Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/921 E. 2021/758 K. 27.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/921 Esas
KARAR NO: 2021/758
DAVA: Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 21/08/2017
KARAR TARİHİ: 27/10/2021
Mahkememizde görülen Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;müvekkili ile davalı arasında –konusunda mutabakata varıldığını, buna karşılık davalının makine bedeli olarak ——– ödemesinin kararlaştırıldığını, müvekkili tarafından makinelerin davalının belirlediği kriterlere uygun olarak hazırlandığını, buna karşılık davalının ödemeleri yapmaktan, çekleri vermekten, makineleri teslim almaktan imtina ettiğini, bunun üzerine müvekkili tarafından —— keşide edilen ihtarnameyle borcun ödenmesi ve makinelerin teslim alınması hususunun ihtar edildiğini, davalının ise, —–günü keşide ettiği cevabi ihtarnameyle üzerinde herhangi bir borç bulunmadığını beyan ettiğini, ancak süreç içerisinde hatasını anlayarak, makinelerin bazılarını——– aldığını; buna karşılık —- numaralı makineleri almadığını; anılan sözleşmenin geçerliliğini koruduğunu; müvekkilinin de tahammül sınırı aştığından,——edilen ihtarnameyle sözleşmeden cayılmasının mümkün olmadığı hatırlatılarak kararlaştırılan ödemelerin yapılması, aksi takdirde hukuki yollara başvurulacağının bildirildiğini; davalının cevabi ihtarnamesiyle de, sipariş avansının yatırılmasından itibaren —– haftalık süre ibaresine gönderme yaparak, henüz sipariş avansı ödenmediğini; herhangi bir borcu olmadığını; makinelerin hazırlanmasının kusur ve hata olduğunu, kendisinin herhangi bir borcu bulunmadığını bildirdiğini ancak, bu nitelemesinin doğru olmadığını, sözleşmenin—– makine sözleşmede belirtilen çeklerin tamamını kendisine verilmediği veya ödemelerin tamamlanmadığı müddetçe makineleri teslim etmek zorunda değildir.” kararlaştırması bulunduğunu, dolayısıyla sözleşme konusu borcu yerine getirmeyen davacının temerütte bulunduğundan bahisle davalıdan sözleşme bedeli kapsamında, şimdilik —- faiziyle birlikte tahsilini, bu talebin uygun görülmemesi halinde, sözleşmeden rücu etmesi sebebiyle, üçüncü madde kapsamında satış bedelinin %20 si oranında tazminata mahkum edilmesini, bu tutar kapsamında da şimdilik —–akdi faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili bilahare muhabere yoluyla gönderdiği—- günlü dilekçesinde özetle; davalıdan —– yöntemiyle makine almaya karar verildiğini; ———- makine alınabilmesi için öncelikle satıcının alıcıya —- fatura düzenlemesi gerektiğini; bu ————– başvuru yapılması esasının cari olduğunu; —- ibrazı sonrasında kredi kuruluşunun gerekli araştırmayı yaparak, —– yılında makine yatırımı yapma kararı alındığını; bu kapsamda davada dayanıları sözleşmenin imzalandığını; firmadan alınan—- firmasının mevcut verileri değerlendirerek işletme açısından —– krediyi riskli görerek red kararı verdiğini; öz sermayenin de yetersiz olması nedeniyle makine alımı işinin askıya alındığını; kredi puanının arttırılması ve kurumsal imaj kazandırma adına —— makinelerin alımı için görüşme yapıldiğını; ancak makinelerin bir kısmını alacak kadar kredi kullandırıldığını; firmanın iyiniyet prensibine uygun olarak da davacıdan ilgili makineleri aldığını; taraflar arasındaki sözleşmede makinelerin yapımının ancak ———— bir ödeme alındıktan sonra başlanacağının kararlaştırıldığını; davacının herhangi bir ödeme almadan makine yapımına başlamasından doğan zararın sorumlusu olduğunu; alınan bilirkişi raporuyla da sabit olduğu üzere, makinelerin halen yapım aşamasında olduğunu; başka firmaya satılan makine olduğunu; raporda görülen makinenin bir yerde kurulu para kazanır durumda olduğunu; sözleşmenin feshedilerek dava dosyasının kapatılmasını talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE : Dava, davalının sözleşme bedelini ödemesi ve davacının uğradığı zararın tazmini terditli olarak sözleşme bedelinin %20’si oranında cezai şart bedeli talebine ilişkindir.
