Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/452 E. 2021/512 K. 06.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/452 Esas
KARAR NO: 2021/512
DAVA: Tazminat (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/02/2013
KARAR TARİHİ: 06/07/2021
Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilin ——- süresince davalı şirketin mal yada hizmetlerini pazarlamak amacıyla faaliyet gösteren acente ofdûğunu, Belli bir .müşteri çevresi oluşturduğunu, sözleşmenin sona ermesi ile acentenin oluşturduğu müşteri kitlesinin davalı şirkete kalacağını, şirketin emek harcamaksızın hazır bir müşteri portföyüne ve kazanç elde edeceğini, sözleşmenin sona ermesi sonrasında acenteye Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun 122.maddesinde düzenlenen denkleştirme bedelini Ödemesi gerektiğini, müvekkilin acentelik sözleşmesinin davalı tarafından ——– yevmiye numaralı ihtarnamesi ile öngörülen ticari verimin gerçekleşmemesi nedenli olarak tek taraflı feshedildiğini, müvekkilin Davalı ile çalışmaya başladığı—- tarihinden sözleşmenin feshedildiği — tarihine kadar kazanç ortalamasının —–olduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak TTK md. 122 uyarınca müvekkile—– denkleştirme bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek ——– tarafından ilan edilen avans faizi oranı ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilin havayolu ile —– taşımacılığı yapan yabancı sermayeli —— başlangıç tarihli sözleşme imzalandığını, davacının acentelik sözleşmesinin md.4/h ——- gerektirdiği her türlü yeterli vasıta ve personeli de ——–standartlarına uygun olarak kendi hesabına temin etmeyi kabul ettiğini, davacının müvekkilden —- hizmet ürünü satın aldığını ve bu hizmet ürünlerini bedelle satarak toplam —- kar elde ettiğini beyan ettiğini, davacından —- toplam ciro gerçekleştirildiğini, bu bedelin gayri safi olduğunu, sektörel bazda brüt karın ortalama —- oranında olduğunu, bununda —– olduğunu, —- aylık ortalamasının —— olduğunu, tüm işletme giderleri de düşüldükten sonra kalan net karın ise gelir vergisi öncesi aylık —– olduğunu, bu sonuca göre davacının aylık —– sağlarken müvekkilin davacıdan elde ettiği karın aylık yaklaşık —- olduğunu, müvekkilin davacıdan beklediği ticari verimi elde edemediğinin net ve açık göstergesi olduğunu, müvekkilin davacıdan —-bakiye cari hesap alacağına karşılık davacının —- bedelli teminat mektubunun —– tarihinde nakde çevrilmek zorunda kalındığım, kalan ——— dosyasından icra takibi başlatıldığını ileri sürerek davacının iddialarının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE : Dava hukuki niteliği itibariyle TKK madde 122 uyarınca denkleştirme bedelinin davalıdan tahsili talebine ilişkindir.
Tarafların delilleri toplanarak, davacının davalı ile yapmış olduğu acentelik sözleşmesi kapsamında gelir ve giderlerinin karşılaştırılması, sözleşme kapsamında davacı acentanın kazandırılmış olduğu yeni müşteri sayısının kaç tane olduğu, gelir gider dengesinin bu müşterilerin katkılarının ne olduğu, acenta sözleşmesinin ——– tarihinde sona ermesine kadar müşteriler ile yapılmış veya kısa süre içinde yapılacak sözleşmelerin olup olmadığı, sözşelmelerin devam etmesi halinde acentanın ne kadar ücrete hak kazanacağı, acentelik sözleşmesi süresince acentanın yıllık komisyon veya diğer ödemelerinin nekadar olduğu, acentelik sözleşmeleride değelendirilerek davacı tarafından talep edilen denkleştirme bedeli, 122.maddede değerlendirilmek suretiyle alacak talebinin yerinde olup olmadığı hususlarında inceleme yaptırılarak dosyada mübrez bilirkişi raporları tanzim ettirilmiştir.
