Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/1418 E. 2019/1072 K. 23.09.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2016/1418 Esas
KARAR NO: 2019/1072
DAVA : Alacak, Menfi Tespit, Teminatın İadesi (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/09/2014
KARAR TARİHİ : 23/09/2019
Denizli Asliye Ticaret Mahkemesinde açılıp, yetkisizlik kararı ile mahkememize görülen iş bu davada,
İDDİA: Davacı vekili, taraf şirketler arasında——- konut bir ticaret merkezi ve bir ceza infaz personeli için eğitim merkezi” yapım işini peyzaj kısmı ile ilgili olarak, 3 farklı yüklenici sözleşmesi yapıldığını; davalının iş süresi bitmeden sözleşmeleri haksız olarak fesih ettiğini; davacının bir kısım işi yaptığını, bir kısım işin ise, haksız fesih nedeniyle yarım kaldığını belirterek; her üç sözleşmeye ilişkin toplamda ———- TL iş bedeli alacağının doğduğunu; davalının karşılıksız çıkan ——– TL’yi ödediğini, buna göre yaklaşık ——— TL alacağı kapsamında şimdilik ——– TL’nin fazlaya dair hakları saklı tutulmak suretiyle hüküm altına alınmasını; her üç sözleşmeye de uyulmaması nedeniyle de sözleşme bedelleri üzerinden %15 kar mahrumiyeti kapsamında şimdilik ——– TL’nin dava tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsilinin hüküm altına alınmasını; davalının fazladan ödeme yaptığından bahisle Anadolu 21. İcra Müdürlüğünün——–sayı ile başlatılan takipte borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini, sözleşme imzalanma sırasında teslim edilen ve ödeme tarihi boş bırakılan ——— TL’lik, ——- TL’lik ve ——–TL’lik teminat senetlerininde iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili, taraflar arasında 3 sözleşme imzalandığını, bunların peyzaj sözleşmesi, mermer sözleşmesi ve içme suyu sözleşmesi olduğunu; tüm özleşmelerin kesin süreli sözleşmeler olduğunu, davacının sürelere uymayarak, zamanında işi tamamlamadığını, aksini ispatla davacının yükümlü olduğunu; davacının eseri yapıp zamanında teslim ettiğini ispat etmesi gerektiğini; davacıya iki adet ——— TL tutarlı çek bedelinin ödendiğini, ayrıca elden makbuz mukabili ——— TL ödeme yapıldığını; davacının peyzaj sözleşmesi ile mermer sözleşmesinin hiç yerine getirmediğini; içme suyu sözleşmesini ise, tamamlayamadığını; tek bir fizyon kaynak makinesi temin edemediğini; ————belediyesince yapılan test sonucunda yapılan işin kullanılmaz durumda olduğunun belirlendiğini, yeniden yapılması zaruretinin ortaya çıktığını; buna göre üçüncü kişi konumundaki ————— işin yaptırılıp,———-TL ödeme yapılmak zorunda kaldığını; bu nedenlerle davacının davasının tümden reddi gerektiğini; menfi tespit yönünden ise ret kararı ile birlikte davacıdan %20 kötü niyetli dava tazminatı tahsiline karar verilmesini savunmuştur.
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bir dava olup, davada bakiye iş bedeli yönünden alacak + kar mahrumiyeti + menfi tespit + teminat senetlerinin iadesi talep edilmektedir.
Taraflar arasında akdi ilişki ihtilafsız olup, ihtilafın, feshin haklı olup olmadığı, davacının tamamlamış bulunduğu edimler karşılığında alacağı bir iş bedelinin kalıp kalmadığı, davacı tarafından verilen teminat mektupları yönünden iade şartlarının oluşup oluşmadığı ve davalının fazla ödemesi bulunup bulunmadığı, buna göre ise, davalı tarafından başlatılan fazla ödenen iş bedeli yönünden menfi tespit davasının haklı olup olmadığı hususunda ihtilaf mevcuttur.
Mahkememizce, taraf delilleri toplanmış, sözleşme incelenmiş, işin yapıldığı ———– mahallinde davacının yaptığı işler görülmek suretiyle, keşfen rapor alınmış; daha sonra toplanan doneler çerçevesinde de uzman bilirkişi ———–rapor temin edilmiştir.
