Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/1383 E. 2020/400 K. 28.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/1383 Esas
KARAR NO : 2020/400
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/12/2016
BİRLEŞEN—— SAYILI DOSYASI
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/03/2017
BİRLEŞEN ——- ESAS SAYILI DOSYASI
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/11/2019
KARAR TARİHİ: 24/09/2020
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA: İş bu dosyada davacılar vekili, müvekkilleri olan —- —oluşturduğu adi ortaklığın davalı olan yükleniciyle ———-imzaladıklarını; sözleşme ekinde yapılacak iş, işin nasıl yapılacağı, hangi malzemelerinin kullanılacağı ve işin tesliminin nasıl yapılacağının kararlaştırıldığını; sözleşmeyle ———- adresindeki binanın dış cephesinin alüminyum cam, alüminyum kompozit levha kaplaması ve alüminyum doğrama işlerini davalı tarafından yüklenildiğini; yapılacak işinde — tamamlanmasının kararlaştırıldığını; davalı yüklenicinin işi süresinde bitiremediğini, bunun üzerine davalıya —– tarihinde ——- yevmiye nolu bir ihtar gönderilip, —günlük bir süre tanındığını, bu süre içinde bitiremezse işin üçüncü şahıslara yaptırılıp masrafının talep edileceğinin ihtar edildiğini;——– dosyasıyla teslimden itibaren —- gecikilmesine rağmen eksikliğin giderilmediği ve ayrıca ayıplı işlerin bulunduğununda belirlendiğini; kendilerince iş bedelinin ödendiğini, bu nedenle eksik ve ayıplı işler bedeliyle işin geç teslimi nedeniyle sözleşmenin 7. Maddesi gereğince gecikme cezası istediklerini beyan ederek fazlaya dair haklarını saklı tutarak şimdilik—— davalı şirketten tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Yargılamaya devam ederken, mahkememiz dosyasıyla birleştirilen—- dosyasında yüklenici olan — veren konumunda bulunan adi ortaklar ——-aleyhine açtığı davada, yüklenici olarak edimlerini büyük oranda yerine getirdiklerini, yaklaşık %1’lik kısım hariç iş teslimini gerçekleştirdiklerini; yapılan delil tespiti dosyasından sonra da eksikliklerin yüklenici müvekkil şirket tarafından giderildiğini; tamamlanmayan %1’lik kısmın ise müvekkiline yapacağı işin yer teslimi yapılmaması nedeniyle ve davalının sürekli engeller çıkarması nedeniyle gerçekleştiremediğini; karşı taraf ile birim fiyat üzerinden anlaştıklarını, işin sonunda metraj ölçülüp fatura kesilecek iken davalıların engellemeleri nedeniyle işin miktarınında müvekkili tarafından ölçümlenemediğini; sözleşmenin ödemeyle ilgili 10. Maddesinde belirtilen çeklerin müvekkiline verileceği ifade edilirken yüklenicinin işe başlamadan önce aldığı bu çeklere karşılık çek bedellerinin toplamı olan —- karşılığı — tutarında —- nolu banka çekinin iş verene teminat çeki olarak verileceğini; müvekkili tarafından teminat çekine konu —- işin yapıldığını, davalının teminat çekini iade etmemesi üzerine kendisine noter ihtarı gönderildiğini belirterek; ödenmeyen iş bedeline karşılık fazlaya dair haklarını saklı tutarak şimdilik—-adi ortaklığı oluşturan iş verenlerden müteselsilen tahsiline, keşidecisinin müvekkili olduğu —- şubesine ait ——- bedelli teminat çekinin iptali ile müvekkiline iadesine, bu çekten dolayı müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiş; bilahare eksik iş bedeli olarak istediği — ıslah yoluyla—- yükseltmiş ve ıslah harcını karşılamış; bu bedelin ihtarname tebliğ tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle tahsiline karar verilmesini talep etmiş;
Dosyamızla yargılama esnasında birleştirilen ——— sayılı dosyasında ise yine yüklenici adi ortaklık halindeki iş verenlere karşı açtığı davada; aynı akdi ilişki çerçevesinde gerçekleştirilen inşaat esnasında iş verenin talebi ile sözleşme dışı işler yapıldığını belirterek sözleşme dışı yapılan işlerle ilgili fazlaya dair haklarını saklı tutmak suretiyle — davalılardan ihtarname tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsilini talep etmiş, bilahare ıslah yoluyla talebini —- yükseltip, ıslah harcını da karşılamıştır.
SAVUNMA : Kök dosyada davalı yüklenici ———— yüklenici olarak edimlerini büyük ölçüde tamamladıklarını, %1’lik bir kısmın eksik olabileceğini onunda karşı tarafın engellemeleri ve yapacakları işle ilgili yerin kendilerine teslim edilmemesi sebebiyle tamamlayamadıklarını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini savunmuş;
Birleşen dosyanın davalıları olan—— vekili ise; birleşen dosyalarda talep edilen iş bedeli ve sözleşme dışı yapılan iş bedellerine dair talepleri kabul etmediklerini; yükleniciye yapılan ödemelerin onun yaptığı işleri fazlasıyla karşıladığını; kendilerinin büyük kısımda işi üçüncü şahıslara yaptırmak zorunda kaldıklarını, bundan dolayı zarar gördüklerini; bu nedenle teminat çekininde iade şartlarının doğmadığını belirterek birleşen dosyaların reddine karar verilmesini savunduğu görülmüştür.
İNCELEME VE GEREKÇE : Dava ve birleşen davalar eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak ve teminat çekinin iadesi davalarıdır. Taraflar arasında —–tarihli sözleşme ihtilafsız olup, taraflar arasındaki ihtilafın, sözleşme gereğince davalı yüklenicinin edimlerini yerine getirip getirmediği, sözleşme dışı işler yapıp yapmadığı, yüklenicinin yaptığı işin ne miktar olduğu, yükleniciye yapılan ödemelerin miktarının ne olduğu ve yapılan işle yapılan ödemeler karşılaştırıldığında kimin kime ne miktarda borçlu olduğu ve davalı yüklenicinin davacılara vermiş bulunduğu teminat çekinin ( yapılan peşin ve avans ödemelerinin teminatı olarak verilen çekin ) iadesi şartlarının doğup doğmadığı hususunda toplanmaktadır.
Mahkememizce taraf delilleri toplanmış, taraflar arasındaki sözleşme ve karşılıklı ihtarlar incelenmiş; sözleşme eki şartnameler dosya içine alınmış, yüklenici —– tarafından sunulan hak edişler ve yapım fotoğrafları ve metraj hesapları dosya içine alınmış; mahallinde—- tarihinde keşif yapılmış, keşifte davalı—- yetkilisi ve davacılardan —- yüklenici şirketin yaptığı işler sorulmuş, müşterek gösterimler ile tartışması olan kısımlar belirlenmiş; her iki tarafın tanıkları da keşif mahallinde sırayla ve yeminli dinlenmiş; bilirkişiler davalının yüklendiği dış cephe kaplamasıyla ilgili mahallinde gerekli incelemeleri yapmışlar; delil tespiti dosyaları incelenmiş; inşaat ve mimar bilirkişiler bu incelemeler ile ilgili gerekli tespit ve notlarını almışlar, inşaat mühendisi ve mimar bilirkişiden—- tarihli rapor alınmış; bu rapora tarafların itirazı ve mahkemece görülen lüzum üzerine ek rapor kapsamı belirlenip ve heyete bir de uzman hesap bilirkişisi eklenmek suretiyle —– tarihli bilirkişi raporu alınmış;
Tüm deliller değerlendirilip, varılan sonuç gereğince: Taraflar arasındaki —– tarihli sözleşmenin ihtilafsız olduğu, ekinde inşaat şartnamesinin bulunduğu, yer tesliminin — tarihinde yükleniciye yapıldığı, işin süresinin sözleşmede —gün olarak belirlendiği, böylece teslim tarihinin —- tarihi olduğu; ancak taraflar arasında —- tarihli bir zeyil namenin imzalandığı, bu zeyil namede taraflar arasındaki sözleşmenin 7. Maddesindeki 150 günlük teslim süresi geçtikten sonra beher gün için —– cezanın hükümsüz bırakıldığının açıkça düzenlendiği; bu durumda zeyil name tarihine kadar geçen sürede cezai şartla ilgili hükmün geçerli olacağı düşünülebilir ise de, mahkememizce bu kanaate varılmadığı; zira zeyil namede kök sözleşmedeki hükmün açıkça hükümsüz bırakıldığının yazılı olduğu; bunun geçmişe etkili bir düzenleme niteliğinde olduğu, bu sebeple kök davada davacı tarafından istenen ve yekün tutan cezai şart alacağının doğamayacağı;
