Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/281 Esas
KARAR NO : 2023/439

DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 22/04/2021
KARAR TARİHİ : 07/06/2023

Mahkememizde görülen İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davalı —-şirketi tarafından müvekkiline gönderilen 10/08/2020 tarihli e-mail ile —–deniz taşımacılığı için fiyat teklifi paylaşılması talep edildiğini, yapılan görüşmeler neticesinde taşıma ücreti, yükün çıkış, varış limanları ve tarihler konusunda mutabık kalındığını, davalı —–
şirketi tarafından gönderilen 09/09/2020 tarihli mail ile ürünleri taşınacak olan bir başka deyişle
—-aracı olduğu firmanın davalı—– şirketi olduğunun bildirildiğini, bu kapsamda taşıma işine ilişkin olarak en başta müvekkili şirket ile iletişime geçerek teklif isteyen taşıma işine
ilişkin tüm hususları talep eden ve onaylayan müvekkilinin teklifini kabul eden ve dolayısıyla hukuki
ve ticari açıdan müvekkilinin asıl muhatabının—- firması olduğunu, —–firmasının ise ithalat yaptığı ürünlerini taşıtması sebebiyle yine müvekkili şirketin hukuken ve ticari açıdan muhatabı
olduğunun tartışmasız olduğunu, müvekkili şirketin davalılara karşı taahhüt ettiği ve yükümlendiği
taşıma işini gereği gibi, eksiksiz ve zamanında gerçekleştirdiğini ve ürünlerin varış limanına hasarsız
ve eksiksiz bir şekilde ulaştırdığını, nitekim—– gemisi ile yapılan taşıma uyarınca —–kalkış 15/09/2020’de gerçekleştiğini ve ürünlerin 01/10/2020 tarihinde —– limanına ulaştığını, taşıma işine ilişkin düzenlenen evrakların dilekçe ekinde
sunulduğunu, davalı —– firmasına ait ürünlerin varış limanına ulaştıktan sonra ürünlerin üzerinden
ithalat işlemleri ve —–kontrolleri gerçekleştirilmesi sebebiyle ürünlerin liman çıkışlarının,
müvekkilinin —–firma ile anlaşarak davalı şirkete tanıdığı 7 günlük serbest süreyi geçtiğini ve bu
sebeple —– firma nezdinde demuraj bedellerinin doğduğunu, davalı şirketin ürünlerinin liman ve
gümrük çıkışlarının yapılabilmesi adına bu bedellerin ödenmesi zorunlu olduğundan bu masrafların —- firma tarafından karşılandığını ve müvekkiline yansıtıldığını, müvekkili şirketin ise oluşan ek masrafların kendisinin veya —- firmanın hatası, ihmali veya kusurundan kaynaklanmaması sebebiyle haklı olarak bu masraflara katlanmakla yükümlü olan kendi müşterisine ve ürünleri taşıtan
davalılara yansıttığını fakat davalılarca bu bedelin ödenmesinin kabul edilmediğini, müvekkili şirketin
bu taşıma işinde “—” sıfatıyla yer alması sebebiyle ve oluşan ek masraflarda herhangi bir
kusurunun bulunmaması dolayısıyla oluşan bu zarara katlanmasının beklemenin hakkaniyete ve yasal mevzuata aykırı olduğunu, davalı —– firmasının müvekkili şirkete bir taahhütname imzalanarak teslim edildiğini ve bu kapsamda müvekkilinin işlemlerini gerçekleştireceği, davalı şirkete ait taşıma işlerinden doğabilecek tüm demuraj bedellerinin ve tüm taşıma masraflarının karşılanacağının, ardiye liman, gümrük bedellerinin ödeneceği ve bunların gerçekleştirilmemesi halinde tüm icra ve dava masraflarının karşılanacağının davalı —— şirketi tarafından taahhüt edildiğini, tüm bu hususlar zaten davalı taşıtanın yasal yükümlülükleri olmakla birlikte —– şirketi tarafından ayrıca bir taahhütname
imzalanarak bunların kendileri tarafından üstlenileceğinin tekrardan ve açık tartışmasız bir şekilde
beyan edildiğini, diğer davalı —-ise sözleşmenin kuruluşu ve yükümlülüklerin ifası süresi
boyunca diğer davalı adına tüm süreçleri yönettiğini dolayısıyla kurulan hukuki/ticari ilişkinin tarafı
