Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. İstanbul Anadolu 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/202
KARAR NO: 2019/1300
DAVA: Tespit
DAVA TARİHİ: 01/09/2009
KARAR TARİHİ: 01/09/2015
Mahkememizde görülmekte olan Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından verilen dava dilekçesinde özetle; davacı———– ait emtianın ——————nakliyesi için anlaşma yapıldığını; akabinde söz konusu taşıma için, davacı———- ile alt taşıma anlaşması yaptığını, dava dışı —————- taşıma akdi yapmış olduğunun öğrenildiğini, söz konusu taşıma konusu emtianın — firması ile ———- arasındaki taşıma akdinde bildirilen ——— plaka sayılı araçla ——- nakledilmek üzere—– tarihinde — yüklendiğini; söz konusu malların yurt dışı edilmek üzere ————–girmesi gerektiği halde söz konusu gümrük işlemlerinin yapılmadığının mal sahibi tarafından davacıya bildirilmesi üzerine, davacı ————- tarafından — firmasına ——Noterliği’nin———— yevmiye numarası ile ihtarnamenin keşide edildiğini; davalı———— taşıma yapma ehliyeti olmadığı halde bir taşıma akdine taraf olarak taşımayı üstlendiğini ve bunun hukuka aykırı olduğunu; —————- taşıma akdine taraf olmadığı ve yasal zemini bulunmadığı halde hapis hakkı uyguladığını ve bunun da hukuka aykırı olduğunu beyan etmiş ve ——— Sulh Hukuk Mahkemesi’nin ——– D. iş sayılı dosyası ile verilen tedbir kararının devamına, şartları oluşmaması hasebi ile hapis hakkı uygulamasının yoklukla malûl olduğunun tespitine; bu talebin kabul görmemesi halinde ise hukuka aykırı tesis edilen hapis hakkı uygulamasının usul ve esasa aykırılığı nedeni ile iptaline; tedbir kararı nedeni ile mahkemeye depo edilen nakit teminatın davacıya iadesine; davacı iade tarihine kadar geçen süre için avans faizine hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini; talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilince verilen——- tarihli davaya cevap dilekçesinde özetle; davalı-karşı davacı ———– tarihinde bir taşıma akdi imzaladığını; bu taşıma akdinde yükleme yerinin ——– yükleme tarihinin —– —–bedelinin——–ödeme şeklinin %50 yükleme ve gümrüklemeye istinaden olarak belirlendiğini; davalı-karşı davacı ——- taşımada son ve asıl nakliyacı olarak yer aldığını; taşımayı gerçekleştiricek olan ———– plakalı aracın, davalı-karşı davacı ——-taşıma yapabilmesi için düzenlenen ————yetki belgesine kayıtlı bulunduğunu; görüldüğü üzere davacının, davalılar ile direkt bir sözleşmesinin bulunmadığını; taşıma zincirinde davacı ile davalılar arasında dava dışı—— yer aldığını; yüklemenin — tarihinde yapıldığını; dava dışı ——– yapılan taşıma akdine bahsedilen belgelere göre ——–ücretinin ——– günün muaccel olmasına rağmen bu ücretin ödenmediğini; davalı-karşı davacı ———Noterliği’nden dava dışı————-keşide ettiği ———- yevmiyeli ihtar ile ———bedelinin ———talep ettiğini; davacının ise ———–Noterliği’nden keşide ettiği ———– yevmiyeli ihtar ile taşımaya konu emtianın kendilerine tesliminin ihtar ettiği ve taşıma sözleşmesini feshettiğini; davalı-karşı davacı ————- davacıya ———-Noterliği’nden keşide ettiği ———-yevmiyeli ihtar ile emtianın davacı — teslim edilmesi talimatının yerine getirebilmesi için öncelikle—————-bedeli olan —— antrepo boşaltma-yükleme masrafı olan —- ve ————– gününe kadar tahaakkuk eden ——– antrepo bedeli olan toplam da: ——–ödenmesini talep ettiğini ve bu ödeme yapılana kadar emtia