Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1554 E. 2019/66 K. 23.01.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/1554 Esas
KARAR NO : 2019/66
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/11/2014
KARAR TARİHİ : 23/01/2019
Mahkememizde görülmekte bulunan Alacak davasının yapılan yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Davalılardan ——-. ile müvekkili arasında gondol üretimi ve ek ürünlerin teslimi kapsamında —-Euro bedelli anlaşma imzalandığını, davalı ———–gondolu üretmesi için diğer davalı ——.firmasının aracılık ettiğini, her iki davalı arasında gondol üretimi için —– Euro değerinde anlaşma yapıldığını, müvekkili şirketin davalı —— tarihinde ——– Euro,—- tarihinde —– Euro olmak üzere toplam -Euro ödeme yaptığını, müvekkili şirketin davalı——-firmasının talebi üzerine —- tarihinde —- Euro, ——tarihinde —– Euro olmak üzere toplam — Euro’nun anlaşmada gösterilen ——— hesabına ödendiğini, müvekkili şirketin her iki davalıya toplam —-Euro ödeme yaptığını, davalı ——-. ile müvekkili arasında yapılan —— değerindeki anlaşmanın bakiye —– Euro bedelinin ise —- Euro’luk kısmını ürün teslimatında, — Euro’luk kısmının ise davalı——.firmasının Elektrik teknisyenleri tarafından yapılacak montaj sonrasında ödeneceğinin kararlaştırıldığını, malzemelerin tümünün teslimat tarihinin 25.02.2013 ile 30.03.2013 tarihleri arasında yapılacağının kararlaştırılmasına rağmen, müvekkili şirkete herhangi bir teslimatın gerçekleşmediğini, yine müvekkili şirket ile davalılardan Irmak…firması arasında yapılan ek sözleşmeye göre ———– tarihleri arasında teslim edilmesi gereken ek ürünlerin de teslim edilmemesi nedeniyle müvekkili şirketin —— tarihinde yapması gereken 10.000 Euro’luk ödemeyi gerçekleştirmediğini, dava yazısına bağlı ek:7 sayılı belgede belirtilen ürünlerin de teslim edilmediğini, tüm bu ürünlerin yanı sıra müvekkili şirket ile —— arasında 151 pelikan, 15’i palyaço çöp kutusu için ayrıca 3.500 Euro değerinde bir anlaşma yapıldığını, 3.500 Euro’nun da müvekkili şirket tarafından 25.01.2013 tarihinde——— hesabına ödendiğini ancak herhangi bir teslimat gerçekleşmediğini, davalılara noter kanalı ile keşide ettikleri ihtarname ile ürünlerin teslim edilmesinin ihtar edildiğini, ancak davalılardan olumlu bir sonuç alamadıklarını, tüm bu sözleşmeye aykırılıklara rağmen, müvekkilinin davalılardan ——Elektrik ile anlaşma yoluna gittiğini, 16.12.2013 tarihinde taraf yetkililerinin bu bağlamda ————-arasında imzalanan sözleşme ile 10.12.2012 tarihli sözleşmenin halen geçerli olduğunu, müvekkili şirket tarafından istenen değişikliklerle beraber gondol teslimatının 2014 yılı Mayıs ayında yapılmasında mutabakata varıldığını, ancak davalı ——- bu anlaşmaya da aykırı davranarak teslimatı gerçekleştirmediğini, davalıların kararlaştırmaya konu gondolu ve ek ürünleri teslim etmemesi nedeniyle müvekkili şirketin açılması planlanan lunaparkın açılışını yapamadığını, kardan mahrum kaldığını, aynı ürünleri başka firmadan daha yüksek fiyatla temin etmek zorunda kalacağını iddia ile davalılara ödenen 63.500 Euro’nun yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı ———— vekili cevap dilekçesinde özetle; Yabancı uyruklu davacının öncelikle MÖHUK uyarınca teminat göstermesinin zorunlu olduğunu, bu nedenle dava değerinin %15’inden az olmamak üzere teminat yatırması gerektiğini, davanın Euro üzerinden açılmasının kanuna aykırı olduğunu, yabancı para üzerinden taleple bulunamayacağını, diğer davalı ——ile müvekkili şirket