Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/485 Esas
KARAR NO : 2022/899

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/07/2021
KARAR TARİHİ : 06/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili şirket tarafından işletilen tünelden, davalıya ait, dava dilekçesi ve delil listesi ekinde sunulan listede belirtilen muhtelif plakalı araçlar ile gerçekleştirilen ihlalli geçişler nedeniyle doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçiş tutarının ve yasadan kaynaklı para cezasının tahsili amacıyla——-Esas sayılı dosyasından başlatılan icra takibinden gönderilen ödeme emrinin, davalıya tebliğ edildiğini, borçlunun, müvekkili şirkete borcu olmadığını öne sürmek suretiyle borcun tamamına itiraz ettiğini, itiaz konusu alacak hakkında takibin devamı amacıyla işbu davanın ikame edildiğini, davalının takipte, müvekkili şirkete herhangi bir borcu bulunmadığı iddiası ile asıl alacağa ve ferileri bakımından takibe itiraz ettiğini beyan ettiğini ve takibi durdurduğunu, bu doğrultuda ihlalli geçiş vakıasına itiraz etmemiş olduğunun açık olduğunu, müvekkili şirketin, 3996 sayılı —— Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun uyarınca bir —– şirket olarak kurulmuş olduğunu, ülkemizdeki en büyük alt yapı projelerinden biri olan ——- ile yapımı ve işletilmesini üstlenmiş bulunduğunu,——-öncelikle, itiraza konu borcun sebebini teşkil eden ihlalli geçiş fiilinin tanımlanmasının gerektiğini, ihlalli geçişin, müvekkil şirket tarafından yapımı ve işletmesi üstlenilen ——-geçiş ücreti ödenmeksizin kullanılması anlamına geldiğini, yasa gereği ihlalli geçiş vakıası ödemesiz geçişin anında tamamlandığını ve ihlalli geçişin cezası ödemesiz geçiş anında kesinleştiğini, ancak yasada öngörülen 15 günlük yasal süresi içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde ihlalli geçiş cezasının yine yasa hükmü gereği kendiliğinden terkin olduğunu, müvekkil şirketin bu kapsamdaki sorumluluğunun sadece geçiş esnasında, geçiş yapan araçlarda bulunan yeterli bakiyeye sahip, sağlam ve çalışır durumdaki—— etiketlerinden geçiş ücretinin tahsil edilmesi amacıyla sorgulama yapılması ile sınırlı bulunduğunu, ——kurulu olduğunu, araçların bariyer uygulamasında zaman kaybetmeden geçişi ile trafik akışının sürekliliğinin sağlandığını, bu bağlamda geçiş ücretinin tahsilat sürecinin özetle aşağıdaki adımlardan oluştuğunu; tünelin ücret toplama sisteminin tünelden geçen her aracın plakasının önden ve arkadan fotoğrafını çekmekte ve aracın plakası ile —— etiketini okuduğunu, araç geçiş yaptıktan sonra, aracın plakası sistem tarafından kesin olarak okunabilmiş ise, banka alt yapısıyla entegre çalışan ücret sorgulama sistemi yaklaşık beş dakika sonra araç sahibinin ——-hesabından geçiş ücretine yetecek bakiyenin olup olmadığını sorguladığını ve varsa geçiş ücretinin hesaptan tahsil edildiğini, müvekkili şirketin kanuni yükümlülüğünün yukarıda sayılan iki adımın uygulanması ile sona erdiğini, müvekkili şirketin, ——kullanıcılarının yapmış oldukları ihlalli geçişlere ilişkin olarak; geçiş yaptıktan hemen sonra yapılan sorgulama sonucunda araç sahibinin —— hesabında yeterli bakiye bulunmuyorsa, geçiş yapılan gün sonunda gece 00.00 itibariyle araç sahibinin—— hesabındaki bakiyesini tekraren sorguladığını, bu sorgulamada