Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/414 Esas
KARAR NO : 2022/485
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/09/2020
KARAR TARİHİ : 08/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (ticari satımdan kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekilince sunulan dava dilekçesinde özetle, davalı şirketle imzalanan mal satımı sözleşmesinin temitanı olarak davalıya verilen senetlerin sözleşmenin yerine getirilmesi nedeni ile bedelsiz kaldığı, davalının söz konusu senetleri haksız ve kötü niyetle elinde tuttuğu, bu nedenle senetlerin davacılara iadesi gerektiği, —- mal satım sözleşmesi imzalandığı, imzalanan iş bu sözleşme gereği aylık —- üzere —— tarafından———— tarafların anlaşmaya vardıkları, taraflar arasında imzalanan sözleşmede söz konusu—– malzemenin bedeli olarak davalı ——hesap alacağı ve davalının müvekkili şirkete avans olarak verdiği çeklerle ödenmesinin kararlaştırıldığı, davalı— belirtilen ——cinsi malzemenin teslimi konusunda teminat olmak üzere, keşidecisi —– —- tarafından imzalanan; —- vade tarihsiz —– vade tarihsiz —–bedelli vade tarihsiz senetlerin sözleşmenin teminatı olarak teslim makbuzu ile sözleşme ile aynı tarihte davalı şirkete teslim edilmiş olduğu, müvekkili şirketin sözleşmede yüklendiği edimini yerine getirerek, sözleşmede belirtildiği gibi — malzemeyi davalıya teslim etmiş ve malzeme bedeli kadar davalı firmaya fatura düzenlemiş olduğu, müvekkili şirketin edimini yerine getirdikten sonra davalıdan teminat senetlerini iadesini istediği, davalı tarafından açıkça kötü niyetle bedelsiz olan —- bedelli, vade tarihsiz —— sözleşmeye aykırı olarak yazılıp bu senet için —- dosyasından ihtiyati haciz kararı aldığı ve bu kararla —– müvekkilleri aleyhine kambiyo senetlerine mahsus icra takibi ——- tarihinde imzalanan ———- davalı şirkete teslim edilmiş olduğu, müvekkili şirketin sözleşmede belirtilen edimini yerine getirmiş olmasına rağmen davalı şirketin dava konusu senetleri haksız yere elinde tutmakta ve iade etmemekte olduğundna bahisle dava konusu senetlerin, davalı şirket ile müvekkilleri arasında imzalanan —- mal satım sözleşmesine teminat olarak verildiği ve müvekkili şirketin sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüğünü yerine getirdiği iddiasıyla—- müvekkiline iadesine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
Davalı vekilince sunulan cevap dilekçesinde özetle; her ne kadar davacı tarafından ilgili senedin teminat senedi olduğu ve bedelsiz kaldığı iddia ediliyor olsa da davacı borçlular tarafından dosyaya sunulan sözleşmede yer alan edimlerin yerine getirilmemiş olduğu, davalı borçluların ilgili malların teslimine ilişkin herhangi bir delil sunmadığı, müvekkili tarafından davacıya mal alınacağı için çekler teslim edilmiş olduğu, davacı tarafından ilgili malların teslim edilmediğinden çeklerin karşılığı olarak ilgili senetlerin verildiği, ilk aşamada ilgili senetlerin vade kısmı boş olarak alınmış olsa da davacı borçluların bu çeklere ilişkin mal teslimini yapamayacaklarını, bu nedenle bonoların borçlarını para olarak ödeyeceklerini söyledikleri, müvekkilinden yine çek aldıkları, taraflar arasındaki ticaretin yeni mallarla ilgili yeni çekler/senetler verilerek devam ettirilmiş olduğu, ilgili bonolara dayalı mal teslimi yapılmadığından bonolara davalı tarafından vade——— kazandırılmış olduğu ve ödeneceğinin bildirildiği ancak yine ödeme yapılmadığı, bu nedenledir ki senetlerin üzerinde teminat senedi olduğuna ilişkin herhangi bir ibare yer almadığı gibi davacının da senetleri iade almak üzere herhangi bir talepte bulunmamış, ihtar çekmemiş , —– göndermemiş olduğu, ilgili senetlerin davacı tarafından tam ve eksiksiz olarak doldurulup müvekkiline verildiği, davacı tarafından dosyaya sunulan —- alan— müvekkili tarafından doldurulmamış olduğu, davacı borçlular tarafından mal teslimlerinin süresi içinde yapılmadığından borcun para borcuna dönüştürülüp de ödemesi yapılmadığından ilgili senetlerin tam ve eksiksiz olarak doldurulup müvekkiline teslim edildiği, davanın reddi gerektiği beyan edilmiştir.
Dava, davaya konu, toplamda 2.906.000 TL bedelli 4 adet senet nedeniyle menfi tespit istemine ilişkindir.