Mahkememizin——– kararı ile davanın usulden reddine karar verildiği, davacı tarafın istinaf etmesi üzerine dosyanın ——- kararı ile mahkememiz kararının kaldırılmasına yönelik karar verildiği ve dosyanın mahkememize gönderilerek —— sayısına kaydının yapıldığı anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez bilirkişi heyet raporunda özetle; davacının denkleştirme bedeline hak kazanması için gerekli olan yasal şartların gerçekleştiğinin davacı tarafından ispat edilemediği ——–nedenle davacının denkleştirme bedeli alacağına hak kazanamadığı bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde, davacı vekili davalı ile ——- başlangıç tarihli —– bu sözleşme uyarınca davacının —— olarak teslim aldığı ve yurt dışına çıkışında kanuni bir sakınca bulunmayan her nevi döküman, paket, numune ve koli gibi gönderilerin, —– yurdun diğer yörelerine gönderilmesi ve —- evrak ve paketlerin —- bölgesinde dağıtımının yapılacağının kararlaştırıldığı, davalının —- tarihinde çekmiş olduğu ihtarname ile sözleşmeyi tek taraflı olarak fesh ettiğini, feshin haksız olduğunu, davalı ile çalışmaya başladığı —- sözleşmenin fesih edildiği —tarihine kadar kazanç ortalamasının —— olduğunu ileri sürerek haksız fesihten dolayı hesaplanacak denkleştirme tazminatının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Dosya içerisinde bulunan—— yevmiye nolu ihtarname örneğinden davalının davacıya çekmiş olduğu ihtarnamede, öngörülen ticari verimin gerçekleşmemesi nedeniyle ——- itibariyle fesh edildiği, muhatabın nezdinde bulunan bilumum kıymetli evrak, döküman malzemelerinin fesih ihbarının tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde iadesi, yine bu süreç içerisinde cari hesap bakiyesinin kapatılmasının ihtar edildiği, ancak taraflar arasındaki acentalık sözleşmesinde, davacının ne kadarlık süre içinde ne tür veya ne miktarda ticari verim gerçekleştirmekle yükümlü olduğunu öngören bir hükme yer verilmediği, ayrıca davalının akdi ilişkinin devam sırasında davacıya, davalı tarafından beklenilen ticari verimin gerçekleştirmediği yönünde bir uyarı da bulunmadığı, —– tarihli Mali bilirkişi raporundaki tespitlere göre de davacının her yıl karını —— arttırdığını ve davcının ödemelerini sürekli olarak geciktirdiği yönünde tespit yapılamadığı, bu nedenle davalının sözleşmeyi haksız feshettiği görülmüştür. Ancak bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere; davacının denkleştirme bedeli talep etmeye hak kazanması için birinci şartın, davalı, acentenin sözleşme ilişkisinin devamı sırasında bulduğu yeni müşteriler sayesinde, acentelik akdi ilişkisinin sona ermesinden sonra da önemli menfaatler elde ediyor olması, ikinci şartın, acentenin sözleşme ilişkisinin sona ermesinin sonucu olarak, onun tarafından işletmeye kazandırılmış olan müşterilerle yapılmış veya kısa bir süre içinde yapılacak olan işler dolayısıyla sözleşme ilişkisi devam etmiş olsaydı elde edeceği ücret isteme hakkını kaybediyor olması, üçüncü şartın somut olayın özellik ve şartları değerlendirildiğinde, davalı tarafından acenteye denkleştirme tazminatı ödenmesi hakkaniyete uygun olacağıdır. Dolayısıyla da acentelik sözleşmesinin akdedilmesinden sonra davacının, davalının işletmesine yeni müşteriler kazandırmış olduğu hususu tespit edilememiş olup yasa da aranan koşullarda gerçekleşmediğinden davacının davalıdan denkleştirme tazminatı adı altında talep edebileceği bir tazminat bulunmadığından, davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Harçlar kanunu uyarınca alınması gereken 59,30 TL harcın, peşin alınan 883,15 TL harçtan mahsubu ile bakiye 823,85 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça sarf edilen yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafça sarf edilen 41,70 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden davalı taraf yararına AAÜT uyarınca 8.531,23 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
6-Taraflarca yatırılmış gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yoluna başvurma yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzlerine karşı açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/07/2021