Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2021/98 Esas
KARAR NO:2022/530
DAVA:Tazminat
DAVA TARİHİ:12/02/2021
KARAR TARİHİ:21/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile borçlu —— arasında —— tarihli kredi rehin sözleşmesi imzalanarak ——plakalı araç üzerine rehin şerhi işlendiğini, borçlu ——- kredi taksitlerini düzenli ödememesi üzerine hesabın kat edildiğini,—— Esas numaralı rehnin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi başlatıldığını, icra takibi kapsamında aracın hasarlı olduğunun anlaşıldığını, aracın—– hasar dosyası açıldığını, araç maliki ——davalı tarafça—— ödeme yapıldığını, ödeme tarihinin —— olduğunu, rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takibin—— başlatıldığını, davacının rehin alacaklısı olduğunun davalı tarafça dikkate alınmadığını, hasar tutarının ——vasıtasıyla tespit edilmesi gerektiğini, davalının rehin alacaklısı bulunduğunu bilebilecek durumda olduğunu, araç malikinin tahsil ettiği—–araç onarımına harcamadığını, rehin hakkının sicile işlenmekle kurulduğunu, sigortacının sigortalıya tazminat ödemesi yapabilmesi için—– bulunması gerektiğini, muvafakat bulunmaksızın sigortalıya yapılan ödemenin davalıyı borçtan kurtarmayacağını belirtmiş; şimdilik ——- hasar bedelinin aracın kaza tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalının belirsiz alacak davası olarak açılmasının mümkün olmadığını, davacının aktif husumet ehliyetini kanıtlaması gerektiğini, davalı ile —- arasında —–için genişletilmiş—– akdedildiğini, sigortalının ——– tarihinde meydana gelen kaza sebebiyle davalı şirkete başvurduğunu,—– hasar bedelinin——olarak tespit edildiğini, ilgili bedelin ——tarihinde sigortalıya ödendiğini, ödeme ile davalının poliçe kapsamındaki sorumluluğunun sona erdiğini, araç üzerinde rehinli alacaklı olan kişilerin kasko poliçesinde dain-i mürtehin olmaması halinde davalı şirketin ödeme yükümlülüğü oluşmayacağını, davalı şirketin aracın rehinli olduğunu bilebilecek durumda olmadığını, ödemenin aracın onarılması için yapıldığını belirtmiş; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Dava, kasko poliçesinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkindir.Taraflar arasındaki uyuşmazlık: davacının dava konusu —– üzerinde —–sıfatı bulunup bulunmadığı, ——tarihinde dava dışı sigortalıya yapılan ödeme ile davalı sigortacının tazmin sorumluluğundan kurtulup kurtulmadığı, yapılan ödemenin kadri maruf olup olmadığı, davalı sigortacının davacı kredi alacaklısına hasar bedelini ödemesi gerekip gerekmediği noktalarında toplanmaktadır.Davacının davasını 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 107. maddesi uyarınca açıkça belirsiz alacak davası olarak açtığı görülmektedir. Eğer talep sonucunun belirlenebilmesi için tazminat bilirkişisi incelemesi gerekiyorsa, hakimin takdiri söz konusuysa belirsiz alacak davası da açılabilecektir. —— poliçesinde sigorta değeri gösterilmişse de sigortacı gerçek zararla sorumludur. Başka bir söyleyişle sigorta bedeli ile değil sigorta değeri ile sorumludur. Bu durumda, araç hasar tazminatı davaları da belirsiz alacak davası olarak açılabilecektir.——Açıklanan nedenlerle, bu yönden dava şartı noksanlığı bulunmadığı anlaşıldı.
Mahkemece yapılan yargılama sırasında, taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan—–yaptırılmıştır.——- yazılan yazıya cevap verildiği, —— ilişkin poliçe ve hasar dosyasının mahkememize gönderildiği görüldü.—– yazılan yazıya cevap verildiği, —— sicil kaydının mahkememize gönderildiği görüldü.——– tarafından düzenlenen ——tarihli raporda; dava konusu araçtaki toplam hasar bedelinin——- olduğu, davacının —— takip tarihi itibarıyla ——– alacaklı olduğu, dava tarihi itibarıyla alacağın toplam ——– olduğu mütalaa edilmiştir. —— raporunda eksper raporunun irdelendiği, yerleşik —— uygun olarak hasar tutarının belirlendiği anlaşıldığından; hasar tutarına yönelik itirazların reddine karar verilmesi gerekmiştir.Davacı vekilince harcı da yatırılan ——— tarihli talep artırım dilekçesi ile dava değerinin ——- yükseltildiği görüldü.Somut olayda; davacı dava konusu —— rehin hakkı sahibi, davalı ise —-sigortacısıdır. Rehinli aracın hasar görmesi üzerine davalı sigortacı tarafından dava dışı sigortalıya —— ödeme yapıldığı hususu ihtilafsızdır. Taraflar arasındaki ihtilafın çözümü için dava dışı sigortalıya yapılan ödemenin sigortacıyı borçtan kurtarıp kurtarmadığı ile davacı dain-i mürtehinin talep hakkının ne olduğu hususunun tespiti gerekir: 6102 sayılı TTK’nın 1453. maddesi uyarınca malı rehin alan kimse, o mal üzerindeki menfaatini kendi adına sigorta ettirebileceği gibi, aynı yasanın 1406. maddesi uyarınca bir başkasının da rehin konusu malı rehin alan hesabına ve onun lehine sigorta ettirmesi mümkündür. Ayrıca Türk Medeni Kanunu’nun 879. maddesi ve 6102 sayılı TTK’nın 1456/1-2 maddesi uyarınca da sigorta tazminatının öncelikle rehin hakkı sahibine verilmesi ya da rehin hakkı sahibinin malın sahibine sigorta tazminatının ödenmesine açık muvafakatinin alınması gereklidir. Böyle bir durumda, sigortalı durumda olan rehin hakkı sahibi olduğundan, sigorta şirketinden tazminat talep etme hakkının da öncelikle ona ait olması gerekir ve sigorta ettiren, ancak sigortalı malın dain-i mürtehini olan ve lehine sigorta edilenin açık muvafakatini almak suretiyle sigortadan, şayet kendi menfaati de zedelenmişse tazminat isteme hakkına sahip olur. İfade edilen yasal düzenlemelerde de görüldüğü üzere; rehinli bir mal ile ilgili olarak rehin hakkı sahibinin, rehin konusu malın uğradığı zararın giderilmesini talep etme hakkına öncelikli olarak sahip olması ya da mal sahibinin talepte bulunmasının, rehin hakkı sahibinin muvafakati şartına bağlı olması hali, sigorta tazminatına ilişkin istemler yönünden söz konusu olabilecektir. TMK 879. madde hükmünde de aynı konu düzenlenmiştir. Somut olayda; dava dışı malik——- ile davalı arasında—–plaka sayılı araç için —– tarihinde —- düzenlenmiştir. Yine,—– ile davacı şirket arasında —- plakalı kredi konusu araç için —– tarihinde Tüketici Kredi Sözleşmesi düzenlenerek —— plaka sayılı aracın trafik siciline davacı lehine rehin kaydı işlenmiştir. Davalıya —— aracın—— tarihinde meydana gelen trafik kazasında hasarlanması sonucu, daval tarafından dava dışı sigortalısı —— tarihinde—– ödenmiştir. Kredi borcunun ödenmemesi üzerine davacı tarafından dava dışı sigortalı —– aleyhine—- tarihinde taşınır rehninin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibine başlanmış, —- tarihinde davalı şirketine ihtarname gönderilmiş, işbu dava sigorta şirketine karşı ——-tarihinde açılmıştır.
6102 sayılı — menfaat üzerinde sınırlamalar a) Sınırlı ayni hak başlıklı 1456. maddesinde “(1) Sınırlı ayni hak ile takyit edilmiş bir mal üzerindeki, malike ait menfaat sigortalandığı takdirde, kanunda aksi öngörülmemişse, sınırlı ayni hak sahibinin hakkı sigorta tazminatı üzerinde de devam eder. (2) Sigortacıya, mal üzerinde sınırlı ayni hak bulunduğu bildirildiği takdirde, ayni hak sahiplerinin izni bulunmadıkça, sigortacı sigorta tazminatını sigortalıya ödeyemez. Ayni hakkın sicille alenileştiği veya sigortacının bunu bildiği durumlarda bildirime gerek yoktur. Sigortalı menfaate konu malın tamiri veya eski hâline getirilmesi amacıyla ve teminat gösterilmesi şartıyla, tazminat sigortalıya ödenebilir…” düzenlemesi yer almaktadır. Yine— Genel Şartları’nın 3.3.2.2. maddesi gereği “…Onarım masraflarının zarar gören aracın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşması ve aynı zamanda——- ile aracın onarım kabul etmez bir hale geldiğinin tespit edilmesi durumunda, araç tam hasara uğramış sayılır. Bu durumda, aracın ilgili mevzuat doğrultusunda hurdaya ayrıldığına dair hurda tescil belgesi sigortacıya ibraz edilmeden araç sahibine sigorta tazminatı ödenmez”Tüm dosya kapsamından; —- için çekilen tüketici kredisi nedeniyle aracın trafik siciline ——– tarihinde davacı lehine rehin kaydı işlendiği, ——-tarihli trafik kazası nedeniyle davalı şirketine hasarın ihbar edildiği, davalı şirketinin dava dışı sigortalısına —— tarihinde ——- hasar ödemesi yapmadan önce rehin hakkının trafik siciline kaydedilerek alenileştiği, yukarıdaki düzenlemeler de gözetildiğinde davalı şirketinin rehin hakkını bilmediğini ileri süremeyeceği, basiretli tacir gibi davranması gerektiği, davalının araç üzerindeki rehin kaydını gözetmeden sigortalısına ödeme yaptığı anlaşılmakla; davalının bu yöndeki savunmasına mahkememizce itibar edilmemiştir. Öte yandan, dain-i mürtehin hakkı sahibinin sigorta tazminatını talep edebilmesi için kredi alacağının da bulunması gerekmektedir. Başka bir anlatımla, rehin hakkı sahibinin aktif husumet ehliyeti dava tarihindeki kredi alacağı ile sınırlıdır.—- ile davacının dava tarihindeki kredi alacağı ——– olarak hesaplanmış olup, davacının halen bu tutar kadar alacağı bulunduğu anlaşıldığından anılan tutar yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulüne;
——–tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, aşan istemin reddine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan—— harçtan peşin alınan —- peşin harç ve —— tamamlama harcının mahsubuna, bakiye —– karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan —- uyarınca—– vekâlet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan —– uyarınca —- maktu vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan —– peşin harç ve —— tamamlama harcı toplamı —— davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davanın kabul—–oranına göre hesaplanan ——- yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın HMK. 333. maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra yatırana iadesine,
9-Dava şartı arabuluculuk kapsamında —– tarafından ödenen —–arabuluculuk ücretinin davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan—– davalıdan, —- davacıdan tahsili ile—- irat kaydına, 6831 sayılı Kanuna göre yargılama gideri olarak tahsili için —- müzekkere yazılmasına,
Mahkememizin bu kararına karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren —- hafta içinde (HMK 345/1), mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle —-İlgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere tarafların —- yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair, davacı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı.