Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2018/1294 Esas
KARAR NO: 2021/330
DAVA: Alacak
DAVA TARİHİ: 01/04/2008
KARAR TARİHİ: 15/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davalı ——- zarf teklifi almak sureti ile ihale açtığını ve bu ihaleye davacı şirketi de — yazısı ile davet ettiğini, davacı şirketin gerekli değerlendirmeleri yaparak— tarihinde ihale teklif dosyasını davalıya teslim ettiğini, ihalenin —- bedelle kazanıldığını, akabinde — tarihinde sözleşme imzalandığını, sözleşmenin — anlaşılacağı gibi işin ——— bir iş olduğunu, işin bedeli baz alınarak sözleşmenin — mektubunun davalı üniversiteye teslim edildiğini, sözleşmenin—- maddesine göre işin ve sözleşmenin bitim tarihinin —– sebepler dışında —– maddesine göre davacı şirketin işin finansmanını sağlamak için kredi temin edeceğini,—- götürü bedele finansman giderlerinin de dahil edildiğini, davacı şirketin —- başvurduğunu, davalıdan sözleşme gereği alacakları olan—- bankaya temlik ettiklerini, bankanın bu temlik işleminin teyidini davalıdan talep ettiğini, davalının — tarihli yazısı ile teyit verdiğini, davacının bu şekilde işe başlamasını müteakiben davalının —aptıkları görüşmeler neticesinde başlangıçta belirlenen projede vaziyet planı dahil büyük değişiklikler yapıldığını ve sonrasında sözleşme eki olarak— protokolün düzenlendiğini, bu protokolle yapılacak ek işlerin belirlendiğini, bu ek işlerin toplam bedelinin — olduğunu, davacı şirketin sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirerek işi tamamladığını,
davalının her ay tamamlanan işle ilgili rapor verdiğini ve temlik gereği —– ödeme yaptığını, davacı şirketin ek protokol gereği imalatına devam ederek işi tamamladığını, —- tarihli faturaları düzenleyerek ve kesin hesabı yapılarak davalıya ilettiğini, davalının —tarihinde geçici kabule başladığını, —tarihi itibarı ile de eksiklikleri belirterek geçici kabulü yaptığını, —-geçici kabuldeki eksikliklerin tamamlandığı zikredilerek işin tamamlandığını, —- faturanın davalıya iletildiğini, davalının faturayı kayıtlarına işlediğini,
Davalının daha sonra—-yevmiye nolu ihtarnamesi ile dışarıdan yaptırdığı inceleme ile işin tamamlanmadığından bahisle davacı şirketin borçlu olduğunu beyan ettiğini, davacı şirketin—-yevmiye nolu ihtarname ile bu hususların reddedildiğini ve davalının yükümlülüklerini yerine getirmesinin ihtar olunduğunu, davacının davacı şirketçe ödenmesi gereken —- faturanın davalıya iletildiğini, davalının bu faturayı noter kanalı ile iade ettiğini, yine davalının tek taraflı olarak haksız şekilde—– yevmiye nolu ihtarnamesi ile bankaya olan temlik borcunun bulunmadığını beyan ettiğini, dışarıdan yaptırdığı incelemeye dayanarak hesap ettiği —- faturayı sanki bir hesap mutabakatı varmış gibi noter kanalı ile gönderdiğini, kendilerinin bu faturayı noter kanalı ile iade ettiklerini, davalının bu faturayı tekrar gönderdiğini, kendilerinin de gerekçeleri açıklanmak sureti ile noter kanalı ile iade ettiklerini,
Bütün bu gelişmeler üzerine davalıyı — yevmiye nolu ihtarname ile kesin kabulün yapılmasına davet ettiklerini,— tarihinde kesin kabul heyetinin teşkil edildiğini, çalışmalarını —- tarihinde tamamladığını, tarafların kesin kabul tutanağını ihtirazi kayıtla imzaladığını, aslında kendilerine atfolunamayacak eksikliklerin tamamlanması için davalı şirkete — gün ek süre tanındığını, bu sürenin sonunda eksikliklerin giderilerek — tarihinde kesin kabul tutanağının düzenlendiğini, tutanakta belirtilen —–bedelinin de ihtirazi kayıtla davalıya ödendiğini, —– tarihli yazı ile davalıdan teminat mektubunun iadesinin talep edildiğini, davalının noterden gönderdiği ihtarname ile teminat mektubunun süresinin uzatılmasını, aksi halde nakde çevireceğini ihtar ettiğini, davacı şirketin bankalar nezdindeki itibarının zedelenmmesi için bu tehdit karşısında teminat mektubunun süresini uzattığını, davalının daha önce sözünü ettiği ancak tebliğ ettirmediği tespit raporunu kendilerine tebliğ ettirdiğini, davalının temlik gereği ödemekle yükümlü olduğu bedeli ödemekte temerrüde düşmesi sonucu kendilerinin bankaya başvurduğunu, —– davalıya gönderdiği yazı ile