haline geldiğini belirterek —– İcra Müdürlüğünün —–esas sayılı dosyasına
yapılan haksız itirazın iptaline ve takibin devamına, davalılar aleyhine %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesiyle vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin de davalılara
yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir

CEVAP: Davalı —— vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin müvekkili şirkete, diğer davalı şirketin ürünlerinin taşımacılık işlemi sırasında
ürünlerin liman çıkışlarının serbest süreyi geçmesi sebebiyle oluştuğu iddiasıyla demuraj bedeline
ilişkin 25/11/2020 tarih —-numaralı 9.699,00 USD bedelli e-fatura düzenlediğini, müvekkili
şirket tarafından yasal süre içerisinde elektronik ortamda ve mevzuata uygun şekilde faturaya itiraz edildiğini faturanın davacı şirkete iade edildiğini, müvekkili şirket tarafından itiraz edilerek iade edilen
faturanın bu defa davacı tarafından müvekkili şirkete ve diğer davalı adına —. Noterliğinin 11.01.2021 tarih —– yevmiye numara ile keşide edilen ihtarname kapsamında tebliğ edilmek istenmiş ise de anılan ihtarnamedeki iddialara ve ekindeki faturaya ilişkin müvekkili şirketçe —-. Noterliğinin 19.01.2021 tarih ve —– yevmiye numaralı ihtarname kapsamında itiraz edildiğini ve faturaların içeriğinin kabul edilmediğinin bir kez daha ihtar edildiğini, ancak davacı tarafından bu kez —– İcra Müdürlüğünün —– Sayılı dosyası kapsamında haksız ve mesnetsiz
olarak söz konusu fatura bedelinin tahsili amacıyla müvekkili şirket ve diğer davalı şirket aleyhine icra
takibi başlatıldığını, anılan takibe ilişkin itiraz edildiğini, davacı tarafından ısrarla müvekkili şirketten tahsil edilmeye çalışılan demuraj bedeline ilişkin müvekkili şirketin herhangi bir yükümlülüğünün bulunmadığını dava dilekçesi kapsamında da belirtildiği şekilde, davacı şirket ile diğer davalı şirket arasında diğer davalı şirketin ürünlerinin taşınmasına konu olmak üzere bir ticari ilişkinin
kurulduğunu, söz konusu ticari ilişkinin tarafları taşıtan sıfatıyla diğer davalı şirket —— ve taşıyan sıfatıyla davacı şirketin olduğunu, söz konusu taşımacılık işlemine ilişkin ticari ilişkinin tarafı dahi olmayan müvekkili şirketin, davacı tarafından iddia edildiği gibi ürünlerin liman çıkışlarının serbest
süreyi geçmesi sebebiyle oluşan demuraj bedeline ve taraflar arasındaki ticari ilişkiye ilişkin herhangi bir yükümlülüğünün bulunmadığını, davacı şirket tarafından dava dilekçesi kapsamında taşıma işine ilişkin tüm hususları talep eden ve onaylayan kendilerinin teklifini kabul eden ve dolayısıyla hukuki ve ticari açıdan kendilerinin asıl muhatabının müvekkili şirket olduğu yönündeki iddialarının davacının basiretli bir tacir olduğu da göz önüne alındığında kabul edilebilirliliğinin bulunmadığını, müvekkili şirket ile davacı şirket arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığını müvekkili şirketin işbu dava konusu demuraj bedeline konu 25/11/2020 tarih—– numaralı 9.699,00 – USD bedelli e-faturanın içeriğine bedeline ve miktarına ilişkin herhangi bir hukuki taraf sıfatı ve sorumluluğunun bulunmadığını belirterek öncelikle husumet yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine, her halükarda davacının haksız ve mesnetsiz davasının esastan reddine, davacının davada reddolunacak meblağın
%20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı —– davaya cevap vermediği anlaşılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE : Dava, İİK 67 madde gereğince açılan itirazın iptali davasıdır.