üzerinde TTK. 794.maddesine göre hapis hakkını kullandığını; depolama, yükleme ve boşaltma bedeli için ihtar aşamasında —– talep edilmesine rağmen sonuç itibariyla bu bedel —– ulaştığını ve ——— sahibi —————-bedelin ———– no ile davalı-karşı davacı ———-davacı ——— bu bedeli TTK. 793.maddesine göre; mahkeme veznesinde depo ettiğini; bunun üzerine emtianın davacı ve gönderene teslim edildiğini; davacı tarafından daha sonra iş bu davanın açıldığını; yüklemenin ——tarihinde yapıldığını; gönderenin ——- günü———gümrük çıkış beyannamesini açtığını; sözleşmeye göre ————-bedelinin %50 sinin ——— günü muaccel olduğunu; muaccel olan —–ücreti ödenmediği ve çıkış gümrük işlerinin hangi ———– ikmal edileceğinin ihbar edilmediğini; emtianın güvenliğinin araç üstünde sağlanmasının da riskli olması nedeniyle davalı-karşı davacı————– basiretli tacir gibi davranma ödevini ifa amacı ile emtianın güvenliğini sağlayabilmek için emtiayı güvenli bir antrepoya koyduğunu; daha sonra ise ————Noterliği’nden keşide ettiği ——- gün ve ——– yevmiyeli ihtar ile ———–bedelinin —— olan————- dava dışı ———- talep ettiğini; ancak, davacının ———Noterliği’nden keşide ettiği ———- gün ve ———- yevmiyeli ihtar ile hiçbir gerekçe göstermeden emtianın kendilerine teslimini ihtar etmiş ve taşıma sözleşmesini haksız olarak feshettiğini; bu nedenle, esas davanın reddine; karşı davada; taşıma edimi davacı tarafından haksız olarak sonlandırıldığından davalı-karşı davacıların sözleşme ile üstlendikleri edimi eksiksiz olarak ifaya başladıkları ancak sözleşmeye göre ödenmesi gereken ——— ücretinin %50 si ödenmediğinden bu nedenle yükün —— kadar getirilmesi için talep edilen —- — için tedbir kararına kadar tahakkuk eden —olmak üzere davacı-karşı davalı tarafından depo edilen toplam: —– davalı-karşı davacılara ödenmesine ve bu bedel için karşı dava tarihinden itibaren avans faiz oranı üzerinden işleyecek faizin davacıdan alınarak karşı davacılara verilmesine, antrepo bedeli nihai olarak —- tuttuğundan antrepo bedelinin davacı tarafından depo edilmeyen kısmı olan ——— karşı dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacılara ödenmesine; davalı-karşı davacı —— dava dışı ——–yaptığı ——– tarihli bir taşıma akdinde ———-ücretinin ———- olarak belirlendiğini; taşımaya konu emtia davalı-karşı davacılara teslim edilmiş, taşıma başlamış, araç hareket etmiş ve çok sonra davacı tarafından malın kendisine teslimi istenerek taşıman sonlandırıldığından TTK.778/2.maddesi hükmü dikkate alınarak; davalı-karşı davacılara karşı gönderen noktasından olan davacı-karşı davalıdan ——–bedeli olan ———- karşı dava tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesine göre işleyecek faizi ile birlikte alınarak davalı-karşı davacılara verilmesine karar verilmesini; talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili duruşma esnasında ve karşı davaya karşı beyan dilekçesinde; dava dilekçesini tekrarlamış, davacının şirket üst nakliyecisi olduğunu, alt taşımacılara verildiğini, davalı ——– son taşımacı olduğunu, malları taşımadığını ve alıkoyduğunu, malların teslimi talep edilince, davalı ——- hapis hakkını kullandığını kendilerine bildirdiğini, bunun hukuka aykırı olduğunun tespiti ile iptalini talep ettiklerini, karşı davacıların taleplerine dair istedikleri faiz oranlarının hatalı olduğunu, karşı davanın reddine karar verilmesini; beyan etmiştir.