durumu özetlediğini ve yazı tarihi itibarı ile kredi hesabının kapatılması için gerekli — ödenmesi gerektiğinin bildirildiğini, davacı şirketin banka yazısında belirtilen —– olarak kullandığı banka kredisi ile nakden ödeyerek kredi borcunu kapattığını belirterek davalının yerine bankaya ödemek zorunda kaldıkları toplam —- —- fazlaya ve hukuka ve sözleşmeye aykırı süre uzatım talebiyle teminat mektubuna ödenen faiz ve komisyonlar ve davacı şirketin ödemekte olduğu ve ödeyeceği faize ilişkin hak ve alacakları ile sair tazminat başvuruları talep hakları saklı kalmak üzere alacağın muaccel olduğu tarihlerden itibaren taraflar arasındaki ana sözleşmenin —-gereği —– olan bankanın uyguladığı güncel ticari temerrüt faizi oranları nispetinde faiz uygulanmak sureti ile tahsiline karar verilmesini talep etmişti
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile davacı şirketin — adet —- inşaatının davacı şirketin —- —- hususunda — tarihli ek protokol kapsamında anlaştıklarını, sözleşmenin—- götürü bedel esası ile ödeneceği iş bu sözleşmede zikredilen işin ekli birim fiyat tarifelerine göre yapılması esastır” hükmünün bulunduğunu, davacı ile sözleşme bedeli olarak —– gereği ek işler için —- anlaştıklarını, ek işler bedelinin davacıya — ödendiğini, sözleşme bedeli ise —- olarak davacı şirket tarafından hesap edilerek teklif edildiğini, bu bedelin sözleşme ekindeki ödeme tablosunda yer aldığını, bu durumda işin toplam bedelinin—- olduğunu, bu bedelin sözleşme bedelinin neredeyse — olduğunu, işin bedelinin çok kısa bir süre içinde fahiş faiz ve ilave işlerle birlikte —- çıkarıldığını, bu bedel içinde—- edildiğini, —– eksilmesine rağmen bedelinin tahsil edilmek istendiğini, davacı şirketin inşaat işinin sona ermesinden sonra sözleşmede yer alan yükümlülüklerine uymayarak ihtarlara rağmen kesin hesap yapmadığını, kesin hesabı müşavir firmaya — yaptırıldığını, ayrıca —- sayılı dosyasından eksik işlerin tespitinin yaptırıldığını, ayrıca mükerrer ve fazla ödeme yapıldığının tespit edildiğini, kesin hesap ve delil tespiti sonrası sözleşme ve ek protokol kapsamında;——oranında erken ödeme komisyonu olmak üzere toplam borçlarının toplam — olarak hesap edildiğini, bu borçtan daha önce yapılan ödemeler ve—- nihai alacaklı olan temlik alacaklısı bankaya fazlaya ve tüm geri hakları saklı kalmak kaydı ile —- tarihinde ödendiğini,
Yapılan bu ödemeden sonra davacı şirketin talebi üzerine kesin kabul çalışmalarına başlandığını, —arihinde yapılan tespitler çerçevesinde —- tarihine kadar bir takım ayıplı ve eksik işlerin tamamlandığını, bu tarihte kesin kabul heyetinin düzenlediği tutanağın davacı tarafından ihtirazi kayıt ile imzalandığını ve görüşmelerin sona erdiğini, ancak davacının bilahare bakiye alacağının kaldığını beyan ederek bu davayı açtığını, öncelikle davacının bu alacağı dava dışı — etmesi nedeni ile aktif husumet itirazında bulunduklarını, yapılan sözleşmenin —- mahkemelerinin yetkili kılındığını, yetki itirazında bulunduklarını,
Eser sözleşmelerinde işin yapıldığını ispat külfetinin yükleniciye, bedelin ödendiğini ispat külfetinin ise iş sahibine ait olduğunu, yaptırdıkları kesin hesap ve delil tespiti sonucunda ilk sözleşme nedeni ile —- eksik, mükerrer ve fahiş bedel talep edildiğinin anlaşıldığını, —- kısmının mahsup edildiğini, davalının iyi niyetini her aşamada muhafaza ettiğini, işin belirlenen sürede bitirilmemesi nedeni ile davacının ödemesi gereken—- şartı bile talep etmediklerini,
—- maddesine göre finansman giderine ticari güncel faizin uygulanacağını, bu sözleşmenin eki finansman tablosunda da — üzerinden yapılan hesaplama ile sözleşme bedelinin —- olarak belirlendiğini, ticari güncel faizden kastedilenin piyasada yürürlükte olan piyasa şartlarına göre artan ve/veya eksilen reel faiz anlaşılmakta olup kendilerinin taraf olmadığı kredi sözleşmesinde ——- yılında faiz oranlarında düşüş olmasına rağmen bu eksilmenin hiç—– uygulanmadığını, sözleşmeye aykırı faiz oranlarının davalıyı bağlamayacağını, davalının —kullandığı —- arasında değişen oranlarda faiz uygulandığını, aynı dönem için uygulanan faiz oranlarının—— sorulmasını talep ettiklerini, güncel ticari faiz oranının aşan kısım nedeni ile bankaya karşı davacının sorumlu olduğunu, kullanılan kredi gideri ile inşaatın paralel gitmediği, hak edilenden önce kredi kullanılarak tahsilatların yapıldığını,
