Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/821 E. 2022/189 K. 16.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2016/821 Esas
KARAR NO: 2022/189
DAVA: Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 13/07/2016
KARAR TARİHİ: 16/03/2022
Mahkememizde görülen Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Müvekkilinin — uzun süredir —— olmak üzere sipariş üzerine yapılan basılı ürünlerin üretim ve basımını gerçekleştirmekte olduğunu, davalı —- müvekkili şirket arasında imzalanan—— sözleşmedeki şartlarda, baskıya hazır şekilde teslim edilmemiş olması nedeniyle müvekkili şirketin zarara uğradığını, davalının sözleşmenin gereklerini yapmadığını, müvekkilinin davalı şirkete ürünlerdeki hata ve eksiklikleri gidermek üzere tam —-uyarıda bulunmuş ise de davalının ürünleri baskıya hazır halde teslim edememiş olduğundan, ürünleri üçüncü bir kişiye yaptırmak zorunda olduğunu, borcun gereği gibi ifa edilmemesi sebebiyle müvekkili şirketin uğradığı — zararın müvekkiline ödenmesini talep ettiklerini belirtmiş olup, açıklanan nedenlerle ve fazlaya ilişkin tüm dava ve talep hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik, davacının — maddi zararı ile —cezai şart alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Mahkemenin yetkisiz olduğunu, yetkili mahkemenin —- Ticaret Mahkemeleri olduğunu, dava şartı yokluğundan davanın reddi gerektiğini, müvekkili şirketi temsile yetkili olan kişiler tarafından davacı şirket ile yapılmış olan —- bulunmadığını sözleşmeyi kabul etmediklerini, dava dışı —- müvekkilinden dava konusu yapılan ürünlerin imalinin yapılması, davacıya teslim edilmesi, faturalandırılmasının yapılması talep edilen teminatına destek olunması yönündeki yardım ve destek talebi üzerine konuya müdahil olduğunu, müvekkilinin dava dışı kişi ile davacı arasında herhangi bir sözleşme yapılıp yapılmadığını bilmediğini bu nedenle dava dışı —- kişisel sağlık sorunlarının olduğundan bahisle müvekkili şirketten ticari yardım talep etmesi üzerine, imaline katkıda bulunduğu dava konusu —- baskı kaseti ürünlerini ve faturasını, ürünlerin irsaliyesi ile birlikte davacı şirkete teslim ettiğini, müvekkilinin davacıya karşı üstlenmiş olduğu herhangi bir sözleşmesel yükümlülüğü olmadığını, davacının dava konusu ürünlerin ayıplı ve bozuk olduğunu beyan etmişse de söz konusu ürünlerin amacına uygun olarak imal edilerek çalışır şekilde davacı şirkete teslim edildiğini, müvekkilinin davacının delil olarak sunduğu mailleri kabul etmediğini, davacının müvekkili tarafından kendisine teslim edilen ürünlerin bedeli karşılığında müvekkiline hiçbir ödeme yapmadığını, bu konuda asıl muhatabı olan 3.kişiye de herhangi bir ödeme yapmadığını, davacının dava konusu ürünleri başka bir firmaya tamir ettirerek kullandığını beyan ettiğini, hatalı bile olsa ürünlerin imal ve satış bedeli karşılığında müvekkiline ödeme yapması gerektiğini, ürünlerin bedelinin davacının dilekçesinde kabul ettiği gibi her bir adedi için —— bedelli fatura bedelinin müvekkiline ödenmediğini, davacının ileri sürdüğü taleplerin kabulüne karar verilmesi halinde, ürün bedeli olarak davalı müvekkiline ödenmesi gereken tutarın davacının alacağından takas-mahsubunun gerektiğini aksi takdirde davacının dava konusu ürünlere bedelsiz olarak sahip olacağı gibi bu ürünler nedeniyle uğradığını iddia ettiği zararlarını da müvekkilinden tahsil ederek sebepsiz zenginleşeceğini belirtmiş olup, davacının haksız ve dayanaksız davasının tüm talepleri bakımından reddine, davacının alacaklarının tespiti ve tahsiline hükmedilmesi halinde, müvekkili şirketin davacıdan olan ürün bedeli ve teminat mektubu bedeline dair alacaklarının davacının muhtemel alacakları ile takas-mahsubuna tüm yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE : Dava; taraflar arasında düzenlenen sözleşme hükümlerine aykırı davranmadan doğan zarar ve cezai şart talebine ilişkindir.