Dosyanın —-Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilerekdavalı —– ait 2019-2020 yıllarına ait ticari defterleri üzerinde bir CMR Uzmanı ve bir mali müşavir seçilerek inceleme yaptırılmasının istenmesine, karar verilmiştir. —- Asliye Ticaret Mahkemesi —- talimat sayılı yazısı ile tensip zaptının 21/11/2021 tarihinde taraflara tebliğ edilmiş olmasına rağmen defter incelemesi için verilen gün ve saatte gelen olmaması ve davalı şirketin defterlerini ibraz etmemesi üzerine bilirkişi incelemesi yapılamadığından dosyanın mahkememize iade edildiği anlaşılmıştır.

Taraflar tacir olup delil olarak ticari defterlere dayanıldığından, TTK 83-85.maddeleri ile HMK 222.maddesi uyarınca her iki tarafın 2019, 2020 ve 2021 yıllarına ilişkin ticari defterleri (defteri kebir, yevmiye, envanter defterleri ile ve var ise muavin kayıtları ve dayanak belgeleri) üzerinde Mahkememizce resen seçilen mali müşavir ve CMR uzmanı eşliğinde bilirkişi incelemesi yapılmasına, karar verilmiştir.

Bilirkişiler 26/05/2022 tarihli raporunda; Davacı şirketin 2019-2020-2021 yılına ilişkin ticari defterlerinin GİB onaylı beratlarının süresinde alındığı, TTK ve VUK
hükümlerine göre usulüne uygun tutulduğu,
davalı —–2019-2020 yılına ilişkin ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin zamanında yapıldığı, 2021 yılına ilişkin ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin süresinde yapıldığı, kapanış süresinin henüz gelmediği, TTK ve VUK hükümlerine göre usulüne uygun
tutulduğu, davalının ticari defterleri üzerinde incelemenin yapılamadığı, davalı —diğer davalı — ile aralarında taşıma sözleşmesi kurulduğu, davacı —– ile anlaşarak alt taşıma sözleşmesi kurduğu,
dolayısıyla —-akdi taşıyan, Davacı — alt taşıyan, —– ise gönderilen ve —- teslim sebebiyle aynı zamanda taşıtan olduğunun tespit edildiği, TTK Md.1200/1 uyarınca taşıtanın navlun borçlusu olduğu, TTK Md.1203/1 uyarınca Gönderilen—— demuraj süreçlerinde doğacak masraflardan taşıyana karşı
sorumlu olacağı, davacı ve —— arasındaki taşıma sözleşmesinden dolayı, normal şartlar altında taşıtana karşı müteselsil sorumlu olduklarının sabit olduğu, davacı ile davalı—– arasındaki taahhütnamenin incelendiği, içeriğince demuraj masrafları —– tarafından üstlenilmiş ve kabul edildiğini, bu taahhüdün varlığı, alt taşıyıcı—–açısından da yükün tek teslim edileceği kişinin-Gönderilen tarafının açık şekilde davalı
—- olduğunun kabulü anlamına geldiği, TTK Md.1204/1 uyarınca taşıyıcıların hapis hakkı olduğu, Mevcut halde, Davacı —-davanın dayandığı demuraj ücretinin kendisine ödenmemesi sebebiyle bu madde uyarınca hapis hakkını kullanıp kullanmadığının anlaşılamadığı,
bu noktada, Demuraj masrafı oluştuğu ve taraflar arası ihtilafın başladığı süreçte,—-hapis hakkı mı kullandığı yoksa yükün — tarafından fiziken davalı —- teslim
edildiğinin önem arz ettiği, Fiziki olarak—– teslim durumunda —– taahhütname koşullarının doğrudan kabulü ile hareket ettiği kanaati oluşacağından Demuraj masrafının yalnızca —–yansıtılabileceği, hapis hakkı kullandığı durumda müteselsil sorumluluk kapsamı gözetilerek hem —- hem —— ilgili demuraj ücretinin alacak olarak yansıtılabileceği rapor edilmiştir.

Dava konusu olayda demuraj bedelinin istenilip istenemeyeceği irdelenmek sureti ile; dosya üzerinden talep edilen demuraj bedelinin kadri maruf olup olmadığı, miktarının ne olması gerektiği (olay tarihi itibari ile) tespiti için Dava dosyasının deniz taşımacılığı hususunda uzman bilirkişiye tevdi ile ön inceleme duruşmasında tespit edilen uyuşmazlığı çözümleyen rapor düzenlemesinin istenilmesine, karar verilmiştir.