da yeterli bakiye çıkmaz ise, 15 gün boyunca araç sahibinin——- hesabında yeterli bakiyesinin olup olmadığının sorgulandığını ve bakiye bulunduğu anda ücretin tahsil edildiğini, yukarıdaki izahatları çerçevesinde, davalı borçlunun ihlalli geçişi inkar etmeksizin, icra dosyasına yapmış olduğu itirazın hukuki dayanaktan yoksun olduğunun açık olduğunu, davalının, müvekkili şirketin işlettiği ——3 kez, bakiyesi yetersiz olduğundan dolayı ihlalli geçiş yaptığını, ayrıca, ihlalli geçişler sonrasında——-ücret toplama sisteminin, aracın plakasının bağlı bulunduğu hesaptan 15 gün boyunca sorgulama yapmasına ve provizyon istemiş olmasına rağmen olumlu sonuç alınamadığını ve tahsilatın yapılamadığını, yapılacak yargılama neticesinde davalının ——- Esas sayılı dosyasına yaptığı itirazının iptali ile takibin devamına, borçlu aleyhine%20 az olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına ve vekâlet ücretine hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı taraf usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen davaya cevap vermemiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibari ile; davacı tarafından işletilen köprü ve otoyolu kullanan davalıya ait aracın ödenmeyen geçiş tutarları ve yasadan kaynaklı para cezası bedellerinin tahsili amacıyla başlatılan —— Esas sayılı icra takibine davalının yapmış olduğu itirazın İİK 67 maddesi gereğince iptali ile icra inkar tazminatı isteminden ibarettir.
——- Esas sayılı dosyası celp edilip incelenmiş; davacı tarafından davalı aleyhine 10/02/2021 tarihinde başlatılan ilamsız icra takibinde 546,00 TL asıl alacak istendiği, takibin dayanağının geçiş listesi olduğu, ödeme emrinin davalıya 09/03/2021 tarihinde tebliğ edildiği, davalının 11/03/2021 tarihli dilekçe ile yetkiye, borca, faize ve tüm fer’ilerine itiraz etmesi üzerine takibin durdurulduğu, davacının yasal süresi içerisinde itirazın iptali davasını açtığı dava dilekçesinde 546,00 TL asıl alacak talep etmiştir.Dava konusu ücretli köprü ve otoyolun davacı tarafından işletildiği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. İhtilaf, davalıya ait aracın ihlalli geçiş yapıp yapmadığı dava dilekçesinde belirtilen miktardan davalının sorumlu olup olmadığı ve geçiş ücreti ile para cezası miktarına ilişkindir.Davalı borçlu icra dairesinin yetkisine itiraz emiş ise de; yetkili icra dairesi İİK’nın 50. maddesinin yollamasıyla HMK’nun 6. maddesi uyarınca davalının yerleşim yerinin bulunduğu —– İcra Daireleri, TBK’nın 89. Maddesi uyarınca davacının yerleşim yerinin bulunduğu——İcra Daireleri ile taraflar arasında sözleşme ilişkisi kurulduğu gözetilerek HMK 10. Maddesi uyarınca sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinin bulunduğu icra dairesidir. Sözleşmenin ifa yeri davacının hizmet aldığı —— bulunduğu yargı çevresi olmakla davacı, seçimlik haklarından TBK’nın 89. Maddesi uyarınca kendi yerleşim yerinin bulunduğu —– İlçesinin yargı alanındaki ——İcra Dairesi’nde usulüne uygun takip başlattığından, davalının icra dairesinin yetkisine ilişkin itirazının reddine karar vermek gerekmiş işin esasının incelenmesine geçilmiştir.Uyuşmazlık konularının çözümü için dosya —– bilirkişisine tevdi edilmiş, HMK nın 266. Maddesi gereğince alınan bilirkişi raporunda; —–plakalı aracın uyuşmazlık konusu edilen 