arasında müteselsil sorumluluğu doğurur bir hukuki ilişkinin mevcut olmadığını, bu sebeple davacı tarafından talebe konu bedelin bir bütün olarak müteselsilen talep edilmesinin mümkün olmadığını, davacı tarafın dava dilekçesinde BK 125/2.maddesi uyarınca talepte bulunulduğu beyan edilmiş ise de BK 125/2.maddesi çerçevesinde hareket edilmediğini, davacının ——bir lunapark için gondol tedariki arayışına girdiğini, —— imalatçıların bulunmasına aracılık etmesi hususunda müvekkili şirket ile temasa geçtiğini, müvekkili şirketin de lunapark oyuncaklarının temini konusunda yurt dışındaki şirketlere aracılık, danışmanlık hizmeti vermek olan bir şirket olması nedeniyle ——- imalatçı bulma konusunda davacı şirkete aracılık etme konusunda anlaşmalarının ardından müvekkilinin diğer davalı ——-ile temasa geçtiğini ve taahhüdünü yerine getirdiğini, müvekkilinin üstlendiği edim, aracılık ile sınırlı olduğundan diğer taraflar arasındaki imalat konusunu kapsayan anlaşmanın, müvekkili şirketin sorumluluğunda bulunmadığını, davacı ile diğer davalı arasındaki üretim ve teslim taahhüdünün müvekkilinin dışında olduğunu, müvekkilinin gondolun üretilmesinde sadece davacı şirkete aracı olduğunu bu nedenle müvekkilinin davacının diğer davalı ile olan üretim ilişkisinden ötürü sorumlu kılınmasının, müvekkilinden tüm üretim bedelinin talep edilmesi, hukuka ve kanuna aykırı olduğu gibi taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkin çerçevesine de uymadığını, müvekkilinin davacıya karşı olan sorumluluğunun üretim ve teslim olmadığından davanın müvekkiline yöneltilmesinin husumet yokluğu sebebiyle mümkün olmadığını, davanın müvekkili yönünden husumet yokluğundan reddi gerektiğini, dava dilekçesinde müvekkiline ödendiği belirtilen bedellerin müvekkili tarafından kendi ad ve hesabına tahsil olunmuş bedelle olmadığını, ödemelerin üretici hesabına transfer edilmiş olduğunu, dolayısıyla müvekkilinin nihai alıcı olmadığı bir ödemenin müvekkilinden geri talep edilmesinin mümkün olmadığını, davacının bizzat ve müvekkilinin aracılığı dışında müvekkiline herhangi bir aracılık bedeli ödemesi de yapmaksızın üretici ile doğrudan görüştüğünü ve müvekkiline bundan sonraki sürecin doğrudan üretici ile yürütüleceğini beyan ettiğini, davacının müvekkilinin kendisine karşı herhangi bir sorumluğunun olmadığına ilişkin ibraname verdiğini, ibraname metninden de anlaşılacağı üzere davacı şirketin müvekkilinin hiçbir maddi ve manevi sorumluğunun bulunmadığını açıkça beyan ve kabul ettiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ———– vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davacı şirket ile olan anlaşma gereği imalatı söz konusu gondolu belirlenen teslim tarihinde teslime hazır ettiğini ve davacı şirkete bildirdiğini, ancak alacaklının temerrüdü nedeniyle teslimatın gerçekleştirilemediğini, 12.04.2013 tarihinde müvekkili tarafından davacıya gönderilen mailde, anlaşma şartlarına uygun olarak gondolun hazır olduğu halde davacının taleplerinde üç sefer değişiklik yaptığını, değişiklik taleplerini sürdürmesi halinde, çalışmanın devam ettirilemeyeceğinin bildirildiğini, yine aynı mailde anlaşma şartlarına uygun olarak imal edilen gondolda, davacının mütemadiyen değişiklik önerilerinin çalışmaları aksattığını, bu nedenle imalatın tamamlanamadığının ifade edildiğini, 17 Nisan tarihli mailde talep edilen değişiklikler için yeni bir gondol yapılacağını, gecikmeden dolayı sorumlu olunmayacağının bildirildiğini, 14.05.2013 tarihli mailde gondolun