Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/707
KARAR NO : 2023/707

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/09/2022
KARAR TARİHİ : 01/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle;—–Asliye Ticaret Mahkemesinin—–. Sayılı dosyasında iptali istenen çekin ibraz edilmesi nedeniyle çek hakkında ödemeden men ihtiyati tedbirinin devamına
karar verilmesi ve çekin istirdatı talebine ilişkin; —- Şubesine ait 31/07/2022 tarih, 35.000,00 TL,—– no.lu çekin davacı … yedinde iken kaybolduğunu bunun üzerine —-.Asliye Ticaret Mahkemesinin—–. sayılı dosyasında çek hakkında ödemeden men ihtiyati tedbirine karar verilmesi istenerek çekin iptalinin talep edildiğini,—–Asliye Ticaret Mahkemesince anılan çek hakkında ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile muhatap bankanın T.T.K m.757 uyarınca ödemeden men edilmesine karar verildiğini, iptali istenen çek hakkında T.T.K uyarınca ihtar prosedürü
uygulanarak iptal istemi ve elinde bulunduranın ilk ilandan itibaren üç ay içerisinde çeki ibraz etmesi hususları —–Gazetesi’nde birer hafta arayla üç kez ilan edilmek suretiyle ihtar edildiğini, işbu davada istirdata konu çekin davalı … tarafından —-Asliye Ticaret Mahkemesinin ——. Sayılı dosyasına ibraz edilmiş olduğunu ve mahkemece oluşturulan 05/09/2022 tarihli ara karar ile tarafımıza … karşı TTK m.763 uyarınca hasımlı olarak ihtiyati tedbir talepli istirdat davası açılması için iki haftalık kesin süre verilmiş olduğunu, ve süresi içerisinde
işbu davayı açma zorunluluğunun hasıl olduğunu, işbu davada istirdata
konu çek hakkında ——Asliye Ticaret Mahkemesince verilen ”muhatap bankanın
ödemeden men edilmesi” ihtiyati tedbirinin tensip ile teminatsız olarak devamına karar verilmesini talep ettiğini, işbu davada istirdatı istenen çekin davacı … —– yedinde iken kaybolduğunu, çeke ait
ciro silsilesi incelendiğinde ilk ciranta olarak davacı …gözüktüğünü ancak hiçbir şekil ve surette herhangi bir gerçek ya da tüzel kişiye teslim/devir edilmediğini, çek davacının uhdesindeyken kaybolduğunu, çekin davacının ticari ilişkide bulunmasının muhtemel dava dışı bir firmaya devredilmek üzere cirolandığını, tarafların diğer hususlarda anlaşamaması üzerine çekin teslimi/devrinin
gerçekleştirilmemiş , çeke ait ciro silsilesinde ikinci
cirantanın … gözüktüğünü, davacı ile hiçbir şekil, şart
ve surette ticareti ve ticari ilişkisi söz konusunun olmadığını, işbu davaya konu
çekin iptalinin istendiğini,—-. Asliye Ticaret Mahkemesinin —–. Sayılı dosyasına
sunulan, 05/09/2022 Tarihli müdahale dilekçesinden de davalı tarafça çekin nasıl
devralındığı hususu açıklanmamış salt ”devralma” olgusundan bahsedildiğini, davacının davalı …”çekten kaynaklanan sorunun çek keşidecisinden kaynaklandığını, 1-2 ay içerisinde sorunun çözüleceği” şeklinde
bir beyanının olduğunu, davacı ile davalının hiçbir şekilde ticareti ve
ticari ilişkisi söz konusu olmadığını, davalı tarafın müdahale dilekçesinde yer alan beyanları gerçeğinin yansıtmadığını, çekin davacı …yedinde iken kaybolması olgusunu takiben iki ihtimalin söz konusu olduğunu, —– Şubesi, —–
seri no.lu, 31/07/2022 keşide tarihli, 35.000,00 TL bedelli çek hakkında —–Asliye
Ticaret Mahkemesince verilen ”ödemeden men” ihtiyati tedbirinin devamını ve dava konusu çekin istirdatına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; davacı
dava dilekçesinde davaya konu olan 31.07.2022 tarihli, 35.000,00 TL bedelli, —- seri numaralı —–ait çekin davacı elinde iken kaybolduğunu, çeke ait ciro silsilesi incelendiğinde ilk ciranta olan davacının gözükmesine karşın, kimseye çekin devredilmediği belirtildiğini, işbu iddianın hukuki mesnetten yoksun olduğunu, zira çekin davacı tarafından ciroladıktan sonra beyaz ciro ile davalıya
devredildiğini, davacının dava konusu çeki devrettiğine ilişkin başka herhangi bir ispata hukuken lüzum bulunmadığını, beyaz ciro ile atılan cirolar, devrin kimin lehine yapıldığının belirsiz olduğunu, somut olayda da çekin arkası davacı tarafından beyaz ciro ile cirolayarak davalıya devredildiğini, öte yandan her ne
