Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1377 E. 2020/3 K. 07.01.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2017/1377 Esas
KARAR NO : 2020/3

DAVA : Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/12/2017
KARAR TARİHİ : 07/01/2020

Mahkememizde görülmekte bulunan Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin 23.05.2015 tarihinde davalı şirketin acentesi olarak faaliyete başladığını, müvekkiline —- acente kodu verildiğini, müvekkilinin acenteliğin tesisinden itibaren davalı şirket nam ve hesabına poliçelerin tanziminde aracılık yaptığını ve acente komisyonları almaya hak kazandığını, sözleşmenin fesih tarihi olan — tarihine kadar müvekkilinin üretim yaparak davalı şirkete portföy kazandırdığını, davalı şirketin Kadıköy —.Noterliği’nin — tarih ve —- yevmiye nolu fesih ihbarı ve yine Kadıköy —.Noterliği’nin —- yevmiye nolu azil name ile —- tarihinde sözleşmeyi hiçbir gerekçe göstermeden tek taraflı olarak fesih ettiğini, müvekkiline yapılan feshin iyi niyet kurallarına uymadığını, müvekkilinin acentelik süresi boyunca davalı şirkete yeni müşteriler kazandırdığını, davalı … sigortalılara tanıttığını ve en iyi şekilde temsil ettiğini, müvekkili şirketin davalı şirkete karlı bir portföy kazandırdığını, müvekkilinin sözleşmenin ani olarak sonlandırılmasında ticari yönden zor durumda kaldığını, müşterileri karşısında da zor durumda kaldığını ve iş kaybına uğradığını, fesih hakkını tek taraflı olarak kullanılması gerekçesiz olarak sözleşmenin fesih yoluna gidilmesinin haksız ve yersiz olduğunu ve davalıya hatırı sayılır sayıda sigortalı kazandırmış olması sebebiyle müvekkilinin denkleştirme tazminatı talep etme hakkının bulunduğunu iddia ile şimdilik 10.000 TL denkleştirme tazminatının acenteliğin feshi tarihinden itibaren davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; cevap dilekçesinde özetle;
Davacı ile müvekkili şirket arasında— tarihinde akdedilen acentelik sözleşmesi ve Kadıköy —-.Noterliği ‘nin — yevmiye no.lu — — ile Davacının, müvekkili şirketin ——- acenteliğini yapmaya başladığını, ancak kuruluş aşamasında doldurduğu — tarihli başvuruda belirttiği yıllık hedefini ikinci yıl sadece %45 oranında gerçekleştirdiğini, yazılı izinlerine tabi iken yeni — etmesi ve performans yetersizliği nedenleriyle müvekkili şirket tarafından Kadıköy —- Noterliği ‘nin—–yevmiye no.lu keşide edilen fesih ihbarı ihtarnamesi —- tarihinde tebliğ edilmesi ve bilahare aynı noterden keşide edilen —- yevmiye nolu fesih ihbarı azil name ile — tarihi itibarı ile acentelik sözleşmesinin — maddesi gereğince feshedildiğini, davacı acentenin performans değerlendirmesi ve hasar prim oranının yüksekliği nedeniyle acentelik sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, davacının zaman içerisinde iddiasının aksine müvekkiline herhangi bir sigortalı yönlendirmesi yapmadığı aksine, portföyünü başkaca sigorta şirketlerine yönlendirdiğinin anlaşıldığını, davacı tarafından düzenlenen poliçeler sebebiyle ödenen hasar tazminatlarına bakıldığında davacı acentenin müşteri seçiminde hiçbir özen göstermediği düzenlenen poliçeler nedeniyle müvekkili şirketin zarara uğradığının görüldüğünü belirterek, öncelikle davacının huzurdaki davayı belirsiz alacak davası olarak açması nedeniyle HMK madde 107 şartlarına havi olmayan davanın usulden reddine, sayın mahkeme aksi kanaatteyse davanın kısmi dava olarak açıldığının kabulüne, davacı münfesih acentenin sözleşmesinin sözleşme süresince devam eden hasar prim oranı yüksekliği ve sözleşmeye aykırı olarak müvekkilinden yazılı onay almadan çoklu acentelik yaptığı hususları göz önüne alınarak haklı nedenle feshedildiğinin tespitine, davacının TTK madde 122 ve sigortacılık kanunu 23/16 bendi gereği, sözleşmenin feshinden sonra davalı müvekkili sigorta acentesinin portföyü sayesinde önemli menfaatler elde etmediği de açık olduğundan haksız denkleştirme tazminatı talebinin reddine, HMK’nın 329. Maddesi gereğince davacı şirketin disiplin para cezasına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE : Dava hukuki niteliği itibariyle acentelik sözleşmesinin feshi nedeniyle denkleştirme tazminat talebine ilişkindir.
Usulünce duruşma açılarak; tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip ihtilaflı ve ihtilafsız konular ön inceleme duruşmasında resen belirlenerek uyuşmazlığın çözümü doğrultusunda tarafların tüm delilleri tahkikat duruşmalarında toplanıp bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi sonucunda; uyuşmazlığın, taraflar arasında 23/03/2015 tarihli sözleşme ve sözleşmenin 23/06/2017 tarihinde fesih edildiği ihtilafsız olup ihtilafın sözleşme davalı tarafından haksız fesih edilmiş ise davacının talep edebileceği denkleştirme tazminatı ve miktarı noktasında toplandığı anlaşılmıştır.
Tarafların delilleri toplanarak, taraf defterlerinin incelenmesi için tayin edilen günde dosya Mali Müşavir ve Sigortacıdan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilerek bilirkişi raporu tanzim ettirilmiştir.