Mahkememizce, ihtilafın sözleşme gereği davcıya satılması gereken —- ayıplı teslim edilmesi dolayısı ile onarım gideri ve teslim edilmemesi nedeni ile cezai şarttan olmak üzere— maddi — cezai şartı bedeli olarak şimdilik —– talepde bulunulduğu, davalı ise söz konusu kasetlerin halen davacı uhtesinde ve çalışır halde olduğunu ve kendilerininde teminat mektubu bedeli ve ürünlerin satış bedelinin takas ve mahsubu gerektiğini ve ihtilafı bu noktada toplandığı tespit edilmiştir.
Taraflar tacir olup delil olarak ticari defterlere dayanıldığından, TTK 83-85.maddeleri ile HMK 222.maddesi uyarınca her iki tarafın tüm yasal ticari defterleri (defteri kebir, yevmiye, envanter defterleri ile ve var ise muavin kayıtları ve dayanak belgeleri) üzerinde Mahkememizce resen seçilen —- eşliğinde bilirkişi incelemesi yapılmasına, karar verilmiştir.
Bilirkişiler—tarihli raporunda, taraflar arasında imzalanan —- tarihinde teslim edilmesi gereken makinenin — geç teslim edildiği, —- geç teslim nedeniyle cezai şartının hesaplandığı, aynı sözleşmede —- daha fazla gecikmelerde bedelsiz olarak makineye de el koyma şartı davacı lehine yazılmış olan sözleşmedeki cezai şartın geçerli olduğu, ancak fahiş cezai şarttın davalının mahvına sebebiyet verip vermeyeceği yönünden indirilmesi takdirinin Mahkemeye ait olduğu rapor edilmiştir.
Mali müşavir bilirkişi —– tarihli ayrık raporu ile yazılı sözleşme altındaki imzanını davalı şirketin temsile yetkili kişiler tarafından atılmaması halinde bağlayıcılığı olmadığının benimsenmesi halinde, içeriğinde yer alan hükümlere dayalı olarak mala el koyma ve gecikme cezası kararlaştırmasının ileri sürülmesi mümkün bulunmayacağından, davacının kullandığı seçimlik hak biçimine nazaran, ayıbın varlığının usulen ispatlanması halinde tamir bedeli kapsamında ibrazlı fatura içeriklerine nazaran — isteyebileceği, davacı alıcının satım bedelini ödemediği, dava dilekçesindeki kabulüne göre satım bedelinin — — olduğu, davacının yaslandığı yazılı sözleşmenin davalıyı bağlayacağının benimsenmesi halinde onarım bedeli yönünden işaret edilen husus ve miktarların cari olduğu, davacı alıcının ürünleri bedelsiz el koyabileceğine ilişkin düzenlemenin geçerli olup olmadığının taktirinin mahkemede olduğu, sözleşmede günlük — gecikme cezası nedeniyle — karşılığı talep edilen— satım bedelinin —katı olduğu, her ne kadar tacirler, ceza koşulunun fahişliğini ileri sürmezler ise de, somut olayıp özeline nazaran vaki kararlaştırmanın davalı satıcının iktisaden mahvına neden olacak düzeyde olup olmadığının taktirinin mahkemede olduğunu, bu ihtimal yönünden de ödenmemiş davacı alıcının satım bedelini ödemediği sözleşmede satım bedelinin —– olduğu, rapor edilmiştir.
