Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/107 E. 2021/828 K. 24.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/107 Esas
KARAR NO : 2021/828

DAVA : Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/04/2013
KARAR TARİHİ : 24/11/2021

Mahkememizden verilen ——–Karar sayılı ilamıyla BOZULMAKLA, dava mahkememizin esasına kaydı yapılıp Mahkememizde görülen Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin——— farklı zaman dilimlerinde kullanmış olduğu ticari kredileri, davalı bankanın bu istemi kabulüne —- olarak erken ödeme ile kapattığını ancak müvekkiline ——incelendiğinde, müvekkili şirketin onayı alınmaksızın, kredi kapatılması aşamasında —-hesabından “KESİNTİ VE EKLERİ; Kredi erken kapama şube maliyeti, kredi erken kapama maliyeti———– var olan sözleşmeler, usul ve yasaya aykırı olarak müvekkili hesabından çekildiğinin görüldüğünü, bu nedenle; müvekkili şirket onayı alınmaksızın müvekkili şirketten tahsil edilen 99.995,22 TL’sinin müvekkili şirkete—- İhtarname keşide edildiğini, ——davalıya tebliğ edilen uyarılarının davalı tarafından sessiz kalınmak, yanıt verilmemek yolu ile red edildiğini, —- Sözleşmesinin “Erken ödeme başlığı altında düzenlenen 11. Madde içeriğinde yer alan; —- akdi uyarınca kullandırılacak kredilerinde bakiye borcunu önce ödeyerek —– kapatabilecektir. Bankanın mutabık kalması halinde erken ödeme, taksit vadelerinden birinde ve ödeme vadesinde işlemiş faizin ve kalan ana paranın, Bankanın o gün itibarı ile katlanmak zorunda kalacağı maliyetler çerçevesinde belirleyeceği bir erken kapatma ücreti ile erken ödeme nedeniyle doğabilecek vergi , kaynak kullanımı ——yükümlülüklerin — kaydı ile mümkündür…” ifadeleri ile erken ödeme haline atıfta bulunulmuşsa da hesaplama yöntemlerinin ne olduğu belirtilmemiş , müşterinin hesabından yapılacak olan kesintilere dair açıklama getirilmemiştir. Davalı banka bu belirsiz ifadelere dayanarak, müvekkilini hiçbir şekilde bilgilendirmeksizin ve kesintiler konusunda müvekkil şirket ile mutabık kalmaksızın; “Kredi erken kapama şube maliyeti, Kredi erken kapama maliyeti, —- müvekkilinin banka hesaplarından tahsil etme yolunu tercih ettiğini, müvekkili şirketin erken ödeme ile kurtulmayı beklediği fayda, bankanın bu bildirimsiz ve belirsiz kesintisi ile, tacir olan müvekkilinin kar-zarar hesabı yapmasına imkan vermeksizin ortadan kaldırıldığını, müvekkilinin zarara uğratılırken bankanın hak etmediği bir fayda sağladığını, başka bir ifade ile müvekkilinin hesabından çekilen 99.995,22 TL’nin ayrıntısı ve bu miktarın gerçek anlamda 11. Maddede belirtilen kalemlerin karşılığı olup olmadığı konusunda bilgi sahibi olmadığını bu nedenlerle; müvekkilini şirket hesabından usul ve yasaya aykırı olarak çekilen 99.995,22 TL’nin 16 Şubat 2013 tarihinden itibaren işleyen ve işleyecek en yüksek cari ticari banka iskonto faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkili şirkete verilmesini, yargımla giderleri ve avukatlık ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı banka vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının ——olduğunu, davacının müvekkil banka ile imzalamış olduğu —-çerçevesinde müvekkil banka tarafından, —– Sözleşmeleri kapsamında çeşitli tarihlerde krediler kullandırıldığını, davacının kullanmış olduğu kredileri erken kapamak için müvekkil bankaya müracaat ettiğini, —— Genel Kredi Sözleşmesinin 1. Bölüm 11. Maddesi uyarınca kredinin erken kapatılmasının taraflar arasındaki anlaşmaya göre, bankanın—-, sözleşme hükmünün taraflar açısından bağlayıcı olduğunu, sözleşme içeriğinde müşteriye erken kapama imkanı tanınmadığı gibi davacının bunun aksini iddia edemeyeceğini, bu kapsamda kredinin erken kapatılması halinde maliyetin olacağını ve bu maliyetin karşılanması halinde kredinin erken kapatılabileceğinin ifade edildiğini, davacının—- talimatı ile kredilerin vadesinden önce erken kapatılmasını istediğini, davacının —- erken kapama — kredinin kapandığını belirterek erken kapama maliyetine dair tutarın geri istenmesinin tamamı ile haksız ve hukuka aykırı olduğunu, mevcut yasal düzenlemeler ile bankacılı kusul ve teamüllerine aykırı bir husus bulunmadığını bu nedenlerle haksız, ahde vefa ilkelerine, emsal içtihat ve kararları aykırı gerçeği uymayan ve hukuken korunmayan taleplere dayalı davanın esastan reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :Dava; Genel Kredi Sözleşmesi uyarınca kullanılan ticari kredinin erken ödenerek kapatılmasında davalının erken kapatma bedeli olarak tahsil edilen bedelin iadesi istemine ilişkindir.