14.11.2020 ve 16.11.2020 tarihlerinde 2 kere geçiş yapması veya gerçekleştirmesi karşılığında davacı —— unvanlı müessesenin, davalı——unvanlı müessese hakkında uyguladığı 364,00-TL cezalı ödenecek geçiş tutarının veya asıl alacağın yerinde olmadığı, farklı bir anlatımla davacı —— unvanlı müessesenin, davalı —— unvanlı müesseseden 14.11.2020 ve 16.11.2020 tarihlerindeki 2 geçişe ilişkin geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yapılan mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında cezayı talep etmesinin yerinde bulunmadığı, davacı ——Unvanlı Müessesenin, davalı——- unvanlı müesseseden yalnızca anılan bu 2 geçişe ilişkin giriş çıkış yapılan mesafeye ait geçiş ücretini talep etmesinin yerinde bulunduğu ve davalı——-Unvanlı müesseseye ödemesi gereken bedelin/tutarın 72,80-TL (36,40-TL + 36,40-TL) olduğu,——- plakalı aracın uyuşmazlık konusu edilen 03.12.2020 tarihinde 1 kere geçiş yapması karşılığında davacı —– unvanlı müessesenin, davalı—–unvanlı müessese hakkında uyguladığı 182,00-TL cezalı ödenecek geçiş tutarının/asıl alacağın yerinde olmadığı, farklı bir anlatımla davacı——unvanlı müessesenin, davalı —— unvanlı müesseseden 03.12.2020 tarihindeki 1 geçişe ilişkin geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yapılan mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında cezayı talep etmesinin yerinde bulunmadığı, davacı —— unvanlı müessesenin, davalı —– müesseseden yalnızca anılan bu 1 geçişe ilişkin giriş çıkış yapılan mesafeye ait geçiş ücretini talep etmesinin yerinde bulunduğu ve davalı —–unvanlı müessesenin, davacı —— unvanlı müesseseye ödemesi gereken bedelin / tutarın 36,40-TL olduğu, davalı——Unvanlı müessesenin, davacı ——- unvanlı müesseseye ödemesi gereken toplam bedelin/ tutarın 109,20-TL (72,80-TL+ 36,40-TL) olduğu yönünde görüş bildirilmiş, rapora itirazlar üzerine aldırılan bilirkişi raporunda; davalı şirkete ait ——plakalı araçların Tablo-1’de belirtilen tarih ve saatlerde, davacı ——- tarafından işletilen,——geçtiğine dair, giriş-çıkış gişelerine ait fotoğrafların dava dosyasına sunulduğu, geçiş anında—–plakalı araca —— seri numaralı ——ürünü tanımlı olduğu,Tablo-2’de belirtildiği üzere, 2 adet geçiş anında——hesabında 2,50 TL bakiye bulunduğu, geçişi izleyen 15 gün içinde de araca tanımlı ——- hesabına geçiş için yeterli bakiye yüklemesi yapılmadığından, davacı şirket tarafından geçiş ücretlerinin tahsilatının yapılamadığı, geçiş anında—— plakalı araca—– seri numaralı —– ürünü tanımlı olduğu, Tablo-2’de belirtildiği üzere, geçiş anında —— hesabında 9,90 TL bakiye bulunduğu, geçişi izleyen 15 gün içinde de araca tanımlı ——- hesabına geçiş için yeterli bakiye yüklemesi yapılmadığından davacı şirket tarafından geçiş ücretinin tahsilatının yapılamadığı, davalı şirketin, 109,20 TL geçiş ücreti ve 436,80 TL ceza bedeli olmak üzere, Toplam 546,00TL borçlu olacağı bildirilmiştir.Karayolları Genel Müdürlüğü —– Bölge Müdürlüğüne ve ——müzekkere yazılarak; davaya konu araç için iddia edilen geçiş tarihinde —— hesabında ne kadar bakiye olduğu, geçiş tarihinde o hesaplardan tahsilatın yapılıp yapılmadığı, belirtilen araç yönünden otoyol geçiş ücretlerinin ödenmesi için tanımlanmış otomotik ödeme talimatının olup olmadığı hususu sorulmuş yazı cevabı dosya arasına alınmıştır.
Davaya konu araç trafik tescil kayıtları dosya arasına celbedilmiş, incelenmesinde dava konusu araçların davalı adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.Davanın dayanağını oluşturan 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30/5. maddesinde “…(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.” hükmü düzenlenmişken 25.05.2018 tarih ve 30431 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16.05.2018 tarih ve 7144 sayılı Kanunun 18. maddesi ile birinci ve beşinci fıkralarında yer alan “on” ibareleri “dört” şeklinde değiştirilmiştir. Aynı Kanunun 19. maddesi ile 6001 sayılı Kanuna geçici 3. madde ilave edilmiştir.6001 sayılı Kanuna eklenen Geçici 3. madde de ise “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30. maddesinde yer alan oranlar uygulanır.” düzenlemesi yapılmıştır.Kanunun 30. maddesinin, 27.03.2015 tarihli ve 6639 sayılı Kanunun 33. maddesi ile değişiklik yapılan (7) numaralı fıkrasında, geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin (1) numaralı ve (5) numaralı fıkralarında belirtilen cezaların uygulanmayacağı öngörülmektedir.
——– Asliye Ticaret Mahkemesince 6001 sayılı Kanunun 30/7 maddesinin Anayasa aykırılığı iddiası ile açılan davada, Anayasa Mahkemesi 18.01.2018 tarih, ——- Karar sayılı kararında “——İşletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren eylem ücret ödemeden geçiş yapılması anında tamamlanmış olacaktır. Bu durumda, kuralda belirtilen ödemesiz geçiş tarihinden itibaren on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi hâlinde cezanın uygulanmayacağına ilişkin düzenleme oluşan neticeyi ortadan kaldırılmakta olup ihlalli geçiş eylemini gerçekleştirenler lehine getirilmiş bir düzenlemedir——-kuralda, cezasızlık hâlinin kapsamı, eylemin sonucu olarak öngörülen yaptırımın hangi hâlde uygulanmayacağı, ödemenin hangi süre içinde yapılması gerektiği açık, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olarak belirlenmiştir. Geçiş ücretinin ödenmesi şekil ve yöntemlerinin tümünün önceden öngörülmesi ve kanun koyucu tarafından tek tek belirlenerek kanun metninde ifade edilmesi oldukça güçtür. Geçiş ücretinin tahsili yöntemlerinin zaman içinde değişip gelişebileceği ve otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerinin tahsili yöntemlerinin benzerlik arz ettiği hususları dikkate alındığında kuralda belirlilik ilkesine aykırılık bulunmamaktadır.” yönünde karar vermiştir. Bu durumda davalının ihlali sebebiyle davacının, davalıya ayrıca bir bildirim yapmasına gerek bulunmadığı anlaşılmaktadır.(—— Karar)Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya ——sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir. —— kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır.Davacı taraf ticaret şirketi, davalı taraf da bir ticaret şirketidir. Davacı, —–bir yönüyle idare hukuk diğer yönüyle özel hukuk hükümlerine göre işlettiğine, davacı ve davalı birer tacir olduğuna ve uyuşmazlık tarafların ticari işletmesinden kaynaklandığına göre; huzurdaki davanın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesinde usûl ve kanuna aykırı bir yön yoktur. Bu açıdan değerlendirildiğinde Mahkememiz işbu davada görevlidir.—– uygulamasında, araç sahiplerinin plaka numaralarıyla birlikte—— aboneliği aldıkları (her araç plakasına ait ayrı bir abonelik), tünel, köprü, otoyol ve bağlantı yollarından geçiş sırasında araç sahibinin ——- hesabında yeteri kadar bakiye bulundurması gerektiği, yeterli bakiye bulundurmayan aracın plakasının geçişten sonra her gün belli aralıklarla sistem tarafından kontrol edildiği (bakiye sorgulamasının belirli saat aralıklarıyla otomatik olarak yapıldığı), yeterli bakiye olduğunda geçiş bedelinin tahsil edildiği, bu sorgulamanın geçişten sonraki on beş (15) gün boyunca devam ettiği, on beş günün sonunda hâlen hesabında -yeteri kadar- geçiş ücretini karşılar bakiye bulundurmayan aracın geçişinin ‘cezalı geçiş’ statüsüne dönüştüğü