Dosyanın mahkememizce reesen seçilecek —-verilerek taraflar arasındaki sözleşme, davacı elindeki makina, davacı tarafından iddia edilen ayıbın giderildiğine ilişkin bedelin makul olup olmadığı, taraf iddiaları ve önceki raporlarda irdelenmek sureti ile rapor aldırılmasına, karar verilmiştir. Bilirkişiler —- raporunda, Özellikle imzanın kendi yetkilisine ait olmadığını iddia eden davalı tarafın bu iddiasını belge ile ispatlaması gerektiği, davacı tarafından sunulan maillerin, avans ödemesinin, sevk irsaliyesinin ve teminat mektubunun, davalı tarafın —- tarihli sözleşmedeki bütün şartları kabul ettiği anlamma gelmeyeceği, Sözleşmedeki imzanın davalı şirketin yetkilisine ait olmaması durumunda, söz konusu sözleşmedeki şartların davalı şirketi bağlamayacağı, Taraflar arasındaki alım satıma ilişkin işlemler, sadece alım satım konusunda bir iradenin varlığını gösterdiği ancak davalı tarafın, yetkilisinin imzasının bulunmamasına rağmen davranışları ile karşı tarafta böyle bir izlenim oluşturduğuna dair, davacı tarafin delil sunamadığı, —– hesaplanmasında teslimat tarihi — teslimat tarihi olan — tarihindeki aralığın dikkate alınması gerektiği, raporda belirtilen diğer şartların da oluşması halinde iki tarih arasındaki — için gecikme cezası talep edilebileceği, sözleşmede gecikme cezasının günlük — olarak belirlendiği dikkate alındığında, davacının — gecikme cezası talep edebileceği, rapor edilmiştir.
Dosya önceki bilirkişilere verilerek itirazlar doğrultusunda ve davacı vekili tarafından sunulduğu taktirde ürün bedeline yönelik değerlendirme de yapılmak sureti ile ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişiler —— tarihli ek raporunda, kök raporda ortaya koydukları tespit ve değerlendirmeleri değiştirecek bir husus bulunmadığı ve kök rapordaki görüşlerini muhafaza ettiklerini rapor etmişlerdir.
Dosyanın mahkememizce resen seçilecek borçlar hukuku konusunda üniversite görevli bir bilirkişi ile mali müşavir bir bilirkişiye verilerek rapor aldırılmasına, bilirkişilere dosyada alınan önceki raporlar da irdelenmek suretiyle tarafların talepleri doğrultusunda rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verilmiştir.
Bilirkişiler —-tarihli raporunda, sözleşme gereği cezai şart istenebileceği, bunun miktarının — olduğu, ancak —- dikkate alınarak hesaplama yapılabileceği, bu konuda mahkemenin yetkili olduğu, davacı tarafından dava dışı — yapılan ödemelerin belgelerinin sunulması halinde —-istenebileceği, noter yazışma bedellerinin taktirin mahkemenin olduğu, ticari faiz istenebileceği rapor edilmiştir.
Davalı vekilinin takas mahsup talebinin de değerlendirilip tartışılmak suretiyle taraf vekillerinin itirazlarının karşılanması için HMK nun 281/2. maddesi uyarınca bilirkişiden ek rapor alınmasına, karar verilmiştir.
Bilirkişiler —- tarihli raporunda, Sözleşme gereği cezai şart istenebileceği, bunun miktarının — olduğu ve bu tutarın davalı şirketin ekonomik mevcudiyetini tehlikeye sokmayacağı, cezai şartta herhangi bir indirim yapılıp, yapılmayacağı hususunda takdirin mahkemeye ait olacağı, davacı tarafından davadışı—- bedelin, ödeme
dekontlarının davacı şirketçe dosyaya sunulmuş olması nedeniyle davalı şirketten talep edilebileceği, davalı şirketin takas/mahsup talebinde bir isabetsizlik bulunmadığı, —– talebine konu edebileceği rapor edilmiştir. Davacı vekili —- tarihli ıslah dilekçesi ile bilirkişi raporu doğrultusunda , —–uygulanan kur üzerinden — cezai şart alacağı olmak üzere taleplerini ıslah ile arttırılarak toplamda — dava tarihinden itibaren —- ıslah tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile davalıdan alınarak taraflarına verilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı, taraflar arasında düzenlenen sözleşme ve bilirkişi raporları bir bütün olarak incelendiğinde; taraflar arsında düzenlenen —– kapsamında davalının —– tarihine kadar ürünleri teslim etmesi gerektiği, keşide edilen ihtarlara rağmen süresinde teslim gerçekleşmediği gibi ürünlerinde