Tarafların tüm delilleri celb olunarak dosya ve davalı bankanın—— ve dayanağı belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak kök ve ek rapor alınmıştır.
Davacı şirket ile davalı bankanın —– sözleşmenin 15.6. maddesinde, “….Müşterinin bakiye borcunu vadesinden önce ödeyerek hesabını kapatması bankanın kabulüne bağlıdır. Bankaca kabul edilmesi halinde erken ödeme, taksit vadelerinden birinde ve ödeme vadesinde işlemiş faizin ve —–, bankanın belirleyeceği miktarda bir erken kapatma ücreti ile erken ödeme nedeniyle doğabilecek vergi, kaynak kullanımı——-yükümlülüklerin — ödenmesi kaydıyla mümkündür. Bankanın erken ödeme tarihi ile vade tarihi arasındaki süre için erken ödeme sebebiyle bankanın mahrum kalacağı ilgili kredi faiz oranı üzerinden hesaplanmış faiz tutarını da talep etme hakkı saklıdır. ” hükmünün yer aldığı söz konusu sözleşmeleri istinaden davalı banka tarafından davacı şirket lehine raporda ayrıntılı— ticari kredilerin kullandırıldığı, davacı şirket tarafından aylık taksit ödemeleri düzenli olarak yapılırken, 31/12/2012 tarihinde tüm kredilerin erken kapatılması talep edildiği, davalı banka tarafından davacı şirketin mevduat hesabından kullandırılan ticari krediler için toplam 99.994,65 TL erken kapama ücretinin alındığı tespit edilmiştir. Dava konusu ihtilaf da davalı banka tarafından tahsil edilen erken kapama bedelinden kaynaklanmaktadır.
Mahkememiz ———— bozulmakla mahkememiz esasına kaydedilmiştir.
