Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/1505 Esas
KARAR NO : 2018/1344

DAVA : Alacak (Ödünç Verme Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/10/2014
KARAR TARİHİ : 26/12/2018

Mahkememizde görülen Alacak (Ödünç Verme Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA : Davacılar vekili müvekkili ————- nin petrol sektöründe dağıtıcı şirket olarak faaliyet gösterdiğini, bayiiler aracılığı ile petrol ürünlerinin tüketicilere sunulması faaliyetinde bulunduklarını, aynı şekilde diğer müvekkili ——–nin de —– piyasasında dağıtıcı şirket olarak oluşturduğu bayiileri aracılığıyla ——— tüketici araçlarına ikmalinin sağlanması faaliyetine devam ettiğini, dağıtıcı şirketlerin bayiilerine sözleşmenin akdedilmesi sırasında bayiilik faaliyetinin gerçekleştirilmesi için bir kısım ariyet malzeme kullanım ödüncü verdiğini, müvekkili ————— ile davalı arasında , davalının bayiilik lisansları ile faaliyet gösterdiği iki adet akaryakıt istasyonunu kapsayan 27.12.2010 tarihli bayiilik sözleşmelerinin akdedildiğini, bu sözleşmelerle birlikte davalıya birtakım emtiaların kullanım ödüncü olarak verildiğini, müvekkili——–ile ise davalı arasında , davalının ———— lisansları ile faaliyet gösterdiği iki adet —————————- istasyonunu kapsayan 27.12.2010 tarihli bayiilik sözleşmeleri akdedildiğini, sözleşme ile birlikte dava dilekçesinde sayılmış olan emtiaların kullanım ödüncü olarak verildiğini, bayiilik sözleşmelerinin akdedilmesinden sonra geçen süre içerisinde davalının sözleşmeye uygun hareket etmediğini, taahhütlerini yerine getirmediğini, bu sebeple 06.01.2014 tarihli ihtarnamenin gönderilerek , her iki müvekkili ile davalı arasındaki sözleşmelerin feshedildiğinin bildirildiğini ve ariyet olarak verilen malzemelerin 7 gün içerisinde iade edilmesinin ihtar edildiğini, ihtarnamenin tebliğ edildiğini, davalının ihtarnameye cevaben kullanım ödüncü olarak verilen malzemeleri iade edeceğini bildirdiğini , buna rağmen herhangi bir iade işlemi gerçekleştirmediğini, 5.8.2014 tarihli ihtarname ile ise ariyet malzemelerinin iade edilmesi gerektiği, iade edilmediği taktirde malzemeler bedelinin ödenmesi gerektiğinin ihtar edildiğini, davalının ihtara cevap vermediği gibi malzemeleri iade etmeyerek bedellerini de ödemediğini iddia ederek, öncelikle müvekkilleri tarafından davalıya verilen ariyet malzemelerinin müvekkillerine iade edilmesini, ariyet malzemelerinin iade edilmemesi halinde müvekkili——————- nin davalıya verdiği malzemeler bedeli olan 171.458.00 TL + KDV nin 18.01.2014 temerrüt tarihinden itibaren , temerrüt faizi ile birlikte müvekkili ———- nin davalıya verdiği malzemeler bedeli 74.000 + KDV nin 18.01.2014 temerrüt tarihinden itibaren temerrüt faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı , davaya karşı herhangi bir cevap vermemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE : Dava, davacı tarafından davalıya verilen ariyet malzemelerinin iadesi, iade edilmemesi halinde bedelinin tahsili talebinden ibarettir.
Mahkememizce Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacıların davalı ile yapmış oldukları bayiilik sözleşmesinin feshi neticesinde davalıya vermiş oldukları ariyet malzemelerini talep edip edemeyecekleri, talep etmekte haklı oldukları durumda ise malzemelerin iadesinin mümkün olup olmadığı, bunun mümkün olmadığı taktirde malzeme bedellerini talep etme haklarının yerinde olup olmadığı şeklinde tespit edilmiştir.