sözleşmenin —-göre işin bitimi ve geçici kabulden önce alacağın temlik edildiğini, böylelikle finansman maliyetinin artırıldığını, sözleşmenin — gereğince kredi sözleşmesine erken ödeme —- konulmadığını, davacı şirketin yaptığını iddia ettiği —–ödeme içinde erken ödeme opsiyonu bulunmayan kredilerden —— faiz miktarları bulunduğunu, davalının süresinde kesin hesap yapmaması nedeni ile müşavir firmaya yaptırılan kesin hesap masrafını — masrafla birlikte —olarak mahsup ettiklerini, davalının bankadan sağlanan krediyi— tarihinde başka bankadan sağladığı kredi ile erken ödeme ——yararlanarak kapattığını, böylece bu iş ile ilgili olarak toplam —- ödeme yaptığını, buna bu dava kapsamında talep edilen —– maliyetin ortaya çıkacağını bu durumda bazı kişilerin sebepsiz zenginleşmiş olacağını, davacının —- tarihinde yaptığı ödemenin mahiyetinin anlaşılamadığını, bu ödemenin ticari güncel faizde meydana gelen bir farktan kaynaklanmış olması halinde bu durumun güncel faizi aşan miktarın davacı tarafından üstlenildiğinin ispatı olduğunu,
Müşavirlik sözleşmesi ve ek protokolün taraflarının mühendis —– davalı kuruma inşaat işlerinde müşavirlik hizmeti vermesini kararlaştırdıklarını, bu şahsın davalı kurum adına metraj ve ataşman kayıtlarının tutulmasını sağladığını, bu kişinin elemanı olduğu —– şirketin de ortağı olduğunu, bu şahıs hakkındaki dava haklarını da saklı tuttuklarını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava, eser sözleşmesinden kaynaklı ve yüklenici tarafından açılan alacak davasıdır.
Açılan dava, mahkememizin—- tarihinde verilen —-sayılı hükümle DAVANIN KABULÜNE KARAR VERİLİP,—— kredilere uyguladığı güncel temerrüt faiz oranını geçmemek üzere avans faiziyle birlikte davalı taraftan alınıp, davacıya verilmesine karar verilmiştir. Karar davalı tarafından temyiz edilmiş olup ——- hükmü ile;
“Dava, ——– yapımına ilişkin sözleşme uyarınca iş sahibinin ödemekle yükümlü bulunduğu finans giderinin davacı tarafça ödenmesi nedeniyle davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmış, davalı reddini savunmuş, mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Taraflar arasında imzalanan——– “müteahhit iş konusunun finansmanını sağlamak için banka kredisi temin edeceğinden işveren, müteahhit tarafından temin edilecek kredinin geri ödenmesi sürecinde, finans kuruluşunun yapacağı her türlü değişiklik ve ileri de konulabilecek yeni vergi ve resimleri ——-oranlarının, bu değerlere göre uygulanması sonucu ticari güncel faiz oranlarının artması veya eksilmesi halinde finans kuruluşunun müteahhide yansıtacağı artı ve eksi tutarları ödemeyi kabul ve taahhüt eder…” hükmüne yer verilmiştir. Yine sözleşmenin ——— “işveren ödeme tablosunda belirtilen herhangi bir zaman diliminde finans kuruluşunun belirlediği erken ödeme komisyonunu ödeyerek anapara ve hesaplanan faizlerini kapatarak borcunu sıfırlayabilir” denilmiştir. Sözlemenin eki ödeme tablosuna göre son ödemenin — tarihinde yapılması gerekmektedir. Davalı iş sahibi —-tarihinde—– gönderdiği ihtarında kalan borcu ödeyerek başkaca borçları bulunmadığını bildirmiştir. Bankanın— tarihli cevabında, davacının ——- —- ödeme opsiyonu bulunmayan —– düzenlendiği bildirilmiştir. Davalı erken ödeme —- hakkını kullanarak borcunu kapattığını savunduğuna göre öncelikle bu husus üzerinde durulmalıdır. Her ne kadar mahkemece sözleşmede hüküm bulunmadığı belirtilmiş ise de az yukarıda değinilen —-ortadadır. Davacının finans kurumuyla bu maddeye dayanarak erken ödeme opsiyonlu sözleşmeler yapması durumunda, davalı iş sahibinin daha fazla faiz ödemek külfetinden kurtulacağı kabul edilmelidir. Davacının —– tüm kredi sözleşmelerini sözleşmedeki bu açık hükme rağmen —- yapmamasının zararını davalının ödemesi beklenemez. Bir başka anlatımla kimse kendi kusurlu hareketinin sonucundan yararlanamayacağından tüm kredi sözleşmelerini erken ödeme opsiyonlu düzenlemeyen davacının sorumlu olduğu açıktır.
