusu dosyada toplanan deliller ve verilen raporlarda müvekkilin davalı firmaya Toplam tutarı 688.000,00 TL olan 5 Adet verdiğini, tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesinde çeklerden 623.243,97 TL’ lik kısmın cari hesap bazında avans olarak görüldüğü ve bu çeklerin iade edilmesi gerektiğinin belirtildiğini, mahkemenin bu kararına rağmen davalı vekilinin icra takiplerine devam ettiğini, bunun davalının kötü niyetini ortaya koyduğunu ve müvekkilin borçlu olmadığı bir çekten dolayı haciz tehdidi ile karşı karşıya kaldığını iddia ederek, davalarının kabulü ile müvekkil firmanın davalı firmaya ……………. 30.09.2012 keşide tarihli, ………..Nolu, 150.000 TL Tutarlı çeke dayalı borcu olmadığının tespitini, davalının %20′ si oranında icra inkâr tazminatı ödemeye mahkûm edilmesini, çekin iptaline ve ihtiyati tedbir taleplerinin kabulüne karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretlerinin davalı üzerine bırakılmasını talep ve dava etmişlerdir.
SAVUNMA:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkil davalı şirketin alanında Türkiye’nin en büyük firmaları arasında yer alan bir şirket olduğunu ve müvekkil şirket ile davacı tacir arasında uzun yıllardır devam eden bir ticari ilişki bulunduğunu, bu kapsamda davacı ile 2009 tarihli “…….” başlıklı bir sözleşme imzalandığını ve bu sözleşme ile davacı tacirin müvekkil şirketin üretimini yaptığı ……….. dağıtımını ve satışını üstlendiğini, sözleşmeye göre davacının o anki fiyatlarla geleceğe dönük bağlantı yapmakla; ileride oluşacak fiyat farklarından ve dövizdeki dalgalanmalardan etkilenmemekte, müvekkil şirketin uyguladığı prim uygulamasından faydalanmakta ve ekstra prim almakta ve ön ödeme kapsamında verdiği sipariş miktarına göre prim faturası tahakkuk ettirmekte ve müvekkil şirketten bu miktarı mal olarak almakta olduğunu, savunmalarının tek dayanağının taraflar arasındaki sözleşme olduğunu ve sözleşme gereği müvekkil şirketin alacaklı olduğunun kesin olduğunu, nitekim davacının bu kapsamda 70.000,00 TL tutarında fatura tanzim ettiğini ve bedelini mal olarak tahsil ettiğini, huzurdaki dava ile davacının sözleşmeden fiilen caymak istediğini, 88. yıl kampanyası dâhilinde ve taraflar arasındaki sözleşme gereğince verilmiş olan çekler hakkında menfi tespit davası açmanın hiçbir yasal dayanağı bulunmadığını, nitekim bu hususların davacıya Kadıköy ………… Noterliğinin 11.09.2012 tarih, ….. yevmiye nolu ihtarnamesi ile hatırlatılarak sözleşme şartlarına uyulması ihtarında bulunulduğunu, dava dilekçesinde bahsi geçen mahkeme dosyasının başka bir çeke ilişkin olarak açılmış bir dava olup, çekin icra takip alacaklısının müvekkil şirket olmadığını ve mahkeme kararının henüz kesinleşmediğini, bu dosyada yer alan bilirkişi raporlarına rağmen davanın kabulüne karar verildiğini ve Yargıtay aşamasında kararın bozulacağı kanaatinde olduklarını, icra takibine konu edilen bu çeke ilişkin olarak açılan işbu menfi tespit davasıyla borcun inkâr edildiğinin açık olduğunu savunarak, tedbir kararının kaldırılmasına, davanın reddine, davacı aleyhine %40′ tan az olmamak üzere icra inkâr tazminatı mahkûmiyetine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı üzerine bırakılmasını talep etmişlerdir.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Davanın, davacının keşidecisi olduğu çek nedeniyle davalı şirkete borçlu olmadığının tespiti talebine ilişkindir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip, tarafların bildirdiği deliller toplanmıştır.
İstanbul Anadolu ………… İcra Müdürlüğü’nün 2015/466 Esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; davalı şirketin davacı aleyhine 12.10.2012 Tarihinde, dayanağı …………….Şb. ………… Nolu, 30.09.2012 keşide tarihli 150.000 TL tutarlı çek olan 149.000 TL asıl alacak, 606,21 TL işlemiş faiz, 14.900 TL çek tazminatı ve 447 TL komisyon olmak üzere toplam 164.953,21 TL alacağın, takip tarihinden itibaren asıl alacağa işleyecek yıllık %16,5 ve değişen oranlarla işleyecek reeskont avans faiziyle birlikte tahsili amacıyla kambiyo senetlerine özgü takip yoluyla icra takibi başlattığı ve takibe ilişkin ödeme emrinin 16.10.2012 tarihinde takip borçlusu firmaya tebliğ edildiği ve takibin kesinleştiği görülmüştür.
