Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/450 E. 2023/507 K. 13.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/450 Esas
KARAR NO : 2023/507
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/06/2022
KARAR TARİHİ : 13/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davacı müvekkilin 920,00TL tutarındaki alacağını tahsil amacıyla—- İcra Dairesi’nin —– sayılı dosyasında ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalı borçlu tarafından gerçekleştirilen 25.04.2021 tarihli borca itiraz talebi ile takibin durdurulduğunu, davalı borçlunun itiraz talebi haksız ve hukuka aykırı olduğundan ticari dava şartı olarak arabuluculuğa başvurulduğunu,—- Arabuluculuk Bürosunun —— numaralı dosyasında davalı borçlu ile anlaşma sağlanamadığından işbu davayı açma zorunluluğu hasıl olduğunu, davalı borçlu tarafından yapılan itiraz haksız ve hukuka aykırı olmakla iptali gerektiğini, davalı borçlu tüzel kişi tacir sıfatını haiz olduğunu, davalıya ait—–plakalı araç ile 20.02.2021 tarihinde bir kez, 06.03.2021 tarihinde bir kez, —-plakalı araç ile 25.02.2021 tarihinde bir kez ve —– plakalı araç ile 30.03.2021 tarihinde bir kez olmak üzere toplamda dört kez —– geçilmiş olduğunu, ancak geçiş ücreti tahsil edilemediğini, “3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun” hükümlerine göre —– işletme hakkı müvekkil şirkete ait olduğunu, tünel geçiş ücretlerinin talep ve dava hakkına da sahip olduğunu, müvekkil şirketin işletme hakkının haiz olduğu —-geçişler 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30/5 maddesi kapsamında ücretlendirildiğini, işbu düzenleme kapsamında ücret ödemeksizin yapılan geçişlerde; 15 günlük sürede geçiş ücretinin ödemesini yapmayan araç maliklerine, geçiş ücretinin dört katı tutarında ceza uygulaması yapıldığını, işbu geçiş ücretlerine ek olarak yukarıda açıklanan 6001 sayılı Kanunun 30/5 madde geçiş ücretinin 4 katı tutarında olmak üzere ceza uygulanarak toplamda 920,00 TL tutarındaki alacağın tahsili için—– İcra Dairesi – —-sayılı dosyası üzerinden ilamsız icra takibi başlatıldığını, alacağın cebri icra ile tahsili yoluna gidildiğini, davalı borçlu tarafından ise, “Geçişten sonraki 15 gün içinde —– hesabında para bulunduran müvekkilimin hesabından geçiş ücreti her seferinde otomatik olarak çekilmektedir. Dolayısıyla ilgili geçiş ücreti müvekkilin —– hesabından tahsil edilebilecek bir alacaktır. Dolayısıyla borcumuz bulunmamaktadır.” gerekçesiyle icra takibine itiraz edilerek takibin durdurulduğunu, her ne kadar borca itiraz dilekçesinde davalı borçluya ait araçların—- bakiyelerinde yeterli geçiş ücreti bulunduğu iddia edilse de; —– bakiyelerinde yeterli ücret bulunsa dahi geçiş ücreti tahsil edilmediği sürece talep ve dava hakkı mevcut olduğunu, nitekim davalı taraf borcu ödediğini değil, —–bakiyelerinde yeterli ücretin bulunduğunu iddia ettiğini, yeterli bakiye olması, ücret herhangi bir sebeple çekilemediği takdirde ödeme yükümlülüğünü ortadan kaldırmayacağından; davalı borçlu ücretin ödendiğini ispatla yükümlü olduğunu, davanın konusuz kalması durumunda dahi davanın açılmasına sebebiyet vermesinden ve icra dosyasında haksız bir şekilde takibe itiraz ederek takibin durmasına sebep olmasından davacı yararına İİK’nın 67/2 maddesi uyarınca %20’den az olmamak kaidesiyle icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiğini, yasanın açık ifadesi karşısında cezanın idari para cezası olmadığını, ihlalli geçişler sonucu tahakkuk eden bedellerin ve cezanın tahsili için ikame edilen davada işletmeci davacı şirketin ihtiyati haciz talebinin kabulünün gerektiği, ihtiyati haciz kararının teminatsız olarak verilmesi gerektiği, davalı tarafın ödeme olgusunu ispat etmesi gerektiğini, ihlalli geçişlere binaen, işletmeci şirketlere yüklenmiş olan bir bildirim yükümlülüğünün olmadığı, araç sahiplerine ayrıca bir bildirim-ihtar-uyarı yükümlülüğünün bulunmadığını, geçiş ücretleri ve cezalardan araç maliklerinin sorumlu olduğunu, davacı işletmeci şirket lehine icra-inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiğini, ceza miktarının kanun düzenlemesi olduğundan davalı tarafından bilenmesi gerektiği, ‘Kanunu bilmemek mazeret sayılamaz.’ kuralı gereği tebligata gerek olmadığı, geçiş ücretini ödediğini iddia eden tarafın bu iddiasını kanıtlaması gerekiği, otomatik ödeme talimatı vermenin borcu ödemek anlamına gelmediği, bankanın görevini yerine getirip, borcu ödeyip ödemediğini kontrol yükü olduğunu, mahkemece resen gözetilecek nedenlerle fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla, davanın kabulü ile—-.İcra Diresinin —— esas sayılı dosyasında davalının icra takibine vaki itirazının iptaline, takibin devamına, davalı borçlu tarafından icra takibine haksız bir şekide itiraz edildiğinden icra takibine konu alacağın %20 sinden aşağı olmamak üzere belirlenecek icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

SAVUNMA:Davalı taraf usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen davaya cevap vermemiştir.

İNCELEME ve GEREKÇE:Dava, davacı tarafından işletilen tüneli kullanan davalıya ait aracın ödenmeyen geçiş tutarları ve yasadan kaynaklı para cezası bedellerinin tahsili amacıyla başlatılan takibe itirazın iptali ve icra inkar tazminatına karar verilmesi talebidir.
—. İcra Dairesi —–takip sayılı icra dosyası: Davacı tarafından davalı aleyhine 17/04/2021 tarihinde başlatılan ilamsız icra takibinde 920,00 TL asıl alacak istendiği, takibin dayanağının geçiş listesi olduğu, davalının 25/04/2021 tarihinde borca, faize ve tüm fer’ilerine itiraz etmesi üzerine takibin durdurulduğu, davacının yasal süresi içerisinde itirazın iptali davasını açtığı dava dilekçesinde 920,00 TL asıl alacak talep etmiştir.
Dava konusu ücretli yolun davacı tarafından işletildiği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. İhtilaf, davalıya ait aracın ihlalli geçiş yapıp yapmadığı dava dilekçesinde belirtilen miktardan davalının sorumlu olup olmadığı ve geçiş ücreti ile para cezası miktarına ilişkindir.
Uyuşmazlık konularının çözümü için dosya uzman elektrik /elektronik bilirkişisine tevdi edilmiş, HMK nın 266. Maddesi gereğince alınan bilirkişi —- 14/03/2023 tarihli bilirkişi raporu ile özetle; davaya konu geçişler — için; 25/02/2021 09:38:43:36 olduğunu, geçiş sırasında araca tanımlı—-numaralı —- olduğu dosyadaki ilgili kurumların ve —- Başkanlığı’nın —– sayı numaralı yazısının ayrıntısında tespit edildiğini, fakat davacı provizyon ayrıntısında etiketsiz geçiş denildiğini, etiketsiz değil sadece bakiyesinin geçişin yapıldığı tarihte ve 15 gün sonrasında bile 0,95 TL olduğu, 15 gün içerisinde de yükleme yapmadığı —– sayı numaralı yazısından tespit edildiğini, bu nedenle aracın geçişi o tarihteki geçiş ücreti olan 46 TL ve cezası olan 184 TL ile birlikte toplam 230 TL borcu olduğunu, davaya konu geçişler —– için; 20/02/2021 15:15:55:55 ve 06/03/2021 15:34:28:46 olduğunu, geçiş sırasında araca tanımlı —numaralı—- olduğu dosyadaki ilgili kurumların ve—– sayı numaralı yazısının ayrıntısında tespit edildiğini, geçişin yapıldığı tarihlerdeki ve 15 gün sonrasında bile 0,50 TL olduğu, 15 gün içerisinde de yükleme yapmadığı —– sayı numaralı yazısından tespit edildiğini, bu nedenle aracın geçişi o tarihlerdeki geçiş ücreti olan 46 TL’ ve cezası olan 184 TL ile birlikte toplam 230 TL olduğunu, 2 farklı tarihte geçiş yaptığı için 230X2=460 TL borcu olduğunu, davaya konu geçişler—- için; 30/03/2021 08:31:03:80 olduğunu, geçiş sırasında araca tanımlı — numaralı —- olduğu dosyadaki ilgili kurumların ve ——sayı numaralı yazısının ayrıntısında tespit edildiğini, geçişin yapıldığı tarihte ve 15 gün sonrasında bile 9,95 TL olduğu, 15 gün içerisinde de yükleme yapmadığı —– sayı numaralı yazısından tespit edildiğini, bu nedenle aracın geçişi o tarihteki geçiş ücreti olan 46 TL ve cezası olan 184 TL ile birlikte toplam 230 TL borcu olduğunu, davalının,—— kayıtlarına göre yapılan incelemede —– plakalı araçların tüm geçişlerde—– ürününün olduğu, bakiyesinin yetersiz olduğu ve 15 gün içerisinde herhangi bir yükleme yapmadığı, dolayısı ile davacı tarafından tahsilat yapılmasının mümkün olmadığından toplam 920,00 TL borcu olduğu görüş ve kanaatine varıldığını beyan etmiştir.

Karayolları Genel Müdürlüğü—. ve —-. Bölge Müdürlüğüne ve —-Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak; davaya konu araçlar için iddia edilen geçiş tarihinde —– hesabında ne kadar bakiye olduğu, geçiş tarihinde o hesaplardan tahsilatın yapılıp yapılmadığı, belirtilen araç yönünden otoyol geçiş ücretlerinin ödenmesi için tanımlanmış otomotik ödeme talimatının olup olmadığı hususu sorulmuş yazı cevabı dosya arasına alınmıştır.
Davaya konu araç trafik tescil kayıtları dosya arasına celbedilmiş, incelenmesinde dava konusu araçların davalı adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.Davanın dayanağını oluşturan 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30/5. maddesinde “…(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. …” hükmü düzenlenmişken 25.05.2018 tarih ve —- sayılı—- yayımlanan 16.05.2018 tarih ve 7144 sayılı Kanunun 18. maddesi ile birinci ve beşinci fıkralarında yer alan “on” ibareleri “dört” şeklinde değiştirilmiştir. Aynı Kanunun 19. maddesi ile 6001 sayılı Kanuna geçici 3. madde ilave edilmiştir.
6001 sayılı Kanuna eklenen Geçici 3. madde de ise “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30. maddesinde yer alan oranlar uygulanır.” düzenlemesi yapılmıştır.
Kanunun 30. maddesinin, 27.03.2015 tarihli ve 6639 sayılı Kanunun 33. maddesi ile değişiklik yapılan (7) numaralı fıkrasında, geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin (1) numaralı ve (5) numaralı fıkralarında belirtilen cezaların uygulanmayacağı öngörülmektedir.
—-. Asliye Ticaret Mahkemesince 6001 sayılı Kanunun 30/7 maddesinin Anayasa aykırılığı iddiası ile açılan davada, Anayasa Mahkemesi 18.01.2018 tarih, —– Karar sayılı kararında “…. İşletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren eylem ücret ödemeden geçiş yapılması anında tamamlanmış olacaktır. Bu durumda, kuralda belirtilen ödemesiz geçiş tarihinden itibaren on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi hâlinde cezanın uygulanmayacağına ilişkin düzenleme oluşan neticeyi ortadan kaldırılmakta olup ihlalli geçiş eylemini gerçekleştirenler lehine getirilmiş bir düzenlemedir…. kuralda, cezasızlık hâlinin kapsamı, eylemin sonucu olarak öngörülen yaptırımın hangi hâlde uygulanmayacağı, ödemenin hangi süre içinde yapılması gerektiği açık, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olarak belirlenmiştir. Geçiş ücretinin ödenmesi şekil ve yöntemlerinin tümünün önceden öngörülmesi ve kanun koyucu tarafından tek tek belirlenerek kanun metninde ifade edilmesi oldukça güçtür. Geçiş ücretinin tahsili yöntemlerinin zaman içinde değişip gelişebileceği ve otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerinin tahsili yöntemlerinin benzerlik arz ettiği hususları dikkate alındığında kuralda belirlilik ilkesine aykırılık bulunmamaktadır…” yönünde karar vermiştir. Bu durumda davalının ihlali sebebiyle davacının, davalıya ayrıca bir bildirim yapmasına gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır.( —- BAM —- HD —- Esas, —– Karar )
Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya —- veyaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir.—– kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır.
Davacı taraf ticaret şirketi, davalı taraf da bir ticaret şirketidir. Davacı—–bir yönüyle idare hukuk diğer yönüyle özel hukuk hükümlerine göre işlettiğine, davacı ve davalı birer tacir olduğuna ve uyuşmazlık tarafların ticari işletmesinden kaynaklandığına göre; huzurdaki davanın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesinde usûl ve kanuna aykırı bir yön yoktur. Bu açıdan değerlendirildiğinde Mahkememiz işbu davada görevlidir.—-uygulamasında, araç sahiplerinin plaka numaralarıyla birlikte —-veya —–aboneliği aldıkları (her araç plakasına ait ayrı bir abonelik), tünel, köprü, otoyol ve bağlantı yollarından geçiş sırasında araç sahibinin —– hesabında yeteri kadar bakiye bulundurması gerektiği, yeterli bakiye bulundurmayan aracın plakasının geçişten sonra her gün belli aralıklarla sistem tarafından kontrol edildiği (bakiye sorgulamasının belirli saat aralıklarıyla otomatik olarak yapıldığı), yeterli bakiye olduğunda geçiş bedelinin tahsil edildiği, bu sorgulamanın geçişten sonraki on beş (15) gün boyunca devam ettiği, on beş günün sonunda hâlen hesabında -yeteri kadar- geçiş ücretini karşılar bakiye bulundurmayan aracın geçişinin ‘cezalı geçiş’ statüsüne dönüştüğü bilinmektedir.
Somut uyuşmazlıkta, davacının özel hukuk hükümlerine tabi ticari şirket olduğu, davacıya, 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için farklı hukuki rejim ve usulleri düzenleme yetkisi verildiği, davacının ihlal sebebi ile davalıya ayrıca bir bildirim yapmasına gerek bulunmadığı, ihlalli geçiş halinde geçiş ücretinin mutlaka geçişi izleyen 15 (on beş) gün içerisinde sadece —–şubelerine ödenmesi gerektiği, takip tarihi itibari ile davacının davalıdan 4 ihlalli geçiş için 184,00TL geçiş bedeli, 736,00TL ceza olmak üzere toplam 920,00 TL alacaklı olduğu anlaşılmış İİK’nın 67. maddesinin 2.fıkrası hükmünce, icra-inkar tazminatına hükmedilebilmesi için borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının alacağını mahkemede dava ederek haklı çıkması ve alacağın likit ve belli olması gerektiği, bu nedenle alacağın likit olması ve diğer icra inkar tazminatına hükmedilebilme şartlarının olayda gerçekleşmesi nedeniyle, hüküm altına alınan asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1)Davanın KABULÜ ile, —- İcra Dairesinin—— Esas sayılı dosyasında davalı/borçlunun 920,00 TL asıl alacak yönünden itirazının iptali ile takip tarihinden itibaren asıl alacağa işleyecek avans faizi ile birlikte icra takibinin DEVAMINA,
2)İptaline karar verilen 920,00 TL asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli maktu karar harcı 179,90 ‬TL’den peşin olarak yatırılan 80,70 TL nin mahsubu ile 99,20 TL eksik harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yatırılan 80,70 TL peşin harç/harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 92,20 TL ilk dava masrafı, 1.200 TL bilirkişi, 128,25 ‬TL tebligat müzekkere gideri olmak üzere toplam 1.328,25‬TL’sinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
6-Davalı taraflarca sarfedilen yargılama olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT uyarınca hesaplanan 920,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Arabuluculuk aşamasında yapılan ve Hazine tarafından karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin 6831 sayılı Kanuna göre davanın açılmasına sebebiyet veren davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, buna ilişkin harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
9-Davacı tarafça dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,Dair, miktar itibari ile kesin olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.