ayıplı olduğu , bu nedenle sözleşmede kararlaştırılan cezai şart bedelini ve ayıplı malların tamir bedelinin tahsilinin talep edildiği; davalının ise akdi ilişkiyi inkar ile sözleşme altındaki imzanın şirket yetkililerine ait olmadığını, dava dışı—– davacı şirket arasında davaya konu ürünlerin imali konusunda anlaşma bulunduğunu, ayrıca ürün bedeli olarak ödenmesi gereken tutarın davacı alacağından takas/mahsubunun gerektiği ileri sürülerek itiraz edildiği anlaşılmıştır. Somut olayda taraflar arasında imzalanan —– kasetleri hazır baskı yapar halde teslim edemez ise satıcı , alıcıya kasetleri teslim edemediği her gün için günlük——ceza ödeyecektir.” düzenlemesi bulunduğu, dosya kapsamına göre davacıya ilk teslimatın —— makine çalışır vaziyette olduğundan somut olarak ayıplı teslimat anlaşılmasa da, makinenin —— başından mayıs ayı başına kadar olan dönemde farklı zamanlarda —- gittiği, dosya kapsamında — davacının keşide ettiği ihtarnameler ve makine arızalarına ilişkin teknik beyanlardan davalı —-konusu taahhüt ettiği edimini süresinde ve eksiksiz — teslim edemediği, davaya konu olan —geçerli bir borcun yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesi ya da belli bir yerde , belli bir zamanda yerine getirilmemesi durumunda borçlunun ödemesi gereken, alacaklıya ispat yükü olmadan zararını alabilme imkanını sağlayan feri nitelikte götürü bir edimdir.” Davalı yanca her ne kadar sözleşmenin yetkili bir kişi tarafından imzalanmadığını ileri sürmüş ise de, davalı tarafça fiilen ifa edildiği ve ayıp bildiriminden sonra anılan iddia ileri sürüldüğünden ve davalı yanca —- teminat mektubu verildiği anlaşılmakla mahkemece itirazlara itibar edilmemiş, sözleşme gereğince —- bedelinin istenebileceği anlaşılmış, mahkemece cezai şart tutarının davalı şirketin ekonomik mevcudiyetini tehlikeye sokmayacağı nazara alınarak herhangi bir indirim yapılmamış ve davacı tarafından dava dışı —-bedelin, davalı taraftan talep edebileceği, ancak davalı tarafça, cevap dilekçesinde de ileri sürmüş olduğu üzere, takas mahsup talebi incelendiğinde; dava konusu —– anlaştıkları, davacı şirketin teslim/satın aldığı işbu makinelere ilişkin herhangi bir bedel ödemediği ve kendisine teslim edilen makinelerdeki eksiklerin dava dışı —-bedel karşılığında tamamlattırdığı ve davalıdan almış olduğu makinelerin kullanımı yönünde tasarruf hakkını kullanmakla işbu makinelerin bedelini davalı şirkete ödeme yükümlülüğü altına girdiği anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne karar verilerek, yargılama gideri ve vekalet ücreti konusunda —–ilamı nazara alınarak kök alacak yönünden davacı lehine vekalet ücreti takdir edilmiş, mahsuba konu alacak yönünden davalı lehine vekalet ücreti takdir edilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere:
1-Davanın KISMEN KABUL ile,
Davacının — cezai şarta karşılık alacağı —tamir gideri olmak üzere toplam — doğmuş alacağından davalının mahsup talebi nazara alınarak —- ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Harçlar kanunu uyarınca alınması gerekli 2.281,34 TL harçtan, dava açılırken peşin olarak yatırılan 29,20 TL harcın, 4.108,48 TL harcın ve 3.340,00 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 5.196,34 TL fazla harcın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 22.119,38 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca 19.328,59 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 29,20 TL başvurma harcın ve 2.281,34 TL peşin harcın yargılama giderine katılmaksızın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Davacı tarafça yapılmış tebligat, müzekkere, noter masrafı (384,82 TL) ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 7.171,22 TL yargılama giderinden kabul edilen kısma isabet eden 1.226,45 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
8-Taraflarca yatırılmış gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yoluna başvurma yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/03/2022