Bilirkişi heyeti ortak raporunda; Davalı Defter İncelemesi: Davalı —– yasal ticari defterleri usul yönünden incelendiğinde; — yılına ilişkin ticari defterlerinin—– onaylı beratlarının süresinde alındığı, aynı yıllar yevmiye ve kebir defterlerinin usulüne uygun olarak bilgisayar ortamında işlenmiş olduğu, Ticari defterlerin birbirini doğrular nitelikte olduğu, Ticari defterlerinin takdiri Sayın Mahkemenize ait olmak üzere davalıya — dönemlerine ait ticari defterlerinin sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, Davacının delil listesinde yer alan davacı yan tarafından üretilen toplam — poliçe üretim ve komisyon bedellerinin davalı ticari defterlerinde kayıtlı olduğunun görüldüğünü, Davacı Ticari Defterler: Sayın Mahkeme — tarihli 2.celse duruşmasında davalı ile birlikte davacının da defterlerinin incelenmesine karar verildiğini, Davacı şirketin merkezinin — olduğu görülmekle —- günü davacı defterlerinin incelenemediğini, huzurdaki dava hakkında hüküm kurma konusunda davacı kayıtlarının talimatla incelenmesine karar vermek Sayın Mahkeme’ nin takdirinde olduğunu; Davalının, sözleşmeyi haklı sebeplerle feshettiğini, Haklı fesih nedeniyle Davacının bu davadaki taleplerinin yerinde olmadığını, Davacının, Davalıdan herhangi bir alacağının bulunmadığı görüş ve kanaatine varıldığını bildirmişlerdir.
Davacı vekilinin itirazları doğrultusunda bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına, önceki bilirkişi heyetine sektör uzmanı bilirkişinin eklenmesine karar verilerek dosya bilirkişi heyetine tevdi edilerek rapor alınmıştır.
Bilirkişi heyeti ortak raporunda; Bilirkişi heyetine sonradan eklenen sektör bilirkişisi, mesleki deneyimlerine bağlı olarak Heyet tarafından kök raporda belirtilen olgu, tespit, görüş ve kanaate katılım göstererek,—- sözleşmesinde bulunan davacı beyanına mukayese ile üretim yetersizliği, yetersiz üretimi takiben yüksek hasar prim oranı sebeplerinden dolayı fesih edilmiş Acentelik Sözleşmesinin haklı sebeplere dayandırılarak fesih edildiğini, Davacının bu davadaki taleplerinin yerinde olmadığını, Davacının, Davalıdan herhangi bir alacağının bulunmadığını, önceki bilirkişi heyeti Kök Rapor içeriği dışında başkaca bir görüş ve kanaatlerinin bulunmadığını, Bilirkişi heyeti olarak, Kök Rapor görüşüne uygun olarak Davacının, Davalıdan herhangi bir alacağının bulunmadığı kanaat ve görüşüne vardıklarını bildirmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava hukuki niteliği itibariyle acentelik sözleşmesinin feshi nedeniyle denkleştirme tazminat talebine ilişkin olup uyuşmazlığın, taraflar arasında —– tarihli sözleşme ve sözleşmenin 23/06/2017 tarihinde fesih edildiği ihtilafsız olup ihtilafın sözleşme davalı tarafından haksız fesih edilmiş ise davacının talep edebileceği denkleştirme tazminatı ve miktarı noktasında toplandığı, tarafların delilleri toplanarak, taraf defterlerinin incelenmesi için tayin edilen günde dosya Mali Müşavir ve Sigorta uzmanı ve sektör Bilirkişisinden oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilerek düzenlenen denetime uygun olan ve mahkememizce de benimsenerek hükme esas alınan raporda dikkate alınarak davacının delil listesinde yer alan davacı yan tarafından üretilen toplam —–poliçe üretim ve komisyon bedellerinin davalı ticari defterlerinde kayıtlı olduğunun görüldüğünü, denkleştirme tazminatının talep edilebilmesi için sözleşmenin sona ermesi, yeni müşteriler sayesinde sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra önemli menfaatler elde edilmesi, yeni müşteri çevresi yaratıldığı bu müşterilerle olan iletişimin güçlenerek önemli menfaateler elde edildiğinin—- tarafından ispata muhtaç olduğu, acentenin başvuru formundan hedef portföyünü 330.00TL olarak belirlediği, poliçelere bakıldığında istenilen hedefin gerçekleşmediği, poliçe üretim listesine bakıldığında ve bilirkişiler tarafından yapılan incelemede davacı acentenin portföyünün trafik sigortası ve kasko poliçeleri ağırlı olup prim/hasar oranlamasında hasar oranının ağırlıkta olduğu sigorta ettirenlerden tahsil edilen primlerden daha fazla miktarda tazminat ödemesi olduğu bu durum davalının zarara uğramasına sebep olduğundan dolayı davalının acenteliğin feshinde haklı olduğu, davalı şirketin fesihten sonra davacının müşterileri ile yeni poliçeler imzalamaya devam ettiğine dair ve davacının portföyü sayesinde önemli menfaatler elde ettiğine dair veri bulunmadığı için davacı davasını ispatlayamamış olup son duruşmada davacı vekiline başka bir delilinin olup olmadığı hatırlatılmış olup davacı vekili tarafından dosyaya sunulmamış başkaca bir delillerinin kalmadığını beyan etmeleri de dikkate alınarak ispatlanamayan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Davacı tarafça yapılmış yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
3-Davalı tarafça yapılmış—- yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4—– tarifesi uyarınca — vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Alınması gereken — red karar ve ilam harcından peşin ödenen 170,48 TL harcın mahsubu ile bakiye 116,38 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde daacıya iadesine,
6-Taraflarca yatırılmış gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair karar, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, karar gerekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olarak verildi, açıkça okundu usulen tefhim olundu.