yenilenmesi istekleri doğrultusunda devam ettiğini ve modifikasyon isteğinden dolayı gondolun halen imalat sürecinde olduğunu, gecikmenin davacının taleplerinden kaynaklandığının iletildiğini, 29.08.2013 tarihli mailde bakiye ödemenin yapılması halinde, gondolun gönderim için hazır olduğunu, 03.09.2013 tarihli mailde ise istenilenin tam olarak anlaşılamadığını, sürekli değişiklik talebinde bulunulduğunu, yeni bir karara varılıncaya kadar, imalatı ve sevkiyatın durdurulduğunun bildirildiğini, 200 m2’lik alanı kaplayan gondolun atölyede belli bir yerde teslim tarihinden itibaren muhafaza edilmekte olduğundan ariyet bedeli olarak temerrüt tarihi olan 03.09.2013 tarihinden itibaren her ay için 2.000 Euro (5.600,00 TL) talep etme haklarının doğduğunu iddia ile haksız açılan davanın reddine, imal edilen gondolun atölyede belli bir yerde teslim tarihinden buyana muhafaza edilmekte olduğundan ariyet bedeli olarak temerrüt tarihi olan 03/09/2013 tarihinden itibaren her ay için 2.000 Euro (5.600,00 TL) ile birlikte yargılama gideri ve avukatlık ücretinin davacı tarafa tahmilini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE : Dava hukuki niteliği itibariyle taraflar arasındaki eser sözleşme gereğince malın süresinde imal edilerek teslim edilmemesi nedeniyle davacı tarafından yapılan ödemenin iadesine ilişkindir.
Usulünce duruşma açılarak; tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip ihtilaflı ve ihtilafsız konular ön inceleme duruşmasında resen belirlenerek uyuşmazlığın çözümü doğrultusunda tarafların tüm delilleri tahkikat duruşmalarında toplanıp bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi sonucunda; uyuşmazlığın, davacı işveren ve üretici firma arasındaki sözleşme gereğince tarafların edimlerini tam olarak yerine getirip getirmediği, üretimdeki gecikmeden ve teslimin gerçekleştirilememesinden hangi tarafın sorumlu olduğu, davalı aracı firmanın yüklenici ve işveren taraflarınca gerçekleştirilen sözleşme kapsamında davacının talep etmiş olduğu sözleşme bedelinden sorumlu olup olmadığı, ayrıca sorumlu ise hangi miktarda sorumlu olacakları ve davacının sözleşmenin ifa edilmemesinden doğan diğer zararlarının ne olduğu ile bu zararlarını davalılardan talep edip edemeyeceği ayrıca davalılardan ————- firmasının cevap dilekçesinin sonuç bölümünde belirtmiş olduğu ariyet bedeline dair alacak istemini davacı taraftan talep edip edemeyeceği edebilecek ise miktarı olarak tespit edilmiştir.
———— ———— adresinde inceleme yapılması amacıyla Ankara Nöbetçi Ticaret Mahkemesine talimat yazılmak suretiyle Makine Mühendisi bilirkişiden rapor alınmış, bilirkişi raporunda; Yapılan incelemede dava konusu ———-l iskeletinin fabrikanın ortasında yapılı olduğu, 8 Adet 4 lü oturağın demontaj olduğu, oturaklar yapılı vaziyette hazır olduğu boyasız olduğu, Alt şase ve Askı ayağının boyandıktan sonra montaja hazır olduğu, Üst platformun boyandıktan sonra montaja hazır olduğu, Emniyet Korkulukların boyandıktan sonra montaja hazır olduğu, Üst taşıyıcı (boyasız olduğu) ve milinin montaja hazır olduğu, Tahrik kısmının montaja hazır olduğu, Elektrik panosunun hazır olduğu, Red Baron başlığı, Bir adet Korsan tren Vagonu, Yedek Tren teker ve pistonları, Güvenlik takımı ve kanguru güvenlik takımı, ——- kovaların imalatlarında imalat edilip boyasız olarak depo veya Fabrika sahasında olduğunun gözlendiğini, Gondolun ve aksesuarlarının boyanıp montajının yapılıp hazır hale gelmesi için gerekli zamanın 2 hafta olduğunu bildirmiştir.
