Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/645 Esas
KARAR NO: 2022/766
DAVA: Menfi Tespit ve İstirdat
DAVA TARİHİ : 22/02/2013
KARŞI DAVA : Tazminat
KARŞI DAVA TARİHİ: 19/04/2013
KARAR TARİHİ: 24/11/2022
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit ve İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREKÇE: Mahkememizin ——- Karar sayılı hükmünde:
” Davacı vekili, davacı ile davalı şirket arasında —–tarihleri arasında geçerli olan —-bulunduğunu; bu ilişkinin yazılı sözleşmeyle kurulduğunu; sözleşme gereği davavıya —— teminat mektubunun verildiğini belirterek; müvekkilinin sözleşme sürecinde edimlerini eksiksiz olarak yerine getirdiğini; ancak davalı tarafın, sözleşme süresi sonunda akdi yenilemek istemediklerine, —- tarihi itibarıyla aralarındaki tüm ticari ilişkinin sona erdiğine dair, —– numaralı ihtarın müvekkiline tebliğ edildiğini; bu ihtarda ayrıca,—– borçlarının bulunduğu, ödenmezse——– bozdurulacağının da ihtar edildiğini; müvekkilince —– yevmiye numarasıyla düzenlenen cevabi ihtarda; varılavak hesap mutabakatı sonunda bir borç belirlenirse ödemeye hazır hazır olduklarının belirtilmesine rağmen; davalının kötüniyetli olarak teminat mektubunun — kısmının nakte çevirtildiğini; kalan—– koydurduğunu; kaldı ki, ——- paraya çevrilen —- kısmının cari hesap bakiyesini aşan kısım olduğunu belirterek; teminat mektubundan bloke konan —– kısımdan dolayı borçlu bulunmadığının tespitine ve —— davalıya ihtarın tebliğ tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle beraber tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı-K.davacı vekili; davacının müvekkilini zarara uğrattığını; teminat mektubunun kısmen paraya çevrilmesinin tamamen hukuki ve sözleşmeye uygun olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuş; karşı davasında ise, müvekkili şirkette çalışan başta——- isimli şahıslarla yakın ilişkiler kurmak ve bu ilişkileri menfaatine kullanmak suretiyle, müvekkili şirketin, bayilik ilişkisi sürecinde zarara uğratıldığını; —– çok yakın arkadaşı olan ve—- adlı firmanın eski çalışanı—-tarafından kurulduğunu;—-yönlendirmesi ve—- de sessiz kalması sebebiyle de uzun süre —-olarak faaliyet gösterdiğini; başka yetkili firmalara sağlanmayan avantajlardan yararlandırıldığını; yetkili satıcılık ilişkisini aşacak şekilde, —– olarak; depolama maliyeti ve komisyon bedeli olarak belli başlı- kalem üzerinden zarar verdiğini; bunlardan —— bakımından; müvekkilinin kasasına girmesi gereken miktara nazaran giren miktar çıkarıldığında, —— zararlarının doğduğunu; sözleşmeye aykırı olarak müvekkiline yüklenen depolama bedeli olarak bayilik ilişkisinin devam ettiği üç yılda; —— zararının doğduğu;davalı şirkete ödenmemesi gerekirken ödenen komisyon ücreti sebebiyle de tahmini olarak ——– olduğunu; bunların toplamı olarak davalının verdiği zararın —–olduğunu; ayrıca davacı şirketin müvekkili şirketin tedarikçisi olarak da çalıştığını;—- ——sebebiyle de tedarikçi sıfatıyla — zarara uğrattığını belirterek; toplam ——dava tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek ticari faiziyle beraber tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, İİK 72. maddeye dayalı borçlu olmadığının tespiti— ve istirdat —— davası; karşı dava ise taraflar arasındaki sözleşmeye nazaran, davacının eksik ödemelerinden kaynaklanan tazminat davasıdır.
Taraflar arasında —- kaynaklanan——- bulunduğu; davacı —— bir ticari ilişkinin yaşandığı ihtilafsızdır.
Mahkememizce taraf delilleri toplanmış, ticari defter ve kayıtları bilirkişilere inceletilmiş; uzman bilirkişi heyetinden rapor ve itirazları karşılayacak şekilde ek rapor alınmış; davalı- karşı davacının ispatlayamadığı kalemler yönünden davacı —— temsilcisinden usulünce yemin alınmış; toplanan tüm deliller değerlendirilmek suretiyle sonuca gidilmiştir.
Davacı – K. Davalı vekili her ne kadar zamanaşımı itirazında bulunmuş ve ilk celsede delillerin toplanıp, eylem ve zararların hangi tarihte öğrenildiği belirlendikten sonra karar verilmesi yönünde ara karar oluşturulmuşsa da; —— tarihli celsede zaman aşımı defi, sözleşmeden doğan alacakların TBK 146 madde gereği —- —- aşımına tabi olduğu sebebiyle ret edilmiştir.