kadar davacı tarafça çekin ciroladığı ama kenarda bekletildiğini, bu sırada kaybolduğu belirttiğini, devri için harekete geçilmemiş bir şekilde çekin cirolanıp kenarda bekletilmesinin hayatın akışına aykırı olduğunu, çekin cirantasının çeki başkasına cirolayıp vermesi için ticari ilişkinin varlığı şeklinde bir zorunluluk bulunmadığını, devri için harekete geçilmemiş bir çekin cirolayıp kenarda bekletilmesi de hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, “çeki edinme nedenine ilişkin” herhangi bir ispat yükü altında bulunmadığından, çekin
davacı elindeyken kaybolduğu iddiasının hiçbir temelinin olmadığını, hukuken zayıf beyanlardan ibaret olduğunu, davacının soyut beyanlar doğrultusunda
ortaya atılan iddiaların gerçeği yansıtmadığını, davalının davaya konu çek fotokopisinden de anlaşıldığı üzere yetkili hamil olduğunu, çeki davacıdan devraldığını, aksini ispat yükünün davacı tarafın üzerinde olduğunu, bu nedenle dayanaktan yoksun ve ispat edilemeyen davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER: Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, tanık beyanları ve bilirkişi raporu.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, hukuki niteliği itibariyle dava konusu çekin istirdatı istemine ilişkindir.
Tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi sonucunda; uyuşmazlığın, davacı tarafından çek iptaline konu edilen çekin davalı tarafın eline çekin kaybolması neticesinde kötü niyetle geçip geçmediği noktasında toplandığı anlaşılmıştır.Davacı tanığı … 19/04/2023 tarihli duruşmada: “ben 2016 yılından beri … yanında çalışıyorum, muhasebe işlemlerini yapıyorum, davalı taraf ile herhangi bir ticari ilişkisi olmamıştır. Çekin ne suretle davalının eline geçtiğini bilmiyorum. Çek firmada davacının eşi——. Nasıl kaybolduğunu bilmiyorum” şeklinde beyanda bulumuştur.Davacı Tanığı … 19/04/2023 tarihli duruşmada: “davacı benim eşim olur. Eşimin şahıs şirketinde satış ve satın alma işlerini bakıyorum. Davalıyı tanımıyorum. Herhangi bir ticari ilişkimiz olmamıştır. Dava konusu çek bendeydi. Cüzdanımdan kaybolmuş, nasıl kayboldu bilmiyorum. Çek kaybolduktan sonra çeki almış olduğumuz müteahhit firma beni aradı gizli numaradan arandığını, çekin ellerinde olduğunu söylediğini kendisinin neden gizli numaradan aradıklarını sorduğunu ismini sorduğunu karşı tarafın telefonu kapattığını” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Tarafların delilleri toplanarak, tarafların iddia ve savunmaları, dosya kapsamı ile mahkememizce yapılan ön inceleme duruşmasında zapta geçen beyanlar ve uyuşmazlık tespiti dikkate alınarak davacı alacağının bulunup bulunmadığının tespiti için; HMK 222 maddesi ve TTK 83. Maddeleri gereğince tarafların defter ve kayıtları üzerinde mali müşavir bilirkişinin inceleme yapmak suretiyle dosyada bilirkişi raporu tanzim ettirilmiştir.Dosyada mübrez bilirkişi raporunda özetle; Dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerle, Sayın Mahkemece bilirkişiye verilen görev ile sınırlı olarak mezkûr surette tahakkuk eden değerlendirme neticesinde; Ticari Defterlerin Usulüne Uygun Tutulup Tutulmadığı Yönünden: Sayın Mahkemenin
vermiş olduğu görev ve yetki ile; davacı … vekilinin ticari defterlerin
yerinde incelenmesi talebinde bulunduğu, bu kapsamda davacı vekilinden ihtilafın yaşandığı 2022 yılına ilişkin ticari defter ve kayıtlarının incelemeye hazır edilmesi talep edilmiş, ancak defter ve kayıtları tarafıma ibraz edilmediğinden inceleme yapılamamıştır.Davalı … Sayın Mahkeme kaleminde 02.06.2023 tarihinde yapılan
incelemeye katılmadığı, ticari defterlerini ibraz etmediği, bu sebeple davalının ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılamamıştır. Davacının İstirdat Talebi Yönünden: Davacı tarafından çek iptaline konu edilen ——
31.07.2022 tarih, —– no.lu 35.000,00 TL bedelli çekin davalı tarafın eline çekin kaybolması neticesinde kötü niyetle geçip geçmediği hususlarına ilişkin yapılan incelemede; çekin davacı … emrine dava dışı——. tarafından keşide
edildiği, raporun 4.b. bölümünde incelenen ihtilaf konusun çekin ciro silsilesinde davacı … cirosunun yer aldığı, ciroda ikinci sırada davalı … cirosunun
bulunduğu, devam eden ciro silsilesinde dava dışı —-ve diğer dava dışı —– cirolarının bulunduğu, çekin süresinde ——ibraz edildiği ancak
ödeme yasağı nedeniyle işlem yapılamadığı görülmüştür.