Mahkememizce, toplanan deliller değerlendirilmek suretiyle yapılan irdeleme sonucunda;
Taraflar arasında 06/10/2012 tarihli içme suyu imalatlarına ilişkin sözleşmenin, atık su hatlarına ilişkin sözleşmenin ve mermer işleri imalatlarına ilişkin sözleşmenin bulunduğu;
İçme suyu imalatlarına ilişkin sözleşmede, sözleşme bedelinin götürü olarak belirlendiği, iş bedelinin———- TL + KDV olarak tespit edildiği; malzeme ve işçilik giderinin de bu bedele dahil olduğu; iş süresinin 30 takvim günü olarak belirlendiği ve sözleşme tarihinden başlatıldığı; sözleşmenin sonucunda tarafların karşılıklı mücbir sebeplere dayalı mutabakatları ile belirlenecek ek süreler hariç ———— tarihinde işlerin tamamlanması gerektiği; kararlaştırılan sürede işin tamamlanamaması halinde 10 gün süreli yazılı ihbar yapılarak gecikme cezasının uygulanacağı ve geçen her takvim günü için taşeron hakedişinden sözleşme bedelinin on binde yedisinin gecikme cezası olarak kesileceği; yüklenicinin bu sözleşme gereğince———- TL tutarlı teminat senedi verdiği; geçici kabul tutanağının onaylanmasından ve yüklenicinin bu işten dolayı herhangi bir borcu olmadığının tespitinden sonra alınan teminatın yarısının, sosyal sigortalar kanununda ilişkisizlik belgesi getirildiğinde de ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalan teminatın da taşerona iade edileceği; teminat süresinin geçici kabulden sonra 12 ay olarak belirlendiği; sözleşmeye aykırılık ve taahhüdün yerine getirilmemesi halinde gecikme cezası uygulanmak üzere işverenin en az 10 gün sürelik ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarlarına rağmen aynı halin devam etmesi halinde ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek teminatların irat kaydedileceği ve sözleşmenin fesih edilerek taşeron hesabının tahsile edileceğinin kararlaştırıldığı görülmüştür. Bu sözleşme kapsamında ——— temin edilen bilirkişi raporunun 13 ve sayfa 19’da yapılan tespitlere göre, ana firmanın çalışma ortamlarını hazırlamadığı, davacı taşeronun imzalanan sözleşme kapsamında projelerinin teknik şartnamelere uygun olarak gecikmeli de olsa bitirildiği, yapılan imalatlarda kullanılan her türlü malzemenin kabul prosedürlerine uygun satın alındığı; malzeme onay formu düzenlenerek şantiye sahasına sokulduğu; onayı alınmayan hiç bir malzemenin kullanılmadığı, boruların teknik şartnamelere ve malzeme onay formu düzenlenmeden şantiye girişinin zaten mümkün olmayacağı; içme suyu hatlarının komple yeniden yapılmasının taşeron hatası olmadığı, proje ve teknik şartname hatası olduğu, taşeron firmanın bu işten alacak tutarının ——- TL olduğu, bu nedenle bu sözleşmeden kaynaklı olarak gecikme cezası uygulanamayacağı, bu sözleşme ile bağlanan ——– TL tutarlı teminatında iadesi gerektiği hususlarının belirlendiği; ancak teknik bilirkişi raporu ile sabit olduğu üzere malzemenin istenen vasıfta olmadığı, nitekim testlerden de olumsuz sonuç çıktığı; ana iş verenin malzeme onay formu düzenlemeden söz konusu malzemenin şantiye girişi mümkün olmasa bile, sözleşmenin eki özel teknik şartnamenin C.1.A.6 maddesinde taşeronun kullandığı malzemeye, onay alınmış olsa dahi bu onayın taşeron sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağına dair açık düzenlemenin bulunduğu; davacımızın yüklenici olarak işe uygun malzeme almasının zorunlu olduğu; bu sebeple davacı tarafından yapılan işin işe yaramadığı, davacının bu sözleşme kapsamında yaptığı işlerden dolayı iş bedeli talep edemeyeceği ve teminatın iadesini de talep edemeyeceği mahkememizce değerlendirilmiş;
Atık su hatlarına ilişkin sözleşme konusunda ise, uyuşmazlığın davalı süresinde bitirip bitirmediği hususunda toplandığı ve imalat seviyesi ve imalatın ayıplı olup olmadığının önem arz ettiği; teknik bilirkişiler tarafından yer tesliminden gecikmenin davalı ana iş yerinden kaynaklandığı; imalatların tamamlandığı; yine kullanılan boruların ana iş verenin onayından geçtiği, teknik şartnameye uygun olduğu, dolayısıyla sonradan ortaya çıkan bu durumun şartnamede yer alan boru tanımının işe uygun olmamasından kaynaklandığının mütalaa edildiği; burada kullanılan boruların————— gününde ——— sayılı yazısında “yapılan testlerde