Esas Dava; taşımaya konu emtia üzerine konulan hapis hakkının yoklukla malul olduğunun tespitine, davacı tarafından depo edilen nakit teminatın davacıya iadesi ile iade tarihine kadar geçen süre için avans faizine hükmedilmesine karar verilmesi istemine ilişkindir.
Karşı Dava; davacıdan ———- bedeli ile yükleme ve antrepoda muhafazaya yönelik masrafların davacı-karşı davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Mahkememizin ——- Esas—– Karar sayılı kararı, Yargıtay —-.Hukuk Dairesi’nin —— Esas——— Karar sayılı ilamı ile bozulmuştur.
Asıl davada davacı-karşı davada davalı vekili, müvekkili ile dava dışı şirket arasında————— nakliyesi için anlaşma yapıldığını, bu kapsamda müvekkilinin dava dışı ——- bu şirketin de davalı———— taşıma sözleşmesi yaptığını, malların yüklenmesi akabinde gümrük işlemlerinin yapılmadığının bildirilmesi üzerine yapılan araştırmada davalı ———— tarafından, yapılan masraflar dolayısıyla emtia üzerinde hapis hakkının kullanıldığının öğrenildiğini, —- Sulh Hukuk Mahkemesi’nin ———-D.İş sayılı kararı ile hapis hakkının tedbiren kaldırılarak ———teminat karşılığı malların müvekkiline teslimine karar verildiğini, davalı ————— taşıma akdinin tarafı olmayıp, hapis hakkı dolayısıyla malları alıkoymasının hukuken mümkün olmadığını, diğer davalının da uluslararası taşıma ehliyeti olmadığı halde taşıma akdine taraf olarak taşımayı üstlenmesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek verilen tedbir kararının devamına, hapis hakkı uygulamasının yoklukla malül olduğunun tespitine, bu talebin uygun görülmemesi halinde hapis hakkı uygulamasının iptaline, teminatın avans faiziyle birlikte iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı-karşı davada davacı vekili, sözleşme gereği ödenmesi gereken ——–bedeli ile antrepo bedelinin ödenmediğini belirterek; asıl davanın reddini istemiş, karşı davada ——- bedeli ve antrepo ücretinin faiziyle birlikte tahsilini talep etmiştir.
Asıl dava, taşımaya konu emtia üzerine konulan hapis hakkının yoklukla malul olduğunun tespiti, davacı tarafından depo edilen nakit teminatın davacıya iadesi ile iade tarihine kadar geçen süre için avans faizine hükmedilmesi istemine, karşı dava ise ———–bedeli ile yükleme ve antrepoda muhafazaya yönelik masrafların asıl davada davacı-karşı davada davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Taşımanın ———arasında yapılacağı dikkate alındığında dava konusu taşıma, uluslararası niteliktedir. —–milletlerarası taşımacılıkta yeknesak bir düzenleme oluşturmak amacıyla düzenlenen——– ——— yayınlanan 3939 Sayılı Yasa ile katılmayı kabul etmiştir. CMR’nin kapsamını belirleyen 1. maddesi uyarınca bu sözleşme, yükleme ve teslim için belirlenen yerin en az birisi akit ülke olan iki ayrı ülkede olması halinde, tarafların ikametgah ve milliyetine bakılmaksızın ücret karşılığında yüklerin taşıt ile karadan taşınmasına ait her mukaveleye uygulanacaktır. Anılan sözleşme, Anayasamızın 90. maddesi uyarınca milli hukukumuzun bir parçası haline gelmiş durumdadır. Uyuşmazlığın CMR Konvansiyonu hükümlerine göre çözümleneceği dikkate alınmıştır.