O halde mahkemece yapılması gereken iş, bilirkişilerden ek rapor alınarak davalı iş sahibinin sözleşme eki ödeme planında belirtilen vade tarihlerinden önce erken ödeme yaparak borcunu kapatıp kapatmadığını saptamak, erken ödeme yapılmışsa —- ödeme—- halinde ödenecek faiz miktarından davalıyı sorumlu tutmak, bunun dışında kalan fazla istemin reddine karar vermekten ibarettir. Bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve hukuki değerlendirmede yanılgıya düşülerek davanın aynen kabulüne karar verilmesi doğru olmadığı gibi, davalı —–harçtan muaf olduğu halde harçtan sorumlu tutulmasına karar verilmesi de doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir. DENMEK SURETİYLE,
Yukarıda —- açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ——-gereğince kararın davalı yararına BOZULMASINA,”
KARAR VERİLMİŞ;
Mahkememizce bozma ilamına uyulmuş,
—sayılı dosyamıza dava kaydedilmiş ve yargılamaya devam edilmiş, mahkememizin —-tarihli kararında;
“Dava hukuki niteliği itibariyle davacının eser sözleşmesine dayanan alacağının tahsili talebine ilişkindir.
Usulünce duruşma açılarak; tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip ihtilaflı ve ihtilafsız konular resen belirlenerek uyuşmazlığın çözümü doğrultusunda tarafların tüm delilleri toplanıp bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Mahkememizin —- sayılı ilamı ile özet olarak; “Davacının anahtar teslimi götürü bedeli —- birlikte banka kredisi ile tahsil etmesi, kredinin geri ödemelerini ise davalının yapması konusunda anlaştıkları, davacının kendi adına götürü bedel dışında bir şey talep edemeyeceği, ancak faiz oranlarının değişmesinden ve kredi geri ödemelerinin süresinde yapılmamasından kaynakları davalının karşılayacağı anlaşılmaktadır. Davalının cevap dilekçelerinde sürekli vurguladığı ——ise krediyi veren bankanın uyguladığı güncel faizler olacaktır. Bu nedenle davalının diğer bankaların uyguladığı faizlerin kıyaslanarak güncel ticari faizin belirlenmesi gerektiğine ilişkin savunması yerinde bulunmamıştır. Yine davalı davacının banka ile yaptığı kredi sözleşmesinde enken ödeme opsiyonunun tüm krediler için sözkonusu olmamasını ana sözleşmeye aykırı olduğuna, bu nedenle kendilerini bağlamayacağına dair savunması da sözleşme de böyle bir hüküm bulunmaması nedeni ile yerinde bulunmamıştır. Zaten sözleşmede kredi sözleşmesinin hükümlerinin tamamen belirlenebilmesi mümkün değildir. Zira kredi—— durumundaki bankadan temin edilecektir.—- hükümleri davacının banka ile yapacağı sözleşme ile belirlenecektir. —-temin etmeyip bu hususu davacının insiyatifine bırakan davalı bunun sonuçlarına katlanmak zorundadır. Davacının sözleşmenin bu hükümlerini kötüye kullandığına dair bir delil bulunmadığı gibi, kullanılacak kredinin özelliklerine ve bankaların genel uygulamasına göre uygun bir kredi sözleşmesi yaptığı hususu bilirkişi heyetinin raporu ile tespit edilmiştir.
