Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/1042 Esas
KARAR NO : 2023/279

DAVA : Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi)
DAVA TARİHİ : 27/12/2022
KARAR TARİHİ : 22/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilince verilen dava dilekçesinde özetle; … (Mersis No:———adresinde kayıtlı, “Makina Ve Ekipmanları” meslek grubunda tescilli, faaliyet alanı tarım olan bir ticaret şirketi olarak 7 Ocak 2021 tarihinde kurulduğunu, 5 kasım 2021 tarihinde tescil edilen kararla şirketin faaliyet konusuna Organizasyon ve etkinliğin eklendiğini, —– kurucu ortakları olduğunu, şirketin kuruluş sermayesinin 600.000,00 TL olduğunu, müvekkili —–5 kasım 2021 tarihinde pay devrinin ilan ve tescili ile şirkete ortak olunduğunu, 26 Ocak 2022 tarihinde —- diğer ortak ——- payları devraldığını, şirketin yetkili müdürünün —–olduğunu, müvekkilinin şirkete ortak olmadan önce her türlü faaliyetle ilgili olarak o dönem yurt dışında olan —–ile iletişim halinde çalışmaları yürüttüğünü, şirketin ana faaliyet konusunu oluşturan tarım faaliyet konusunun yanı ıra eğlence ve organizasyon çalışmalarını faaliyet konusuna eklenmesi döneminde şirketin içinde yer aldığını bilfiil çalışmalar yürüttüğünü, 18 Aralık 2021 tarihinde şirket ortaklarından—– diğer ortak —– %33 hisseyi devraldığını hakim ortak konumuna geldikten sonra müvekkili —— hiçbir bilgi vermediğini ve tüm faaliyetlerden de men ettiğini, iş bu davayı müvekkilinin bilgi alma ve azlık payına sahip olmaktan kaynaklı haklarının engellenmesine dayandığını, müvekkilinin şirket faaliyetlerine erişiminin sınırlanması sonrasında e-posta kanalıyla bir takım bilgiler talep ettiğini, ancak somut verilere ulaşamadığını, 22 Ağustos 2022 tarihinde —– Noterliği vasıtasıyla——yevmiye nolu ihtarme ile tarım ve seracılık faaliyetlerine ilişkin, ana faaliyet konusunun yanında ek faaliyete (sinema gösterimi/organizasyon) ilişkin,—– kayıtlarına ilişkin, sorumlu müdüre ilişkin bilgi talep ettiklerini, 31 Ağustos 2022 tarihinde —– Noterliği vasıtasıyla —–yevmiye nolu cevabı ihtarname gönderildiği, ihtarnameler neticesinde hakim ortak ve münferit müdürün son tarihli ihtarnameye cevaben e-posta ile müvekkilinin özel gündemli talebinin reddedildiğini, hakim ortak elindeki gücü kullandığını bilgi ve hesap veğrme yükümlülüğünden kaçtığını, bilgi asimetrisi oluşturduğunu, özel denetleme talep edilen somut bulguların ve davanını özünü oluşturan hususlardan olan şirkete personel olarak atanan —– babası olduğunu, ve 21 Şubat 2022 tarihinde topraksız tarım işçisi olarak işe alındığını, bu personelin —— faaliyetleri sırasında istihdam edildiğine dair kuvvetli şüphelerinin olduğunu ve şirket müdürüne yapılan ödemelerin ve müdürün yaptığı harcamalar ile şirketle müdür arasındaki borç – alacak ilişkisi olarak öne çıktığını, —— tarafından şirkete borç adı altında toplam 64.525,00 TL ödeme yapıldığını, bu ödeme ayrıntılarının kasa hesabına işlendiğini kasa hesabına işlendiğini kayıtlarda mevcut olduğunu, bu hususların özel denetleme ile açıklığa kavuşturulmasını sorumlu müdür ve hakim ortağın sorumluluğuna gidilebilmesi yönünden önemli olduğunu, işbu sebeplerden dolayı tüm tazminat haklarının saklı kalması kaydıyla şirkete kayyum atanmasını, ilgili şirket hesap hareketleriyle bağlantılı ve şirketin yönetiminin şirket amaç ve faaliyetleriyle uygunluk içinde yapılıp yapılmadığını tespit edecek şekilde yapılmasını ve bu konuda bir rapor hazırlanmasına karar verilmesini yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı vekilince verilen davaya cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete kayyım, denetçi atanması için gerekli şartların sağlanmadığını, şirketin faal olduğunu, Genel Kurul ve Yönetim organlarının mevcut olduğunu mesul müdürünün gerekli tüm işleyişi yerine getirdiğini, TTK gereği kayyım tayini gerektirecek yasal koşulların müvekkil şirket bünyesinde oluşmadığını, Özel Denetçi tayini için Genel Kurulda bu yönde bir talep olmadığını belirli bir konunun açıklığa kavuşturulmasının sağlanması için şirkete özel denetçi atanması talebi hususunda Genel Kurulda oylama yapılmadığını, bu sebeple huzurdaki davanın dava şartı yokluğundan usulden reddini, esasa ilişkin olarak davacı tarafın hiçbir somut delil ve belge ibrazında bulunamadan sadece soyut iddia ve takıntıya varan şüpheler ile şirketin gereği gibi yönetilmediğini, usulsüzlükler yapıldığı iddiası ile açılan davanın ortaklar arasında ki güven ve rekabet probleminden kaynaklı olduğunu, ayrı bir tüzel kişiliği olan müvekkili şirkete kayyım tayinini ve denetçi tayinini gerekli kılmadığından haksız ve hukuki dayanaktan yoksun açılan davanın esastan reddine karar verilmesini, yargılama masraf ve vekalet ücretinin de karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.Dava hukuki niteliği itibariyle, TTK’nun 635. maddesi atfı ile, TTK’nun 438. ve devamı maddelerinde düzenlenen özel denetçi tayini istemine ilişkindir.Davacı vekili dilekçesi ekinde sunulan deliller tetkik edilmiş; davacı tarafça davalı şirkete ve yetkilisine gönderilen 23/09/2022 tarihli ihtar ile, genel kurulun olağanüstü toplantıya çağrılması özel denetçi atanmasının gündeme alınması talep edilmiş, davacı tarafça gönderilen ihtarda;”Tarım ve seracılık faaliyetlerine ilişkin olarak şirketin, ana faaliyet alanı olan susuz ve verimli tarım amacıyla idare edilip edilmediği ve faaliyetlerinin bu amaçla uygun olup olmadığı temel çizgisinde: 5 Kasım 2021 – 26 Ocak 2022
26 Ocak 2022 – 21 Ağustos 2022 tarihleri arasındaki dönemi kapsayacak şekilde:
Şirketin fide/tohum alımları (tedarikçiler – faturalar – Şirket kayıtları) / Şirketin fide/tohum satımları (alıcılar – maliyet ve kar marjları – Şirket kayıtları) / Alım – Satım Sözleşmeleri – bu alım – satım faaliyetlerinin usulüne uygun yürütülüp yürütülmediği, Satımlar karşısında usulsüz iadeler yapılıp yapılmadığı,Toprak tarım faaliyetlerinde kullanılan ekipmanlar (alım – satım tarihleri); Şirket envanter listesi (giriş – çıkışlar – usule uygun olup olmadığı)Topraksız tarım faaliyetleri için kullanılan elektrik – su’ya dair kullanım miktarları ve faturalar Yukarıdaki verilerin incelenmesi neticesinde Şirketin ana faaliyet konusu kapsamında tarım faaliyetlerinin yürütülüp yürütülmediği/yönetilip yönetilmediği, kar – zarar durumu belirlenecek olup, ortak olarak ortaya çıkacak tablo kapsamında yönetici ortak/müdürün sorumluluğu konusu irdelenecektir. 1.2. Ana faaliyet konusunun yanında EK Faaliyete (Sinema gösterimi/organizasyon) İlişkin olarak:Şirket, açık hava sinema gösterimine hangi tarihte başladığı; Bu faaliyete ilişkin yerel yönetimden alınan izin ve ruhsatların tarihleri ve kapsamı; bu faaliyet kapsamında yapılan ödemelerin hangi hesaba alındığı; Şirket, bu faaliyetlere başladığı günden itibaren yapılan telif hakları sözleşmeleri;