Tarafların delilleri toplanmış, tayin edilen inceleme gününde dosya bilirkişi heyetine tevdi edilerek, Davacı ve davalı şirketlere ait 2012 yılı ticari defter ve kayıtlar ile dosya içerisindeki sözleşmeler üzerinde inceleme yapılarak rapor hazırlanması istenmiş,
Bilirkişiler Mali Müşavir —– ile Sözleşme Uzmanı —– tarafından hazırlanan raporda; Davalı ——-davacı ile davalı——— arasındaki 10.12.2012 tarihli sözleşmenin imzalanmasına aracılık etmek ile sözleşmenin kurulması için—– vasfı ile hareket ettiği, davalı ———–simsarlık edimini ifasında TBK’nun 506 ve 520.maddelerinde tanımlanan özen borcunu ihlal etmediği gibi davacının 16.12.2013 tarihli yazısı ile davalı ———– ibra eylediği, bu halde davalı ——– davacının talep etmiş olduğu sözleşme bedelinden ve zarardan sorumlu olmadığını, davacı ile davalı —–aralarındaki 10.12.2012 tarihli sözleşmeyi, 16.12.2013 tarihli sözleşme ile yeniledikleri, davacı şirketin 10/12/2013 tarihli sözleşmeden sonra davalı ——temerrüde düşürmediğinden bu aşamada davacı şirketin davalı —— istirdat ve tazminat talep edemeyeceğini, mahkemece davacının davalı —– temerrüde düşürdüğünü kabul etmesi halinde ise; davacı şirketin dava ile sözleşmeden döndüğünün kabul edileceği ve davacı şirketin davalı ———- ödediği toplam 28.500 Euro bedelin istirdadını talep edebileceği, davacı tarafın dava dilekçesinde zararının tazminini istemiş ise de, zararı için bir bedel ileri sürmediği gibi bu kalem yönünden bir harçta yatırmadığı, diğer yandan davacının zararı yönünden dayandığı 26.10,.2015 tarihli raporun mahkemece kabul edilmesi halinde, davacı şirketin eser ediminin teslim tarihi olarak kararlaştırılan 31.5.2013 ila dava tarihi olan 5.11.2014 tarihleri arasındaki 158 gün için 4.186,78 Euro zarar talep edebileceği, alacaklı temerrüdü oluşmayacağından davalı————— aidiyet bedelinin mahsubu talebinin yerinde olmayacağını, davacı şirketin taleplerinin mahkemece kabul edilmesi halinde kabul edilen kısımlar için dava tarihinden itibaren yabancı para borcunun faizinde devlet bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksel faiz oranı üzerinden faiz uygulanması gerekeceği kanaatine varıldığını bildirmişlerdir.
Dosya tarafların itirazları, yapılan imalat sözleşmesinin fesih koşullarını oluşup oluşmadığı oluşmuş ise davacının talep edebileceği miktar ve davalının talep edebileceği var ise kira bedeli de irdelenmek sureti ile bilirkişiler makine mühendisi ———- ile hesap bilirkişisi—— tevdi edilerek rapor alınmış, bilirkişi —– raporunda; Husumet yöneltilen———- davacı arasında eser sözleşmesi kurulmasına göre, —— tarihli sözleşme içeriliğine ve bu tarihten sonra davacıdan kaynaklı teslim engeli ile davalının teslime hazır hale getirdiği halde davalının tesellümden imtina ettiğine ilişkin delil bulunmasına ve vaki kararlaştırma ile mevcut delil durumuna nazaran davacının sözleşmeden dönmekte haklı olduğu, bahse konu sözleşmeler, düzenlenen proforma fatura içeriklerine nazaran, davacının davalılardan ————–Euro, diğer davalı —— ek ürünler kapsamı da dahil olmak üzere 28.500 Euro ödeme yaptığı, ortadan kalkan sözleşme sebebiyle, tarafların sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında akdi geri verme borcu kapsamında bulunduğu, dava dilekçesinin TBK,m.99’da öngörülen biçimde alacağın tahsilinde hangi seçimlik hakkın kullanıldığının belirsiz kaldığı: kullanılan seçimlik hak biçimine göre, tabi olduğu faiz oranında değişikliğe tabi olduğunun genel bilgi kadrosuna dahil olduğu, ———-dava tarihinde saat 15:30 itibariyle itibariyle açıkladığı efektif satış kurunun 2,8015 TL/Euro olmasına göre. ———- ödenen 35.000 Euro’nun dava tarihindeki Türk Parası karşılığının 98.052,50 TL olduğu, buna karşılık diğer davalı ———–ödenen 28.500 Euro’nun dava tarihindeki Türk Parası karşılığının 79.842,75 TL olduğu kanaatine varıldığını bildirmişlerdir.