Taraflar arasında yapılan ana sözleşmenin eki niteliğindeki ödeme tablosunun o tarihteki ekonomik şartlara göre —– hesaplanmış, ancak bankanın uyguladığı faiz oranındaki artma ve eksilmenin ödemelere yansıtılacağı hükme bağlanmıştır. Taraflar sözleşmeyi imzaladıktan sonra davacı şirket, —– şubesi ile kredi sözleşmesi yapmış, kredinin teminatı olarak davalıdan olan alacağını bankaya temlik etmiştir. Banka bu temlik hususunun teyitini davalıdan istemiş, davalı ise bankaya gönderdiği bir yazı ile istenen teyiti vermiştir. Kuşkusuz davalının bankaya yapacağı ödeme temlike konu miktarla sınırlı değildir. Sağlanan kredinin tamamının faizi ile birlikte geri ödenmesinden sorumludur. Davalının bu miktarda kendi adına imzalanmış olan —– hükümlerini bilmemesi söz konusu olamayacağına göre, —– onayladığı kabul edilmelidir.Davalının—– tarihinde ise kendi hesabına göre bakiye borç olarak —- olarak ödeme yaptığı anlaşılmaktadır. Davacı şirket yetkilileri ile banka yöneticileri yaptıkları görüşmede erken ödeme opsiyonu olmayan krediler için hesaplanan erken ödeme komisyonu ile birlikte—- daha ödenmesi gerektiğini ——– belirlemiş ve davalıya banka tarafından bu durum bildirilmiş olup davacının bu bedeli davalının yerine bankaya ödediği anlaşılmıştır. Bilirkişi tarafından davacının kredi geri ödemeleri ile ilgili olarak —-ödeme yaptığı, yine— taksitle birlikte ödenmesi gereken — olan — de bankaya ödediği, böylece davalı yerine kredi geri ödemesi olarak bankaya toplam ——- ödeme yaptığı, bu geri ödemelerin kredi sözleşmesine uygun olduğu tespit edilmiştir.
Davacının üstlenmiş olduğu——– binasını sözleşmeye uygun olarak yapıp teslim ettiği, davalıdan ana sözleşme ve ek protokolle belirlenen anahtar teslimi götürü bedeli talep edebileceği, ana sözleşme bedeli ile belirlenen bedeli bankadan, ek protokol ile belirlenen bedeli davalıdan tahsil ettiği, sözleşmeye göre kredinin geri ödemesi ile ilgili bankaya yapılacak tüm ödemelerin davalının yükümlülüğünde olduğu, davalının — döneminde tek taraflı olarak yaptığı ödeme miktarının inşaat sözleşmesi ve——–uygun olmadığı, davalının süresinde yapmadığı ödemeleri davacının yaptığı ve yaptığı toplam ödemenin —-olduğu, bu ödemeleri davalıdan talep edebileceği anlaşılarak davanın kabulüne karar verilmiştir. Davacı yaptığı ödemelerin muaccel olduğu tarihlerden itibaren bankanın uyguladığı güncel ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davacının alacağı miktarı belirterek davalıyı davadan önce temerrüde düşürmediği anlaşılmış, her iki tarafın tacir ve alacağın ticari olması nedeni ile davacının ancak avans faizi talep edebileceği anlaşıldığından alacağın dava tarihinden itibaren talebi geçmemek üzere avans faizi ile birlikte tahsiline karar vermek gerekmiştir.” gerekçesi ile davanın KABULÜNE, — tarihinden ——- uyguladığı güncel temerrüt faiz oranını geçmemek üzere avans faizi ile birlikte davalı taraftan alınıp davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir.
Mahkememiz kararı taraf vekillerince temyiz edilmiştir—– “Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları reddedilmelidir. Taraflar arasında imzalanan —– —— konusunun finansmanını sağlamak için —– temin edeceğinden işveren, müteahhit tarafından temin edilecek kredinin geri ödenmesi sürecinde, finans kuruluşunun yapacağı her türlü değişiklik ve ileri de konulabilecek yeni vergi ve resimleri —– oranlarının, bu değerlere göre uygulanması sonucu—- oranlarının artması veya eksilmesi halinde —–müteahhide yansıtacağı artı ve eksi tutarları ödemeyi kabul ve taahhüt eder—- hükmüne yer verilmiştir. Yine sözleşmenin —- “işveren ödeme tablosunda belirtilen herhangi bir zaman diliminde finans kuruluşunun belirlediği erken ödeme komisyonunu ödeyerek —- hesaplanan faizlerini kapatarak borcunu sıfırlayabilir” denilmiştir. Sözlemenin eki ödeme tablosuna göre son ödemenin — tarihinde yapılması gerekmektedir. Davalı iş sahibi — tarihinde —– gönderdiği ihtarında kalan borcu ödeyerek başkaca borçları bulunmadığını bildirmiştir. Bankanın ——- kapama —— bulunmayan kredi sözleşmeleri düzenlendiği bildirilmiştir. Davalı erken ödeme opsiyonu hakkını kullanarak borcunu kapattığını savunduğuna göre öncelikle bu husus üzerinde durulmalıdır. Her ne kadar mahkemece sözleşmede hüküm bulunmadığı belirtilmiş ise de az yukarıda değinilen —– Davacının —– bu maddeye dayanarak erken ödeme —- yapması durumunda, davalı iş sahibinin daha fazla faiz ödemek külfetinden kurtulacağı kabul edilmelidir.