……………………Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/785 Esas 2015/267 karar sayılı dosyası incelendiğinde; davacı …… davalı İshakol …. aleyhine davacının davalı şirketten satın alacağı mallar için ………. Şubesi ……………. çek numaralı, 150.000 TL bedelli çek karşılığında malların teslim edilmemesi ve çekin de iade edilmemesi nedeniyle borçlu bulunmadığının tespiti ile çekin davalı yönünden iptalini talep ettiği, davanın kabulüne karar verildiği, söz konusu davanın Mahkememiz iş bu davası ile aynı nedene dayalı olarak açılmış olsa da farklı bir çeke ilişkin olması nedeniyle söz konusu davanın kesinleşmesinin beklenilmesine gerek görülmemiştir.
Mali müşavir bilirkişi tarafından hazırlanan raporda özetle; davacının 2010-2011-2012 yılı yevmiye defterlerinin noter açılış tasdiğinin usul ve yasaya uygun olarak yaptırıldığı, 2012 yılı yevmiye defteri hariç 2010-2011 yılı yevmiye defter kapanış tasdiklerinin yaptırılmadığı, d. kebir ve envanter defterlerinin ise sunulmadığı, ticari defterlerin sahipleri lehine delil olabilme ve ispat kabiliyetinin bulunmadığı, davalı şirketin 2010-2011-2012 Yılı ticari defterlerinin usule uygun olduğu, tarafların ticari ilişkilerinin ticari defter kayıtlarında yer alan özeti olan ve çok yoğun bir harekete sahip oldukları için raporda tadat edilmeyerek rapor ekinde dosyaya kazandırılan taraflara ait 2010-2011-2012 yılları muavin/cari hesap ekstrelerinden görüldüğü üzere; tarafların, 2009 yılından 2010 yılına devir edilen ve davacı firmanın davalı şirketten 631.518,27 TL alacaklı olduğu görülen borç/alacak devir bakiyesinde mutabık oldukları, tarafların, 2010 yılından 2011 yılına devir edilen ve davacı firmanın davalı şirketten 949.142,58 TL alacaklı olduğu görülen borç/alacak devir bakiyesinde mutabık oldukları, tarafların, 2011 yılından 2012 yılına devir edilen ve davacı firmanın davalı şirketten 1.440.841.68 TL alacaklı olduğu görülen borç/alacak devir bakiyesinde mutabık oldukları, tarafların 2012 yılına ilişkin ticari defter kayıtları incelendiğinde, içeriğinde işbu davaya da konu edilen çekin yer aldığı ve davacı şirketçe davalı şirkete keşide edilen 5 adet çek toplamı olan ……………….. tarihinde tarafların ticari defter ve kayıtlarında yer aldığı, bu çeklerin konu edildiği tarih itibarıyla davacı şirketin davalı şirketten …………… TL alacaklı olduğu ve bu çeklerin keşidesiyle davacı şirketin davalı şirketten olan alacağının 1.514.279,76 TL’ ye yükseldiği, bir başka deyişle satın alan şirket konumuyla 1.514.279,76 TL avans alacaklısı durumuna geçtiği ve tarafların bu tarih itibarıyla 1.514.279,26 TL avans bakiyesinde mutabık oldukları, ekte sunulan muavin hesap ekstrelerinden görüleceği üzere tarafların ticari ilişkileri süresince aralarında sürdürülen ticari uygulamanın ön ödemeli olarak sürdürüldüğü, davalı şirketin davacı şirketten yapmış olduğu avans tahsilâtları nedeniyle sürekli olarak davacı şirkete yüksek tutarlarda avans borçlusu durumunda olduğu, devam eden ticari ilişki sonucunda, davalı şirketin tek taraflı olarak kaydını yapmış olduğu karşılıksız çek/senet kayıtları ile icra takip/dava masraf tahakkuk kayıtları haricinde; davacı şirket ticari kayıtlarına göre; davacı firmanın davalı şirketten içeriğinde davaya konu edilen çekin de bulunduğu 21.05.2012 tarihli toplam tutarı 688.000 TL olan 5 adet çek avans ödemesi kaydının dâhil olduğu hesap kayıtları neticesinde davalı şirketten 625.983,05 TL alacaklı olduğu, davalı şirket ticari kayıtlarına göre: davalı şirketin davacı şirkete keşide ettiği ve içeriğinde davaya konu edilen çekin de bulunduğu 21.05.2012 tarihli toplam tutarı 688.000 TL olan 5 adet çek avans tahsilatı kaydının dâhil olduğu hesap kayıtları neticesinde davacı şirkete 627.247,97 TL borçlu olduğu, taraflar arasında (……………… TL) =1.264,92 TL mutabakatsızlık bulunduğu, ……. mutabakatsızlıgın; davalı şirket kayıtlarında yer alan ancak davacı şirket kayıtlarında yer almadığı tespit edilen ve davalı şirketçe davacı şirket adına düzenlenmiş ……….. Tarihli, ……….Nolu, 1.735,08 TL tutarlı mal satış faturasından kaynaklandığı, davalı şirketçe muhatap bankalardan karşılıksız çek asgari ödeme yükümlülüğü kapsamında 3 adet çeke ilişkin olarak muhatap bankalardan tahsil edilen ve kayıtlarına kaydedilen, ancak davacı şirket kayıtlarında yer almayan (…………. TL) kaynaklandığı tespit edilmiş olup, içeriğinde davaya konu edilen çekinde bulunduğu 21.05.2012 tarihli tahsilât makbuzu mukabili yapılan ve toplam tutarı 688.000 TL olan 5 adet çek avans tahsilâtı kaydının dâhil olduğu hesap kayıtları neticesinde davacı şirkete 627.247,97 TL borçlu olduğu belirtilmiştir.