Yapılan yargılama sonunda toplanan tüm deliller ile denetlenip benimsenen ve somut olaya uygun görülen bilirkişi raporundaki gerekçeler ve hesaplamalara göre; Davalılar ile davacı arasında eser sözleşmesi kurulmasına göre, 16.12.2013 tarihli sözleşme içeriliğine ve bu tarihten sonra davacıdan kaynaklı teslim engeli ile davalının teslime hazır hale getirdiği halde davalının tesellümden imtina ettiğine ilişkin delil bulunmasına ve vaki kararlaştırma ile mevcut delil durumuna nazaran davacının sözleşmeden dönmekte haklı olduğu, bahse konu sözleşmeler, düzenlenen proforma fatura içeriklerine nazaran, davacının davalılardan ————- Euro, diğer davalı———- ek ürünler kapsamı da dahil olmak üzere 28.500 Euro ödeme yaptığı, ortadan kalkan sözleşme sebebiyle, tarafların sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında akdi geri verme borcu kapsamında bulunduğu, dava dilekçesinin TBK,m.99’da öngörülen biçimde alacağın tahsilinde hangi seçimlik hakkın kullanıldığının belirsiz kaldığı: kullanılan seçimlik hak biçimine göre, tabi olduğu faiz oranında değişikliğe tabi olduğunun genel bilgi kadrosuna dahil olduğu, davalılara ödenen 63.500 Euro’dan 35.000 Euro’nun davalı—–28.500 Euro’nun davalı—– şirketinden, her bir davalı için dava tarihinden itibaren Euroya kamu bankalarının bir yıllık mevduatında uyguladıkları en yüksek faiz uygulanmak suretiyle fiili ödeme tarihindeki TL karşılığının davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere
1-Davanın KABULÜ İLE ,
35.000 Euro’nun davalı -, 28.500 Euro’nun davalı —– şirketinden, her bir davalı için dava tarihinden itibaren Euroya kamu bankalarının bir yıllık mevduatında uyguladıkları en yüksek faiz uygulanmak suretiyle fiili ödeme tarihindeki TL karşılığının davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Davacı tarafça yapılmış 25,20 TL başvurma harcı, 3.039,80 TL peşin harç, 3,80 TL vekalet harcı olarak toplam 3.068,80 TL harç gideri ile tebligat, müzekkere, talimat masrafı ve bilirkişi ücreti olarak toplam 5.147,00 TL masraf olmak üzere toplam 8.215,80 TL yargılama giderinden her bir davalı için kabul edilen miktar yönünden 4.528,39 TL sinin davalı —– , 3.687,41 TL sinin davalı— –.den ayrı ayrı tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca ve karar tarihindeki Euro karşılığı 18.655,00 TL vekalet ücretinin aleyhine kabul edilen miktar yönünden davalı——–alınarak davacıya ödenmesine,diğer davalı I—- bu davalı yönünden kabul edilen ve karar tarihindeki Euronun TL karşılığı olan 16.295,50 TL nin bu davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Alınması gereken 12.152,01 TL karar ve ilam harcından peşin ödenen 3.039,80 TL harcın mahsubu ile bakiye 9.112,21 TL harçtan 5.022,48 TL’sinin davalı——– 4.089,73 TL’sinin davalı ——- tahsili ile hazineye irad kaydına,
5-Taraflarca yatırılmış gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair karar, davacı vekilinin yüzüne karşı,davalıların yokluğunda karar gerekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olarak verildi, açıkça okundu usulen tefhim olundu. 23/01/2019