3. Şahısla yapılan sözleşmenin niteliği ve özellikle maddi hükümleri ile şirketin geçmiş dönem bu faaliyetten elde ettiği kar ile kiralama ile ne kadar kar edildiği ya da bu faaliyetin devredilmesi ile şirketin zarara sokulup sokulmadığı hususu;Kira sözleşmesi yapıldıysa Alt Kiralam yapma yetkisinin mal sahibinden alınıp alınmadığı;
3 .Şahsa devredilen/kiraya verilen/kullandırılan alanın elektrik – su faturalarının ödenme şekli, kullanılan su ve elektriğin niteliği; bu konulara ilişkin elektrik – su abone kayıtlarının dökümü // usulsuz kullanım olup olmadığıOrganizasyon faaliyetinin yürütüldüğü döneme ilişkin banka hesap hareketlerinin durumu // Bu faaliyetlerin yürütüldüğü sosyal medya hesaplarının—–) geçmiş dönem dökümleri? Ve bu hesapla ilintili banka hesap hareketlerinin dökümü – Bu yolla şirketin zarara sokulup sokulmadığı (Müvekkil, belirtilen hesabı takip etmekte iken engellenerek, faaliyetlerden bihaber bırakılmıştır. Bu hususla ilgili olarak Şirkete ait hesabın kim tarafından yönetildiği ve başkasına devredilip devredilmediği),
Ve bunların tespiti için kayıtları karşılar belgerin (Şirket defter ve kayıtlarında bu hareketleri karşılar hareketlerle birlikte) incelenmesi talep edilmektedir.
1.3. —– Kayıtlarına (Sinema gösterimi/organizasyon) İlişkin olarak ilgi 1’de kalem kalem sayılan hususların özel denetçi yoluyla incelenmesi talep edilmektedir.
1.4. Sorumlu Müdür —–Şirket kayıtlarına giren borç – alacak ilişkisini gösterir kayıtlarının, belgesiz ve belgeli harcamalar ile sorumlu müdürün şirketi borçlandırıcı hareketleri; bu kayıtları destekler belgeler ve İlgi 1’de belirtilen maddeler kapsamında incelenmesi talep edilmektedir.
2. Müdürlerin imza yetkilerinin gözden geçirilerek müdürlerin yetkilerinin sınırlandırılması,
Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında ve azlık hakları kapsamında,
Özel Denetim yapılmak üzere Denetçi tayini ile aşağıdaki özel hususların aydınlatılması,
Müdürlerin imza yetkilerinin gözden geçirilerek müdürlerin yetkilerinin sınırlandırılması,” hususunun gündeme alınması talep edilmiştir.Davalı şirketçe istemin kabul edilmediği, şirket müdürünce genel kurul toplantısının yapılmasını gerektirir bir durum olmadığına ilişkin olarak 27/09/2022 tarihli karar alındığı belirlenmiştir.TTK’nun 439. maddesi gereğince, genel kurulun özel denetim isteminin reddetmesi halinde, sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri ve paylarının itibari değerinin toplamı en az bir milyon TL olan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinde bulunduğu yer Asliye Ticaret Mahkemesinde özel denetçi atanmasını isteyebilir. Dilekçe sahiplerinin kurucuların veye şirket organların kanunu ve esas sözleşmeyi ihlal ederek şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını ikna edici bir şekilde ortaya koymaları halinde özel denetçi atanır.