Bilirkişi 21/02/2023 tarihinde UYAP’tan gönderdiği tarihsiz raporunda; taraflar arasındaki ihtilaf davacı alt taşıyıcı tarafından deniz taşıması nedeniyle —– ödendiği ileri sürülen demuraj ücretinin davalılardan talep edilip edilmeyeceği veya kimden talep edilebileceği ile davalı —— şirketinden talep edilip edilemeyeceği noktalarında ortaya çıktığı; davalı —- davalı —–şirketi ile aralarındaki sözleşme ve faturalar ile taşıma ilişkisine ilişkin verilerin dava dosyasında yer almaması nedeniyle taşıma işleri komisyoncusunun taşıyıcı sayılacağı haller (TTK m.921, 926, 927) bakımından bir tespit yapılamaması, davacı ile davalı —-arasındaki ilişki bakımından davalı —– taşıma sürecinin bütününü takip etmesi, talimat vermesi, davalı —–ile davacı arasındaki iletişim ve ilişkiyi yönetmesi ve yönlendirmesine rağmen bu işlerin tamamının TTK m.918 gereğince taşıma işleri komisyoncusunun görevleri içinde yer alması, dava konusu taahhütnamenin davacının iradesiyle—- şirketinden istenmesi ve ana konişmentoda davalı —–değil de doğrudan davalı — gönderilen olarak görünmesi karşısında davalı —– taşıma işleri komisyoncusu olduğu ve bu nedenle dava konusu demuraj ücretinden sorumlu olmadığı ve dava konusu demuraj ücretinden dolayı davanın davalı —- şirketine yöneltilmesinin yerinde olacağının değerlendirildiği; davalı —– vermiş olduğu taahhütname, davacı ile fiili taşıyıcı arasındaki konişmentoda yer alan tarife gereğince dava konusu demuraj ücretinin sözleşmeyle kararlaştırıldığı, TTK m.1172/3’de yer alan “Fırtına, buz istilası veya seferberlik gibi, her iki tarafın faaliyet alanını ilgilendiren tesadüfi sebepler dolayısıyla eşyanın gemiden çıkarılması ve karaya götürülmesi mümkün olmayan günler boşaltma süresine eklenir; şu kadar ki, boşaltma süresi içinde olmasına rağmen gönderilen, bu günler için taşıyana sürastarya parası ödemekle yükümlüdür” şeklindeki hüküm gereği davalı —– boşaltma limanındaki beklemenin COVİT-19 nedeniyle mücbir sebebe dayandığı ve sorumlu olmadığı şeklindeki savunmasının yerinde olmadığının değerlendirildiği; taraflar arasındaki sözleşmede demuraj ücretleri de kararlaştırıldığı için sözleşmeye uygun ve davacının armatöre ödenen demuraj ücretlerinin davalı —–yansıtılması mümkün olmasına rağmen dava dosyasında davacının ödeme yaptığına dair havale dekontu veya cari hesap bilgisi bulunmadığı gibi armatörün kendisinden talepte bulunduğuna dair fatura vb. gibi herhangi bir veri tespit edilmediği; bu durumda, davacının katlanmadığı veya ödemediği bedeli talep edemeyeceği, ödedi ise ancak —– firmasından talep edebileceğinin değerlendirildiği rapor edilmiştir.İncelenen tüm dosya kapsamı ve bilirkişi raporları itibarı ile; Davacı yanca deniz taşımacılığı ile taşıması yapılan emtialara ilişkin oluşan demuraj bedelinin rücuen tazmini amacıyla davalılar aleyhine takip başlatıldığı; davalı —– cevap dilekçesinde davacı ile aralarında herhangi bir ticari ilişki olmadığını bu nedenle takip konusu borçtan dolayı herhangi bir sorumluluğunun olmadığını ileri sürerek kendileri yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır. Somut olayda davacı ile davalı —-şirketi arasında e-mail ile —- arasında deniz taşımacılığı ile davalı —–emtialarının taşınması konusunda anlaşma sağlandığı, emtiaların 01/10/2020 tarihinde —- limanına ulaştığı, ancak emtiaların ithalat işlemleri ve —-kontrollerinin yapılması için—- firma ile anlaştığı ve davalı şirkete 7(yedi) günlük süre tanındığı bu sürenin geçmesi sebebiyle demuraj bedelinin doğduğu anlaşılmakla,
davalı—-diğer davalı —-ile aralarında taşıma sözleşmesi kurulduğu, davacı —- ile anlaşarak alt taşıma sözleşmesi kurduğu,