bilinmektedir.Somut uyuşmazlıkta, davacının özel hukuk hükümlerine tabi ticari şirket olduğu, davacıya, 4046, 3465 ve 3996 sayılı Kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için farklı hukuki rejim ve usulleri düzenleme yetkisi verildiği, davacının ihlal sebebi ile davalıya ayrıca bir bildirim yapmasına gerek bulunmadığı, ihlalli geçiş halinde geçiş ücretinin mutlaka geçişi izleyen 15 (on beş) gün içerisinde sadece—— şubelerine ödenmesi gerektiği, davacı tarafından 10/02/2021 tarihinde başlatılan takipten önce, 16.05.2018 tarihli değişiklik ile “.geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.” hükmündeki “on” ibaresinin “dört” şeklinde değiştirildiği, yasal düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibari ile geçiş ücreti davalıdan tahsil edilmediğinden bu durumdan davalının da faydalandığı, ilk aldırılan bilirkişi raporunda ——plakalı aracın geçişi ile ilgili ödeme talimatının bulunduğunun anlaşıldığı, 28/11/2020 tarihli bakiyenin 2,50 TL olduğunu, provizyon ret sebebinin bakiye yetersizliği olmayıp ödeme talimatının bulunmaması olarak gösterilmesi nedeniyle bu araç yönünden ceza bedelinin haksız olduğu bildirilmiş ise de davalı tarafça otomatik ödeme talimatına dair açıklama sunulmadığı ayrıca her halükarda davalının yasal ssüre içerisinde bakiyesinin yetersiz olduğunun anlaşılması karşısında davacının ceza bedeli talebinin yerinde olduğu kanaatine varılmış; takip tarihi itibari ile davacının davalıdan—— plakalı araca —— seri numaralı—– ürünü tanımlı olduğu, 2 adet geçiş anında ——- hesabında 2,50 TL bakiye bulunduğu, geçişi izleyen 15 gün içinde de araca tanımlı ——-hesabına geçiş için yeterli bakiye yüklemesi yapılmadığından, davacı şirket tarafından geçiş ücretlerinin tahsilatının yapılamadığı, geçiş anında ——- ürünü tanımlı olduğu, belirtildiği üzere, geçiş anında——- hesabında 9,90 TL bakiye bulunduğu, geçişi izleyen 15 gün içinde de araca tanımlı ——-hesabına geçiş için yeterli bakiye yüklemesi yapılmadığından davacı şirket tarafından geçiş ücretinin tahsilatının yapılamadığı, davalı şirketin, 109,20 TL geçiş ücreti ve 436,80 TL ceza bedeli olmak üzere, toplam 546,00TL alacaklı olduğu anlaşılmış, İİK’nın 67. maddesinin 2.fıkrası hükmünce, icra-inkar tazminatına hükmedilebilmesi için borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının alacağını mahkemede dava ederek haklı çıkması ve alacağın likit ve belli olması gerektiği, bu nedenle alacağın likit olması ve diğer icra inkar tazminatına hükmedilebilme şartlarının olayda gerçekleşmesi nedeniyle, hüküm altına alınan asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kabulü ile; ——-Esas sayılı dosyasında davalı/borçlunun 546,00 TL asıl alacak yönünden itirazının iptali ile takip tarihinden itibaren asıl alacağa işleyecek avans faizi ile birlikte icra takibinin DEVAMINA,
2)İptaline karar verilen asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli karar harcı 80,70 TL’den peşin olarak yatırılan 59,30 TL’nin mahsubu ile 21,40 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yatırılan 37,30 TL peşin harcın davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 76,30 TL ilk dava masrafı, 69,00 TL tebligat-müzekkere gideri, 1.700,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.845,3‬0 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
6-Davalı tarafça sarfedilen yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan karar tarihinde yürürlükte olan —— vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Arabuluculuk aşamasında yapılan ve Hazine tarafından karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin 6831 sayılı Kanuna göre davanın açılmasına sebebiyet veren davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, buna ilişkin harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
9-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,Dair miktar itibariyle kesin olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.