——- ilamında;” TBK’nın 20-25. maddelerinde genel işlem koşulu denetimine ilişkin ilkelere yer verilmiş olup mahkemece, ——6098 sayılı TBK’nın yürürlükte olduğu dönemde imzalandığı ve 6098 sayılı TBK’nın 20 vd. maddelerindeki genel işlem koşullarına ilişkin hükümlerinin uygulanmasına bir engel olmadığı nazara alınarak, sözleşmenin—- doğrultusunda genel işlem koşulu denetimine tabi tutulması ve sözleşme hükmünün bu nitelikte olduğunun tespiti halinde, bu hükmün yazılmamış sayılması ve ortaya çıkan boşluğun da doldurularak, varsa davacıdan tahsil edilen fazla tutarların iadesine karar verilmesi gerekir. Taraflar arasında 28.09.2012 tarihinde imzalanan kredi sözleşmesinin 11. maddesinde bankanın erken ödeme ücreti alabileceği belirtilmiş, ancak bu ücretin oranına ya da hesaplama tarzlarına sözleşmede yer verilmemiştir. Alınan masraf ve komisyonlar konusunda 6098 sayılı TBK döneminde alınan krediler yönünden 5411 sayılı Bankacılık Kanunu 144. maddesinin vermiş olduğu yetkiye istinaden,— istinaden — sayılı tebliğin 4. maddesi hükmü de dikkate alınmak suretiyle, —– oranları varsa bu miktarlar aşılmamak suretiyle, 6098 sayılı TBK’nın 96. maddesi gözetildiğinde, davalı bankanın erken ödeme halinde uygun bir komisyon alabileceği kabul edilerek mahkemece, genel kredi sözleşmesi, banka kayıtları ve konuya ilişkin sözleşme hükümleri ile diğer bankaların da benzer işlemlerdeki emsal uygulamaları getirtilip, bankacılık uygulamasında davalının tahsil ettiği tutarın uygun olup olmadığı konusunda gerektiğinde bilirkişi raporu alınmak suretiyle hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün davacı yararına bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce —- duruşması ile — kararına karar verilmiştir. — ilamı doğrultusunda genel kredi sözleşmesi, banka kayıtları ve konuya ilişkin sözleşme hükümleri ile diğer bankalarında —— bankanın erken ödeme ücreti hususunun hangi oranda ve hangi hesaplama tarzına yönelik olacağı konusunda ücret tahsil ettikleri —- davalının tahsil ettği tutarın uygun olup olmadığı konusunun değerlendirilmesi için bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir, dosya bankacı bilirkişiye tevdi olmuştur.
Dosyada mübrez bankacı bilirkişi raporunda özetle; Sayın Mahkemenin ara kararı– —-ilamı ile tarafların iddia ve savunmaları — dosya mübrez belgeler dikkate alınmak suretiyle—-olarak yapmış olduğum incelemede, Raporumuzun önceki sayfalarında açıklanan gerekçelerle; Davalı—- kullandırdığı kredinin kaynağı oluşturan borçlanmanın detaylarını ve ek maliyetlerini somut olarak ortaya koyamamış olduğu, Davalı bankanın davacı —- tahsil ettiği erken kapama ücretinin, —- yapısında —–karşılığı olarak tahsil etmesi Bankacılık usul ve teamüllerine göre mümkün ise de, davalı bankaca tahsil edilen ücretin makul oranda ve banka sistemindeki oranlara yakın olması gerektiği, uygulamada banka sistemindeki ortalamanın % 4 oranında olduğu dikkate alındığında Davalı Banka’nın davacıdan tahsil ettiği %9,50 oranındaki erken kapama ücretinin hakkaniyete ve dürüstlük kuralına uygun düşmeyecek şekilde fahiş oranda olduğu, Banka sisteminde erken kapama ücreti uygulamasının ortalama oranı olan %4 oranının olayda uygulanması halinde davalı bankaca davacı Şirketten makul düzeyde tahsil edilmesi gereken erken kapama —- Yukarıda açıklanan gerekçelerden dolayı davalı bankaca davacı Şirketten tahsil edilen erken kapama ücretinde — tarihinden itibaren işleyecek —— tespit edilen %13,75 nisbetinde işleyecek avans faizi ile tahsilinin talep edilmesinin mümkün olduğu yönündeki kanaatini bildirmiştir.