uygun olmadığının belirlendiği, imalatta kullanılan bu boruların yenilenmesi ve yeni kullanılacak borularında yine akredide olmuş bir laboratuvarda teste tabii tutulması, aksi takdirde iş sonu projelerinin sunulması aşamasında belediyeye devrinde sıkıntılar yaşayabileceği” bildirildiği, bu kapsamda davalı işveren ile ———– arasında ——- tarihinde sözleşme yapıldığı ve iş bedelinin ——– TL + KDV olarak belirlendiği; teknik bilirkişi raporu ile sabit olduğu üzere malzemenin istenen vasıfta olmadığı; nitekim testlerden de olumsuz sonuç çıktığı; ——– bu haliyle teslim alınmayacağının bildirilmesine, ana iş verenin onay vermiş olmasının yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı yönündeki kararlaştırmanın ahde vefa ilkesi gereği davacı alt yükleniciyi bağladığı; malzemenin sahibi içinde asıl iş verenin konkorda onay yükümlülüğü bulunmakta ise de, sözleşmenin eki özel teknik şartnamenin C.1.A.6 maddesinde taşeronun kullandığı malzemeye, malzeme onayı alınmış olmasının taşeronun sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı düzenlemesinin bulunduğu; hal böyle olunca davalı ana yüklenicinin aynı kapsamda Noya Limited şirket ile yaptığı sözleşmede iş bedelinin ——- TL + KDV olmasının davacı ile yapılan sözleşmenin ——- TL + KDV olmasına göre anılan sözleşme kapsamında davacının edimini yerine getirmediği sonucuna varıldığı; öte yandan avans olarak bu sözleşme ve gerek diğer sözleşmeler kapsamında her biri ——-TL bedelli ——— TL çek verildiği, çeklerin ödendiği; bu nedenle davacının bu sözleşmeye dayalı alacak iddiasının yerinde olmadığı; davalının da vermiş bulunduğu çeklere ilişkin bedel yönünden İstanbul Anadolu 25. icra Müdürlüğünde başlattığı icra takibinde haklı olduğu, davacının bu icra takibinden dolayı borçlu olmadığının tespiti talebinin de bu nedenle haklı bulunmadığı; bu nedenle sözleşme uyarınca verilen ————TL tutarlı teminat senedininde iade koşulunun gerçekleşmediği sonucuna mahkememizce varılmış;
Taraflar arasındaki mermer işleri imalatı sözleşmesine göre, iş bedelinin götürü bedelle————TL + KDV olarak düzenlendiği; malzeme ve işçilik giderininde buna dahil olduğu, işin süresinin 30 takvim günü olarak belirlenip sürenin sözleşmenin imzalanması ile başladığı, mücbir sebep olmazsa——— sürenin sona ereceğinin düzenlendiği; kararlaştırılan sürede tamamlanmaması halinde her takvim günü taşeronun hak edişinden sözleşme bedelinin on binde yedisinin gecikme cezası olarak kesileceği; yüklenicinin bu sözleşme gereğince ——— TL bedelli teminat senedi verdiği; teminat senedinin yarısının geçici kabulün onayından sonra, diğer yarısının ise, ——— ilişkisizlik belgesi getirmesi şartı ile kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra iade edileceğinin; teminatın yine 12 aylık süre içinde tamamlanması gerektiği; teknik bilirkişiler bu sözleşme ile ilgili mermer imalatına hiç başlanmadığını tespit ettikleri; davalı firma tarafından sözleşmenin fesih edildiğini; davalı ana yüklenicinin binaları hazırlayamadığı, davacı taşeron firmanın imalat yapması için ilgili mahalleri davacıya teslim etmediği, bu nedenle teminat senedi olan——— TL’lik senedinde iadesi gerektiğini belirledikleri; ancak, davalının Denizli 5. Noterliğinden 06/12/2012 günü keşide ettiği ihtarnamede mermer işleri sözleşmesi kapsamında işe başlamadığı anlatımı yer almakla beraber açıkça “karşılıklı mutabakata varılarak bilgimiz dahilinde fesih edildiği” sözcük diziminin yer olması nedeniyle, davalının tek taraflı bir feshinin değil, karşılıklı mutabakata dayalı olarak feshin gerçekleştiği; bu gerekçe ile anılan——– TL tutarlı teminat senedinin iadesinin gerektiği sonucuna mahkememizce varılmış;