Alınan bilirkişi rapor ve ek raporunda; her iki tarafında ticari defter ve kayıtları incelenmek suretiyle; sırf cari hesap ilişkisi yönünden, davalı bayinin —- alacağının bulunduğu; —- nakte çevrilen miktar olduğu için, cari hesap yönünden esasen —- fazladan nakte çevrildiği;
Karşı dava yönünden ise; karşı davaya konu – kalemden biri olan iskonto ve ciro pirimi bakımından davalı- K. davacının bir zararının belirlenebildiği; taraflar arasındaki sözleşmenin —– sözleşme tarihinden itibaren —— tarafından yetkili bayisine —— fatura altı iskonto ile satış yapacağının düzenlendiği; sözleşmenin — göre de, — yetkili satıcısının yapmış olduğu—- ödeyeceğinin kararlaştırıldığı; ancak —— yıllarından bu yüzdelere uyulmaksızın yapılan işlemler sonrasında davalı- K. davacının—- olmak üzere toplam — zararının bulunduğu—– ancak bilirkişi heyetinin toplama hatasına düştüğü; zira —-davacıya fazla ödeme varken; —–çıkarılması gerekirken, toplandığı fark edilmiş; duruşma zaptına geçilerek bu maddi hata giderilmiş; davalı-K. davacının bu kalemden doğan zaranının —– olduğu tespit edilmiş; hüküm bu miktar üzerinden kurulmuştur. Karşı dava, depolama bedelleri ve komisyon bedelleri yönünden ise ispat edilemediği kanaatine varılmış; bu yönden karşı davacıya yemin delili kullandırılmış; davacı temsilcisi usulünce yemin ettiği içinde bu iki kalem yönünden taleplerin reddine karar verilmiştir.
Dava da, kök dava; kısmen nakde çevrilen teminat mektubunda; ——- fazladan nakde çevrildiği sebebiyle istirdat ve nakde çevrilmemekle beraber bloke konan kısımdan dolayı borçlu olmadığının tespitine ilişkin olduğu; oysa teminat mektubunun aradaki akit sebebiyle, davalı- K.davacının tüm alacaklarını teminat altına almak üzere verildiği; sadece cari hesap alacağının temini ile sınırlı tutulmadığı; bunun sözleşmeden açıkça anlaşıldığı; hal böyle olunca —— karşı davaya konu ettiği alacaklarının;——– bozdurulmayan ve blokeli tutulan kısmı ile, cari hesap borcunu aşan —— kısmın toplamından fazlaysa, kök davanın reddi gerekeceği; zira o kısım üzerinden davalı — alacağını tahsil hakkı bulunduğu; davamızda da bu durum gerçekleştiği için —- tarafından açılan davanın reddine karar verildiği; ancak ——karşı davaya konu alacağını ister teminat mektubundan alabileceği, isterse iş bu hükmün infazı yoluyla alabileceği; mahkememizce ———-üzerinden almaya zorlanamayacağı; infazen aldığı vakit blokeyi kaldırmasının davacı şirketçe istenebileceği gözetilerek;
Davacı – karşı davalı tarafından verilen —–teminat senedinin; taraflar arasındaki akti ilişkide davacı – karşı davalının tüm borçlarının temini için verildiği tespit edildiğinden; her ne kadar —– tarafından açılan iş bu davada, iddia edildiği gibi tarafların ticari kayıtlarından karşı davada dava konusu olan iskonto ve ciro primi hariç; davalı – karşı davacının sadece —- borcunun bulunduğu; dolayısıyla teminat mektubunun paraya çevrilen —– fazladan paraya çevrildiği; paraya çevrilmeyen —- yönünden ise borçlu görülmüyorsa da; karşı davacının iskonto / ciro primi yönünden ödemiş olduğu ——fazla para bulunduğundan ve bununda akti ilişki içinde teminat mektubu ile temin edilmiş bulunduğundan; —–tarafından açılan kök davanın REDDİNE,
— tarafından açılan karşı davanın KISMEN KABULÜ ile;
İskonto / ciro primi sebebiyle—-karşı dava tarihi olan —- tarihinden itibaren avans faizi ile karşı davalı —– tahsiline,
Fazlaya dair karşı davanın REDDİNE ”
KARAR VERİLMİŞ;
Karar davacı yanca istinaf edilmiş,——– hükmüyle istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiş,
Bu karar temyiz edilmiş olup;
—- Karar sayılı hükmüyle bozulmuş;
Bozma ilamında:
“Somut olayda sözleşmenin herhangi bir haklı neden gösterilmeden ve sözleşme süresi dolmadan ——tarihli noter ihtarı ile davalı tarafından sona erdirildiği anlaşılmaktadır. Sözleşme ilişkisi içerisinde davalı yanca yapılan —– iadesinin istenmesi mümkün değildir. Öte yandan—— ilişkin faturalara herhangi bir itiraz yapılmadığı gibi ödemelere ihtirazi kayıt da konulmuş değildir. Bu sebeple karşı davanın reddine, asıl dava yönünden ise cari hesap mutabakatına göre fazla ödenen —– yönünden istirdat isteminin kabulüne karar verilmesi gerekirken; hatalı gerekçe ile asıl davanın reddiyle karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş hükmün asıl dava davacısı/karşı dava davalısı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