Davacının —- sözleşmelerini sözleşmedeki bu açık hükme rağmen erken ödeme opsiyonlu yapmamasının zararını davalının ödemesi beklenemez. Bir başka anlatımla kimse kendi kusurlu hareketinin sonucundan yararlanamayacağından tüm kredi sözleşmelerini erken ödeme opsiyonlu düzenlemeyen davacının sorumlu olduğu açıktır.
O halde mahkemece yapılması gereken iş, bilirkişilerden ek rapor alınarak davalı iş sahibinin sözleşme eki ödeme planında belirtilen vade tarihlerinden önce erken ödeme yaparak borcunu kapatıp kapatmadığını saptamak, erken ödeme yapılmışsa kredi sözleşmelerinin erken ödeme —— yapılması halinde ödenecek faiz miktarından davalıyı sorumlu tutmak, bunun dışında kalan fazla istemin reddine karar vermekten ibarettir. Bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve hukuki değerlendirmede yanılgıya düşülerek davanın aynen kabulüne karar verilmesi doğru olmadığı gibi, davalı ——harçtan muaf olduğu halde harçtan sorumlu tutulmasına karar verilmesi de doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.” gerekçesi ile mahkememiz kararının kısmen bozulmasına karar verilmiştir.
Aynı —– sayılı ilamı ile; taraf vekillerinin karar düzeltme taleplerinin reddine karar verilmiştir. Bozma dışında kalan ve taraflarca temyize konu edilen diğer hususlar taraflar yönünden kesinleşmiştir.
Yargılamanın —- tarihli duruşmasında — bozma ilamına uyulma kararı verilerek yargılamaya devam olunmuştur. Uyma kararı verilen — ilamı doğrultusunda ve bozma ilamından sonra bilirkişi heyetinden —– tarihinde üçüncü ek rapor alınmıştır. Bozma ilamına göre davalı iş sahibinin sözleşme eki planında belirtilen vade tarihlerinden önce erken ödeme yaparak borcunu kapatıp kapatmadığının öncelikle saptanması gerekir. Eğer erken ödeme yapılarak tüm borç kapatılmış ise, kredi sözleşmelerinin erken ödeme opsiyonlu yapılması halinde ödenecek faiz miktarının belirlenerek, tespit edilecek faiz miktarından davalıyı sorumlu tutmak gerekecektir. Davalının, kredi borcunu kapatma öncesinde, banka tarafından kendisine gönderilen —- — olarak çıkartılan maliyet çizelgesinde ödenecek miktarların belirtildiği ancak——- kullandırıldığından faiz oranlarının kesin olduğunu, sonraki henüz kullandırılmamış dilimlere ilişkin değişken olduğu belirtildiği, sonra banka tarafından —- tarihinde hesaplama tablosu çıkartıldığı, toplam tutar — olarak belirlendiği buna karşın davalının— ödenmediği, bu miktarın bankaya — tarihinde davacı tarafından ödendiği sabit olduğu, dolayısıyla davalının borcun tamamını ödeyerek borcunu kapatmadığı saptanmıştır. Dava dışı kredi kullandıran banka tarafından davacı şirkete gönderilen —- tarihli erken ödeme —–toplam kredi maliyet tutar—–erken ödeme — kredi kullanılması halinde ise toplam kredi maliyet tutarının —- olacağı belirtilmiştir. —- sözleşmelerinde toplam ödenecek —- sözleşmelere göre daha yüksek olduğundan davacının, daha düşük maliyetteki sözleşmeyi tercih etmesinde sözleşmeye aykırılık olmadığı gibi kusurlu hareket ettiğinden de bahsedilemeyecektir. Ayrıca yukarıda özetlenen bozulan kararın gerekçesinde de açıkça belirtildiği üzere taraflar arasındaki sözleşmede kredilerin erken ödeme ——– yapılacağına dair bir hüküm bulunmadığı gibi davacının, söz konusu kredi borcuna ilişkin davalıdan alacağının bir kısmını dava dışı bankaya temlikine ilişkin olarak davalının yazılı teyidini aldığı, dolayısıyla davalının yapılan sözleşmelerden haberdar olup, sözleşmelere onay verdiği açıktır. Sonuç itibariyle bozma kararı doğrultusunda yapılan inceleme sonucunda; davalının erken ödeme yaparak tüm kredi borcunu kapatmadığı, sözleşmelerin erken ödeme —— yapılması halinde bu sözleşmelerin diğerine göre daha yüksek maliyetli olması nedeniyle davalının aleyhine daha yüksek miktarda borç tahakkuk ettirilmiş olacağından ve bu doğrultuda erken ödeme —– sözleşmelerin davacı tarafça tercih edilmemesinin davalı taraf lehine olduğundan ve davacının erken ödeme opsiyonsuz sözleşme yapması nedeniyle davalıyı fazla faiz ödeme külfetine soktuğu tespit edilemediğinden davanın kabulüne”