Peyzaj işlerine dair yönetmenlik yönünden incelendiğinde; 10/10/2012 günü imzalanan bu sözleşme gereğince iş bedelinin 583.987,00 TL + KDV olarak belirlendiği; götürü şeklinde belirlenen bu miktar içinde malzeme ve işçilik giderinin yer aldığı, işin süresinin 30 takvim günü olduğu; mücbir sebep olmazsa sürenin 09/11/2012 tarihinde biteceği, kararlaştırılan işin süresinde tamamlanmaması halinde 10 gün süre ile yazılı ihbar yapılarak gecikme cezasının uygulanacağı; her geciken gün için taşeronun hak edişinden sözleşme bedelinin on binde yedisinin gecikme cezası olarak kesileceği, bu iş içinde yüklenicinin ——— TL tutarlı teminat senedi verdiği, yine diğer sözleşmelerdeki gibi yarısının geçici kabul tutanağının onaylanması ve taşeronun bu işten dolayı herhangi bir borcu olmadığı tespit edilmesinden sonra geri kalan yarısının ise, ——- ilişkisizlik belgesi getirilip kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra iade olacağı, teminatın 12 aylık süreye tabii olduğu belirlenmiş; bu sözleşme ile ilgili teknik bilirkişi raporunda, ana firmanın çalışma ortamı hazırlamadığı, taşeron firmanın yaptığı iş bedelinin 2012 yılı fiyatları ile 6.592,00 TL olduğu, ana firma çalışma ortamını hazırlamadığı için teminat mektubununda iade edilmesi gerektiği hususunun mütalaa edildiği ve sözleşmenin 27. Maddesi kapsamında feshin haksız olduğu bildirilmiş ise de; yer teslim edilmediği yönünde görüşün yerinde olmadığı, ana yüklenici davalının davacıya muhatap fesih öncesinde düzenlediği 27. Maddenin uygulanacağını içeren 06/02/2013 tarihli ihtara karşı davacının itiraz ileriye sürmediği; davalının bu ihtarından sonra 12/03/2013 günü işte bir ilerleme kaydedilmediği ve ilgililerle irtibat kurulamadığı, bu nedenle işin tamamlanmasının imkansız hale geldiği gerekçesiyle 12/03/2013 günlü fesih bildiriminin davalıca hazırlandığı; davacının bilahare fesih bildirimine kadar yerin teslim edilmediği yönünde iş sahibine herhangi bir uyarısının bulunmadığı, fesihten çok sonra ————- günü keşide ettiği ihtarının bulunduğu; hal böyle olunca teknik bilirkişi raporunda bu iş için belirlenen ———-TL iş bedeli alacağının davalının yaptığı ödemeler karşılığında bu sözleşmeden kaynaklanan iş bedeli alacağının oluşmadığı; ayrıca aynı nedenle 35.100,00 TL tutarlı teminat senedinin iade koşullarınında oluşmadığı sonucuna mahkememizce varılmış;
Böylece sadece davacının——-TL’lik teminat mektubunun iadesi talebinden dolayı olan talebi haklı görülmüş; diğer talepleri haklı görülmeyerek aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
Davalı taraf, menfi tespit davası yönünden her ne kadar kötü niyetli takip tazminatı talep etmişse de, bu tazminatın verilebilmesi için icra veznesine giren ve alacaklı davalıya ödenmesi tedbir yoluyla engellenen bir tahsilatın söz konusu olmasının gerektiği, böyle bir tahsilatın bulunmadığı nedeniyle; mahkememizce kötü niyetli dava tazminatına da hükmedilmemiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
DAVANIN KISMEN KABULÜNE,
Davacının taraflar arasında düzenlenip, imzalı ve tanzim / vade tarihleri boş bırakıldığını bildirdiği 3 adet teminat senedinden 5.100,00 TL bedelli senetten dolayı borçlu olmadığının tespitine, senedin davalı tarafça davacıya iadesine,
Davacının bunun dışında kalan tüm taleplerinin ( iş bedeline ilişkin alacak talebinin, davalıca başlatılan Anadolu 21. İcra Müdürlüğünün ——–sayılı dosyasında borçlu olmadığının tespitine dair talebinin, —— TL bedelli teminat senedi dışında kalan ———– TL’lik ve —— TL’lik teminat senetlerinin iadesi ile ilgili kar mahremeyiten ilişkin taleplerinin ) REDDİNE,
Davalının kötü niyetli dava tazminatı talebinin tedbirle duran bir takip bulunmadığından reddine,
Alınması gereken 348,38 TL harcın baştan alınan 853,87 TL harçtan mahsubu ile bakiye 505,49 TL harcın talebi halinde davacıya iadesine,
Tamamı davacı tarafından karşılanan 369,58 TL harcın tamamı ile 17 tebligat gideri 102,00 TL ve bilirkişi ve talimat giderleri toplamı 2.600,00 TL’nin kabul ve ret oranları gereğince, 275,60 TL’lik kısmının toplamı 645,18 TL yargılama giderinin davalıdan tahsiline, davacıya verilmesine; karar kesinleştiğinde bakiye gider avansının davacıya iadesine,
Karar tarihindeki AAÜT gereğince davacı lehine hesaplanan nispi vekalet ücreti maktunun altında kaldığından 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınıp, davacıya verilmesine,
Davalı lehine ise, 5.289,00 TL nispi vekalet ücreti taktirine, davacıdan alınıp, davalıya verilmesine,
Dair karar, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, karar gerekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olarak verildi, açıkça okundu usulen tefhim olundu.20/09/2019