Davalı yüklenicinin tamamladığı işin mahallinde yapılan keşif, dinlenen tanık ve taraf gösterimlerine göre sözleşmeyle kararlaştırılan işin —- oranında olduğu; sözleşme gereğince inşaatın tamamı yapılsa iş bedelinin —- olacağı; davalı yüklenicinin gerçekleştirdiği — düşen bedelin— olduğu; bu nedenle davalının tamamlamadığı iş bedelinin —- olduğu; bir başka deyişle yüklenici —- tamamlamış olsaydı davacı adi ortaklıktan —–daha alacaklı konumuna geçeceği; iş verenin tamamlanmayan bu eksik işi üçüncü kişilere yaptırmak zorunda kalması nedeniyle; sözleşme gereğince hesaplanan ücretten daha fazla bir ücreti ödemek zorunda kaldığı; bu hesaplama yapılırken asıl davada eksik bıraktığı edim seviyesi yönünden davalı için bir ücret tayin edilmediği, bu nedenle üçüncü kişiye yapılacak ödemenin — eklenecek fazladan —-olduğu; hal böyle olunca kök dosyada hüküm altına alınacak üçüncü şahıslara fazladan yapılan ödemeyle ilgili miktarın —– ibaret olduğu ve kök dosyada bu miktarın tahsiline karar verilmesi gerektiği; kök dosyada davacı tarafın faiz talebi olmadığı için taleple bağlı kalınarak faize hükmedilmediği;
Birleşen —- sayılı dosyasında. Sözleşme gereği iş bedelinin —- olduğu, buna —- eklenmesi gerektiği, —dahil edildiğinde rakamın — olacağı; iş bedelinin ödendiğinin ispat yüküyle adi ortaklık konumunda olan iş verenin sorumlu olduğu; dosyaya ibraz edilen— adet çekte iş verenin yaptığı ödemenin — kararlaştırılan —dahil iş bedelinden eksik ve ayıplı iş bedeli olan — ödeme miktarı olan — düşüldüğünde davacının sözleşme içi işlerden dolayı bakiye alacağının —– olduğu; birleşen dosyada yüklenici lehine eksik bu miktar iş bedeline hükmetmek gerektiği; iş verenlerin noter ihtarıyla temerrüte düşürüldüğü, noter ihtarının tebliğ tarihinin —– olduğu, bu nedenle o tarihten itibaren avans faiziyle eksik iş bedeline hükmetmek gerektiği; kök dava ve birleşen bu dava birlikte değerlendirildiğinde, teminat çeki veren yüklenicinin eser alacağının, iş verenin alacağından fazla olduğundan ötürü iş verenin teminat altına alınacak bir riskinin bulunmadığı sebebiyle teminat çekinin yüklenicilere iadesi gerektiği ancak çekin iş verenler elinde olup olmadığı belli olmadığından mahkememizce bu çekten dolayı yüklenici —- borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş; çekin —- olması halinde iadesine karar verilmiş;
Birleşen ——- sayılı dosyasında ise, sözleşme dışı yapılan işlerin bedeli istenmekte olduğu; keşif mahallinde sözleşme dışı yapılan işlerin tespit edildiği, bunların piyasa rayicine göre hesaplamasının yapıldığı, bilirkişi heyetinin vekaletsiz iş görme şıkkına göre yaptığı hesaplamada bu bedelin— olduğu ancak————-hükmünde, birebir aynı benzer bir olayda “sözleşme dışı imalat yapıldıysa vekaletsiz iş görme hükümlerine göre mahalli piyasa rayicine göre mahalli piyasa rayici içinde—- karı olduğundan bunlarında katılması ve buna göre hesaplama yapılması gerektiği” vurgulaması çerçevesinde müteahhit karı ve —– de katıldığı rapordaki ikinci şık belirleme üzerinden yüklenici vekilinin talebiyle bağlı kalınarak ve harcı karşılanan —- talebi kabul edilmiş; bu bedelinde adi ortaklığı oluşturan karşı taraftan ihtarla temerrüte düşürülen —- itibaren işleyecek avans faiziyle tahsiline karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen bu kararda hükme—— tarihli bilirkişi heyeti ek raporu kabule şayan bulunmuş; mahkemeninde yukarıdaki tespitleriyle birlikte aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