Mahkememizin 07/04/2021 tarihli duruşmasında verilen ara karar gereğince dosya bankacı bilirkişiye tevdi ile ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Dosyada mübrez bilirkişi ek raporunda özetle; Sayın Mahkemenin ara kararı uyarınca, tarafların iddia ve savunmaları ile dava dosyasına celbedilen bankacılık erken kapama ücret uygulamaları , dosya mübrez belgeler —- ilamı da dikkate alınmak suretiyle yapılan incelemede, yukarıda açıklanan gerekçelerden dolayı; Davalı — kullandırdığı kredinin kaynağı oluşturan borçlanmanın detaylarını ve ek maliyetlerini somut olarak ortaya koyamamış olduğu, Davalı bankanın davacı Şirketten tahsil ettiği erken kapama ücretinin, bankacılık uygulamasında %2 oranında olduğu dikkate alındığında Davalı—- davacıdan tahsil ettiği %9,50 oranındaki erken kapama ücretinin hakkaniyete uygun düşmeyecek şekilde fahiş oranda olduğu, banka sisteminde erken kapama ücreti uygulamasının ortalama oranı olan %2 oranının olayda uygulanması halinde davalı bankaca davacı Şirketten makul düzeyde tahsil edilmesi gereken erken kapama —- gerektiği, Yukarıda açıklanan gerekçelerden dolayı davalı bankaca davacı Şirketten tahsil edilen erken kapama ücretinde (99.994,65 TL- 21.009,79TL )= 78.984,86 TL tutarında fazla tahsilatın tespit edildiği, İşbu tutarın —tespit edilen %13,75 nisbetinde işleyecek avans faizi ile tahsilinin talep edilmesi şeklinde kanaatlerini bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava, —- uyarınca kullanılan ticari kredinin erken ödenerek kapatılmasında davalının erken kapatma bedeli olarak tahsil edilen bedelin iadesi istemine ilişkin olup, ——sayılı ilamıyla bozulmakla mahkememiz esasına kaydedilerek, mahkememizce 29/05/2019 duruşması ile Yargıtay bozma ilamına uyulma kararına karar verilmiştir. Yargıtay Bozma ilamı doğrultusunda genel kredi sözleşmesi, banka kayıtları ve konuya ilişkin sözleşme hükümleri ile diğer bankalarında emsal uygulamaları getirtilip bankanın erken ödeme ücreti hususunun hangi oranda ve hangi hesaplama tarzına yönelik olacağı konusunda ücret tahsil ettikleri ve bankacılık uygulamasında davalının tahsil ettği tutarın uygun olup olmadığı konusunun değerlendirilmesi için bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir. Dosya bankacı bilirkişiye tevdi edilerek düzenlenen denetime uygun olan ve mahkememizce de benimsenerek hükme esas alınan rapor da dikkate alınarak, Davalı Banka’nın kullandırdığı kredinin kaynağı oluşturan borçlanmanın detaylarını ve ek maliyetlerini somut olarak ortaya koyamamış olduğu, dava dosyasına başka bankalardan celp edilen emsal ortalama erken kapama ücretleri nazara alındığında ortalama ücretlerin %2 düzeyinde olduğu, Davalı bankanın davacı Şirketten tahsil ettiği erken kapama ücretinin, bankacılık uygulamasında %2 oranında olduğu dikkate alındığında Davalı Banka’nın davacıdan tahsil ettiği %9,50 oranındaki erken kapama ücretinin hakkaniyete uygun düşmeyecek şekilde fahiş oranda olduğu, banka sisteminde erken kapama ücreti uygulamasının ortalama oranı olan %2 oranının olayda uygulanması halinde davalı bankaca davacı Şirketten makul düzeyde tahsil edilmesi gereken erken kapama —– gerektiği, Yukarıda açıklanan gerekçelerden dolayı davalı bankaca davacı Şirketten tahsil edilen erken kapama ücretinde —- tutarında fazla tahsilatın tespit edildiği kanaatine varılarak davanın kısmen kabul kısmen kabul kısmen reddi ile 78.984,86 TL’nin ihtarnamenin tebliğe de dikkate alınarak 16.02.2013 tarihinden itibaren( taleple bağlılık ilkesi gereğince) işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere:
1-Davanın KISMEN KABUL, KISMEN REDDİ ile,
——– itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Harçlar kanunu uyarınca alınması gerekli 5.395,46 TL harçtan, dava açılırken peşin olarak yatırılan 1.707,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 3.687,76 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden — vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden —-vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafça yapılmış 24,30 TL başvurma harcı, 1.707,70 TL peşin harç olmak üzere toplam 1.732,00 TL harç gideri ile tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücreti olarak toplam 2.319,50 TL masraf olmak üzere toplam 4.051,50 TL yargılama giderinden kabul edilen kısma isabet eden 3.200,22 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafça yapılmış tebligat, müzekkere ücreti olarak toplam 48,10 TL yargılama giderinden reddedilen kısma isabet eden 10,11 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılmış gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair karar, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, karar gerekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay yolu açık olarak verildi, açıkça okundu usulen tefhim olundu.