GEREKÇESİYLE, yine davanın TAM KABULÜ ile — tarihinden itibaren—- uyguladığı güncel temerrüt faiz oranını geçmemek üzere avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş;
BU KARARDA DAVALI TARAFÇA TEMYİZ EDİLMİŞ;
——
“1-Dosyadaki yazılar mahkemece uyulan bozma ilâmı gereğince inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı davasında — tarihinde davalı ile aralarında düzenlenen sözleşme—- sistemine göre üstlendiklerini, sözleşmenin —- işin finansmanını sağlamak için kredi teminini üstlendiklerini, anahtar teslimi götürü bedele finansman giderlerinin de dahil edildiğini, kredinin geri ödenmesi sürecinde davalı iş sahibinin ödemekle yükümlü olduğu finans giderinin ödenmemesi nedeniyle kendileri tarafından karşılandığını belirterek fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak toplam—- davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, bu kararın davalı tarafından temyizi üzerine —– ile davalı yararına bozulmasına karar verilmiş, mahkemece bozmaya uyularak ikinci kez davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dairemizin bozma ilâmında taraflar arasında imzalanan ——- göre davacının finans kurumuyla erken ödeme opsiyonlu sözleşmeler yapması durumunda, davalı iş sahibinin daha fazla faiz ödemek külfetinden kurtulacağının kabul edilmesi gerektiği, davacının finans kurumu ile tüm kredi sözleşmelerini sözleşmedeki bu açık hükme rağmen erken ödeme opsiyonlu yapmamasının zararını davalının ödemesinin beklenemeyeceği, kimsenin kendi kusurlu hareketinin sonucundan yararlanamayacağından tüm kredi sözleşmelerini erken ödeme—- düzenlemeyen davacının sorumlu olduğu, bu nedenle bilirkişilerden ek rapor alınarak davalı iş sahibinin sözleşme eki ödeme planında belirtilen vade tarihlerinden önce erken ödeme yaparak borcunu kapatıp kapatmadığının saptanması, erken ödeme yapılmışsa — erken ödeme —–yapılması halinde ödenecek faiz miktarından davalının sorumlu tutulması gerektiği gerekçesi ile bozulmasına karar verilmiştir.
Bozmaya uyulduğuna göre bozmada belirtilen hususlar yararına olan taraf için usuli kazanılmış hak oluşturacağından bozma uyarınca inceleme yapılması zorunludur. Buna rağmen mahkemece açıklanan hesaplama yönteminin aksine bankalardan gelen yazı cevapları esas alınarak bozmaya aykırı hesaplama yapılmış olan ek rapora göre karar verilmesi doğru olmamıştır. Yapılması gereken iş yeni bir bilirkişi kurulu oluşturulmak suretiyle bozma ilâmında açıklandığı şekilde davalı iş sahibinin sözleşme eki ödeme planında belirtilen vade tarihlerinden önce erken ödeme yaparak borcunu kapatıp kapatmadığının saptanması, erken ödeme yapılmışsa kredi sözleşmelerinin erken ödeme opsiyonlu yapılması halinde ödenecek faiz miktarının belirlenerek bu miktar üzerinden davalının sorumlu tutularak sonucuna göre karar verilmesinden ibarettir. Açıklanan bu gerekçeye göre uyulan bozma ilâmına aykırı olarak inceleme yapılarak verilmiş bulunan kararın ikinci kez bozulması gerekmiştir.
Yukarıda — bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine,—–bentte açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA,”
DENİLMEK SURETİYLE HÜKMÜMÜZ BOZULMUŞ;
BOZMA İLAMINA UYULMUŞ,
Dosya mahkememizin —– kaydedilmiş olup;
Bozma ilamı doğrultusunda mahkememizce de kök rapor ve ek raporlar alınmıştır.
Son —– ilamında da vurgulanan hususlar nazara alınarak ve taraf vekillerinin itirazlarını karşılayacak şekilde alınan kök rapor ve ek raporlarda nazara alınmak suretiyle yapılan inceleme sonunda;
Mahkememizce kurulan hükme — ek bilirkişi raporu esas alınmıştır.
