Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1168 E. 2021/399 K. 26.05.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/1168 Esas
KARAR NO: 2021/399
DAVA: Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/10/2017
KARAR TARİHİ: 26/05/2021
Mahkememizde görülen Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, taraflar arasında —- tarihinde yapılan —- müvekkilinin davalı şirketin yetkili servisi olarak —- başladığını, müvekkili şirketin önceki şekli olan ——– müvekkili şirkete dönüştürüldüğünü, bayilik sözleşmesi müvekkili şirket ve davalı şirketle akdedildiğini, yetkili servisi olduğu süre içerisinde yapılan işlerle ilgili her türlü ihtiyaçları tek satıcı durumundaki davalıdan tedarik ettiğini ve davalıya bağımlı bir şekilde iş ilişkisini sürdürdüğünü, davalının —-satın aldıkları kombilere belli bir ücret karşılığında garanti süresinin uzatılması için müvekkiline ———gönderdiğini, davalının sözleşmelerin ücretini müvekkilinin cari hesabından peşin olarak tahsil ettiğini, müvekkilinin sözleşmelerin alımını reddetme imkanı bulunmadığını, ayrıca yine aynı şekilde davalı şirket tarafından müvekkiline yıllık yedek parça kotası konulduğunu, yedek parça tedarik etmeye zorlandığını, müvekkilinin bu baskı ile yedek parça talep etmeye zorlandığını ve ihtiyaç duymadığı halde yedek parça stoklamak zorunda bırakıldığını, müvekkilinin nakit parasını yedek parça alımına kullanıp deposunda yüklü miktarda yedek parça bulundurması esasen hayatın olağan akışına uygun bir durum da teşkil etmediğini, müvekkilinin elinde faturaları da mevcut olan ——- değlerinde yedek parçalar, kutularından ve ambalajlarından hiçbir şekilde açılmadığını ve müvekkilinin talebi olmaksızın faturaları mevcut—- adet ek garanti —–tarafından müvekkiline gönderildiğini, müvekkilinin ilk aylarda davalı şirket ile ilişkilerinin sekteye uğramaması amacı ile ve tüm iyi niyeti ile ili —— çalışmış ancak bu —-tamamının satışını yapan müvekkili şirkete, müvekkilinin sanki bunları satın —– sattığını ve müvekkili şirketten parasını tahsil ettiğini, müvekkili şirketin ek —– satışını yapamadığını, kendisine —-gönderilmemesini ve ayrıca yedek parçanın yeterli olduğunu daha fazlasına ihtiyacı olmadığını defalarca davalı şirkete bildirmesine rağmen taleplerinin sonuçsuz kaldığını, davalı şirketin ilgili formların ve yedek parçaların bedelini müvekkilinden peşinen tahsil ederek müvekkiline göndermeye devam ettiğini, müvekkili şirketin artık dayanamayacak noktaya gelerek —— iptalini, elinde bulunan— alınmasını ve bu şekilde hesabın yapılmasını” talep ettiğini, bu talep üzerine davalı şirketin müvekkiline —— ihtarname servis sözleşmesinin iptal edilmiş olduğunu, ek garanti paketlerini satabileceğini, sair işlemleri — adına yapamayacağını,——–taşıyan ve gösteren iz ve işaretleri kullanamayacağının ihtar edildiğini, müvekkili netice itibarı ile son tüketici olarak değerlendirilmemesi gerektiğini, müvekkilinin elinde bulunan yedek parça ve ek garanti paketlerinin nihai tüketiciye satışının imkanının kalmadığını iddia ile müvekkilinin satın almak zorunda bırakıldığı müvekkilinin elinde bulunan yedek parça ile ek garanti paket sözleşmeleri için davalıya haksız olarak ödenen —- dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz oranı ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine ayrıca halen yedlerinde bulunan ve davalı tarafından iade alınmayan yedek parça ve ek —– davalıya iade edilmesine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalı şirkete yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı yan müvekkili şirketin eski yetkili servisi olduğunu, taraflar arasındaki yetkili servis ilişkisi imzalanmış bulunan —– belirlendiğini, müvekkil şirket ile davacı arasındaki ilişkinin — —- sayılı ihtarnamesi ile sona erdirildiğini, davacı yanın yetkili servis sıfatı ile hareket ettiği süre boyunca uyması gereken hak ve yükümlülükler ile sözleşmenin sona erme halleri ve sonuçları işbu sözleşme ile belirlenmiş olup, bu yükümlülüklerin sözleşmenin —– belirlendiğini, davacının ticari faaliyet yürütmesi nedeniyle basiretli bir tacir gibi davranma yükü altında olduğunu, bu nedenle davacının sözleşme şartlarını bilmediğini, şartların kendisine zorla kabul ettirildiğini yada taraflar arasındaki ticari ilişki devam ederken zorla mal alımı yaptığını kabul etmenin söz konusu dahi olamayacağını, davacı yanın yıllar içinde —– hiçbir şekilde itiraz etmeden kabul ettiğini ve satışını yaptığını, davacı dava konusu garanti paketlerin satışını yaparak ilave kazanç sağlamakta olduğunu, davacının bu satışlardan kazanç sağlıyor olması ile iradesi ve bilgisi dışında bir uygulamanın söz konusu olmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde davacıya paketlerin zorla satıldığı iddiasının son derece yersiz olduğunun anlaşıldığını, davacı yana kesilen son ek —– olduğunu, ancak davacı yanın —— dair kendisine yapılan hiçbir gönderime ve faturaya yasal süresi içerisinde itirazı olmadığını, bu nedenle iadesi talebinin hukuka uygun olmadığını, servisin yetkili servis sıfatı sonlanmış olsa dahi———- tarafından tüketiciye satışının mümkün olduğunu, davacı tarafa gönderilen fesih ihtarnamesinde de bu hususun açıkça ifade edildiğini, bu nedenle söz konusu ek garanti sözleşmelerinin iadesi talebinin kabulünün hukuka aykırı olduğunu, müvekkilinin davacının stoklarını bilme imkanının olmadığını, dava tarihi itibari ile iddia edilen parçaların gerçekten davacı elinde olup olmadığının, bahsedilen bu ürünlerin tümünün gerçekten—– markasına ait —– yedek parçalar olup olmadığının tespiti gerektiğini, davacının yedek parçalan kullanarak ticari faaliyetine devam etmekte olduğunu, bu kapsamda davacının ticari defterlerinin incelenmesi ile fesih tarihinden sonraki tarihlerde yedek parça satışı ya da hizmet verilmesine dair hususların tespit edilmesi gerektiğini belirterek haksız ve mesnetsiz davanın reddine, haksız faiz talebinin reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE : Dava hukuki niteliği itibariyle ticari satımdan kaynaklanan alacağa ilişkindir.
Usulünce duruşma açılarak; tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip ihtilaflı ve ihtilafsız konular ön inceleme duruşmasında resen belirlenerek uyuşmazlığın çözümü doğrultusunda tarafların tüm delilleri tahkikat duruşmalarında toplanıp bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi sonucunda; uyuşmazlığın devam etmekte olan bayiilik sözleşmesinin davacı tarafça sonlandırılmasına mukabil davacının elindeki yedek parça ve ek garanti sözleşmelerinin davalı tarafından zorla satılıp satılmadığı ve bunların davalıya geri verilmesi ile bedellerinin iadesinin talep edilip edilemeyeceği noktasında toplandığı anlaşılmıştır.
Tarafların delilleri toplanarak, tarafların iddia ve savunmaları, dosya kapsamı ile mahkememizce yapılan ön inceleme duruşmasında zapta geçen beyanlar ve uyuşmazlık tespiti dikkate alınarak davacı alacağının bulunup bulunmadığının tespiti için dosya üzerinde inceleme yapmak suretiyle dosyada bilirkişi raporu tanzim ettirilmiştir.