Düzenlenen üç aylık süre, hak düşürücü süredir. Davanın, 27/12/2022 tarihinde süresinde açıldığı belirlenmiştir. Mahkemenin azlığı talebi üzerine özel denetçi atayabilmesi için TTK’nun 438. maddedeki şartların somut olayda var olup olmadıklarını incelemesi yanında ikinci fıkrada yer alan şartın da aranması gerekir. Söz konusu ek şart kanunun veya esas sözleşmenin ihlal edilmesi suretiyle şirketin veya pay sahiplerinin zarara uğratılmış olmasıdır. İhlal şirketler hukukunun yazısız kurallarına aykırılığı da kapsar. Bu ek şartın usul hukuku anlamında muteber delillerle ispatı şart koşulmamış, ikna edici olgularla veya inandırıcı bir şekilde ortaya konulması yeterli görülmüştür. Zarar ile borçlar hukuku anlamında mal varlığı eksilmesi kast edilmiştir.Somut olayda davacının, davalı şirketin % 33 oranında ortağı olduğu, davalı şirket müdürünün 27/09/2022 tarihli kararı ile özel denetçi gündemini de içeren genel kurul talebinin reddedildiği, davanın TTK’nun 439. maddesinde öngörülen üç aylık hak düşürücü süre içinde açıldığı ihtilafsız olup, uyuşmazlık davalı şirkete özel denetçi atanmasına ilişkin yasal koşullarının oluşup oluşmadığı noktasındadır.6102 sayıl TTK’nun 438. ve devamı maddelerinde özel denetim istemi hakkı ve şartları düzenlenmiş, aynı yasanın 440. maddesinde ise, mahkemenin şirketi ve istem sahiplerini dinledikten sonra kararını vereceği düzenlenmiştir.Davacı vekilince dava dilekçesinde özel denetim isteminin gerekçesi olarak iddia ettiği hususların özel denetleme ile açıklığa kavuşturulmasının, sorumlu müdür ve hakim ortağın sorumluluğuna gidilebilmesi yönünden büyük önem arz ettiği, belirtilen hususların özel denetçi tarafından incelenmesi ile müvekkilinin, şüpheli görülen işlemlerin yolsuz olup olmadığını ve bunların delillerini saptamış olacağı, bu sayede tazminat ve hükümsüzlüğün tespiti davaları açılabileceği, ibra konusunu ve şirketin yönetimi konusunda aksiyonlar alınabileceği ifade edilmiş, özel denetimin şirketin yönetiminin şirket amaç ve faaliyetleriyle uygunluk içinde yapılıp yapılmadığını tespit edecek şekilde yapılması ve bu konuda bir rapor hazırlanması talep edilmiştir.Mahkememizde yapılan yargılama kapsamında ve sunulan deliller çerçevesinde; davalı şirket kurucularının veya şirket organlarının, kanunu ve esas sözleşmeyi ihlal ederek şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıkları yönünde kanaat oluşmamıştır.Ancak bundan da öte ve daha önemlisi, davacı taraf isteminin, içeriği ve gerekçesi itibariyle, özel denetçinin, belirli olayların açıklığa kavuşturulmasına yönelik olduğu şeklindeki düzenlemenin ötesinde, ileride açılabilecek davalara dayanak teşkil edecek rapor alınmasının amaçlandığı, ayrıca istemin özel denetçi yoluyla, ileri sürülen iddialar yönünden şirketin genel olarak denetlenmesinin sağlamaya yönelik olduğu, yasanın lafzının da ruhunun da bu amaca uygun bulunmadığı, düzenlemenin amacının dışına çıkılmak istendiği değerlendirilmekle, koşulları oluşmayan özel denetçi tayini isteminin reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Sübut bulmayan davanın reddine,
2-Alınması gerekli 179,90 TL harcın davacı tarafından peşin olarak yatırılan 80,70 TL harçtan mahsubu kalan 99,20 TL nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davalı için takdir olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından sarfedilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından sarfedilen yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, Davacı Vekilinin ve Davalı Vekilinin yüzlerine karşı kesin olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.