2-Ayrıca ilk derece mahkemesince hükmün infazında tereddüte yol açacak şekilde hüküm fıkrasında ayrıca gerekçelere yer verilmesi uygun görülmemiş hükmün bu sebeple de re’sen bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
3- Bozma sebep ve şekline göre davacı/karşı davalının vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda ——- numaralı bentte açıklanan nedenlerle hükmün asıl davada davacı/karşı davada davalı yararına, —— numaralı bentte açıklanan nedenlerle re’sen BOZULMASINA”
KARAR VERİLMİŞ;
Bozma üzerine dosya mahkememize gelmiş ve——- kaydedilmiş olup,
Mahkememizce—— ilamına uyulmasına karar verilmiş,
Uyulmasına karar verilen bozma ilamı çerçevesince,
Davalı tarafından herhangi bir haklı neden gösterilmeden ve sözleşme süresi dolmadan evvel —- tarihli noter ihtarıyla akdin fesih edildiği, bu nedenle davalının yaptığı feshin haklı olmadığı; sözleşme ilişkisi içinde davalı yanca yapılan——– iadesinin istenmesinin mümkün olmadığı; iskonto bedellerine ilişkin faturalara herhangi bir itiraz yapılmadığı gibi ödemelerine de itirazı kayıt konulmuş olmadığı; bu sebeple karşı davanın reddine karar vermek gerektiği; asıl dava yönünden ise, cari hesap mutabakatına göre fazla ödenen —– yönünden istirdada karar vermek gerektiği; davacı tarafın —- yevmiye nolu ihtarla bunu istediği, ihtarın tebliğ şerhine göre —- tarihinde davalıya tebliğ edildiği, davalıya bir gün süre verildiği, bu nedenle temerrütün —– tarihinde oluştuğu, bu tarihten itibaren davalı – karşı davacıdan alınıp, davacı – karşı davalıya verilmesine hükmedilmesi gerektiği; teminat mektubundan paraya çevrilen kısım ve istirdadına hükmedilen kısım dışında kalan —-kısmından dolayı da davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerektiği belirlenmiş; bu nedenle aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Asıl davanın KABULÜ ile;
—- tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle davalı – karşı davacıdan alınıp, davacıya verilmesine,
Davaya konu —– bedelli olan ve davacının borçları için davalı – karşı davacımıza verilen teminat mektubunda paraya çevrilen kısım ve yukarıda istirdadına hükmedilen — kısım dışında kalan —– kısmından dolayı davacı – karşı davalının davalı – karşı davacıya borçlu olmadığının tespitine,
Karşı davanın REDDİNE,
Alınması gereken 10.792,77 TL ilam harcından peşin olarak alınan 2.298,19 TL’nin mahsubuyla eksik 8.494,58 TL ilam harcının davalı – karşı davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Karşı dava yönünden, karşı davacı – davalı tarafından yatırılan harçtan maktu ret harcı olan 80,70 TL’nin mahsubuyla bakiye 11.988,30 TL karar harcının talebi halinde karşı davacı – davalıya iadesine,
Tamamı davacı tarafça karşılanan 2.322,49 TL peşin ilam harcı ve başvuru harcının tamamı ile 37 normal tebligat gideri 418,00 TL ile 4.500,00 TL bilirkişi inceleme ücreti toplamı 7.240,49 TL yargılama giderinin davalı – karşı davacıdan alınarak davacı – karşı davalıya verilmesine; karar kesinleştiğinde bakiye kalacak gider avansının davacıya iadesine,
Karşı davada tamamı karşı davacı tarafından karşılanan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına;
Karar tarihindeki AAÜT gereğince, asıl davada 24.700,00 TL nispi vekalet ücretinin davalı – karşı davacıdan alınarak davacı – karşı davalıya verilmesine,
Karşı davada ise, 95.732,00 TL nispi vekalet ücretinin karşı davacı – davalıdan ——- alınarak, davacı – karşı davalıya verilmesine,——–
Dair karar, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, karar gerekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde ——-yolu açık olarak oy birliğiyle verildi, açıkça okundu usulen tefhim olundu.24/11/2022