Dosya kapsamından asıl davada davacı şirketin dava dışı ———-ait emtianın ——— nakliyesini üstlenmesinin ardından dava dışı ——– alt taşıma anlaşması yaptığı, adı geçen bu şirketin davalı ———-ile taşıma sözleşmesi düzenlediği, fiili taşıyıcının ise diğer davalı ————-olduğu anlaşılmaktadır. Yine asıl davada davacının ——– yaptığı taşıma sözleşmesi uyarınca ———–bedeli olan ——–%50 sinin peşin %50 sinin teslim mukabilinde ödenecek olmasına istinaden bilirkişi raporuyla defter kayıtlarından anlaşıldığı ve ibraz edilen havale dekontuyla ispatlanan —– —– ücretinin —— tarihinde ödendiği, ——— tarihinde iade alındığı tespit edilmiştir. Bu suretle, defter kayıtları ve banka havale dekontuyla sözleşmeye uygun olarak açıklanan şekilde asıl davada davacı tarafından akidine ——— ödemesinin yapıldığı ispatlandığı kabul edilmiştir.
——–davalı ———- arasında düzenlenen taşıma sözleşmesi incelendiğinde, yükleme adresinin ———– boşaltma adresinin ———– çıkış gümrüğü ve kapısının ——– varış gümrüğünün ————– bedelinin ——— — ödeme şeklinin ise %50 yükleme ve gümrüklemeye istinaden peşin, kalan %50 CMR teslimine müteakip olarak gösterildiği anlaşılmaktadır. Böylece, davalı ——————- çıkış gümrüğünün ve kapısının———— olarak bildirildiği, —–%50 sinin yükleme ve gümrüklemeye istinaden peşin ödeneceği yönünde anlaşma sağlandığı, bu suretle, asıl davada davalıların alt taşıyıcısı bulunduğu dava dışı—————-asıl davada davacıdan taşıma ücretini tahsil etmiş olması, sözleşme hükümlerine aykırı olarak gümrükleme işlemleri yapılmadan, talimat alınmadan ve henüz sözleşme sona ermeden eşyaların fiilen antrepoya koyulması, asıl davada davalıların dava dışı ————— olan ——— alacağının muaccel olmaması hususları nazara alındığında asıl davada davalı- karşı davada davacıların hapis hakkını kullanmalarının koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla asıl davanın kabulüne karşı davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
K A R A R:Yukarıda açıklanan gerekçeler ile;
1-Asıl davanın kabulü ile,
Davalı karşı davacıların hapis hakkı kullanmalarının koşullarının oluşmadığının tespiti ile Davacı karşı davalının mahkememiz veznesine depo ettiği ——davacı-karşı davalıya verilmesine, bu bedelin dava tarihi olan ——– itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı-karşı davacılardan tahsili ile davacı karşı davalıya verilmesine,
a-)Alınması gerekli 44,40 TL harçtan peşin alınan 15,60 TL harcın mahsubu ile bakiye 28,80 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
b-)Davacı kendisini vekil ile temsil ettiğinden karar halinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
c-)Davacının yaptığı yargılama gideri olarak 15,60 TL peşin harç, 7,30 TL başvurma harcı, 1.044,00 TL bilirkişi ücreti, tebligat ve yazı giderleri ki cem’an 1.067,25 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
d-)Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın HMK. 333.maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra yatırana iadesine,
KARŞI DAVA YÖNÜNDEN;
2-Karşı davanın reddine,
a-)Alınması gereken 44,40 TL harçtan Peşin alınan 208,00 TL harcın mahsubu ile 163,60 TL fazla harcın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
b)-Davalı kendisini vekil ile temsil ettiğinden kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar halinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
c-)Davacının yaptığı masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
d-)Taraflarca yatırılan gider avansından artan kısmın HMK. 333.maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra yatırana iadesine,
Gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 15 gün içinde Yargıtay’a temyiz başvurusunda bulunma hakkı olduğuna dair taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.09/01/2020