Dosyada mübrez —— tarihli bilirkişi raporunda özetle; taraflar arasında süregelen —sona erdikten sonra, —- işaret ve tabelaları işyerinde kullanmamayı —– davalının, davacı bayinin elinde bulunan ambalajlı ——yedek parçaları ile davalının ücret karşılığında davacı bayiye sattığı garanti belgeleri nihai tüketiciye satma imkanı imkanı ortadan kalkacağından, bavinin elinde kalan ——ambalajlı malzemeleri ve —- karşılığı bavive sattığı garanti belgelerini iade alması, bu malzemeler İle garanti belgelerinin fabrika satış bedelini davacı —– gerektiği, Davalı ana firma eğer davacı bayide bulunan garanti belgeleri ve —–ambalajındaki malzemeleri geri almayı kabul etmiyorsa, bayinin kullandığı —— tabelaları ile işyerinde bulunan——–işaretlerini elindeki yedek parça ve garanti belgelerini satıp paraya çevirinceye kadar kullanmasına müsaade etmesi gerektiği, —– sözleşmesi sona eren bayinin tabelaları indirildiğinde, bayinin elinde kalacak olan ——parça ve garanti belgelerinin atıl durumda kalması, bayi tarafından satılamaması ve paraya çevirilememesi durumunda ülke ekonomisi ile bayinin ekonomik olarak fakirleşmesine neden olacağından hakkaniyetli olmayacağı sonuç ve kanaatlerine varıldığı bildirilmiştir.
—- tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; esas raporda belirtilen mali ve teknik değerlendirmeler hususunda kanaatlerinin aynı olduğu bildirilmiştir.
—– tarihli bilirkişi raporunda özetle; tarafların iddia ve savunmaları, dosyaya sunulan deliller, itirazlar ile değerlendirilmesi için HMK 222 mad. ve TTK. Hükümlerine göre, uyuşmazlığa konu üzerinde bilirkişi sıfatıyla, dava dosyasına mübrez belgeler ile —– niteliğini haiz davacı kayıtları ve dayanağı belgeler üzerinde yapılan incelemede; davacı tarafın işyerinde mevcut malzeme ve cihazların bedelinin toplam —- garanti sözleşmelerinin toplam —- bedelde, taraflar arasında süregelen —– erdikten sonra, —- işaret ve tabelaları işyerinde kullanmamayı şart koşan davalının, davacı bayinin elinde bulunan ambalajlı —-yedek parçalar ile davalının ücret karşılığında davacı bayiye sattığı garanti belgeleri nihai tüketiciye satma imkânı teknik olarak ortadan kalkacağı aşikâr olup, bayinin elinde kalan ——-ambalajlı malzemeleri ve Fabrikanın ücret karşılığı baviye sattığı garanti belgelerini iade alması, bu malzemeler ile garanti belgelerinin fabrika satış bedelini davacı bayiye iade etmesi hususunda hukuki takdirin sayın hâkimlikte olacağı sonuç ve kanaatlerine varıldığı bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Davacı, davalı dağıtıcısın —– olduğu,
Davacı bedeli karşılığında davalı ——–
Davalı dağıtıcının —– tarihli ihtarı ile sözleşmenin fesih edildiği ihtilafsızdır.
Davacı, fesihten önce aldığı ancak fesihle birlikte “satılması imkansız olan —— emtianın bedelini istiyor karşılığında bu emtianın ve garantilerinin davalıya iadesini istemektedir.
Alınan bilirkişi raporunda da tespit edildiği üzere, taraflar arasındaki akdin “fesih İhbarsız” feshedildiği —- için davacının —– markalı ürünleri satamayacağı, emtianın iadesi ile parasını geri istemesi doğrudur.
Ticari kayıtların incelenmesine göre davalının davacıda emtia satış bedel alacağı bulunmadığı, yani sattığı tüm malların bedelini almış olduğu sabittir.
Geriye davacının satamadığı ve deposunda bulunan —- markalı malzeme ve cihazların bedelinin —-olarak belirlenmiştir.
Bu nedenle davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere:
1-DAVANIN KISMEN KABULÜNE,
2——dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3—- havale tarihli bilirkişi raporunun— numaralı sayfalarda dökümü yapılan —– koli emtianın davacı tarafından davalıya iadesine ve buna ilişkin ek garanti sözleşmelerinin de davalıya iadesine,
4-Harçlar kanunu uyarınca alınması gerekli 5.082,57 TL harcın, dava açılırken peşin olarak yatırılan 3.062,06 TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.020,51-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 10.472,58 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 13.915,42 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafça yapılmış 31,40 TL başvurma harcı, 3.062,06 TL peşin harç, 4.181,00 TL tebligat, müzekkere ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 7.274,46 TL yargılama giderinden kabul edilen kısma isabet eden 3.018,90 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
9-Taraflarca yatırılmış gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yoluna başvurma yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzlerine karşı açıkça okunup anlatıldı. 26/05/2021