Dosya kapsamından, davalı bayii ile davacı … ————– arasında 27.12.2010 tarihinde bayiilik sözleşmesinin imzalandığı, buna ilişkin ariyet malzeme taahhütnamesinin düzenlendiği, davacı ….——-ile davalı arasında 27.12.2010 tarihli bayiilik sözleşmesinin imzalandığı, bayiinin davalı şirket olduğu, yine ariyet olarak alınan demirbaşlara ilişkin taahhütnamenin düzenlenmiş bulunduğu, davacıların davalıya 06.01.2014 tarihli noter ihtarnamesini göndererek bayiilik sözleşmelerinin feshedildiği, cezai şart bedeli ile birlikte ariyet malzemelerinin iadesi veya bedelinin ödenmesinin talep edildiği, ihtarnamenin davalı şirkete tebliğ edildiği, davalı tarafından 13.01.2014 tarihli ihtarname ile davacıların ihtarnamesine karşı cevap verildiği, verilen cevapta akaryakıt verilmesinin sebepsiz ve ihtarsız durdurulduğu , otomasyon sistemlerinde meydana gelen aksaklıkların giderilmesinden muhatap firmanın sorumlu olduğu, bu sebeple bayiilik sözleşmesinin feshinin hakkın kötüye kullanımı olup geçersiz olduğunu bildirerek , yazılı talep halinde tutanak tutulması şartı ile malzemelerin iade edilmesinin mümkün olduğunun belirtildiği, davacılar tarafından bu kez 5.8.2014 tarihli noter ihtarnamesinin davalıya gönderilerek dava konusu edilen hususların yerine getirilmesinin talep edildiği, ihtarnamenin davalı şirkete tebliğ edildiği, davacı … ———— ile davalı şirket arasında düzenlenen sözleşmenin 15. Maddesinin (a) fıkrası uyarınca sözleşmeden doğan ihtilaf halinde —————— nin ticari defter ve kayıtlarının münhasır ve kesin delil olacağının kabul edildiği, davacı … —– ile düzenlenen sözleşmenin 13. Maddesinde ise ———- ticari defter ve kayıtlarının münhasır ve kesin delil olarak kabul edileceğinin belirtilmiş olduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişiden bayilik sözleşmesi feshi neticesinde davalıya verilmiş olan ariyet malzemelerinin talep edilip edilemeyeceği talep etmekte haklı oldukları durumda malzemelerin iadesinin mümkün olup olmayacağı bunun mümkün olmadığı takdirde malzeme bedellerini talep etme hakkını yerinde olup olmadığı konusunda rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verilmiştir.
Bilirkişi 26/02/2016 tarihli raporunda, raporda belirtilenler dışında kalan malzemelerin iadesinin istenebileceği, Beşinci grupta sayılan çeşitli malzemelerin birer teferruat ve tesisat olduğu, bunların sökülerek davacılara iadesinin mümkün olduğu, fakat bu talebin hakkın kötüye kullanılması olup olmadığının Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu, Beşinci gruptaki malzemelerin iadesi talebi için hakkın kötüye kullanılması sonucuna varılırsa, bu kez söz konusu malzemeler için tazminat ödenmesi gerektiği, bunun için de sözleşme süresi boyunca olağan kullanımın neden olduğu değer düşmesinin teknik bilirkişiye sorulması gerektiği rapor edilmiştir.
Taraflar tacir olup delil olarak ticari defterlere dayanıldığından, TTK 83-85.maddeleri ile HMK 222.maddesi uyarınca her iki tarafın 2009-2010-2011 yıllarına ilişkin tüm yasal ticari defterleri üzerinde Mahkememizce resen seçilen mali müşavir———— Makine mühendisi, inşaat mühendisi eşliğinde bilirkişi incelemesi yapılmasına, bilirkişilere davacılar tarafından davalıya ariyet olan verilen malzemeler , değerleri kullanım süreside göz önünde bulundurularak dava tarihi itibari ile değeri davalının uhtesinden sökülmesi mümkün olup olmadığı , konusunda rapor hazırlanmasının istenilmesine karar verilmiştir.
Bilirkişi heyeti 25/05/2018 tarihli raporunda, bilirkişi heyetince dava dosyası üzerinden yapılan incelemede davacı tarafından sunulan malzeme ve hizmet alım faturaları ile davalı ile yapılan ariyet malzeme taahhütnamelerinin ekindeki malzeme listeleri ile herhangi bir uyuşmazlık bulunmadığı, bilirkişi heyetince dava dosyası üzerinden yapılan incelemede davacı tarafından sunulan malzeme ve hizmet alımlarının fatura bedellerinin fatura tarihlerindeki güncel piyasa ortalamalarında olduğu, bu tespitlerimiz muvacehesinde davacı şirketlerin davalı şirketten ariyet cihazların iade edilmemesi halinde;————– ye ait Ariyet Cihazlar Karşılığı KDV Hariç 114.638,09 TL, ——– ye ait ————Cihazlar Karşılığı Davacının Talebinin 74.000,00 TL+KDV olması ve Taleple Bağlılık ilkesi gereği Davacının KDV Hariç 74.000,00 TL olmak üzere Toplamda KDV hariç 188.638,09 TL Alacağı olacağı, davacının KDV alacağından bahsedebilmesi için öncelikle hüküm altına alınacak Alacak tutarına bağlı olarak davalı şirkete hakediş faturasını düzenlemesi ve ardından bu faturada KDV tutarının Asıl Alacağın %18′ i olarak hesaplanması gerektiği ve bu şekilde Asıl Alacak tutarına eklenecek KDV’ yi de davalı şirketten talep edebileceği rapor edilmiştir.