6102 Sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden
çıkmış bulunursa ister hamile yazılı ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap
etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir. Bu madde uyarınca ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının bu hususların yanı sıra ayrıca davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu ispat etmesi gerekmektedir. Tüm bu tespit ve inceleme hususları çerçevesinde davacının, dava konusu ——
31.07.2022 tarih,—–no.lu 35.000,00 TL bedelli çekin İstirdat talebine nihai ve hukuki
değerlendirmenin Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu tespiti yapılmıştır.
Tüm dosya kapsamı ve deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacının—–.Asliye Ticaret Mahkemesinin—–Esas sayılı dosyası ile dava konusu çekin zayi olduğu iddiası ile dava açtığı, yargılama sırasında üçüncü kişi olan —– çeki elinde bulundurduğunu beyan ettiği, bu sebeple ilgili mahkemenin ara kararı ile davacı vekiline çeki elinde bulundurana karşı istirdat davası açması için süre verildiği ve eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır. Dava dilekçesi ile çekin davacının elinde iken kaybolduğu, davalı ile davacı arasında herhangi bir ticari ilişkinin bulunmadığı iddia edilmiştir.Davaya konu çekin incelenmesinde; —–31.07.2022 tarih, —– no.lu 35.000,00 TL bedelli olduğu, davacı … emrine dava dışı —– tarafından keşide edildiği, ihtilaf konusun çekin ciro silsilesinde davacı ..cirosunun yer aldığı, ciroda ikinci sırada davalı … cirosunun bulunduğu, devam eden ciro silsilesinde dava dışı —- ve diğer dava dışı —–cirolarının bulı ekin süresinde—– ibraz edildiği ancak ödeme yasağı nedeniyle işlem yapılamadığı anlaşılmıştır.6102 Türk Ticaret Kanunun 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa ister hamile yazılı ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür” hükmü düzenlenmiştir. Bu madde uyarınca ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının bu hususların yanı sıra ayrıca davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu ispat etmesi gerekmektedir.Davacı ile davalı arasında ticari bir ilişkinin varlığı zorunlu olmayıp, taraf ticari defterlerinin incelemesi eldeki davada sonucu değiştirmeyecektir. Bununla birlikte, davacının çeki cirolu şekilde hazır bulundurması da hayatın olağan akışına aykırıdır. Nitekim, davacının imzaya bir itirazı da bulunmamaktadır. Eldeki davada üzerinde durulması gereken konu davalının çeki kötüniyetle iktisap edip etmediği noktasındadır. Davacı tarafça, dosyaya şikayete dair herhangi bir soruşturma dosyası bildirilmemiştir. Davacı tanıklarının ise kötüniyetin varlığını ispatlayacak mahiyette bir bilgisi yoktur. Açıklanan nedenlerle; davacının davalının kötniyetini ispatlayamadığı kanaati ile davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 269,85 TL karar ve ilam harcının başlangıçta alınan 597,72 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 327,87‬ TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihindeki tarife uyarınca 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının HMK 333 maddesi gereğince kesinleşmesinden sonra ilgili tarafa iadesine,Dair karar, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, karar gerekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde—– Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olarak verildi, açıkça okundu usulen tefhim olundu.