Hemen belirtmek gerekir ki, —- ödeme davacı vekili tarafından da kabul edilmekte olup bu husus duruşma zaptı ile davacı vekiline teyit ettirilmiş; davacı vekilinin beyanı duruşma zaptına alınmıştır.
Davacının isteme konu yapılan —yönünden de —ödemesi talebi mevcuttur.
Bunun dışında bir de —- tarihinde dava dışı bankaya faiz maliyeti kapsamında yapılan ödemedir.
Mahkememizce hesap bilirkişisi — raporlarında yapılan hesaplamanın — tarihinde davalı tarafından yapılan —- faizden kaynaklı eksik ödenen bedelin tespit edildiği; hesaplama şekli ve uygulanan faiz oranları yönünden — uygun olan hesaplamanın bu olduğu; isteme konu olan— yönünden bu talebin bozma kapsamı dışında kaldığı, bu nedenle bu miktarın alacağa eklenemeyeceği —– bedel yönünden talebinin ise, mahkememizce verilen —-davanın kabulüne ilişkin hükümlerde gerek hükümde gerek gerekçeli kararda alacak kalemlerinin ayrıştırılmadığı ancak davacının dava dilekçesinde— bedelin gerekçesini ” sözleşme muhtevasındaki ödeme tablosuna göre — tarihinde ödenmesi gereken faiz bedeli olarak ” açıkladığı; kastedilen sözleşme eki ödeme tablosuna göre bunun —olduğu; ancak iş bedelinin bir bütün olarak değerlendirilmesi gerekeceği; hak edilen iş bedeli —dahil tespit edilerek davalının ödemelerinden sonra bakiye borcun belirlenmesi gerektiği; kesin hak edişin tarafların mutabakatıyla gerçekleşmediği, bunun üzerine taraflar arasındaki sözleşmenin —- maddesinde ” müteahhidin kesin hesap yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde iş verenin onun nam ve hesabına yaptırmakta serbest olduğu; bu hususun itiraz hakkı olamayacağı gibi hesaplar için yapılan masraflara —- ilavesiyle müteahhidin alacağından ve teminatından kesileceği ” düzenlemesinin bulunduğu; anılan düzenlemenin taraflar arasında DELİL SÖZLEŞMESİ niteliğinde bulunduğu; kesin hesabın yüklenicinin nam ve hesabına yaptırıldığı; — olarak belirlendiği; buna —- ulaştığı ancak ihaleli işlerde iş veren tarafından anılan tarihteki mevzuat kapsamından —– ödeme yapılması esası cari olduğundan — indirilmesi gerektiği; buna göre kalan iş bedeli alacağının — olduğu; kesin hesap için yapılan ödeme kapsamında — alacağın oluştuğu; finansman maliyeti davalı uhdesinde olduğundan bankaya yaptığı ana para ödemesi —- olarak beyan edildiği; davacı vekilininde kabulünde olduğu; birinci taksitin faizleriyle birlikte —– düşülmesi halinde kalan ödemenin— üstünde olduğundan bakiye borcun oluşmayacağı, bu nedenle istenen —- istenemeyeceği mahkememize kabul edilmiş; sadece —yönünden davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
DAVANIN KISMEN KABULÜNE,
—- tarihinden itibaren —- uyguladığı güncel temerrüt faizi oranını geçmemek koşuluyla uygulanacak avans faiziyle birlikte davalıdan alınıp, davacıya verilmesine,
Fazlaya dair talebin reddine,
Peşin olarak alınan harçtan eksik alınması gereken —-harç mevcutsa da ve harcın tamamı davalı —— alınması gerekiyorsa da davalı harçtan muaf olduğu için davalı tarafından yatırılan — tarihli harç tahsil müzekkeresine konu —- bakiye karar harcının davalıya iadesine, davacı tarafından yatırılan —- harcında davacıya iadesine,
Tamamı davacı tarafça karşılanan ve mahkememizce verilen — kadar yapılan — posta giderine——— gideri daha eklenerek — toplam posta gideri, o karara kadar yapılan –bilirkişi ücreti üzerine harcanan—-muhakeme giderinin kabul ve ret oranı gereğince, —- kısmının davalıdan alınıp, davacıya verilmesine, kalanının davacı üzerine bırakılmasına,
Kabul ve ret oranları nazara alınarak,
Karar tarihindeki AAÜT gereğince, —- nispi vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
Reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 75.847,00 TL nispi vekalet ücretinin de davacıdan alınıp, davalıya verilmesine,
Dair karar, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, karar gerekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde —– yolu açık olarak ve oybirliğiyle verildi. Açıkça okunup, usulen tefhim olundu.15/04/2021