Taraf vekilleri bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçesi sunmuşlardır.
Tüm dosya kapsamından, taraflar arasında 2009 yılında bayi satış protokolü imzalanarak bayilik sözleşmesi akdedildiği ve bu sözleşme kapsamında davacının davalı şirketin bayisi olarak davalı şirketin üretimini yaptığı boya ürünlerinin satış ve dağıtımını yaptığı, yine davacının dava konusu çekin de aralarında bulunduğu 5 adet çeki aralarındaki ticari ilişki kapsamında davalıya verdiği hususlarında taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmadığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın akdolunan bayilik sözleşmesinin niteliği, bayilik sözleşmesinin ödeme sistemine ilişkin 2-E maddesinin davacıyı bağlayıp bağlamadığı, davacının ön ödemeli kampanyaya dahil olup olmadığı, davacının yapmış olduğu ödeme ve davalıya verdiği çekin karşılığı malların davalıya teslim edilip edilmediği hususlarında toplandığı, taraf defterleri üzerinde mali müşavir tarafından yaptırılan incelemede; davalının davalı şirketin davacıya …… TL borçlu olduğunun belirtildiği, tarafların ticari defter ve belgeleri itibarı ile davacı tarafından davalıya 688.000,00 TL tutarında çeklerin henüz ürün alınmadan teslim edilmiş olduğu, taraflar arasında başlangıçtan beri ticari uygulamanın ön ödemeli satış niteliğinde olduğu, davacı yanın sözleşme konusu malların kendisi için olan maliyetini azaltmak amacıyla davacıya ön ödemelerde bulunduğu ve bu ödemelerinin neticesinde bir başka tacirin normal şartlarda alabileceği bedelden daha düşük bir bedelle sözleşme konusu malları teslim aldığı, her ne kadar davalı tarafça ………. Yıl Kampanyası kapsamında yapılan ön ödemeli siparişlerin iptali ile bedel ödemesi iadesinin yapılmayacağı savunması ile davanın reddi istenmiş ise de, davacının 88. Yıl Kampanyası kapsamına katıldığına dair davalı tarafça herhangi bir delil ibraz edilmediği, dolayısıyla davacının 88. Yıl Kampanyasına katıldığının davalı tarafından ispatlanamadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin “Ödeme Sistemi Hükümleri” başlıklı 2/E maddesine göre; ön ödemeli kampanyalara katılan bayilerin yaptıkları ön ödemelerin değiştirilemeyeceği, iade ve iptal edilemeyeceği belirtilmiş olsa da davacının davalı şirketin kendisine mal teslim etmek istemesine rağmen yaptığı ön ödemenin iadesini istemediği, davacının ön ödeme yaptığı, ancak karşılığında mal teslim alamadığı, dolayısıyla karşılığında hiç mal teslim almadığı çekten sorumlu olamayacağı kanaatine varılarak, davaya ve İstanbul Anadolu………….İcra Müdürlüğü’nün 2015/8466 esas sayılı takip dosyasına konu……… Şubesine ait keşidecisi…., keşide tarihi 30/09/2012, ………………. nolu ve …………. TL bedelli çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, çekin arkasında ciro bulunduğundan çekin iptal edilmesi talebinin reddine karar verilmiş, her ne kadar davalı taraf icra takibini yapmakta haksız olsa da sözleşmenin 2/E maddesine göre bu bedeli talep ettiğini iddia ettiğinden kötüniyetli olmadığı anlaşılarak kötüniyet tazminat talebinin reddine karar verilmesi gerekmekle bu husus sehven kısa kararda yazılmamış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE,
1-İstanbul Anadolu ………….İcra Müdürlüğü’nün 2015/8466 esas sayılı takip dosyasına konu ……..Şubesine ait keşidecisi ….., keşide tarihi ……. nolu ve 150.000,00 TL bedelli çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, çekin iptal edilmesi talebinin reddine,
2-Karar harcı …………….. TL’den davacı tarafça peşin olarak yatırılan …… TL harcın mahsubu ile bakiye ……………. TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 2.816,99 TL harcın davalı taraftan tahsili ile davacı taraf ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 27,70 TL ilk masraf, TL tebligat gideri, 143,00 TL müzekkere gideri, 600,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 770,70 TL yargılama giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli …….. deki esaslara göre belirlenen 15.847,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
7-Davalı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalı tarafa iadesine,
Dair davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.