Mahkememizce, uyuşmazlığın taraflar arasında düzenlenen —– tarihli sözleşme gereğince davacı tarafından üretildiği iddia edilen makinenin sözleşme gereğince davalının teslim almaması nedeni ile temerüdünün oluşup oluşmadığı, oluşmuş ise davacı tarafından zarara olan —– makine bedelinin %20 davalıdan talep edilip edilemeyeceği noktasında toplandığı tespit edilmiştir.
Taraflar tacir olup delil olarak ticari defterlere dayanıldığından, TTK 83-85.maddeleri ile HMK 222.maddesi uyarınca her iki tarafın tüm yasal ticari defterleri —– üzerinde Mahkememizce resen seçilen bilirkişilerce bilirkişi incelemesi yapılmasına, karar verilmiştir.
Bilirkişiler —– tarihli raporunda, davacının ticari defterlerinde dava konusu ——– alım satımına ilişkin herhangi bir muhasebe kaydına rastlanmadığı, dava konusu—— oranında tamamlandığı, makinenin sadece test yapılarak teslimata hazır durumda olacağı, dava konusu —– oranında tamamlandığı, her iki makinenin de özel sipariş üzerine yapıldığı, siparişlerden vazgeçilme durumda aynı özellikteki makineye talep gelme olasılığının az olduğu ve siparişten vazgeçilme durumda başka özelliklerde bir sipariş üzerine halihazırda bitmiş olan bir makinenin ancak %40’ından faydalanma imkânının bulunduğu, —–tarihli sözleşme gereğince davacı tarafından üretildiği iddia edilen makinenin davalı tarafından üretildiği iddia edilen makinenin davalı tarafından teslim alınmaması sebebiyle temerrüdün oluşup oluşmadığı hususunun dosya kapsamındaki belgeler uyarınca davalının —- düştüğü, temerrüt oluşmuş ise davacının —- zararını talebi yönünde dosya kapsamında——– kullanabilecekken bu haklarından herhangi birini kullanmadığı, dolayısıyla davacının ——- talep edemeyeceği, davacının makineleri imal edip etmediği hususu: Sözleşmede mevcut olan—– olduğu, sözleşmeye ve davaya konu ——- —- oranında tamamlandığının tespit edildiği, davacının teslim ettiği makinelerin karşılığı olarak aldığı ödeme ve teslim edilmeyen ürünler için sözleşmeden dönme koşullarının oluşup oluşmadığı huşusu: davacının davalıdan sözleşme bedelinin ve şimdilik —- sözleşmede belirtilen aylık —–oranındaki faiziyle tahsiline yönelik taleplerinin uygun hükmedilmesi talebinin yerinde olmadığı; şöyle ki dosya kapsamındaki deliller kapsamında davacının sözleşmeyi —– yönündeki pek çok beyanına açıkça anlaşılmasına rağmen davalının sözleşmeden dönme/sözleşmenin aleyhine sözleşmenin ——– tazminatın tahsili talebinin yerinde olmadığı rapor edilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, dosya kapsamı ile mahkememizce yapılan ön inceleme duruşmasında zapta geçen beyanlar ve uyuşmazlık tespiti dikkate alınarak sözleşmenin haksız bir şekilde feshi gerçekleşmiş ise davalıdan talep edilebilecek cezai şart konusunda mahkememizce —— bilirkişisinden rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişiler—- tarihli raporunda, ödemenin leasing şekliyle kararlaştırılmasına, —– açıldığı zaman peşin ödenmesi hükmü bulunmasına göre kararlaştırmanın —– erteleyici cezai şart olarak değerlendirildiği; şart gerçekleşene kadar kurulu sözleşmenin hüküm ifade etmesinin söz konusu olmayacağı; bir başka anlatımla, şart gerçekleşene kadar askıda kaldığı; şartında gerçekleştiği iddia ve ispat edilmediğinden, taraflarca uyulması ve uygulanması gereken sözleşme hükümlerinden söz edilemeyeceği cihetle davacının —- maddesine dayalı tazminat talebine iştirak edilmediği; — kapsamında sipariş verilmeyen iki adet makine yönünden % 20 tazminat tutarının —– olduğunun hesaplandığı; rapor edilmiştir.
Taraf vekillerinin rapora karşı itiraz dilekçeleri değerlendirilip tartışılmak suretiyle taraf vekillerinin itirazlarının karşılanması için HMK nun 281/2. maddesi uyarınca bilirkişiden ek rapor alınmasına, karar verilmiştir.
Davalıya ——- ilgili herhangi bir işlem yapıp yapmadığı hususunda yazılı beyanda bulunmak üzere muhtıra gönderilmesine, karar verilmiş, —— tarihli dilekçe ile ilgili dava dosyasına konu olan makinelerin daha önceki dilekçelerinde belirtildiği gibi —– çıkmadığı için alınamadığını, davaya konu olan makinelerin şahıs işletmesinde terfi edilerek şirket olunduğunu, yeni kurulan şirket olarak konu olan makinelerin alınmış ve mahkemenin belirleyeceği bağımsız bilirkişinin yerinde makinelerin incelenmesini, —–ödeme alınmadan başlanan ve yapılan makinelerin maddi ve manevi zararın davacı firmaya ait olduğu, makinelerin hem —— satılarak haksız kazanç elde edilmeye çalışıldığını bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve bilirkişi raporları itibarı ile davacı vekili tarafından düzenlenen bila tarihli dilekçede, sözleşme bedeli ve uğranılan zararların tazminine ilişkin ——- yönelik talepten feragat ettiğini, davaya sadece davalının sözleşmeden haksız olarak rücu etmesi sebebiyle, sözleşmenin 3. Maddesine göre davalının almadığı makine bedelinin %20’si oranında cezai şart ödemeye mahkum edilmesini, bu bağlamda —– tahsilini talep ettiği anlaşılmakla; Sözleşme bedelinin ödenmesi ve uğradığı zararın tazminine yönelik talebinin feragat nedeniyle reddine karar verilmesi gerekmiş olup; Cezai şart yönünden yapılan inceleme de ise taraflar arasında——— tarihinde imzalanan sözleşmenin mali konular ve teslimine ilişkin —– zaman peşin, —– teslim sırasında ödeneceği” düzenlemesi bulunduğu, her iki ödeme şeklinde de leasing açılması halinde —- peşin ödeme kaydı bulunduğu, makinelerin teslim tarihinin sipariş avansından itibaren —– hafta olarak öngörüldüğü; bu şekilde imzalanan sözleşmenin şarta bağlı bir akit niteliği taşıdığı, erteleyici şart gereğince —— açılması halinde, sözleşmenin yürürlüğe gireceği; iki makine yönünden de herhangi bir sipariş avansına rastlanılmadığının, bu nedenle erteleyeci şart olan leasingin açılması gerçekleşmediğinden taraflarca uyulması ve uygulanması gereken sözleşme hükümlerinden söz edilemeyeceği ve davacının cezai şart talebinin koşullarının gerçekleşmediği anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Sözleşme bedelinin ödenmesi ve uğradığı zararın tazminine yönelik talebinin feragat nedeniyle reddine,
2-Cezai şart mahiyetinde tazminat talebinin reddine,
3-Peşin alınan 341,55 TL harçtan alınması gerekli 59,30 TL harcın mahsubu ile 282,25 TL fazla harcın, hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettiğinden 2021 yılı AAÜT tarifesi uyarınca davalı yararına taktir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-Davacının yaptığı yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davalının yaptığı yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacının yatırmış olduğu gider avansından artan tutarın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yoluna başvurma yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup usulen anlatıldı.. 27/10/2021