Davacı vekili davalarının kabulünü talep etmiştir
Davanın davacılar tarafından davalıya ariyet olarak verilen ürü, malzeme bedellerinin talep edilip edilemeyeceğine ilişkin olduğu, taraflar arasında 27.12.2010 tarihli bayilik sözleşmesi yapıldığı ve davacılar tarafından pompa, tank, kompresör,raf, tabela,vb. Davalıya teslim edildiği, ve sözleşmenin 06.01.2014 tarihinde fesh edildiği bu hususların ihtilafsız olduğu, sözleşme gereğince ve TBK 383-384 maddeleri gereğince sözleşmenin sona ermesi durumunda ariyet olarak verilen malzemelerin iadesinin talep edilebileceği, 26.02.2016 tarihli bilirkişi roparu ile de belirlendiği üzere teferruat tesisat niteliğindeki ürünlerin sökülerek davacılara iadesi ,diğer malzemelerin ise kullanımın neden olduğu değerler düşüldükten sonra bedelinin talep edilebileceği, davacılar tarafından teslim edilen ürünler yönünden yapılan mali müşavir,inşaat müh ve fizik müh tarafından verilen raporlara göre, TTK 64 ve devamı maddeleri ile V.U.K hükümlerine göre usulüne uygun olarak tutulan defter ve kayıtlarına göre, davacılar tarafından davalıya teslim edilen 1. Grup malzemeler akaryakıt ve —— dağıtım ve depolanması için gerekli malzemeler olduğu, davacı kayıtlarında usulüne uygun olarak kaydedildiği, davalı tarafından tutulan ariyet taahhütnamelerine uygun oldugu, fatura bedellerininde güncel fiatlarla uyumlu olduğu, 2. Grup malzemelerin reklem ve kurumsal kimliğe ilişkin olduğu,bu malzemelerin geri istenebilir, sökülebilir ve söküldükten sonra tekrar kullanılabilir olmadığı ve istenemeyeceği,3. Grup malzemelerin market raf ve dolapları olduğu, bu malzemelerinde geri istenebilir olduğu ancak davalıya teslim edilen malzemeler listesinde bulunmadığı, davacı HMK 190 maddesi gereğince ispat yükü kendisinde olmakla ve bu malzemeleri davalıya teslimine ilişkin bir kayıt ve belge bulunmadığından bu talebinin yerinde olmadığı, davacılardan —— tarafından davalıya verilen ariyet cihazlara ilişkin kendilerine ihtara rağmen teslim edilmeyen malzeme bedeli olarak 114.638,09 TL nin, . Davacı … ——- yönünden ariyet olarak verilen ve iade edilmeyen malzeme bedeli 74.000,00 TL nin davalıya Kadıköy ——. Noterliğinden gönderilen 05.08.2014 tarihli ihtarnamenin tebliğ tarihi olan 10.01.2014 tarihine verilen 7 gün sürenin eklenmesi ile temerrüt tarihi olan 18.01.2014 tarihinden itibaren , taraflar tacir olmakla 3095 S.Y 2/2 maddesi gereğince avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara ödenmesi gerektiği anlaşılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere,
1-Davacı … —–yönünden davanın KISMEN KABULÜ ile 114.638,09 TL KDV hariç bedelin 18/01/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile bu davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davacı … —— yönünden davanın KABULÜ ile KDV hariç 74.000,00 TL ariyet bedelinin 18/01/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak bu davacıya ödenmesine,
3-Kabule göre alınması gerekli 12.885,87 TL harçtan peşin alınan 4.191,85 TL harcın mahsubu ile bakiye 8.694,02 TL harcın davalıdan tahsil ile hazineye irat kaydına,
4-Davacılar kendilerini vekil ile temsil ettiğinden kabule göre 2018 yılı — uyarınca davacı …— için 11.921,05 TL davacı … —- için 8.490,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacılara ödenmesine,
5-Davalı tarafından peşin yatırılan 4.191,85 TL harcın yargılama giderine katılmaksızın davalılardan alınarak davacılara ödenmesine,
6-Davacıların yaptığı yargılama gideri olarak tebligat yazı gidiş ve bilirkişi ücreti ki cem’an 3.295,00 TL’den davanın kabulüne tekabül eden 2.532,26 TL nin davalılardan alınarak davacılara ödenmesine, redde tekabül eden bakiye giderin davacılar üzerinde bırakılmasına,
7-Hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde gider avansından artan tutarın talep halinde davacılara iadesine,
Dair, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ ne istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı..