Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/437 E. 2022/544 K. 23.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2020/437
KARAR NO: 2022/544
DAVA: Alacak
DAVA TARİHİ: 29/09/2020
KARAR TARİHİ: 23/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının —— sektöründe faaliyet gösterdiğini, —halılarının üretimini ve satışını yapan tek firma olduğunu, davalı ile—- tarihinde sözleşme imzalandığını, davacı ile davalı arasındaki —- davalıya teslim edildiğini, dizinin — tarihinde final yapması nedeniyle sözleşmenin sona erdiğini, bu nedenle — iadesinin gerektiğini, olumlu bir geri dönüş alınamaması nedeniyle —yevmiyeli ihtarnamesinin gönderildiğini, — ürünün aynen iadesi veya — rayiç bedelinin talep edildiğini, iki adet halının iade edildiğini—- değerlerinin ödenmesi gerektiğini belirtmiş, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla — tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını,— bedelinin ödenmesi gerektiğini, davacı yanın sözleşmeye aykırı olarak halıların dava tarihindeki rayiç bedeli üzerinden tazmin etmeye çalıştığını, halı birim fiyatlarının şişirildiğini belirtmiş; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; sponsorluk sözleşmesi gereği teslim edilen halıların bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasında sponsorluk sözleşmesi akdedildiği, sözleşme uyarınca —– davalıya teslim tutanağı ile teslim edildiği, sözleşmenin dizinin sona ermesi ile sona erdiği, —-davacıya iade edildiği hususlarında uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacı ile davalı arasındaki sözleşme gereği teslim edilen halıların sözleşmenin sona erdiği tarihteki rayiç değerleri üzerinden mi sözleşme ile kararlaştırılan —- rayiç değeri üzerinden mi iade edilmesi gerektiği, iade edilmeyen halılar için toptan satış fiyatı üzerinden %40 iskonto uygulanması gerekip gerekmediği, bu itibarla davalı tarafından teslim edilmeyen halılar için ikame bedelinin ne olduğu hususlarında toplanmaktadır.
Mahkemece yapılan yargılama sırasında, taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Bilirkiş—- tarafından düzenlenen —- rayiç değer listesindeki fiyatların piyasa koşullarına uygun olduğu mütalaa edilmiştir. Bilirkişi heyetinin görevlendirme ara kararının gereklerini yerine getirmediği, raporun somut verilerle desteklenmediği, denetime elverişli bulunmadığı, heyetin gerekli uzmanlığa sahip olmadığı anlaşıldığından; rapor hükme esas alınmamıştır.
Bilirkişi — tarafından düzenlenen — olduğu, —–olduğu mütalaa edilmiştir. Bilirkişi heyetinin görevlendirme ara kararının gereklerini yerine getirdiği, raporun somut veriler ile desteklendiği, heyetin konusunda uzman bilirkişilerde oluştuğu anlaşıldığından denetime elverişli rapor hükme esas alınmıştır.
Davacı vekilince harcı da yatırılan —tarihli ıslah dilekçesi ile — dava tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsili talep edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümü için —- ticari ilişkinin irdelenmesi gerekmiştir:
——– kapsamında yer verilecek—— karşılığında teslim edilecek ürünler için — herhangi bir bedel talep etmeyecek, alınan ürünler — sonunda,— teslim edilecektir. Ürünlerin iade edildiği tarihte ürünlerde hasar veya eksiklik olması durumunda —– ürünlerin toptan satış fiyatı üzerinden %40 İskonto ile bedelini ödeyecektir.” hükmüne yer verilmiştir. —. maddede ise “Sözleşme imzalandığı tarihte yürürlüğe girer. —– yayın sezonunu ifade etmekle, sözleşme imzalandıktan sonra dizinin yayınlanacak — Bölüm sonrasında son bulacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Somut olayda; taraflar arasında —adı altında isimsiz sözleşme kurulmuştur. Davacı –adet — geri almak şartı ile bedelsiz olarak davalıya teslim etme, davalı ise davacının logosunu sözleşme devam ettiği sürece yayınlama yükümlülüğü altındadır. Taraflarca kararlaştırılan sürede dizinin bitmemesi nedeniyle sözleşmenin aynı şartlarla devam ettiği, dizinin —–yılında sona ermesi ile sözleşme ilişkisinin son bulduğu, sözleşme kapsamında davalıya teslim edilen—- davacıya iade edilmediği hususunda ihtilaf bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki ihtilaf, iade edilmeyen halı bedelinin ne olacağı noktasında toplanmaktadır.
Sponsorluk sözleşmesinde sponsor destelenenin faaliyetini yerine getirebilmesi için gereken yardımda bulunmayı, desteklenen ise desteklendiği faaliyetini yerine getirmeyi ve bu faaliyet çerçevesinde sponsorun tanıtımını yapmayı borçlanır. Bu itibarla, taraflarca akdedilen ——sözleşme olup, uyuşmazlığın da buna göre çözümlenmesi gerekir. Kendine özgü sözleşmeler belirli bir isimli sözleşme tipine ait olmayan unsurları içerdiği için sözleşme boşluğunun varlığı halinde boşluğun tamamlanması için uygulanabilecek yedek hukuk kuralları da mevcut değildir. Bu durumda, boşluğun TMK. m. 1/II gereğince hukuk yaratmak suretiyle doldurulması gerekir.
Davalı, sözleşme gereği halıları geri verme borcu altında olup ariyet sözleşmesine ilişkin hükümler ile boşluğun doldurulması mümkündür. Ariyet sözleşmesi sona erince, ariyet alan kullanmak üzere aldığı şeyi aynen iadeyle yükümlüdür. İade borcunun yerine getirilmemesi halinde, ariyet alan TBK m. 112 uyarınca ariyet verenin uğradığı zarardan sorumludur. Dosya kapsamı ile 38 adet halının davacı sponsora iade edilmediği ve —- adet halının ekonomik değeri ortadan kalkmış halde iade edildiği sabittir. Bu itibarla, davalının sözleşmenin sona erdiği tarih itibarıyla davacının sponsor sözleşmesine konu halıların sözleşmeye uygun şekilde geri verilmemesinden kaynaklı zararını tazmin etmesi gerekir. Bunun yanında, —maddesinde ürünlerin iade edildiği tarihte hasar veya eksiklik olması durumunda ürünlerin bedelinin ödeneceği kararlaştırılmış olup,—- yılındaki ürün bedelinin ödeneceğine dair bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Buna göre, davacının halıların — yılı rayiç değerini talep etmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Aksi halde, tarafların zımni anlaşması ile uzayan sözleşme süresinin sona ermesi ile iade borcu doğan davalının halıları iade etmemesi kendi lehine olacaktır. Başka bir anlatımla, davalının—-yılındaki toptan satış fiyatı ile tazmin borcu altında olduğunun kabulü, iade borcunun yerine getirilmemesine teşvik eder. Açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin halıların — yılındaki değerinin esas alınması yönündeki savunmasına itibar edilmemiştir. Yine —-tazmin borcunun belirlenmesi gerekmesi, iade edilen — adet halının ekonomik değerinin bulunmaması, dolayısıyla iade borcunun yerine getirilmemesi, işbu davanın açıkça belirsiz alacak davası olarak açılması karşısında, –yönünden talep bulunmadığı yönündeki savunmaya da mahkememizce itibar edilmemiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından belirlenen —– yılındaki toptan satış fiyatı üzerinden %40 oranında iskonto indirimi yapılması gerekip gerekmediği hususu üzerinde durulması gerekir: Sözleşme hukukunda sözleşmeye bağlılık —–ilkesi benimsenmiştir. Bu ilke çerçevesinde, sözleşme yapıldığı andaki gibi aynen uygulanmalıdır. Sözleşmeye bağlılık ilkesi, hukuki güvenlik, doğruluk, dürüstlük kuralının bir sonucudur. Uyuşmazlığa konu —-Ürünlerin iade edildiği tarihte ürünlerde hasar veya eksiklik olması durumunda ——, ürünlerin toptan satış fiyatı üzerinden %40 İskonto ile bedelini ödeyecektir.” hükmüne yer verilmiştir. Buna göre; davacı sponsor, ürünler hasarlı olsa veyahut hiç iade edilmese dahi toptan satış fiyatı üzerinden %40 iskonto yapmayı taahhüt etmiştir. —— sözleşmenin devam etmesindeki menfaati ve bu süreçte tanıtım faaliyetinden yararlandığı gözetildiğinde ürünlerin iade edilmemesi halinde toptan satış fiyatı üzerinden iskonto yapılması yararlar dengesine de uygundur. Bu itibarla, ürünlerin—– yılındaki iskontosuz bedeli talebi yerinde değildir. Yukarıda açıklanan ilkeler ile davacının ıslah dilekçesinde dava tarihinden itibaren faiz talep ettiği gözetilerek aşağıdaki şekilde karar verilmesi gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulüne;—- dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, aşan istemin reddine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 3.985,15 TL harçtan peşin alınan 170,78 TL harç ve 1.483,00 TL ıslah harcının mahsubuna, bakiye 2.331,38 TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 8.384,09 TL vekâlet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 5.833,92 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 170,78 TL peşin harç ve 1.483,00 TL ıslah harcı toplamı 1.653,78 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davanın kabul (%60) oranına göre hesaplanan 2.249,52 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalının yaptığı yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın HMK. 333. maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra yatırana iadesine,
9-Dava şartı arabuluculuk kapsamında arabulucu —- Hazine tarafından ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan 792,00 TL’sinin davalıdan, 528,00 TL’sinin davacıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına, 6831 sayılı Kanuna göre yargılama gideri olarak tahsili için Hazine’ye müzekkere yazılmasına,
Mahkememizin bu kararına karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde (HMK 345/1), mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle —-Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere tarafların istinaf yasa yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı.
23/06/2022