Davacılar vekilince menfi tespit istemi, taraflar arasında 17/09/2019 tarihli sözleşme bulunduğu, bununla davacı şirketin toplam —— bedelle davalı ——– konusunda tarafların anlaşmaya vardıkları, dava konusu senetlerin de, sözleşme konusu malzemenin teslimi konusunda teminat olmak üzere davacı tarafça davalı tarafa verildiği, ancak davacı şirketçe teslime ilişkin edimin yerine getirildiği, bu nedenle teminat senetlerinin bedelsiz kaldığı halde davacı tarafa iade edilmediği iddilarına dayandırılmıştır.
Dava dilekçesi ekinde sureti sunulan 17/09/2019 tarihli sözleşmenin tetkikinde, davacı şirketin satıcı, davalı şirketin—- sözleşmenin 3/A maddesinde, satım bedelinin çek ile ödeneceği, buna karşılık davacı/satıcı şirketin borcuna istinaden toplamda 5 adet teminat senedini davalı şirkete vereceğinin kararlaştırıldığı belirlenmiştir.
Davacı vekilince dilekçe ekinde davaya konu senetlere ilişkin suret sunulmuş, yapılan incelemede keşidecisinin davacı şirket olduğu, kefil ibaresi yanında davacı—- isim ve imzasının yer aldığı, lehdarının davalı şirket olup, bedeli malen —- kaydını içerdiği belirlenmiştir.
Davacı tarafça, yukarıda anılan sözleşmede yer alan mal teslimi borcunun kendileri tarafından yerine getirildiği, dava konusu senetlerin bu nedenle bedelsiz kaldığı iddialarına dayanılmış olmakla, iddialara ilişkin olarak taraf ticari kayıtlarının incelenmesine dair karar verilmiş, davacı tarafça ticari kayıları sunulmamış olmakla davalı taraf kayıtları incelenerek 23/11/2021 tarihli rapor alınmıştır.
Sunulan raporda özetle, Defterlerin Usulüne Uygun Tutulup Tutulmadığı Yönünden: ispat yükü kendisinde olan davacının defterlerinin yerinde inceleme öncesi istenen belgeleri göndermediği, inceleme için iş bu rapor tarihine —- incelenemediği, davalının——- delterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde yapılmış olduğu, TTK ve VUK hükümlerine göre usulüne uygun tutulduğu, dava konusunun, ihtilafsız sözleşme kapsamında tarafların yükümlülüğünü yerine getirip getirmediği, davacının sözleşme kapsamında davalıya vermiş olduğu teminat senetlerinin iadesi şartlarının oluşup oluşmadığına ilişkin olduğu, bu hususta tarafların defterlerinin karşılıklı olarak incelenmesi gerektiği, ispat yükü kendisinde olan davacının ticari defterlerinin incelenmesi bakımından yerinde inceleme öncesi istenen belgeleri göndermediği, inceleme için iş bu rapor tarihine kadar randevu vermediğinden incelenemediği, davacının dava dosyasına — içerisinde sadece——–sunulduğu, dosyanın tarafıma tevdiinden sonra geçen süre ve duruşma tarihinin de gelmesi dikkate alınarak dosyanın Sayın Mahkemeye tevdinin zaruri hale geldiği, açıklanan sebeplerle dava konusu ihtilaf kapsamında değerlendirme yapılamadığı, yerinde inceleme de talep ettikleri dikkate alınarak, davacı tarafından —- incelemede hazır bulunacak yetkilinin — dosyaya sunulması halinde yerinde inceleme yapılması sonrasında dava konusu ihtilafla ilgili değerlendirme yapılabileceği, şeklinde kanaati bildirilmiştir.
Davacı vekilince Mahkememize sunulan 10/12/2021 tarihli beyan dilekçesi ile davacı —- ettiğinden bahisle defterlerinin hazır edilmediğinin bildirildiği, yeniden inceleme talep edildiği belirlenmekle Mahkememizce davacı taraf mazereti kabul edilerek Mahkememizin 16/02/2023 tarihli celsesinde HMK’nun 222. maddesi de ihtar edilerek taraf şirket kayıtlarının inceleme günü hazır edilmesi ihtar olunmuş, buna karşın inceleme günü tarafların hazır olmadıklarına, defter ve kayıtların hazır edilmediğine ilişkin tutanak tutulmuştur.
Dava, senetten kaynaklı borca yönelik, bedelsizlik iddiasına dayalı menfi tespit istemine ilişkin olmakla, davacı tarafça iddiasının yazılı delillerle ispatı gerektiği, davacı tarafça Mahkememiz ihtarlı ara kararına rağmen —– inceleme günü hazır edilmediği gibi buna ilişkin bir açıklama da sunulmadığı, ispat yükünün yerine gitirilemediği kanaatiyle sübut bulmayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Sübut bulmayan davanın reddine,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 49.627,22 TL harcın mahsubu ile kalan bakiye 49.546,52’TL nin davacılara iadesine,
3—-ücret tarifesine göre davalı için takdir olunan 116.133,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından herhangi bir masraf yapılmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
Dair, Davacı Vekilinin ve Davalı Vekilinin yüzlerine karşı tebliğden itibaren 2 hafta süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.