dolayısıyla —- akdi taşıyan, davacı —-alt taşıyan, —- ise gönderilen ve —- teslim sebebiyle aynı zamanda taşıtan olduğunun tespit edildiği; TTK Md.1200/1 uyarınca taşıtanın navlun borçlusu olduğu, TTK Md.1203/1 uyarınca Gönderilen- – —- demuraj süreçlerinde doğacak masraflardan taşıyana karşı
sorumlu olacağı; davacı ile davalı—– arasındaki taahhütnamenin incelendiğinde, içeriğince demuraj masrafları —– tarafından üstlenilmiş ve kabul edildiği, bu taahhüdün varlığı, alt taşıyıcı——açısından da yükün tek teslim edileceği kişinin-Gönderilen tarafının açık şekilde davalı —-olduğunun kabulü anlamına geldiği, dava konusu taahhütnamenin davacının iradesiyle—– şirketinden istenmesi ve ana konişmentoda davalı —- değil de doğrudan davalı —- gönderilen olarak görünmesi karşısında davalı —– taşıma işleri komisyoncusu olduğu ve bu nedenle dava konusu demuraj ücretinden sorumlu olmadığı ve dava konusu demuraj ücretinden dolayı davanın davalı —- değerlendirildiği ayrıca davalı —-şirketinin boşaltma limanındaki beklemenin COVİT-19 nedeniyle mücbir sebebe dayandığı ve sorumlu olmadığı şeklindeki savunmasının yerinde olmadığının bilirkişi raporu ile belirlendiği ve mahkemece hükme esas alınmak suretiyle davanın davalı —- şirketi yönünden kabulüne, diğer davalı —-şirketi yönünden ise —-şirketinin akdi taşıyıcı olduğu bu nedenle taşımadan kaynaklı zarardan sorumlu olacağı, demuraj bedelinden sorumlu olması için açıkça bir sözleşme ile mal sahibine kefil olması gerektiği ya da demuraj yönünden taahhütte bulunması gerektiği ancak dosya kapsamından bunların bulunmadığı nazara alınarak davalı —– şirketi yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiş ve davalı —– şirketi tarafından inkar edilen alacak likit ve bilinebilir nitelikte olduğundan itirazın haksız olduğu gözetilip icra inkar tazminatına da hükmedilmiş ve davalı —– şirketi yönünden şartları bulunmadığından kötüniyet tazminat talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurmak gerekmiştir.

H Ü K Ü M : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere:
1-Davanın —- yönünden REDDİNE,
2-Davalı —– İcra Müdürlüğü’nün—-sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin 9.699,00 USD üzerinden ve sadece asıl alacağa takip tarihinden itibaren takip talebindeki faiz oranı ve miktarı uygulanmak sureti ile takibin devamına,
3-Davalının İİK 67/2.maddesi gereğince 71.812,36 TL üzerinden %20 icra inkar tazminatına mahkumiyetine, davalı —- alınarak davacıya verilmesine,
4-Reddedilen kısım yönünden kötüniyet tazminat talebinin reddine,
5-Harçlar kanunu uyarınca alınması gerekli 5.413,07 TL harçtan, dava açılırken peşin olarak yatırılan 993,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 4.419,77 TL harcın davalı —– alınarak hazineye gelir kaydına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 12.678,84 TL vekalet ücretinin davalı —-alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı —– Kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 12.678,84 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı —– ödenmesine,
8-Davacı tarafça yapılmış 59,30 TL başvurma harcı, 993,30 TL peşin harç 4.295,10 TL tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücreti olarak toplam 5.347,70 TL yargılama giderinin davalı —- alınarak davacıya verilmesine,
9-Davadan önce gidilen ara buluculukta devletçe karşılanan 1.360,00 TL ara buluculuk ücretinin davalı —– tahsili ile hazineye irat kaydına, bu nedenle bu miktar yönünden de harç gibi tahsil müzekkeresi hazırlanmasına,
10-Davalı —– tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
11-Taraflarca yatırılmış gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,Dair, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde —–Bölge Adliye Mahkemesi’ ne istinaf yolu açık olmak üzere huzurda bulunan davacı vekilinin ve hazır bulunan davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.