İş bu davada davanın kısmen kabulüne,
İş bu davada —– olarak üçüncü şahıslara yaptırılmak zorunda kalınan işlerden dolayı davalıdan tahsiline, davacıya verilmesine,
İş bu dosyadaki fazlaya dair tüm taleplerin reddine,
Birleşen ——- sayılı dosyasında açılan davanın kabulüne,
Bakiye iş alacağı olarak—- tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birleşen dosyanın davalıları olan —- alınarak birleşen dosyanın davacısı—–verilmesine;—- sıra nolu ve —bedelli çekten dolayı birleşen dosyanın davacısı — birleşen dosyanın davalıları —- borçlu olmadığının tespitine, çeklerin —– elinde olması halinde iadesine,
Birleşen—- sayılı dosyasındaki davanın kabulü ile; — sözleşme dışı işler bedeli olarak —- itibaren işleyecek avans faiziyle müteselsilen tahsiline, bu dosyanın davacısı ——- verilmesine,
Kök dosyada alınması gereken 941,92 TL harçtan peşin olarak yatırılan 341,55 TL’lik ilam harcı düşüldüğünde eksik 600,37 TL harcın davalı ——- tahsiline, hazineye irat kaydına,
Kök dosyada tamamı davacı tarafça karşılanan yargılama gideri olarak, 370,75 TL harcın tamamı ile 17 davetiye gideri 136,00 TL’nin ve keşif, keşif aracı, keşif heyeti ve bilirkişi inceleme ücreti olarak 6.120,00 TL’nin kabul ve ret oranı gereğince 4.313,19 TL’lik kısmının toplamı 4.683,94 TL yargılama giderinin davalı ——— alınıp, davacılara verilmesine; karar kesinleştiğinde bakiye gider avansının davacılara iadesine,
Kök dosyada karar tarihindeki AAÜT gereğince, kabul ve reddedilen kısımlar için hesaplanan nispi vekalet ücretleri maktunun altında kaldığından her iki taraf lehine de 3.725,00’er TL maktu vekalet ücreti taktirine, tarafların birbirlerinden alınmasına,
Birleşen — sayılı dosyasında, alınması gereken — peşin olarak yatırılan — bilahare tamamlanan —– harçların mahsubu ile eksik 67.844,68 TL harcın bu dosyanın davalıları ——alınarak hazineye irat kaydına,
Birleşen —- sayılı dosyasında tamamı davacı tarafından karşılanan başvuru ve peşin ilam harçları toplamı 22.729,88 TL ile başvuru harcı 31,40 TL’nin toplamı 22.761,28 TL yargılama giderinin davalılar ——- alınarak davacıya verilmesine; karar kesinleştiğinde bakiye gider avansının davacı —–iadesine,
Birleşen —- sayılı dosyasında davacı —-lehine karar tarihindeki AAÜT gereğince 79.403,00 TL nispi vekalet ücretinin davalı — alınarak davacı —- verilmesine,
Birleşen—- sayılı dosyası için alınması gereken 9.249,58 TL harçtan baştan yatırılan ve bilahare tamamlatılan 2.319,96 TL harcın mahsubu ile eksik 6.929,62 TL harcın davalı ——- alınarak hazineye irat kaydına,
Birleşen —– sayılı dosyası için tamamı davacı tarafça karşılanan 2.351,36 TL harç toplamından ibaret yargılama giderinin davalı —- -alınarak davacı—— verilmesine; karar kesinleştiğinde bakiye kalacak gider avansı olursa —- iadesine,
Birleşen —- sayılı dosyası için — lehine 16.813,86 TL nispi vekalet ücretinin davalı —-alınarak davacı —– verilmesine;
Dair karar, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, karar gerekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde —— Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olarak ve oybirliğiyle verildi. Açıkça okunup, usulen tefhim olundu. 24/09/2020